Opruiende twitteraar krijgt werkstraf

Een 18-jarige Hagenaar die zondag werd opgepakt omdat hij op 6 juli via Twitter opruiende berichten had verspreid, moet een werkstraf van 100 uur uitvoeren, meldde Nu.nl gisteren. Hij had mensen opgeroepen om te gaan “relle” op het Jonckbloetplein (via Tweakers), en de politie nam dat kennelijk erg serieus.

Op zich is het inderdaad strafbaar (artikel 131 Strafrecht) om “tot enig strafbaar feit of tot gewelddadig optreden tegen het openbaar gezag” op te ruien, maar dat is niet hetzelfde als roepen “laten we gaan rellen”. Daarvoor moet je de context van de uiting bekijken: had deze persoon ook werkelijk de intentie dat er geweld gepleegd moest gaan worden? Ook mag worden gekeken naar eerdere, vergelijkbare situaties: als het gaat over een plek waar vaker gereld wordt, zal eerder sprake zijn van opruiing.

Hier was de zaak kennelijk zo duidelijk dat men supersnelrecht kon toepassen. Dat kan alleen als de zaak zo helder is als maar kan, en er dus geen rare vragen uit het dossier ontstaan. Ik neem aan dat daaronder ook valt dat de verdachte bekende dit gezegd te hebben en de bedoeling had om ook daadwerkelijk rellen uit te lokken.

Is dit alleen nieuws vanwege dat ‘via Twitter’? Waarschijnlijk wel. Maar op zich wel een interessante vraag: je moet namelijk wel een publiek bereikt hebben om van opruiing te kunnen spreken. Een beetje in je huiskamer gaan oproepen tot rellen, is niet strafbaar. Kennelijk is Twitter dus hetzelfde als aan de openbare weg gaan roepen?

Arnoud

Hyperlink naar opruiiend materiaal mogelijk strafbaar

Hyperlinks zijn legaal, behalve in bijzondere gevallen. Inbreuk op auteursrecht is de meest voorkomende uitzondering, maar ook bijvoorbeeld linken naar een smadelijke publicatie kan onrechtmatig zijn. Hyperlinken kan zelfs strafbaar zijn.

In een zaak over opruiing via internet heeft de rechter nu beslist dat een directe link naar een opruiiend geschrift strafbaar kan zijn. Het verspreiden van een “geschrift of afbeelding waarin tot enig strafbaar feit of tot gewelddadig optreden tegen het openbaar gezag wordt opgeruid” is strafbaar (art. 132 Wetboek van Strafrecht). De rechter stelt een “directe link” hiermee gelijk:

Door het plaatsen van een dergelijke link kan de lezer met slechts één handeling (te weten het klikken/dubbel klikken op de link) het onderliggende document opvragen en lezen. Het onderliggende document is daarmee zodanig verbonden met de link dat door het plaatsen van de link het onderliggende document in zekere zin onderdeel is geworden van het stuk waarin de link is geplaatst. In die zin wordt naar het oordeel van de rechtbank door het plaatsen van de link ook het onderliggende document verspreid.

Van die conclusie schrok men zelf kennelijk ook, want vervolgens wordt deze vérstrekkende bepaling meteen genuanceerd:

De vraag die vervolgens moet worden beantwoord is of het enkel plaatsen van een link ook moet vallen onder de strafbaarstelling van artikel 132 van het Wetboek van Strafrecht. Die vraag is van belang omdat de rechtbank niet aannemelijk acht dat het de bedoeling van de wetgever is geweest om het enkele plaatsen van een link in alle gevallen onder die strafbepaling te laten vallen. Gevolg daarvan zou immers onder meer zijn dat (de exploitanten van) internetzoekmachines – die links produceren naar aanleiding van ingevoerde zoektermen – ook onder deze strafbepaling zouden komen te vallen als die links leiden naar opruiende geschriften en/of afbeeldingen. Bij bepaalde zoektermen is het immers onontkoombaar dat die links opleveren naar geschriften of afbeeldingen waarin tot enig strafbaar feit of tot gewelddadig optreden tegen het openbaar gezag wordt opgeruid.

En u voelt ‘m al aankomen: het moet afhangen van de relevante concrete omstandigheden van het geval.

Arnoud