Bruidsfoto Archives - Ius Mentis

Een lezer vroeg me:

Als beginnend fotograaf probeer ik een portfolio op te bouwen. Ik had via internet geadverteerd voor een bruidspaar dat gratis een trouwreportage wilde, met daarbij “Om mijn portfolio aan te vullen”. Ik heb de foto’s gemaakt en de mooiste online op mijn site gezet. Nu krijg ik echter een boze mail dat deze foto’s eraf moeten wegens het portretrecht. Maar hoe moet ik dan een portfolio opbouwen?

Met enige regelmaat krijg ik vragen van mensen die hun portretfoto’s op internet terugvinden, of van fotografen die dit willen doen en zich afvragen of dat mag. Als hoofdregel zegt de wet dat je geen portretten mag publiceren als je ingehuurd werd om die te maken. Een ‘portret in opdracht’ mag alleen gepubliceerd met toestemming.

Bij portretrecht denken de meeste mensen aan die regel vanhet “redelijk belang”, een afweging die je als fotograaf moet maken tussen het belang bij publicatie en het belang (zoals privacy) dat juist tegen publicatie pleit. Maar die afweging is niet aan de orde als de foto’s in opdracht van de geportretteerde gemaakt zijn. Dan is de wet simpel: toestemming.

In een situatie als deze met gratis foto’s en een verwijzing naar portfolio opbouwen zou ik zeggen dat het bruidspaar wel moet begrijpen dat deze foto’s gepubliceerd zouden worden. Daarmee zou de toestemming dan stilzwijgend deel zijn van de overeenkomst. De fotograaf zou de opdracht niet aangenomen hebben als hij de foto’s niet mocht publiceren in zijn online portfolio.

De enige discussie kan nog zijn hoe open en bloot je de foto’s mag publiceren. Namen erbij zou ik bijvoorbeeld niet zomaar acceptabel vinden. En het moeten ook geen ‘gekke’ foto’s zijn natuurlijk.

Wellicht is het raadzaam in de advertentie voortaan “portfolio (incl. internet)” te zetten. Dan kan niemand meer zeggen “ik dacht dat je het alleen in een mapje zou doen om aan opdrachtgevers te showen”. Misschien overdreven maar nou ja. Als mensen het verkeerd begrijpen dan moet je kennelijk iets.

Arnoud

Een lezer vroeg me:

Als bruidsfotograaf wil ik mezelf graag goed presenteren, dus ik ben een website aan het bouwen met mijn portfolio. Nu kreeg ik laatste een mail van een klant dat zij niet willen hebben dat hun trouwfoto daar online staat. Dit terwijl in mijn algemene voorwaarden staat dat ik foto’s gewoon mag publiceren, maar volgens hun rechtsbijstandsverzekeraar had ik apart schriftelijk toestemming moeten vragen. Klopt dat?

Een fotograaf mag in opdracht gemaakte portretten niet publiceren, tenzij afgesproken is van wel. Dit blijkt uit artikel 20 van de Auteurswet:

Tenzij anders is overeengekomen is degene, wien het auteursrecht op een portret toekomt, niet bevoegd dit openbaar te maken zonder toestemming van den geportretteerde of, gedurende tien jaren na diens overlijden, van diens nabestaanden.

De wet zegt niet hoe die afspraak gemaakt moet worden. Het lijkt me dan dat dit in algemene voorwaarden mag, mits die natuurlijk tijdig en juist overhandigd zijn aan het bruidspaar. Dat wil zeggen:

bij de offerte, niet pas na betaling
op papier als de offerte op papier was, en als PDF bij de mail als de offerte is gemaild
met verwijzing vanuit de offerte naar de algemene voorwaarden

Als deze zo zijn overhandigd, dan zijn deze algemene voorwaarden gewoon onderdeel van de overeenkomst tot het maken van de bruidsfoto’s. Ook als ze niet gelezen zijn door het bruidspaar.

Mogelijk kan het bruidspaar de toestemming intrekken of als onredelijk bezwarend onderuit halen wanneer de foto een inbreuk op hun privacy maakt. Ik zou alleen wel zeggen dat er iets meer moet zijn dan alleen het enkele feit dat het een trouwfoto (en dus een privémoment) is. Dat is me iets te makkelijk als argument, hoewel ik meteen toegeef dat ik moeilijk een beter criterium kan verzinnen.

Arnoud

Tag: Bruidsfoto

Een bruidsfoto in je portfolio opnemen, mag dat?

Mag een fotograaf bruidsfoto’s online zetten?