Een contractswijziging die automatisch een jaarcontract oplevert

stilte-stilzwijgen-verlengen.jpgEen lezer vroeg me:

Een half jaar terug heb ik mijn contract van mijn telecomaanbieder laten wijzigen: een groter en sneller pakket. Heel mooi, maar ik wil nu overstappen naar een nóg betere aanbieder. Dus ik dacht, ik zeg even op (Wet Van Dam immers) maar nu zeggen zij dat ik met die wijziging een nieuw jaarcontract heb afgesloten. Klopt dat? Dat hadden ze dan wel even mogen zeggen!

Dat hadden ze inderdaad wel even mogen zeggen maar in principe kan het. Meestal dan; het hangt af van de voorwaarden. (Deze vraag krijg ik overigens ook over sportscholen en allerlei andere abonnementsaanbieders.)

Een contract wijzigen kan niet zomaar, dat vereist instemming van beide partijen. Die instemming kan in algemene voorwaarden worden opgeëist, maar of dat rechtsgeldig is, is niet 1-2-3 te zeggen. Je mag zeker naar consumenten toe niet zomaar het gehele contract even eenzijdig veranderen via een regeltje in je algemene voorwaarden. Dat staat op de zogeheten zwarte lijst (art. 6:236 sub a BW).

Wat je wél altijd kunt doen, is samen besluiten dat het huidige contract opgezegd wordt en dat je een nieuw contract sluit. Dat hoeft niet eens in de voorwaarden te staan. Je mag namelijk samen álles besluiten over een lopend contract, zelfs als je besluit 100% ingaat tegen wat in dat contract staat. (Als je opschrijft “wij verbieden onszelf dit contract tussentijds op te zeggen” dan wordt het interessant.)

Wel kun je je natuurlijk afvragen of een consument die belt om een pakketuitbreiding, zich bewust is van het feit dat hij een nieuw contract gaat afsluiten. Als hij dat niet is, en de wederpartij had dat moeten weten, dan is verdedigbaar dat er géén nieuw contract is. Voor contractsluiting is namelijk nodig dat je dat wilde.

Sommige dienstverleners regelen het alsnog via de algemene voorwaarden. Zo zit ik zelf bij UPC voor televisie en internet. Zij zeggen in de AV

Voor de nieuwe dienst gaat vanaf de activering een nieuwe minimum looptijd in tegen de tarieven die op dat moment gelden.

Een stukje eerder lees ik de algemenere regel:

Indien een nieuwe looptijd voor digitale tvdienst, internetdienst of telefoniedienst ingaat vanwege een aanpassing of uitbreiding van uw overeenkomst, is de looptijd ten aanzien van het UPC Standaardpakket Radio/TV automatisch verlengd voor dezelfde bepaalde tijd.

Daarmee wordt dus de dienstwijziging geconstrueerd als een wijziging van het huidige contract. Ik denk dat ook dat wel verdedigbaar is, zeker in situaties waarin de basisdienst nódig is om de nieuwe dienst te leveren. Je kunt geen HBO afnemen als je geen digitale tv hebt.

Als je het via zo’n algemene voorwaarde doet, dan hoef je het formeel niet meer te melden. Het ís al gemeld – in die AV. Maar echt netjes is het niet tegenover je klant, want de consequenties zijn voor hem aanzienlijk en de moeite voor jou als provider is klein.

Arnoud

Mag ik opzeggen bij een prijsverhoging?

sale-afgeprijsd-uitverkoop.pngMet enige regelmaat krijg ik de vraag: mijn abonnementsprijs is verhoogd, mag ik nu opzeggen? Dat kan zijn bij abonnementen op kranten en tijdschriften, bij betaalde internetdiensten of bij iedere andere vorm van dienstverlening waarbij er periodiek wordt betaald.

Het antwoord is eigenlijk simpel: Nee. Er is géén wettelijke regel dat je mag opzeggen als de wederpartij een prijs wil aanpassen. Juridisch is het andersom: de prijs mag niet worden aangepast! Afspraak is afspraak, heet dat juridisch. (Er is een soort-van uitzondering bij BTW-verhogingen.)

Maar natuurlijk gaan we het nu complexer maken, want het is immers juridisch en op alles zijn uitzonderingen (ja, ook op deze zin zelf). De truc die je namelijk gebruikt als dienstverlener is dat je in je algemene voorwaarden opneemt dat je de prijs wél mag verhogen. En omdat die voorwaarden dan deel van de afspraak zijn, is dus afgesproken dat het mag en dan mag het.

In zakelijke contracten is zo’n afspraak zonder meer legaal; bij consumenten ligt dit wat moeilijker. Een consument kan immers niet onderhandelen, dus een afspraak “ik mag op elk moment elke prijs aanpakken” zou een leverancier er gewoon doorheen kunnen drukken. Om de consument tegen zulke onredelijke situaties te beschermen, is er de regel dat algemene voorwaarden niet onredelijk bezwarend mogen zijn. Er is een grijze en zwarte lijst gemaakt met voorwaarden die meestal (grijs) en altijd (zwart) onredelijk bezwarend zijn.

Gek genoeg is er geen vermelding op die lijsten over prijsverhogingen bij een langlopend abonnement. Er is alleen het verbod op een beding

dat de gebruiker de bevoegdheid geeft de door hem bedongen prijs binnen drie maanden na het sluiten van de overeenkomst te verhogen, tenzij de wederpartij bevoegd is in dat geval de overeenkomst te ontbinden;

Dit gaat over een prijsverhoging binnen drie maanden na contractsluiting, wat natuurlijk lang niet hetzelfde is als jaarlijks. Specifiek bij het kopen van producten is er een strenger artikel (7:35 BW):

Indien de verkoper bij een consumentenkoop krachtens een bij die overeenkomst gemaakt beding de koopprijs na het sluiten van de koop verhoogt, is de koper bevoegd de koop door een schriftelijke verklaring te ontbinden, tenzij bedongen is dat de aflevering langer dan drie maanden na de koop zal plaatsvinden.

Ik denk dat dit ook nog wel opgaat bij een abonnement waarbij je wekelijks of maandelijks een product geleverd krijgt (zoals de Donald Duck). Maar een abonnement op bv. een betaalde internetsite (zoals een krantenpaywall) is echt geen consumentenkoop, dus ook hiermee kom je er niet.

Bij consumentencontracten voor telecom (internet, mobiele telefonie) is er wél een regel dat je mag opzeggen als men de prijs aanpast (art. 7.2 Telecomwet). Je hebt daarvoor een maand vanaf de melding van de prijsaanpassing.

Er is altijd nog de algemene norm van “niet onredelijk bezwarend zijn”: als jij als consument kunt uitleggen waarom het onredelijk is dat de dienstverlener op elk moment z’n prijzen arbitrair mag verhogen, dan kun je het prijsverhogingsbeding toch laten schrappen. En die uitleg ligt nogal voor de hand bij zo’n volstrekt arbitrair en op-elkmoment beding (meer dan “kóm nou toch” is volgens mij niet nodig).

Vandaar dat veel dienstverleners zichzelf toch íets inperken: slechts eens per jaar verhogen, niet met meer dan een inflatiecorrectie of met maximaal X procent – en eigenlijk altijd met “de consument mag opzeggen als hij het er niet mee eens is”. Maar strikt gesproken móet dat dus niet – als je de discussie aandurft met je klant waarom je prijsverhoging gewoon redelijk is.

Arnoud