Mediaspelers die zo zijn ingesteld dat je er zonder te betalen films, tv-series en -zenders mee kunt kijken, kunnen niet door de beugel, las ik bij de NOS. Het Hof van Justitie oordeelde woensdag (zaak C-527/15) dat een mediakastje dat geleverd wordt met links naar illegaal aanbod zélf inbreuk maakt op het auteursrecht. Oh, en streamen uit illegale bron is inderdaad inbreuk op auteursrechten.
De uitspraak is het gevolg van een Nederlandse rechtszaak van stichting Brein tegen het bedrijf Filmspeler.nl, waarbij de discussie zich toespitste over de vraag allereerst of streamen wel onder het downloadverbod valt, en daarna of een link naar een illegale stream dan op zichzelf inbreuk op auteursrechten opleverde.
Downloaden uit illegale bron mag niet, zo weten we sinds 2014. Het Hof van Justitie bepaalde toen dat een kopie uit illegale bron niet toegestaan mag zijn, ook niet onder een “ruimhartige” thuiskopieregeling zoals wij die al decennia kenden. Maar vrijwel direct kwam toen de discussie: valt streamen onder dat verbod?
De voornaamste reden om streamen geen downloaden te noemen, is omdat er niet echt een kopie wordt gemaakt zoals die term altijd wordt bedoeld. Weliswaar staan er eventjes wat bits in je werkgeheugen, maar dat is een nogal tijdelijke kopie die alleen maar nodig is voor het gebruik van het werk. En de wet kent dan een uitzondering:
Onder de verveelvoudiging van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet verstaan de tijdelijke reproductie die van voorbijgaande of incidentele aard is, en die een integraal en essentieel onderdeel vormt van een technisch procédé dat wordt toegepast met als enig doel
a) de doorgifte in een netwerk tussen derden door een tussenpersoon of
b) een rechtmatig gebruik
van een werk mogelijk te maken, en die geen zelfstandige economische waarde bezit.
Het Hof concludeert nu vrij eenvoudig dat een stream uit illegale bron hier niet onder valt. Er is immers geen sprake van “rechtmatig gebruik”, die stream hoort niet online te staan dus kun je die niet rechtmatig gebruiken, dus is dit geen uitgezonderde (legale) tijdelijke kopie. Het is gewoon inbreuk. (Ja, dit is voorbeeld 481 van “als de rechthebbenden het niet leuk vinden dan mag het niet”.)
Dan de vraag of een mediaspeler inbreuk maakt op auteursrechten. Je zou zeggen van niet, de illegale streams (of downloads) staan immers niet op het kastje. Maar sinds het Sanoma-arrest van september vorig jaar weten we dat hyperlinks naar illegaal aanbod zélf inbreukmakend zijn, als de plaatser van de link wist of had moeten weten van het illegale karakter. En een commerciële plaatser wordt geacht dat te weten.
Het is dan ook geen enkele verrassing meer dat het Hof nu zegt, die hyperlinks in een kastje dat je verkoopt zijn inbreukmakend. Het kastje is immers commercieel bedoeld, het wordt verkocht. Dus wéét je (wordt je geacht te weten) dat die links er niet in mogen staan. Die kastjes mogen dus niet zo worden verkocht.
Een mediaspeler die enkel aangeleverde bestanden kan spelen (bijvoorbeeld vanaf een USB-schijf) valt hier uiteraard niet onder. Zo’n speler is niet voorgeprogrammeerd om illegaal aanbod te ontsluiten. Interessant wordt het nog als er in bijvoorbeeld de Play Store van Google een torrent-client staat, die mensen dan zelf moeten downloaden. Ik denk dat dat nog net kan, omdat de verkoper van het kastje geen invloed heeft op wat mensen uit de Play Store downloaden. Maar de koper mag dan uiteraard alleen legaal materiaal torrenten.
Arnoud
Stichting Brein heeft twee Nederlandse popcorntime.io-ontwikkelaars aan banden gelegd,