Kan een hyperlink met preview auteursrechtinbreuk zijn?

panorama-holleeder-foto-prevewiEen Twitter- of Facebookpreview met daarin een foto kan een auteursrechtinbreuk zijn. Dat maak ik op uit een recent vonnis in een zaak tussen een fotograaf en online kiosk Myjour. Eh, oeps, einde van het internet, al die dingen?

Bij een artikel in de Panorama was een foto van Willem Holleeder afgedrukt. Dit artikel kon digitaal worden gekocht via Myjour (er was dus een afspraak tussen Panorama en Myjour) en ter promotie deelde Myjour een link naar het artikel op diverse media, zoals Twitter en Facebook. Deze publiceerden de link inclusief previewtekst en verkleinde foto. Vervolgens meldde zich de fotograaf: dat was auteursrechtinbreuk want hij had nooit toegestaan dat de foto op internet kwam, dus graag betalen.

Myjour beriep zich op het Svensson-arrest: zij linkten alleen maar naar het artikel zoals dat legaal in hun kiosk te koop was, en boden de foto dus niet aan een nieuw publiek aan. De foto was gewoon deel van het artikel. Verder stelde men dat het Twitter en Facebook waren die de foto toonden, niet zijzelf. Maar dat wordt niet geaccepteerd: je kunt dat immers uitzetten als je een link deelt.

Het criterium uit Svensson is dat van een “nieuw publiek”. In die zaak stonden nieuwsberichten gewoon online, zonder toegangsbeperking of wat dan ook. Daar een link naar leggen, ook via embedden of frames, is dan geen inbreuk op het auteursrecht, aldus het Hof van Justitie. Het publiek was al die tijd al het gehele internet, daar verandert je link niks aan. Als de link wél een nieuw publiek opentrekt, dan ligt dat anders. Omzeil je met de link bijvoorbeeld een login, dan kunnen andere mensen erbij dan oorspronkelijk bedoeld.

Myjour heeft een afspraak met Panorama over herpublicatie. Het publiek dat bij Myjour klant is, wordt dus met toestemming bereikt. Maar is dat publiek hetzelfde als “heel internet”? Ik denk het niet, want de content staat dan achter een betaalmuur. De content die Myjour gratis publiceert (bijvoorbeeld, eerste alinea + kleine foto) zou voor mij dan voor “heel internet” beschikbaar zijn, en die foto embedden in een linkpreview zou dan geen nieuwe openbaarmaking zijn.

De zaak wordt wel complexer als je bedenkt dat die linkpreviewfoto vaak geen embedded link naar de bronfoto is maar een verkleinde kopie. Dat is logisch, want dan heb je op Facebook/Twitter geen last van traag ladende bronsites. Maar dan gaat het eigenlijk automatisch mis met de auteursrechten: je maakt een kopie en geen link. Daar kom je niet uit met het Svensson-criterium denk ik. Dus dat wordt nog een probleem de volgende keren dat dit zich voor gaat doen.

Wat mij betreft had dit via het citaatrecht opgelost moeten worden, dit is immers gewoon aankondigen van iets legaals en daarbij is een snippet+foto doodnormaal. Maar de rechter wil daar niet aan: de naam van de fotograaf staat er niet bij. Ja, klopt, dat moet, maar wel “voor zover redelijkerwijs mogelijk”. En ik ben daar dan vast een fotografenhater in, maar ik vind het niet redelijk om bij een thumbnail te verlangen dat je naam erbij gezet wordt.

Arnoud

Heeft het Hof van Justitie internet in het publiek domein geplaatst?

Het is niemand opgevallen, maar vorig jaar heeft het Hof van Justitie verklaard dat heel internet publiek domein is. Dat concludeert althans Rick Falkvinge op basis van het Svensson-arrest, waar de meeste juristen niet meer uit haalden dan dat je mag hyperlinken en embedden. Mogen we nu werkelijk heel internet kopiëren en herpubliceren?

In het auteursrecht zijn er twee rechten die je als rechthebbende hebt:

  1. Het maken van kopieën van het werk
  2. Het communiceren aan het publiek van het werk

Die tweede noemen wij “openbaarmaking” maar eigenlijk zouden we die term moeten vervangen door “communication to the public” want het Hof vult dat net wat anders in dan wij altijd deden. En het Hof van Justitie heeft uiteindelijk het laatste woord.

Je schendt recht twee als je werken aan het publiek mededeelt, aldus het Hof. Daarvan is sprake als jij het werk beschikbaar laat komen voor een nieuw publiek, oftewel een publiek dat de rechthebbende niet beoogd had. Maar welk publiek is dat, als het gaat om internet? Nou, simpel:

The public targeted by the initial communication consisted of all potential visitors to the site concerned, since, given that access to the works on that site was not subject to any restrictive measures, all Internet users could therefore have free access to them.

Heel internet dus, tenzij je expliciet betaalmuren of andere kijkrestricties inbouwt. (En nee, contractuele afspraken veranderen dat niet, je moet technisch een hindernis opbouwen tegen wereldwijd lezen van je content.)

Als je op internet publiceert, is heel internet je publiek. Een herpublicatie op internet levert dus geen nieuw publiek op, het is immers dezelfde groep van alle internetgebruikers. Daarom is zo’n herpublicatie geen inbreuk op het auteursrecht.

Op zich klopt dat, alleen gaat Falkvinge hier nog net een stapje verder: volgens hem mag je nu het werk herpubliceren op je eigen site, dan bereik je nog steeds geen nieuw publiek. Daarmee is het werk effectief in het publiek domein (althans wat internet betreft maar wat boeit de offline wereld nog).

Dat gaat mij even net te snel. Ik mis met name in de analyse het eerste recht: het maken van kopieën van het werk. Falkvinge opent daar weliswaar mee, maar hij heeft het dan over “physical copies” en hij concludeert volgens mij daardoor dat dit voor internet irrelevant is. Internetkopieën zijn immers niet fysiek. Echter, nergens in de wet of eerdere rechtspraak kan ik vinden dat “the making of copies” alleen het maken van fysieke kopieën zou betreffen. De Auteursrechtrichtlijn spreekt (art. 2) van “reproduction by any means and in any form”, en volgens mij valt een niet-tastbare reproductie daar ook onder.

Maak je echter géén reproductie van het werk, dan is het inderdaad legaal om dit te herpubliceren elders op internet. Dit is waarom embedden en framen legaal is: je maakt dan geen kopie maar verwijst op een handige manier naar het werk. Weliswaar wek je de illusie dat het werk gekopieerd is in je eigen site, maar technisch komt de afbeelding of tekst niet van jou dus reproduceer jij deze niet.

Dus nee, leuk geprobeerd maar zo werkt het niet.

Arnoud