Hoe bewijs je dat je algemene voorwaarden al jaren op je site staan?

algemene-voorwaarden-kleine-lettertjes-tos-eulaIedere webwinkel en online dienstverlener heeft algemene voorwaarden, maar bewijs het maar eens. Beter gezegd: bewijs maar eens dat je voorwaarden in 2010 op je site stonden, iets dat van belang is als je nu ruzie hebt met een klant uit 2010 en hij je aansprakelijk stelt voor schade. En dat dat bewijzen niet meevalt, blijkt maar weer eens uit een vonnis waarin een bewijsopdracht over het aanbieden van algemene voorwaarden niet gehaald werd.

In deze zaak beriep het bedrijf Quantaris zich op de bekende FENIT-voorwaarden, waarin een beperking van aansprakelijkheid stond die voor haar erg belangrijk was: een klant claimde dik €36.000 aan schade (hoewel het vonnis niet precies meldt waarom). Met een beperking van aansprakelijkheid is dat te pareren, echter dan moet je wel bewijzen dat die voorwaarden deel waren van de overeenkomst. En natuurlijk dat ze correct ter hand zijn gesteld.

Dat ter hand stellen kwam hier neer op bewijzen dat de voorwaarden op de site stonden op 31 mei 2010, de dag dat de overeenkomst werd gesloten. De persoon die de website had gebouwd, verklaarde als getuige dat hij in 2010 een document had gehad en dat zonder te lezen op de pagina van de voorwaarden had gezet. Niet heel sterk, en bovendien was deze persoon óók nog eens directeur van Quantaris. Een partijgetuige, zoals dat heet, wordt niet zomaar geloofd als ze dingen verklaren in hun eigen voordeel.

Ook waren screenshots van de oude site (die ondertussen weer online waren gezet) in gebracht als bewijs, maar dat overtuigt de rechter nog minder:

[Er] kan uit die schermafdrukken op geen enkele wijze worden opgemaakt dat de FENIT-voorwaarden 2003 op de ten deze relevante datum 31 mei 2010 gemakkelijk toegankelijk waren via de site http://www.quantaris.nl. De schermafdrukken vermelden geen enkele, in dit verband relevante datum. Bovendien wijkt de schermafdruk van de website van Quantaris.nl af van de screendumps van de website van Quantaris.com die Quantaris als producties 18 tot en met 20 in het geding heeft gebracht.

En omdat niet bewezen is dat de voorwaarden online stonden, zijn ze geen deel van het contract met deze klant. En daarmee is er niets om de schadeclaim van de klant te pareren, maar gelukkig voor Quantaris mag de schadeclaim wel worden gepareerd met een aantal facturen als tegenvordering zodat men uiteindelijk niet meer dan een slordige 8.000 euro inclusief advocaatkosten hoeft te vergoeden.

Hoe zouden jullie bewijzen dat je wel degelijk voorwaarden had vijf jaar geleden? Even snel roepen “Google cache” en “Internet Archive” is onvoldoende: staan daar echt de voorwaarden uit 2010?

Arnoud

Gelden de EULA’s van Apple en Microsoft eigenlijk wel bij aanschaf van een nieuwe computer?

safari_license_agreement.jpgEen lezer vroeg me:

Als ik een MacBook van Apple koop (en die koop omvat de computer zelf inclusief het besturingssysteem), krijg ik de AV van Apple (hun EULA) pas te zien als ik de laptop aanzet. Is dat juridisch wel correct? Je moet toch algemene voorwaarden bij de aankoop ter hand stellen en niet pas na thuiskomst?

Een EULA valt in Nederland onder het regime van algemene voorwaarden. Dat houdt in dat ze al snel van toepassing zijn – meer dan melden en ter hand stellen van de tekst is niet nodig. Daar staat tegenover dat ze niet onredelijk bezwarend mogen zijn (bij consumenten). Dat een EULA in Nederland niet rechtsgeldig is, is dus een fabeltje.

De eis van ter hand stellen houdt in dat je voor of bij het sluiten van de overeenkomst de tekst van de EULA te zien moet krijgen. Slechts wanneer het praktisch gezien onmogelijk is om ze te overhandigen, mag je volstaan met melden dát ze er zijn en waar ze in te zien zijn. De Albert Heijn hoeft dus niet bij de kassa haar voorwaarden uit te delen, maar mag ze bij de servicedesk beschikbaar houden.

De vraag is dus of een computerwinkel vergelijkbaar is met Albert Heijn. Dan is het genoeg om te zeggen “Let op: EULA van toepassing op de software” en deze EULA aan de balie op voorraad te houden. Zijn ze ‘kleiner’, dan moet de EULA uitgeprint meegegeven bij elke aanschaf van een computer.

Gek genoeg is er bij mijn weten geen computerboer die bij aanschaf van een PC of Mac zelfs maar die opmerking plaatst dát er een EULA van toepassing is op de software die je koopt. Op dozen van sommige softwarepakketten (zoals Windows 7) staat het wel op de achterkant, dat lijkt me op zich wel genoeg. Maar bij voorgeïnstalleerde (OEM) software krijg je geen doos, dus ook geen achterkanttekst over de algemene voorwaarden.

Wie dus zwaar op de juridische hand wil zijn, mag nu concluderen dat EULA’s op dergelijke preinstalled software en masse niet bindend zijn.

Je vraagt je af waarom niemand daar ooit een punt van maakt. Omdat niemand wakker ligt van EULA’s? Omdat we gedresseerd zijn op “Accept” te klikken bij het installeren?

Arnoud

De algemene-voorwaardenknop van de zelfscanner van Albert Heijn

Dit soort dingen geeft mijn nou juridische hoofdpijn. Hartstikke leuk dat Albert Heijn gaat werken met zelfscannen: je krijgt een scanner, scant elk product dat je in je wagentje legt en bij de betaalpaal ben je extra snel klaar.

Logisch ook dat Albert Heijn voorwaarden stelt aan zo’n nieuwe dienst. Wettelijk is er nog weinig geregeld, en dan wil je toch zelf wat spelregels stellen. Alleen, tsja, hoe melden we dat? Weet je wat, we doen gewoon wat alle luie webdesigners doen en we stoppen een “akkoord”-knopje in de scanner. Wát zullen we nou krijgen:

albert-heijn-akkoord-voorwaarden-nee-nee-nee

Nee. Nee. Néé. Algemene voorwaarden moet je ter hand stellen: als stuk papier aan de klant geven. En precies omdat dat voor winkels als Albert Heijn best wel irritant gedoe is, is er een uitzondering in de wet opgenomen: zij mogen volstaan met verwijzen en op verzoek opsturen/afgeven aan de klant. En precies de Albert Heijn gaat dan toch weer moeilijk doen met een schermpje waarop je voorwaarden kunt lezen die je niet wilt lezen, en waarbij je op akkoord moet klikken op de scanner.

Hoe moet het dan wel? Een sticker op het apparaat “vraag naar de voorwaarden”. Of – je moet een Bonuskaart hebben – bij aanvraag van de Bonuskaart mensen erop wijzen dat voor deze dienst voorwaarden gelden. Echt. Jéuk krijg ik hiervan.

Arnoud<br/> (Foto: Jolie van der Klis)

Algemene voorwaarden in een scrolvenster: nee dat is dus écht niet rechtsgeldig

Laatst viel het me weer op bij het online shoppen, maar dit is echt bij lange na niet de enige site die het écht fout doet met het aanbieden van de algemene voorwaarden:

maarten-av

Ziet u hem? Nee, niet zozeer dat er een aanvinkvakje staat “ik ga akkoord” (hoewel dat niet hoeft) maar dat het in zo’n scrolvenster of lightbox staat. Ik weet niet wie bedenkt dat dat handig is, maar het is dus echt fout.

Ik gok dat dit afkomstig is uit de softwarewereld, waar tijdens installatie van software een wizard wordt doorlopen die je dan een akkoord vraagt op de voorwaarden. En ja dan moet je de voorwaarden wel even laten zien he, dus dan doen we dat even in een scrolvenster. Dat scheelt weer ruimte en dan hebben we toch onze juridische dinges gedaan.

Nou nee niet dus. Het is precies andersom: je hóeft de algemene voorwaarden niet pontificaal te laten zien en je hóeft geen akkoord te vragen. (En je hoeft ook geen foutmelding te geven als mensen akkoord klikken zonder door de voorwaarden te scrollen, wat ook nog wel eens voorkomt.) Maar wat wél hoeft, is dat je de voorwaarden zo aanbiedt dat mensen die op kunnen slaan. En dat kan niet met zo’n ding. Althans niet zonder moeilijk gedoe met copypaste en zelf opslaan, en dat telt niet.

Wat mij betreft wordt het tijd dat opdrachtgevers hun webbouwers eens aansprakelijk gaan stellen voor de schade als gevolg van zulke implementatiefouten. Want dit kost je dus geld als een consument er een punt van maakt.

Arnoud