Wat kan de ACM doen dat wél indruk op Apple maakt?

PeggyMarco / Pixabay

Apple moet de Autoriteit Consument & Markt (ACM) opnieuw vijf miljoen euro betalen omdat het aan datingapp-aanbieders een onredelijke voorwaarde stelt, zo meldde Security.nl. De site berekende meteen waar de teller staat: het totaal van boetes en dwangsommen voor het techbedrijf is nu opgelopen tot twintig miljoen euro. Ik zou dat zelf een forse boete vinden, maar met een Q4 winst van 17,6 miljard euro (ongeveer tweeduizend Sywerts) is dat een belastingtechnisch verschoonbare afrondingsfout. De reacties van het soort “Apple betaalt en gaat verder” zijn dan ook niet van de lucht. Kan onze ACM meer doen dan nog meer zakgeld afpakken?

Het is natuurlijk niet echt zo dat Apple gewoon betaalt en doorgaat. Tikken op de vingers van toezichthouders komen bij beursgenoteerde bedrijven echt wel aan, ook al voelen de bedragen als symbolisch. Al is het maar omdat de aandeelhouders dan gaan piepen: die 20 miljoen had ook als dividend aan hen uitgekeerd kunnen worden, bijvoorbeeld.

Plus, het valt op, en er zijn vast Amerikaanse advocaten zich aan het warmlopen voor een massaclaim wegens securities fraud: Apple heeft de aandeelhouders nooit gewaarschuwd dat er miljoenen gaan weglekken in Calimero-landen, dus graag compensatie voor de koersdaling. Het feit alleen al dat Apple enige stappen doet om de ACM tegemoet te komen, laat zien dat men er meer van vindt dan muntgeld dat uit de broekzak lekt.

Maar los daarvan: zou de ACM meer kunnen doen dan steeds nog een paar miljoentjes erbij? Meer boetes kan, als Apple steeds met nieuwe overtredingen komt. Boetes zijn op zich wel aan maxima gebonden. In dit geval volgen die uit de Mededingingswet, de wet waaronder de ACM Apple aan de leiband wil krijgen (artikel 24). Die boete kan fors worden:

De bestuurlijke boete bedraagt ten hoogste € 900.000 of, indien dat meer is, ten hoogste 10% van de omzet van de onderneming, dan wel, indien de overtreding door een ondernemersvereniging is begaan, van de gezamenlijke omzet van de ondernemingen die van de vereniging deel uitmaken en actief zijn op de markt die de gevolgen van de inbreuk door de vereniging ondervindt.
Doe je het binnen vijf jaar nogmaals, dan mogen de boetemaxima worden verdubbeld. Die 10% klinkt dan aanlokkelijk maar betreft de omzet in Nederland, wat natuurlijk niet in de buurt komt van die 17,6 miljard.

Meer dwangsommen dan? Daar zit geen grens aan. In een al wat ouder vonnis (2012) sprong de civiele rechter uit zijn vel toen IBM een teruggedraaid ontslag niet wilde accepteren, en gewoon de dwangsommen betaalde maar de ex-werknemer buiten hield. De dwangsom werd toen verhoogd van 50k naar vijf miljoen euro. Was die persoon dan nog niet toegelaten, dan zou de dwangsom opnieuw zijn verhoogd. De wet kent namelijk geen absoluut maximum aan wat aan dwangsommen op te leggen is, mits het maar proportioneel is. En bij wie bij herhaling dwangsommen negeert (of betaalt en negeert), wordt vanzelf heel veel proportioneel.

Er is nog een instrument: de bindende aanwijzing (art. 12j Mededingingswet). Bij een last onder dwangsom krijg je te horen “los dit anders op, anders betalen”. Bij een bindende aanwijzing is het bevel “doe het vanaf nu zo en niet anders, anders betalen”. Waarbij je na betaling alsnog moet doen wat er bevolen is. Dat zou dus nog vervelender zijn voor Apple, dan ben je echt je vrijheid als bedrijf kwijt om een overtreding op te lossen zoals voor jou goed uitkomt. Maar daar heb je het zelf dan naar gemaakt.

In theorie zijn er nog meer instrumenten, zoals een bevel geven de verkoop te staken, of zelfs lijfsdwang tegen de directie (in Nederland) totdat een en ander opgelost is. Dat is voor zover ik weet nog nooit gedaan, en dat komt natuurlijk omdat een boete van 10% van je omzet normaal een hele forse straf is, en de meeste bedrijven dan ook echt wel inbinden. Maar er is inmiddels een categorie techbedrijven dat zó veel geld binnenharkt dat financiële prikkels niet meer werken, en waar ook de inherente behoefte ontbreekt om lokale wetgeving na te komen omdat dat nu eenmaal hoort.

Wat zou volgens jullie de beste manier zijn om Apple te dwingen?

Arnoud

Apple moet Nederlandse datingapps eigen betaalsysteem toestaan

LoboStudioHamburg / Pixabay

Aanbieders van datingapps in Apples Nederlandse App Store moeten ook andere betaalsystemen dan Apples betaalsysteem kunnen gebruiken, meldde Tweakers onlangs. Appaanbieders moeten ook de mogelijkheid krijgen om in hun datingapp te kunnen verwijzen naar betaalmogelijkheden buiten de app. Hier krijgt Apple twee maanden de tijd voor. De ACM dreigt met een dwangsom van maximaal 50 miljoen euro als dit niet gebeurt.

De kwestie van Apples verplichte betaalinterface (en het dikke percentage dat Apple vervolgens afroomt) is al lang een hot topic. Vorig jaar liep een conflict tussen Apple en Epic hoog op, maar vooralsnog komt daar weinig uit. De Nederlandse procedure voelt als een bijzaak, zeker omdat het ‘maar’ om datingapps gaat en niet om het wereldwijd beroemde Fortnite. Maar vergis je niet, er wordt nogal wat betaald in datingapps, vrij gebruikelijk is dat mannen per bericht stevig betalen. (En de boze tongen beweren dat de vrouwen dan weer betaald krijgen om de mannen aan het lijntje te houden, maar dat terzijde.)

In ieder geval, ook datingapps moeten de betalingen (de aanschaf van credits waarmee je berichten kunt sturen en dergelijke) via de kassa van Apple laten lopen. En dat vinden zij oneerlijk, vandaar de rechtszaak. Dan krijg je dus altijd meteen de vraag: heeft Apple een machtspositie, en zo ja wat is dan de markt? Als je kijkt naar smartphones dan is het marktaandeel klein, je kunt het dan “high end smartphones” noemen en dan is het hoger, maar dat voelt wat arbitrair.

De ACM ziet het nog scherper, zoals samengevat door de rechtbank:

Volgens de ACM beschikt Apple over een economische machtspositie op de markt voor appstorediensten op het mobiele besturingssysteem iOS ten behoeve van datingappaanbieders. De datingappaanbieders hebben niet in voldoende mate substitutiemogelijkheden voor de appstoredienst van AppleApple kan zich daardoor in hoge mate onafhankelijk gedragen van datingappaanbieders.
Het juridisch meest objectieve argument voor een machtspositie hebben is dat je onafhankelijk van je concurrenten kunt opereren. En dat kan Apple, in ieder geval waar het gaat om app-levering, -onderhoud en -betaling:
Voor een breed bereik van de datingapp moet een appaanbieder in ieder geval in zowel de App Store als de Google Play Store aanwezig zijn (multi-homing). Voor datingappaanbieders is multi-homing essentieel, omdat datingapps sterk afhankelijk zijn van netwerkeffecten: hoe groter de kans op een succesvolle match, hoe aantrekkelijker het wordt om de app te gebruiken.
Anders gezegd, je moet als datingdienstaanbieder wel een app hebben en dat moet wel bij Apple (en Google) zijn, anders kom je er niet tussen als commerciële dienst. Dus Apple (en ja, ook Google) kunnen je dicteren wat ze willen en jij accepteert dat maar, de App Store laten zitten kán gewoon niet. En als jij wel moet winkelen bij Apple, dan heeft Apple een machtspositie en dan mogen ze niet vragen wat ze willen. Ook niet als het moetje door een andere oorzaak komt dan Apples eigen handelen.

Dit verklaart ook meteen waarom het over dating gaat. Bij Tweakers:

Een ACM-woordvoerder zegt daarover tegen Tweakers dat er de afgelopen jaren onderzoek is gedaan naar Apples App Store-beleid en de impact op de markt. Hieruit zou zijn gebleken dat datingappaanbieders de meeste last ervaren van deze voorwaarden.
Dat haakt dus in op bovenstaand argument: je moet een sterke afhankelijkheid hebben van netwerkeffecten om in die afhankelijke positie te komen, en dat zien we met name bij sociale apps. En in Nederland is die categorie grotendeels vertegenwoordigd door de datingapp.

Arnoud

Apple hoeft van rechter voorlopig geen alternatieve betaalmethodes toe te staan

Apple hoeft voorlopig toch geen alternatieve betaalsystemen in de App Store op iOS aan te bieden, meldde Tweakers onlangs. Het bedrijf mag van de rechter het hoger beroep afwachten in de zaak tegen Epic Games. Daarmee is de eerdere gerechtelijke plicht tot het toelaten van alternatieven vooralsnog van tafel: “[Apple] mag hierbij permanent ontwikkelaars niet meer weerhouden van het gebruiken van knoppen, externe links en andere oproepen om klanten naar andere aankoopmethoden te begeleiden.”  Maar de zaak is zeker nog niet afgerond.

Bij Tweakers was er wat verwarring over welk “Hof van Beroep” (de Vlaamse term voor een hogerberoepsrechtbank) hier bedoeld werd, maar het is dus de Amerikaanse Court of Appeals for the 9th Circuit die deze Order uitsprak. De reden voor het tegenhouden van die plicht is procedureel. Apple moet een heleboel investeren om mogelijk te maken dat dergelijke knoppen en dergelijke mogelijk worden, en als in hoger beroep het vonnis ongedaan gemaakt wordt, dan was dat allemaal voor niets.

De Order schort het werk dus op tot het hoger beroep is bepaald. Dat wil niet zeggen dat de kans op winst van Epic nu klein geworden is (haha epic win), het Hof wil gewoon niet vooruit lopen op haar einduitspraak.

Ondertussen staat Apple al wel toe om hyperlinks naar externe betaalsystemen mogelijk te maken, dit op last van zowel de Amerikaanse rechter als de Japanse Fair Trade Commission. Dat is al een stapje deze kant op, maar hier zitten natuurlijk veel minder haken en ogen aan: een hyperlink haal je zo weer weg als je dat mag als platformaanbieder.

Dit is dan ook de volgende slag in de oorlog om de platformmacht: wie mag bepalen wat er kan en mag op een platform? Het antwoord “Apple bouwt en dus Apple beslist” voldoet daarbij al lang niet meer, deze platforms zijn zó groot en onvermijdelijk dat de maatschappelijke belangen mee moeten gaan wegen. Dat is het zure van een zeer machtige partij zijn, je verliest een stukje autonomie door de sterkste te worden.

Arnoud

 

Mag de EU voor een bedrijf bepalen dat ze USB-C laders moeten gebruiken?

tomekwalecki / Pixabay

Een lezer vroeg me:

De EU heeft recent een plan aangekondigd dat consumentenelektronica verplicht een USB-C stekker moet hebben om het ding mee op te laden. Nou snap ik dat zij de markt mogen reguleren, maar gaat dit niet een beetje érg ver? Je vernietigt zo toch de markt voor opladers, en je geeft innovatieve laders zoals die van Apple geen kans meer. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?
Als iemand met een mand met drieëndertig laders en zevenenveertig verschillende stekkertjes zeg ik: dat werd de hoogste tijd, dat plan.  Nog los van de vervuiling van al die laders bij ieder apparaat, al die verschillende manieren om een paar volt gelijkstroom in een apparaatje te krijgen was natuurlijk hoe dan ook idioot.

De telefoonindustrie blijkt de grootste boosdoener hier. Jarenlange druk op telefoonmakers bracht het aantal laders omlaag van dertig naar drie, maar standaardiseren op ééntje wilde niet echt lukken. Daarom hakt de EC zelf nu maar de knoop door en kiest ze voor het USB Power Delivery-protocol, zeg maar opladen via een USB-C stekker zoals hierboven getoond. Andere laadmogelijkheden mogen er best bij, maar er moet en er zal een USB-C stopcontact in je apparaat (tenzij je draadloos laden toestaat). Oh ja, en het wordt dan verboden om een eigen USB-C lader mee te leveren.

En ja, dan krijg je dus het argument van innovatie tegenhouden. Iets dat met name van Apple lijkt te komen, maar toegegeven hun laadprotocol is op diverse technische punten ook superieur aan USB Power Delivery. Wel is dat natuurlijk geen open standaard, zodat andere fabrikanten het niet zomaar over kunnen nemen, en dat is dan natuurlijk lastig om als overheid goed te keuren. Ik denk dat het onderliggende gevoel van de Commissie was dat het laden van apparaten niet echt een belangwekkend onderwerp is waar je je mee onderscheidt als leverancier, zodat “wij willen innoveren van de massa met onze stekkers” niet heel geloofwaardig klinkt.

Het is overigens niet zo dat we nu tot in lengte van dagen aan USB-C vast zitten. De concept-Richtlijn voorziet in het periodiek herzien van de technische keuze, dus als er straks een USB-D komt die superieur kan laden, dan kan die prima worden voorgeschreven.

Natuurlijk kun je met zo’n kabel nog veel meer, maar in de praktijk gebruiken de meeste mensen USB-kabels om dingen op te laden. (Ja, ook ik verstuur bestanden via een cloudserver van mijn telefoon naar mijn laptop terwijl ze 30 centimeter naast elkaar liggen en op hetzelfde wifi netwerk zitten en een van die zevenenveertig stekkers een usb-C-usb-C stekker is. Gewoon, minder gedoe.) En ik zie dan ook zeer zeker het argument van de Commissie.

Arnoud

EU gaat Apple aanklagen voor overtreden antitrustregels met App Store

De Europese Commissie is bijna klaar met het antitrustonderzoek naar Apple en gaat het bedrijf aanklagen voor het overtreden van deze regels. Dat meldde Tweakers op gezag van Reuters. En daarin kwam een interessante vraag langs in de discussie:

De wet zegt, bij mijn weten, dat je veel macht moet hebben, maar in Europa heeft Apple niet een monopolie of het grootste aandeel in besturingssystemen op smartphones. Android is groter. Android is ook open, maar omdat Apple niet de grootste is en geen monopolie heeft, hoeven ze toch ook niet meer open te zijn?
Dat is een hele scherpe vraag, die raakt aan de kern van het mededingingsrecht. Het komt erop neer dat je geen misbruik mag maken van een dominante positie in een markt. Er zijn dus altijd drie vragen:
  1. Wat is de markt
  2. Hoe dominant/zwaarwegend ben jij in die markt
  3. Is wat jij doet misbruik of gewoon gebruik
Enkel percentages is dus niet relevant. Als het bijvoorbeeld zo is dat iedereen slaafs Apple volgt met features, prijzen et cetera, dan zou zijn met een 25% marktaandeel echt dominant zijn. Want dan is ze marktleider en dus dominant door haar leidend voorbeeld.

Op de markt voor smartphones heeft Apple geen enorm aandeel, Android is vele malen groter qua aantal telefoons met dat OS erop. Maar Apple is wel zeer bekend en zeer gewild, dat geeft dan een extra stukje macht, een powerup als het ware. Ook kun je zeggen, het gaat niet om smartphones an sich maar om high-end smartphones en in dat segment verkoopt Apple meer.

De discussie gaat verder vooral over de vraag of dit gewoon iets is dat Apple kan doen, of dat het misbruik. Het argument voor misbruik is dan hier omdat Apple zelf ook een muziekdienst heeft, die ze zo goedkoper kan insteken. Naast dat ze Spotify een stukje winst afpakt (want die 30% komt uit de omzet, niet uit de winst) en zo de concurrent pijn doet.

Arnoud

Vanaf morgen krijgen Apple-apps privacylabels

Ontwikkelaars van Apple-apps moeten vanaf morgen uitgebreide details geven over het datagebruik in hun apps en Apple gaat die tonen in ‘privacylabels’, meldde Tweakers onlangs. De regels gelden voor alle nieuwe apps en alle updates aan bestaande apps. Het idee, ingegeven door druk van de internationale consumententoezichthouders zoals onze ACM, is dat je met labels of iconen duidelijker communiceert dan met lappen tekst.

Het idee is hartstikke goed, en het blijft raar dat het zó lang heeft moeten duren. Alleen, dan zie ik in de voorbeelden “The following data may be used” en dan krijg ik jeuk. Wat een ontzettend gemiste kans dat er weer “may be” of “can” opduikt in die teksten. Dat zet je toch ook niet op ingrediëntenlijsten van voedsel?

Trackt die app nou mijn locatie of niet? Zo’n moeilijke vraag is dat niet voor de publisher daarvan. En als die het niet weet (oh ja we gebruiken drie frameworks geen idee eigenlijk) dan mag die het gaan uitzoeken voordat de app live gaat. In plaats van dat ik “deze reep bevat mogelijk pinda’s” lees met mijn allergie*.

Ik snap het ook niet want die developer-pagina bij Apple is heel duidelijk dat je het moet weten:

You’ll need to understand whether you and/or your third-party partners use data from your app to track users and, if so, which data is used for this purpose.
Daar zit geen stukje “maybe can sometimes” aan, toch? Waarom komt het nou zo in de appstore terecht?

Arnoud * Jaja, “kan sporen bevatten” ken ik natuurlijk maar dat is natuurlijk iets anders dan de hele peulvrucht.

Maker bevestigt: nieuw seizoen Fortnite niet speelbaar op Apple-apparaten

Het nieuwe seizoen van het populaire battle-royalespel Fortnite gaat donderdag van start, maar zal niet speelbaar zijn op Apple-apparaten. Dat meldde Nu.nl onlangs, op gezag van ontwikkelaar Epic Games. Dit is het gevolg van een al wat langer lopend geschil tussen Epic en Apple, nadat de eerste een eigen betaalsysteem in de game-app had gebouwd, waarmee het bedrijf het afdragen van commissie in de App Store omzeilde. Dat is tegen de regels van het smartphonebedrijf, met dus als gevolg dat de app niet langer verkocht mag worden in de Store. Wat dan weer de vraag geeft: mag dat?

Het verdienmodel van Apple bij haar App Store is dat zij 30% commissie wil op alle verkopen van apps. Dat klinkt logisch: zij hebben de store gebouwd, dat kost geld en ze controleren apps ook nog eens. En die paar euro verkoopprijs, daar dertig procent van, ach ja.

Maar het gaat dus óók over in-app aankopen of abonnementen die de aanbieder van de app heeft. Niet voor niets zijn allerlei partijen (zoals Spotify) daar boos over. En dus ook Epic, dat begin augustus een eigen betaalsysteem in haar app opnam, waarbij spelers die daarmee spullen kopen korting krijgen.

Mag zo’n grote jongen als Apple dit doen? Het voelt wel érg scherp, dat je zo veel geld vraagt (dertig procent commissie is in vrijwel iedere markt een héél grote hap uit iemands omzet) en dat je als klant weinig keus hebt omdat die App Store van Apple nu eenmaal het onvermijdelijke kanaal is om je apps bij Apple-klanten te krijgen.

Het voornaamste argument voor mij is, hoe groot is Apple nu eigenlijk? Hoe belangrijk vinden we deze speler op de markt – en voor de juristen, wat is die markt nu eigenlijk. Zijn dat smartphones (dan is Apple namelijk niet zo groot), of high-end smartphones (dan zijn ze wel best groot) of misschien zelfs iPhones als superduperbijzondere eigen markt? Ik zit er mee, want ik heb het gevoel dat mensen iPhones niet zien als gewoon een keuze voor een merk, zoals je wel wisselt tussen leveranciers van Android-smartphones.

Arnoud

Apple weigert app-update omdat automatisch verlengen na proefperiode uit staat

Apple heeft de update van een yoga-app geweigerd, omdat het bedrijf erachter niet wil dat gebruikers na een proefperiode automatisch gaan betalen tenzij ze annuleren. Dat meldde Tweakers onlangs. Wie apps met een abonnement aan wil bieden in de appstore van Apple, moet dat doen via App Store Connect. In de regels daarvan staat dat klanten die een proefperiode starten automatisch betalende klanten worden tenzij ze zelf opzeggen. Het is dan niet toegestaan om in je app dat anders aan te pakken, jij als publisher van een app moet de leveringsvoorwaarden van App Store Connect ook volgen jegens jouw klanten. Dat is wel ergerlijk gezien de praktijk van een stilzwijgend omgezet proefabonnement sterk negatief wordt ervaren door klanten, en je als bedrijf dus wil kunnen scoren door dat eens niét te doen. Ook vermijd je zo een hoop klachten. Kan dat zomaar?

Het doet wat gek aan dat Apple zich bemoeit met de voorwaarden tussen een app-aanbieder en haar klanten. Maar het is eigenlijk logisch: Apple krijgt 30% van die abonnementsprijs, en heeft er dus belang bij om te zorgen dat haar aanbieders zo veel mogelijk abonnementen afsluiten. En in de VS is het niet verboden om proefabonnementen stilzwijgend om te zetten naar echte (ook niet met een hele korte proeftermijn en een hele hoge prijs) dus het is legaal om zo’n voorwaarde te hebben. En dan dus ook voor Apple om te eisen dat jij die hebt.

Hier in Nederland ligt dat ongeveer hetzelfde, ook met de Wet Van Dam in de hand. De wet kent het concept “proefabonnement” eigenlijk niet. De enige plek waar zoiets voorkomt is op de zwarte lijst voor algemene voorwaarden (art. 6:236 sub s BW), waarin staat dat een abonnement ter kennismaking op bladen en tijdschriften etc niet stilzwijgend omgezet mag worden in een gewoon abonnement. Daaruit volgt dat het bij andere dienstverlening wél mag.

Hooguit kun je je afvragen dat als iemand zegt “proef” abonnement, of daarin besloten ligt dat het omgezet wordt naar een echt abonnement. Als dat niet zo is – en volgens mij is er geen algemene opvatting dat proefabonnementen altijd omgezet worden – dan heb je een probleem. Dat valt dan onder misleidende handelspraktijken want je moet expliciet en duidelijk informeren over essentiële kenmerken, en de duur en verlenging van een dienst valt onder die kenmerken. Als je dus alleen in je AV wat hebt staan over verlenging, is je contract vernietigbaar.

Als de uitleg duidelijk is dan mag het wel, en volgens mij mag je er dan zelfs een jaar van maken. Weliswaar is de bedoeling van de Wet Van Dam dat stilzwijgende verlenging maximaal met een maand mag, maar in de wet (art. 6:237 sub k BW) staat dat dit pas na het eerste jaar de grens is. Ik denk dus dat een omzetting van een proef naar een echt abonnement kan, zolang de totale lengte maar één jaar is en je dus vooraf expliciet bent gewaarschuwd dát het wordt omgezet.

Een probleem daarbij is dat het opzeggen vaak een stuk moeilijker is dan het aangaan. Dat is ook een klacht van die yogaäpp-aanbieder uit het artikel, omdat het opzeggen ook via Apple moet en mensen de knop niet altijd kunnen vinden. Hij krijgt er dan de schuld van. En ik moet zeggen, ik had er ook een lief ding voor over als mijn creditcardmaatschappij bij elke incasso een knopje “Beëindig deze incasso en zeg abonnement op” had in de online omgeving.

Arnoud

Kan Apple verbieden dat de bad guy in een film met een iPhone rondloopt?

Elektronicagigant Apple zou niet toestaan dat bad guys in een film met de iPhone rondlopen, las ik bij Ars Technica. Zij citeren een interview met regisseur Rian Johnson, die er meteen bij zegt dat hij het eigenlijk niet moet zeggen omdat mystery movies wel erg makkelijk worden als je ineens één acteur met een gare Android telefoon ziet rondlopen terwijl de rest hipster met iPhone is. Apple was niet bereid om commentaar te geven, maar het voelt wel érg verstrekkend dat ze dit zo zouden kunnen doen.

De meest voor de hand liggende verklaring is dat Apple deze opstelling kiest bij product placement oftewel gesponsorde verstrekking van Apple-apparatuur. Bij zo’n zakelijke overeenkomst kun je best regels stellen, waaronder dus dat alleen de goeien met de iPhone rondlopen. Dat is niet ongebruikelijk. Al veel langer is bijvoorbeeld het voorbeeld bekend dat het Amerikaanse leger je gerust mooie apparatuur, tanks en soldaten uitleent maar dat het leger dan wel mooi uit moet komen in de film.

Ook in Nederland hebben we dat gehad: de politie ‘herkende zich niet’ in het beeld van de agent die acteur Tygo Gernandt neerzette in Dokter Tinus, dus mocht hij niet het officiële uniform dragen maar alleen het afgedragen veldwachterkostuum uit Swiebertje, als ik me het goed herinner. Daar trok de rechter een forse streep door: natuurlijk wil de politie leuk uitkomen in series, maar het belang van herkenbaarheid staat voorop. Bovendien kan een overheid niet zomaar zeggen dat ze bepaalde uitingen vooraf wil inzien én daar correcties in eisen, ook niet met een beroep op een merk of auteursrecht. Dat noemen we immers censuur.

Apple is geen overheid en kan dus geen censuur plegen. Als zij toestemming willen onthouden aan partijen die niet hun spelregels willen volgen (lees: die een bad guy op de iPhone willen laten werken) dan is dat hun goed recht. Alleen krijg je dan de vraag of je die toestemming wel echt nodig hebt, iets dat in IE-land vaak wordt vergeten.

Het argument zou dan zijn dat Apple reputatieschade lijdt door dergelijke inzet van de iPhone, en dat dat onrechtmatig is zodat ze een verbod zou kunnen eisen bij de rechter. En wie een verbod kan eisen, kan ook toestemming afdwingen. De reputatieschade zou dan zijn dat wanneer je in de winkel staat, je toch maar geen iPhone koopt want in die ene film had de moordenaar die ook. Nee, die vind ik ook niet heel sterk.

Wel een mogelijke situatie zou zijn als de filmmaker de iPhone centraal zet, helemaal als hij mede door dat bekende product bewezen meer succes heeft met de film. Dat soort oneerlijk meeliften op andermans reputatie kan wél als merkinbreuk worden aangepakt. Maar bij een film lijkt me dat wat lastig voorstelbaar, ik kan me althans geen relevant plot voor de geest halen. Dat je de film maakt met een iPhone en dat je daardoor opvalt als filmmaker, lijkt me in ieder geval niet genoeg.

Arnoud

Spotify: Apple draagt met App Store-voorwaarden bij aan oneerlijke concurrentie

Spotify-oprichter Daniel Ek stelt in een blogbericht dat Apple met enkele voorwaarden van de App Store bijdraagt aan oneerlijke concurrentie, <A HREF=https://tweakers.net/nieuws/150242/spotify-apple-draagt-met-app-store-voorwaarden-bij-aan-oneerlijke-concurrentie.html”>meldde Tweakers onlangs. Apple stelde daarop dat er niets aan de hand is, zonder inhoudelijk op de zaak in te gaan, waarop Spotify verder ging en Apple van monopolisme beschuldigde. Kern van de zaak: wanneer mensen een Spotify-abonnement via de App Store afsluiten, moet Spotify 30% van de prijs afdragen aan Apple. Die afdracht geldt niet voor Apple’s eigen muziekdienst, zodat die een stuk goedkoper kan zijn dan de Zweedse streamer.

De zaak is juridisch zeer vernieuwend, want de kern van de claim is het gevolg van de platforms die we nu massaal het internet zien beheersen. Die situatie is onvergelijkbaar met ‘gewone’ anticoncurrentiezaken of gedrag van monopolisten. Normale monopolisten knijpen de markt af en willen concurrenten er niet bij hebben. Apple en consorten willen dat juist wel, zij het dat ze een graantje meepikken van hun inkomsten.

Natuurlijk kun je zeggen, hoezo is Apple monopolist want je kunt toch ook Spotify buiten hen om afnemen? En dat klopt ook, maar Apple verbiedt het verkopen van abonnementen buiten hen om als je niet óók via hen abonnementen kunt afsluiten. Logisch ook weer vanuit hun standpunt, want anders heeft niemand meer een betaalde app maar krijgt iedereen een “upgrade to premium” knop in de app zelf.

De kern van het probleem is denk ik niet zozeer dat Apple die 30% wil pakken, maar dat Apple er ook een eigen muziekdienst naast heeft staan die goedkoper zijn waren kan aanbieden. Dat levert oneerlijke concurrentie op. Apple speelt vals door de regels voor het platform zo in te zetten dat de muziekdienst altijd goedkoper is, is dan het argument.

Wat zou de oplossing moeten zijn? De meest voor de hand liggende werkwijze zou ontbundeling of opsplitsing zijn: de App Store moet een ander bedrijf worden dan Apple Music, zodat die laatste net als Spotify dan 30% moet afdragen of welk percentage men dan maar relevant vindt. Maar of dat kan, is al jaren onderwerp van discussie. Zo heb je bij Apple het probleem wat de markt nu precies is: is dat Apple-telefoons (waar men inderdaad monopolist is) of smartphones (waar Apple iets van 15% marktaandeel heeft).

Arnoud