Mag ik na mijn laatste werkdag nog even in de zakelijke mail kijken voor de zekerheid?

Een lezer vroeg me:

Ik ga op 1 maart met pensioen na 35 jaar bij dit bedrijf. Per die dag wordt mijn wachtwoord ook geblokkeerd en alle toegang tot online diensten. Ik heb daar wel moeite mee, want wellicht zijn er de komende dagen nog relaties die mij iets willen zeggen of wil ik voor mijn autobiografie nog wat oude stukken inzien. Is de wet echt zo hard, of heb ik (bijvoorbeeld via de GDPR) recht op toegang?
Ik moest gelijk denken aan de situatie van een ex-directeur die op vrijdag zijn laatste dag met afscheidsborrel had (met 250 aanwezigen), op maandag nog even een vergeten doos ging ophalen en toen een identiteitsbewijs moest laten zien en contactpersoon moest noemen. Ja, de receptioniste had net haar eerste dag en de procedure was streng maar raar is het wel.

Maar om de vraag te beantwoorden, nee, je hebt geen recht op voortgezette toegang tot je mailbox. Net zo min als je recht hebt op toegang tot het pand na je laatste werkdag, ook niet om nog even te kijken of er nagekomen post op je bureau ligt of om gemiste collega’s even de hand te schudden. (Oké, als je dus een afspraak met die mensen maakt dan mag het wel, maar dat is wat anders.)

Tegelijk snap ik het wel, het voelt natuurlijk heel onwennig en raar om ineens niet meer aan het infuus van nieuwe berichten te liggen, zeker na zo veel jaren en in een senior positie. Maar de wet kan je daarbij niet helpen, sympathieke collega’s wel.

Gepensioneerde lezers, hoe zijn jullie van dit gevoel van “ik mis vast nog een mail” afgekomen?

Arnoud

Wie heeft het auteursrecht op een werk? (2)

Ik kom nog even terug op één onderdeel van mijn post van gisteren over wie het auteursrecht heeft op een werk.

Wie een arbeidsovereenkomst met een bedrijf met als deel van zijn taakomschrijving het “vervaardigen van bepaalde werken”, heeft geen auteursrecht op die bepaalde werken. Dat ligt dan bij de werkgever, het bedrijf dus.

Geldt dit ook voor een freelancer? Nee. Een freelancer heeft wat heet een “overeenkomst van opdracht” met de opdrachtgever. Die speciale regelingen over auteursrecht bij de werkgever gelden alleen als er arbeidsovereenkomsten zijn.

Bij allebei soorten overeenkomst is er een instructie (je moet iets doen) en een vergoeding (je krijgt daar geld voor). Het verschil is, bij de freelancer is geen gezagsverhouding en bij de werknemer wel. De werkgever kan allerlei instructies geven en de werknemer heeft die maar op te volgen. Bijvoorbeeld dat je van 9 tot 5 aan je bureau moet zitten typen. De freelander beslist in principe zelf wanneer hij de opdracht uitvoert, zolang hij deze maar op de afgesproken datum af heeft.

Deze regels komen niet direct uit de auteurswet, maar uit het arbeidsrecht. Je moet dus via de ‘gewone’ regels van het arbeidsrecht kijken of er een dienstverband is, en daarna pas of het werk dat de werknemer gemaakt heeft valt onder de “bepaalde werken” van artikel 7 van de auteurswet.

Arnoud

Werknemer gebruikt GPL software van werkgever bij eigen bedrijf

Toevallig vond ik een vonnis over een geschil tussen een automatiseringsbedrijf en een (ex-)werknemer. Deze werknemer was gedurende zijn dienstverband vennoot van een vof, door hemzelf aangeduid als hobbybedrijfje. Dit hobbybedrijf leerde Virtual Private Network (VPN) oplossingen aan een bedrijf dat ook klant van zijn werkgever bleek te zijn. Daarbij zou onder andere de software van dat bedrijf gebruikt zijn. Echter:

Met betrekking tot de gebruikte technieken voert [gedaagde] aan dat Serac ten deze vordering onvoldoende heeft onderbouwd, dat VRISned (en niet [gedaagde]) gebruik heeft gemaakt van software die gratis te downloaden is (zgn. GPL-software) van het internet (wat ook Serac bij uitvoering van een dergelijke opdracht zou doen) en dat derhalve onduidelijk is welke technieken Serac bedoelt. [gedaagde] betwist dat Serac rechten zou kunnen ontlenen aan enig auteursrecht, laat staan dat sprake zou zijn van enige inbreuk daarop door [gedaagde].

Mag een medewerker bij zijn eigen bedrijf gebruik maken van dezelfde open source als bij zijn werkgever? Die laatste heeft natuurlijk geen auteursrecht op die software. Hooguit zou je kunnen betogen -en dat gebeurde hier ook- dat de manier waarop je die aan elkaar knoopt, unieke toegevoegde waarde is van het bedrijf. En bedrijfsgeheimen mag je niet zomaar meenemen en zelf gebruiken als werkgever.

In een heel andere zaak, over je eigen bedrijf beginnen na ontslag en zonder concurrentiebeding, werd de ex-werknemer verboden de software van de baas te gebruiken. Maar de rechter meldde daarbij wel dat “delen van het systeem die uitsluitend informatie bevatten die voor iedereen vrij via het publieke domein toegankelijk zijn, van het verbod zijn uitgezonderd”. Je mag dus dezelfde open source gebruiken als je vroeger bij je werkgever deed.

Arnoud