Publiceren van een filmpje van een dronken studente (“‘Jullie moeten mij majesteit noemen, ik ben de praeses”) blijkt in strijd met het portretrecht van diezelfde studente. Dat vonniste de kortgedingrechter in Amsterdam op 11 september, maar het vonnis is nu pas publiek beschikbaar. Op zich weinig opzienbarend, afgezien van het feit dat GeenStijl hier de verliezende partij is. Vaak aarzelen mensen immers om de shockblog aan te klagen, omdat ze bang zijn voor verdere publiciteit over het betreffende artikel of filmpje.
Omdat de studente herkenbaar in beeld is, kan zij aanspraak maken op haar portretrecht. Ook in de versie van het filmpje waarbij haar gezicht “uitgebalkt” was, omdat ze dan aan haar stem en haar lichaam(shouding) nog steeds te herkennen is voor vrienden en kennissen. De rechter weegt vervolgens haar privacybelang af tegen het nieuwsbelang dat GeenStijl claimde, en komt tot de (evidente) conclusie dat het laatste het moet afleggen.
[eiseres] is middenin de nacht op straat gefilmd, zonder dat ze daarop bedacht hoefde te zijn. Zij is geen bekende persoonlijkheid en vervult geen publieke functies. Door Geenstijl zelf is zij aangeduid als een ‘jong en onzeker meisje’. Ondanks dat zij aanvankelijk aangaf niet gefilmd te willen worden (door het uiten van de woorden ‘rot op’) is de filmer toch doorgegaan, terwijl evenzeer duidelijk was dat [eiseres] onder invloed was van alcohol. De inhoud van het filmpje is, zo heeft Geenstijl zelf ook erkend, voor [eiseres] gênant en beschamend. Bovendien werd in het filmpje, door het inzoomen op bepaalde beelden en het herhalen van teksten, de spot met gedreven.
In die situatie ziet de rechter weinig nieuwswaardigs aan het filmpje. Hooguit zou het nieuws kunnen zijn dat dronken studenten zich vaak brallerig gedragen, maar dat kun je ook laten zien zonder één studente zo lang en breed in beeld te brengen in een gênante situatie. En ook het feit dat GS wordt aangeklaagd om het filmpje, maakt het filmpje zelf nog geen nieuws.
Een begrijpelijk vonnis. Ook op straat heb je privacy, zeker als je dronken bent. Het feit dat iets op de openbare weg gebeurt, wil nog niet zeggen dat het onbeperkt gefilmd en uitgezonden mag worden. Je zult echt een reëel nieuwsbelang moeten laten zien. Voor wie nu denkt aan Wegmisbruikers en dergelijke programma’s: daarvan is ooit in 2006 gevonnist dat er educatieve waarde zit aan het tonen van filmpjes van verkeersovertreders. Dat belang was voldoende om de privacy van die mensen opzij te mogen zetten.
Ik vraag me af wat voor gevolgen het heeft voor GeenStijl’s Dumpert en andere filmpjes van mensen in privésituaties die daar regelmatig in verschijnen zonder nader commentaar of toelichting. Het lijkt erop dat dat nu een stuk lastiger gaat worden.
Arnoud