Kan Apple verbieden dat de bad guy in een film met een iPhone rondloopt?

Elektronicagigant Apple zou niet toestaan dat bad guys in een film met de iPhone rondlopen, las ik bij Ars Technica. Zij citeren een interview met regisseur Rian Johnson, die er meteen bij zegt dat hij het eigenlijk niet moet zeggen omdat mystery movies wel erg makkelijk worden als je ineens één acteur met een gare Android telefoon ziet rondlopen terwijl de rest hipster met iPhone is. Apple was niet bereid om commentaar te geven, maar het voelt wel érg verstrekkend dat ze dit zo zouden kunnen doen.

De meest voor de hand liggende verklaring is dat Apple deze opstelling kiest bij product placement oftewel gesponsorde verstrekking van Apple-apparatuur. Bij zo’n zakelijke overeenkomst kun je best regels stellen, waaronder dus dat alleen de goeien met de iPhone rondlopen. Dat is niet ongebruikelijk. Al veel langer is bijvoorbeeld het voorbeeld bekend dat het Amerikaanse leger je gerust mooie apparatuur, tanks en soldaten uitleent maar dat het leger dan wel mooi uit moet komen in de film.

Ook in Nederland hebben we dat gehad: de politie ‘herkende zich niet’ in het beeld van de agent die acteur Tygo Gernandt neerzette in Dokter Tinus, dus mocht hij niet het officiële uniform dragen maar alleen het afgedragen veldwachterkostuum uit Swiebertje, als ik me het goed herinner. Daar trok de rechter een forse streep door: natuurlijk wil de politie leuk uitkomen in series, maar het belang van herkenbaarheid staat voorop. Bovendien kan een overheid niet zomaar zeggen dat ze bepaalde uitingen vooraf wil inzien én daar correcties in eisen, ook niet met een beroep op een merk of auteursrecht. Dat noemen we immers censuur.

Apple is geen overheid en kan dus geen censuur plegen. Als zij toestemming willen onthouden aan partijen die niet hun spelregels willen volgen (lees: die een bad guy op de iPhone willen laten werken) dan is dat hun goed recht. Alleen krijg je dan de vraag of je die toestemming wel echt nodig hebt, iets dat in IE-land vaak wordt vergeten.

Het argument zou dan zijn dat Apple reputatieschade lijdt door dergelijke inzet van de iPhone, en dat dat onrechtmatig is zodat ze een verbod zou kunnen eisen bij de rechter. En wie een verbod kan eisen, kan ook toestemming afdwingen. De reputatieschade zou dan zijn dat wanneer je in de winkel staat, je toch maar geen iPhone koopt want in die ene film had de moordenaar die ook. Nee, die vind ik ook niet heel sterk.

Wel een mogelijke situatie zou zijn als de filmmaker de iPhone centraal zet, helemaal als hij mede door dat bekende product bewezen meer succes heeft met de film. Dat soort oneerlijk meeliften op andermans reputatie kan wél als merkinbreuk worden aangepakt. Maar bij een film lijkt me dat wat lastig voorstelbaar, ik kan me althans geen relevant plot voor de geest halen. Dat je de film maakt met een iPhone en dat je daardoor opvalt als filmmaker, lijkt me in ieder geval niet genoeg.

Arnoud

Ministers gevraagd of filmpjes van leraren in strijd met AVG zijn

De VVD heeft minister Van Engelshoven van Onderwijs en minister Dekker voor Rechtsbescherming gevraagd of filmpjes van leraren die door leerlingen worden gemaakt en op internet geplaatst in strijd met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) zijn. Dat las ik bij Security.nl vorige week. De vragen zijn naar aanleiding van diverse filmpjes van leraren die op internet verschenen en leidden tot schorsing en ophef. De minister gaat niet over interpretatie van de AVG dus de vragen zijn juridisch niet zinnig, maar wel een aardige aanleiding voor de vraag: mag dat, je leraar filmen en dat op internet zetten?

Al in 2014 blogde ik over dit probleem, dat natuurlijk alleen maar groter is geworden de afgelopen jaren. En dan heb ik het niet alleen maar over opnames van lessen, maar juist over gekke situaties (‘pranks’, zeg maar pestgedrag waar je geacht wordt om te lachen) of escalaties die niet perse objectief in beeld komen. Het is logisch dat je als school daar wat mee wilt doen, of als getroffen leraar.

De AVG is nieuw, en zegt iets over beeldmateriaal, dus zal het wel een goede stok zijn om hier wat aan te doen. Een foto of video van iemand is natuurlijk een persoonsgegeven, maar dat wil echter niet zeggen dat je dus op grond van de AVG zo’n publicatie tegen kunt houden.

Allereerst zit je met het probleem dat deze leerling niet perse onder de AVG valt. De strikt huishoudelijke of privé-activiteit van verwerking is uitgesloten van de AVG. Voor jezelf en of een beperkte groep vrienden een filmopname maken zou best eens aan dat criterium kunnen voldoen. Daar staat tegenover dat een beveiligingscamera op de openbare weg hangen al buiten dat criterium viel en dus wél onder de AVG.

Ten tweede en belangrijker zit je met de vrijheid van meningsuiting, waar ook het maken van beeld onder valt. De AVG geldt maar beperkt bij journalistieke verwerkingen, zo heb je géén recht van verwijdering bij een dergelijke publicatie. Natuurlijk is een Youtube-publicatie van een schokkerig telefoonfilmpje heel wat anders dan een diepgravende documentaire van de BBC, maar dat is een kwaliteitstoets en geen juridisch relevant argument. Zolang de scholier er iets mee wil informeren of aan de kaak stellen, zit je al heel snel aan de AVG.

Daar staat dan weer tegenover dat een school gewoon huisregels kan stellen over het maken en/of publiceren van camerabeelden. Ik zou daar wel wat moeite mee hebben, omdat het vergaren van informatie een grondrecht is (deel van de vrijheid van meningsuiting) en een opleidingsinstituut die vrijheid niet zomaar even aan banden mag leggen. Maar als je het koppelt aan onaangekondigd filmen en/of tijdens de les, dan denk ik dat je zeker bij scholieren een heel eind komt.

Arnoud

Mag je op Youtube nog zoeken naar full movies?

Een lezer vroeg me:

Is het legaal om op YouTube te kijken naar een film, als ik die zoek met de opdracht “filmtitel full movie”? Ik kan immers niet nagaan of die film legaal op Youtube staat. En wat als Youtube me die film als suggestie aandraagt wanneer ik zelf gewoon zoek op alleen de titel?

Sinds het downloadverbod is het natuurlijk zo dat je geen films uit illegale bron mag bekijken, ook niet via streamen. Een nog onopgehelderd punt is wanneer een bron als illegaal geldt: hoe makkelijk kenbaar moet dat zijn voor de bezoeker?

Specifiek bij Youtube vind ik dat een terechte vraag. Hoewel er natuurlijk veel materiaal op staat in strijd met auteursrechten, publiceren ook steeds meer media er zelf legaal hun content. Enkel zoeken op een film- of serietitel zou ik dus te weinig vinden om te zeggen dat je moest weten dat sprake is van inbreuk. Toevoegingen zoals “dvdrip” of “full movie” vind ik twijfelachtiger, omdat die termen normaal alleen voorkomen op niet geheel legale sites.

Uit het Sanoma-arrest weten we dat het ook auteursrechtinbreuk is om welbewust (je wist of moest weten) te linken naar inbreukmakende content. Daarbij werd een onderscheid gemaakt tussen bedrijven en particulieren. Kort gezegd hebben bedrijven een onderzoeksplicht, maar particulieren niet.

Ik zou die lijn willen doortrekken naar ook dit soort situaties. Als particulier zou dan geen a priori aanname gelden dat je wist of moest weten dat het illegaal is waar je naar keek, tenzij er concrete omstandigheden zijn waaruit blijkt dat je het wél moest weten. En vanuit die regel is het kijken van Youtube-films dan ook in principe legaal, tenzij je aan de publicatie meteen ziet dat die daar niet legaal staat.

Hoe zouden jullie nagaan of een film of serie op Youtube legaal gepubliceerd is?

Arnoud

De legaliteit van die “Find my phone” documentaire

Een lezer vroeg me:

In het filmpje laat een student nav zijn gestolen iPhone een andere smartphone stelen maar deze keer met spyware erop om een documentaire te maken over de kwestie wie de dief is, maar ook om de privacy aspecten aan de kaak te stellen.

Het filmpje (een slordige 20 minuten) is zeer het bekijken waard, al is het maar om te realiseren wat er zoal kan met zulke apparaten. De documentairemaker voorziet een Android-smartphone van een compleet onverwijderbare spyware-app waarmee hij op afstand de telefoon kan benaderen. Vervolgens laat hij deze met enige moeite stelen (wat nog niet meeviel trouwens) waarna hij vastlegt wat er allemaal gebeurt met de telefoon.

Uitlokking van diefstal? Meh. Volgens de Hoge Raad is dat pas een ding als je iemand brengt “tot andere handelingen dan die waarop zijn opzet reeds tevoren was gericht.” Enkel een waardevol object onbeheerd achterlaten daar waar vaak gestolen wordt, is geen uitlokking. Dus nee, dit is totaal geen issue.

Met de geïnstalleerde spyware kan het toestel precies worden gevolgd, kunnen foto’s en video’s worden gemaakt en kan de microfoon worden uitgeluisterd. Zo kon men bijvoorbeeld ontdekken dat de telefoon een andere simkaart kreeg, en kon vervolgens alles worden geregistreerd dat vervolgens werd gedaan.

In hoeverre mag dat nou, al dat meekijken. Er is geen wet die dit keihard verbiedt (of toestaat), zoals wel vaker in het ICT- of internetrecht moet je een belangenafweging maken. Informatie achterhalen over je eigen telefoon valt onder de informatievrijheid en dat is een grondrecht. Maar de privacy is óók een grondrecht, zelfs tot op zekere hoogte voor de dader van een misdrijf. De schandpaal is immers afgeschaft, heet dat dan onder beschaafde juristen.

Voor mij komt uiteindelijk die afweging in het voordeel van de documentairemaker uit, vooral omdat hij een en ander netjes in beeld brengt en er geen heksenjacht van maakt. Hij maakt een punt – je kunt alles achterhalen als je iemands telefoon beheerst – en is er niet op uit die dader als persoon te beschuldigen of te veroordelen. En het punt wordt mooi in beeld gebracht, met een minimale privacyschending.

En wat nu als de telefoon ondertussen tweedehands is doorverkocht? Dan zit je dus bij een mogelijk onschuldige derde te kijken. Dit is een beetje dezelfde discussie waarom je je eigen gestolen fiets niet terug mag pakken als je die ergens ziet staan. Het komt neer op de vraag hoe groot de kans is dat de huidige houder van dat ding te goeder trouw is, en hoe zwaar je dat belang wilt laten wegen tegen het eigendomsbelang van de bestolen partij. Hier zie ik ook dat niet: de maker laat overtuigend zien dat het echt de dief is die de telefoon verderop gebruikt.

Alles bij elkaar zie ik dus niets strafbaars aan het maken en publiceren van deze documentaire. (En wie aan de Wbp denkt: de belangenafweging uit art. 8 sub f valt uit in het voordeel van de documentairemaker, mede gezien de uitingsvrijheid die als legitiem belang heeft te gelden.)

Het zou anders worden als iemand het zou houden bij een data-dump an sich, of de data gebruikt om de dader te lokaliseren en dat publiceert met een “Pak hem” bordje erbij.

Arnoud

Mag je een versleutelde film verspreiden?

pgp-bericht-encryptie-versleutelingEen lezer vroeg me:

Stel ik versleutel een film en publiceer het resultaat. Is dat al inbreuk op het auteursrecht? Niemand kan erbij immers. Maar wat nu als de sleutel makkelijk te raden is (één teken bijvoorbeeld) of het algoritme zwak is. Wanneer loop ik auteursrechtelijk tegen de lamp?

Dat is een juridisch nog heel ingewikkelde vraag. De juridische vraag is of jij de film publiceert of verspreidt. Dat betekent hier dus of crypt($FILE) publiceren hetzelfde is als $FILE publiceren. Dat zal afhangen van hoe makkelijk de sleutel te vinden is en in hoeverre de sleutelverspreiding jou aangerekend kan worden.

Zuiver toeval of latere acties van derden maken jouw handelen geen inbreuk. Stel jij publiceert een blob random data, en ik bereken een andere blob die via xor met de jouwe precies een Disneyfilm oplevert. Dat is jou niet te verwijten. (Mij wel.)

De key later publiceren of dat afstemmen met een ander lijkt me wél een publicatie. Dan weet je immers dat mensen de decryptie ongedaan gaan maken, en daarmee de film in handen krijgen. Dat zou voor mij hetzelfde zijn als de film in een zipfile verspreiden, daarvan weet ook iedereen hoe dat ongedaan te maken.

Verder kun je je afvragen waarom jij een encrypted film zou publiceren als je niet wil dat mensen die decrypten. Gebruik je Bittorrent als backup? In dat geval zou het denk ik legaal moeten zijn, niemand kan dan immers bij jouw backup en dat wil jij ook helemaal niet. Natuurlijk moet “dit was mijn backup” wel de giecheltoets overleven.

Dus, kortom, het hangt er vanaf hoe geloofwaardig je uitleg is en hoe makkelijk het te kraken is.

Arnoud

Ja, de politie mag je filmen (mits je ze niet hindert)

politie-bordje-logo-aangifte-bureau.jpgHet Amerikaanse Court of Appeals heeft bepaald dat burgers politieagenten mogen filmen als die op de openbare weg hun werk doen, las ik. Een man was daar “wiretapping fraud” ten laste gelegd omdat hij een agent had gefilmd zonder toestemming te vragen. Helemaal fout, aldus het beroepshof: het is een evidente uitoefening van je vrije meningsuiting om agenten te filmen in het openbaar. En ja, dat geldt bij ons ook. Mits je de agenten maar niet hindert en je bij publicatie een beetje om de privacy van de individuele agent denkt.

Filmen en fotograferen op de openbare weg mag, omdat dat valt onder de vrijheid van informatiegaring (onderdeel van de vrije meningsuiting, artikel 10 EVRM). Gebruik je een aangebrachte camera, dan moet je mensen daarvoor waarschuwen voordat ze in beeld zijn. Bij een met de hand vastgehouden camera hoeft dat niet. Dat geldt voor gewone mensen net zo goed als voor een professionele journalist.

Bij publicatie kunnen mensen hun portretrecht inroepen. Dat wil zeggen dat als er een “redelijk belang tegen publicatie” is, je het filmpje (of de foto) niet zomaar mag publiceren. Het wil niet zeggen dat ze het filmen of fotograferen zelf al mogen verbieden. Voor gewone mensen op straat lijkt het portretrecht niet zo sterk, hoewel daar de nodige juridische discussie over is.

Specifiek bij politieagenten is zo’n redelijk belang minder snel denkbaar. Zij verrichten een openbare taak en hebben daarmee een sterke positie in de maatschappij. Daar kritiek op willen uitoefenen of bewijs verzamelen van wat jij eventueel wangedrag vindt, hoort daar dan bij. Hoge bomen vangen veel wind. Er is dus niet snel een reden voor een agent om je te sommeren het filmen te staken.

Tegelijk zal het zelden gaan om de specifieke persoon van de agent die je filmt. Die doet gewoon zijn werk, en wat je ook vindt van dat werk, dat kun je meestal niet die specifieke persoon verwijten. Dat betekent dat je bij publicatie rekening moet houden met de privacy, wat in de praktijk erop neerkomt dat je de agent onherkenbaar moet maken, zoals bleek in een rechtszaak over foto’s van flitsende agenten:

Voor zover [de agenten] zich tegen publicatie van hun naam, hoofd en gezicht (al dan niet in combinatie met elkaar) verzetten, is een toewijzing van hun vordering dan ook in een democratische samenleving noodzakelijk.
Ook mag je de agenten natuurlijk niet voor de voeten lopen, want dan kunnen ze hun werk niet doen en dát is een reden om je te sommeren ergens anders te gaan staan met je camera.

In de praktijk is het goed mogelijk dat je desondanks een héél streng bevel krijgt onmiddellijk op te houden met filmen, en misschien wel dat je aangehouden wordt of dat je camera in beslag genomen wordt. Daar is op dat moment erg weinig aan te doen, maar het hoort niet. Het wissen van de beelden hoort al helemáál niet: die beelden zijn bewijs bij die arrestatie, en een agent behoort geen bewijs te vernietigen. (En als de beelden niet relevant zijn voor de arrestatie, waarom moeten ze dan gewist?)

Eisen dat beelden vernietigd of gewist worden op grond van portretrecht is niet mogelijk. Portretrecht gaat alleen over publicatie van beelden, niet over het maken ervan. En dan nog: als je als persoon iets wil eisen op grond van je privacy of portretrecht, dan doe je dat bij de civiele rechter en niet via een strafrechtelijke inbeslagname. (Zie ook deze en deze rechtszaken.)

Maar ja, wat doe je als je daar staat te filmen en je krijgt bars te horen “Nú wissen of je gaat mee”?

Arnoud

Ondertitelen van films als inbreuk op het auteursrecht

bierdopjeOndertitelsites Bierdopje.com en Simply Releases stoppen ermee na een sommatie van Stichting Brein, meldde Tweakers gisteren. Op deze sites worden zelfgemaakte ondertitelbestanden voor films en series (‘fansubs’) aangeboden, hetgeen de toorn van Brein heeft afgeroepen. “We snappen dat dit voor onze gebruikers en vertalers als een klap zal komen en frustratie zal opwekken maar het is helaas niets anders”, aldus Bierdopje.com.

Ja, buitengewoon frustrerend. Alleen: ik zie niet goed wat er tegen de sommatie in te brengen is. Het maken van ondertiteling voor een film of serie is namelijk inbreuk op het auteursrecht. Je vertaalt immers de gesproken tekst en legt deze vast als een schriftelijk stuk. Net zo goed als het vertalen van een boek niet mag zonder toestemming. (Goed, voor strikt eigen gebruik mag dit wel, maar verspreiden mag niet.)

Het is natuurlijk hartstikke handig om een ondertiteling van internet te halen. En een goed gemaakte fansub kan veel prettiger zijn om te lezen dan de snel afgeraffelde ondertitels bij goedkope dvd releases. En bij veel films en series is er gewoon geen officiële ondertiteling beschikbaar, omdat de product het zich niet verwaardigt deze in ons kleine kikkerlandje uit te brengen. Plus, voor de vertaler is het gewoon léuk om te zien dat mensen je werk waarderen.

Alleen, ja, wat ik dinsdag al zei: de Auteurswet heeft weinig te schaften met wat handig, makkelijk of gebruikelijk op internet is. Gij zult toestemming verwerven anders zijt gij eene vuige piraat.

En dát is elke keer de grote frustratie met auteursrecht versus internet. Mensen bedenken wat slims, maar dat mag dan niet. Ga je toestemming vragen dan krijg je die niet. Vraag je of men het dan zelf gaat doen als producent, maar nee we willen eerst het dvd-kanaal maximaal exploiteren en daarna komen wellicht internetreleases op de roadmap. Dus dan gaan we het zelf maar doen en dan krijg je ineens blafbrieven met eisen tot schadevergoeding en advocaatkosten want dan ben jíj degene die het verkeerd doet.

Arnoud

Mag je onder water filmen of fotograferen in het zwembad?

onderwatercameraDiverse lezers vroegen me recent hoe het zit met onderwatercamera’s in het zwembad. Nu onderwatercamera’s steeds goedkoper worden, duiken (haha) ze op veel meer plaatsen op. En wat is er nou leuker dan ook in het zwembad eens foto’s van jezelf, je familie of vrienden of willekeurige zwemmers te maken? Eh, wacht even.

Op zich is fotograferen legaal, en loop je pas bij het publiceren mogelijk tegen portretrecht of privacyproblemen aan. Maar heimelijk fotograferen in een besloten ruimte is strafbaar – art. 139f Strafrecht verbiedt het “heimelijk, opzettelijk en wederrechtelijk” fotograferen van personen in een woning of andere niet voor het publiek toegankelijke plaats”. Dat ‘wederrechtelijk’ staat er om een gaatje voor verborgencamerajournalistiek open te laten.

Maar wacht even, een zwembad is toch voor het publiek toegankelijk? Iedereen mag erin, mits hij de toegang betaalt (en zwemkleding draagt). En dan wordt het even anders, want dan is het enige strafrechtartikel nog dat van de aangebrachte camera’s – filmen met een vaste camera in de openbare ruimte mag niet als dat niet duidelijk is aangekondigd (art. 441b Strafrecht). En zo’n onderwatercamera zit nergens aan vast, in tegenstelling tot deze zwembadtoezichtcamera bijvoorbeeld. Dus dan zou het wel mogen.

Uiteraard kan het zwembad zelf hier regels over stellen, en zulke huisregels moeten dan worden opgevolgd. Wie dat niet doet, kan worden verwijderd uit het zwembad en zelfs een toegangsverbod krijgen (als dat in de regels erbij staat). De camera opeisen en de beelden even proactief wissen is heel wat dubieuzer en raad ik dus af.

Het voelt buitengewoon onprettig en ik kan me goed voorstellen dat mensen hier wat tegen willen doen, maar een wetsartikel hiertegen weet ik zo even niet.

Arnoud<br/> Foto: Nutech.nl

Een admin die zomaar illegaal materiaal wist, mag dat?

delete.pngEen lezer vroeg me:

Ik werk als systeembeheerder bij een middelgroot bedrijf. Na klachten over volgelopen netwerkschijven ben ik eens gaan onderzoeken waar dat door kwam, en ik trof grote verzamelingen illegaal gedownloade films, muziek en software aan. (Plus de nodige porno die ik bepaald niet hoefde te zien.) Dat mag natuurlijk niet, dus dat heb ik direct gewist. Maar nu krijg ik boze gebruikers in de mail die mij verwijten de wet te schenden. Dat is toch de wereld op zijn kop?!

Eh, nou, niet helemaal. Dit gaat vast niet goed vallen bij systeembeheerders, maar: een netwerkaccount met eigen opslag is een privéruimte net als de locker bij de ingang of de bureaulades op kantoor. Daar mag je als BOFH dus niet zomaar in gaan snuffelen en al zéker niet zomaar dingen uit weggooien, ook niet als jij denkt dat ze illegaal zijn.

En nee, het is niet illegaal om op je werk muziek of films, of zelfs porno te hebben staan die je hebt gedownload uit illegale bron. Dat staat daar voor je eigen, ahem, gebruik, en daar heeft de werkgever dus in principe niets mee te maken. Pas als collega’s er last van krijgen zou je daarop aangesproken kunnen worden. Maar wie met koptelefoon op een muziekje wil luisteren, mag dat met een mp3-verzameling uit illegale bron.

Verder mag monitoren in principe alleen op anonieme basis, en moet dit gericht zijn op werkgeversbelangen als overlast, schade of storingen. Als ik 20MB aan MP3-tjes in mijn account heb, heeft niemand daar last van. Daar moet het beheer afblijven. Wordt het 20GB, dan lopen er schijven vol en dat kan wellicht een onderzoekje rechtvaardigen. Of als je heel veel inlogs op mijn account ziet vanaf IP’s over de hele wereld. Dat is een aanwijzing dat ik aan filesharing doe (of dat mijn account gecompromitteerd is) en dan mag je ingrijpen.

Zo’n onderzoek zou in eerste instantie anoniem moeten gebeuren. Waarom is die schijf vol, en bij wie kunnen we de vraag neerleggen “ruim eens wat bestanden op”? Persoonsgericht monitoren (wat spookt die Engelfriet uit op ons systeem) mag alleen bij concrete aanwijzingen dat die persoon iets fout doet, en het hoe en wat wordt dan gedocumenteerd in het IT-reglement. Bijvoorbeeld: als uit het maandelijks dataverkeer-rapport blijkt dat er zeer overmatig wordt gedownload, dan mogen we gaan kijken wie daarvoor verantwoordelijk is en die persoon daarop aanspreken. Wel zou ik dan een waarschuwing verwachten naar alle medewerkers toe.

Het verbaast me soms hoe makkelijk sommige systeembeheerders omgaan met data van medewerkers. Maar in dit geval verbaast het me nóg meer dat mensen gaan klagen dat hun porno is gewist.

Arnoud

Valt andermans kopie van een verboden filmpje ook onder dat verbod?

dit-is-niet-mijn-praeses-majesteit.jpgRechtenstudente mag Geenstijl niet stalken, kopte Nu.nl afgelopen donderdag. Een beetje rare kop: er was geen sprake van stelselmatige schending van de privacy van de shockbloggers, maar het ging juist om de privacyschendingen die deze studente leed door het nog steeds op internet staan van het “gênante en beschamende” Majesteitfilmpje waarin zij dronken lallend in beeld was.

De rechter had in 2009 GeenStijl verboden dit filmpje nog te tonen, en inderdaad is het in de Dumpert niet meer te vinden. Maar elders nog wel, en de studente claimde dan ook diverse dwangsommen van 5000 euro voor elke kopie elders. Een lastige vraag: kan GeenStijl aansprakelijk gehouden worden voor screencaps of mirrors van anderen? Moet zij actief die sites benaderen en eisen dat het daar weggehaald wordt, of is dat uiteindelijk bij elke site de taak van de geportretteerde?

In het executiegeschil (via) blijkt dat het met name ging om geenstijl.prevvy.com, een onofficiële (en inmiddels verwijderde) iPhone app voor GeenStijl. Er was ooit discussie geweest over het al of niet officieel erkennen van die app, maar dat is niet doorgegaan hoewel er ook nooit expliciet was verboden deze mirror/proxy offline te halen. De rechter vindt dat daarmee onvoldoende vaststaat dat GS aansprakelijk is voor de publicatie via die app.

Belangrijker is echter de vervolgoverweging van de rechtbank over de algemene vraag of GeenStijl aansprakelijk kán zijn voor kopieën elders. In theorie wel:

Ook als beelden op een website nog te zien zijn zonder dat daarvoor een actief handelen van GS Media is vereist, kan dat onder omstandigheden worden aangemerkt als “openbaarmaking, verveelvoudiging of verspreiding”.

Wel moet dan vaststaan dat de gewone internetter de beelden nog kan vinden. En dat was hier niet zo: alleen door het intypen van de directe URL waren de beelden nog op te roepen. GS-moderator JorisEen door GS ingehuurde externe deskundige had daarbij ook nog eens aannemelijk weten te maken dat er wellicht alleen naar gecachte kopieën was gekeken, zodat niet vaststond dat de gegevens daadwerkelijk bij de bron (servers van GS Media) zouden zijn opgevraagd.

Als enkele afbeeldingen na een zeer gerichte zoekactie op basis van specifieke niet voor het publiek toegankelijke gegevens, daarna toch nog ergens op een plek op internet te vinden zijn, mogelijkerwijs via gegevens afkomstig van een aan GS Media gelieerde server, kan het niet verwijderd hebben daarvan, onder de hiervoor geschetste omstandigheden, in redelijkheid niet als een overtreding van het vonnis worden aangemerkt.

GeenStijl moet doen wat “redelijkerwijs van haar verwacht konden worden”, en dat heeft ze gedaan. Dit doet denken aan een zaak uit april, waarbij de gedaagden te horen kregen dat de verboden artikelen “op geen enkele wijze meer via welke zoekopdracht dan ook op het internet zijn terug te vinden”. Ook dat werd vertaald naar “al hetgeen redelijkerwijs mogelijk” was – waarbij men onderuit ging omdat de Google cache redelijk eenvoudig te legen was en dat niet was aangevraagd.

De algemene vraag wat je moet doen tegen willekeurige mensen die je filmpjes overnemen is hiermee niet beantwoord, maar het lijkt me dat je redelijkerwijs niet verder kunt gaan dan deze mensen een hele boze brief sturen. Een procedure tegen ze aanspannen is onmogelijk, want je hebt de auteursrechten niet en je kunt dus formeel niets eisen.

Arnoud