gemeenschap van goederen Archives

Hoe verhoudt de AVG zich tot mijn huwelijkse gemeenschap van goederen?

Geplaatst op 24 februari 202020 februari 2020 in Privacy, Security, 13 reacties

Ik ben voor deze posting even mevrouw van Dam. Gehuwd in gemeenschap van goederen. Zo opende een forumbericht bij Security.nl onlangs. Met daaraan gekoppeld de vraag: hoe zit dat dan met de AVG, stel dat je een bestelling van je vrouw wilt ophalen of van een account van je man een inzage- of correctieverzoek wil doen? En is het dan relevant of je in gemeenschap van goederen bent getrouwd? Of, iets pikanter -zoals de vraagsteller- kun je daarmee achterhalen of je man stiekeme accountjes heeft bij een niet-nader te noemen immorele datingdienst die aanzet tot echtbreuk maar toch van de RCC mag blijven adverteren?

Privacy en de bescherming van persoonsgegevens zijn grondrechten, en die zijn persoonlijk. Dus als partner in een huwelijk heb je daar in principe niets over te zeggen, het gaat jou niet aan hoe je partner daarmee omgaat. Althans, juridisch niet; natuurlijk mag je er best wat van vinden omdat je nu eenmaal getrouwd bent. Maar bij de rechter is dat niet afdwingbaar.

Uitzondering zou zijn als de gegevens ook die van jou betreffen, denk aan een gezamenlijke bestelling of hypotheek. Maar een bestelling is niet al gezamenlijk enkel omdat je in gemeenschap van goederen bent getrouwd, deze staat op naam van een van de partners en die is dan AVG-technisch de ‘betrokkene’. Dat je via het vermogensrecht als partner opdraait voor de kosten als je partner niet betaalt, staat daar los van.

Heel formeel zie ik dus onder de AVG geen grond om de persoonsgegevens van je partner op te vragen, ook niet als de aanwezigheid van die persoonsgegevens ergens in een systeem kunnen leiden tot financiële claims op jou. Of omdat je er sterker mee komt te staan in een echtscheidingsprocedure. Het zijn niet jouw gegevens.

Wellicht is er wel een uitweg als je zegt, in een huwelijk is het gebruikelijk dat je voor elkaar ook rechtshandelingen uitvoert. Ik bestel iets voor mijn vrouw omdat zij het druk heeft, iemand belt naar de apotheek voor een medicijn voor zijn man, je vrouw boekt een afspraak bij de kapper voor je, en ga zo maar door.

Juridisch gezien zeg je dan, ik ben gemachtigd om dit te doen althans de wederpartij mag veronderstellen dat ik dat mag. Daarmee zou je dan ook kunnen zeggen dat je onder de AVG inzageverzoeken (en correctie, verwijdering et cetera) mag doen. Dat zijn immers ook gewoon rechtshandelingen, en daar ben je dan toe gemachtigd. Wel zou de wederpartij dan bewijs kunnen vragen dát je gemachtigd bent, zeker als in hun systemen niet na te gaan is dat jullie getrouwd zijn. Tot nu toe heb ik zelf alleen maar knipperende ogen gehad als ik met zo’n stuk papier namens mijn vrouw me ergens meldt, maar het zal onwennigheid zijn.

Arnoud
PS en ja dat laatste is de premisse van mijn verhaal A New Intelligence, mocht je het nog niet gelezen hebben.

Een website als gemeenschappelijk eigendom, het kan

Geplaatst op 25 september 201820 september 2018 in Intellectuele rechten, 13 reacties

Een opmerkelijke (maar positieve) uitspraak van de rechtbank Amsterdam: de website Boschproject.org (over het werk van Jheronimus Bosch) telt als gemeenschappelijk eigendom van partijen die daaraan gewerkt hebben. Dat las ik bij IE-Forum. Dat is opmerkelijk omdat een website niet echt een ding is dat je in eigendom kunt hebben, laat staan gemeenschappelijk eigendom dus. Maar de uitspraak is een mooie oplossing voor een praktisch probleem: wat doe je met een gezamenlijk gebouwde site als er ruzie ontstaat en partijen uit elkaar willen?

Achtergrond van deze zaak was de verdieping van kennis van het werk van Jheronimus Bosch door middel van internationaal wetenschappelijk onderzoek. Deel hiervan was het ontwikkelen van een projectwebsite waarin met geavanceerde technieken hoge kwaliteit reproducties van het werk van Bosch ontsloten zou worden. De ontwikkeling hiervan liep kort gezegd niet zoals iedereen beoogd had, maar uiteindelijk kwam er toch iets te staan dat rudimentair in de buurt kwam.

Na het nodige geharrewar wilde de stichting achter het Bosch-initiatief de website aanpassen en verder publiceren, maar de persoon die de reproducties maakte weigerde dat met onder meer een beroep op zijn auteursrechten op de software die daarbij nodig was. Vervolgens zette deze ook de domeinnaam op zijn eigen naam, althans niet meer die van de stichting. Wat nu?

Dit is een voorbeeld van iets dat ik vaak in de mail krijg: mensen hebben samen een site gebouwd, krijgen dan ruzie of verschil van inzicht over hoe verder en zitten dan met de vraag, van wie is dat ding nu? En daar zit hem het probleem, want een website is geen ding. Het is een verzameling rechten (met name auteursrechten) plus gestolde kennis rondom configuratie et cetera, en een heleboel nuttigs daar omheen dat juridisch echter niet bestaat. Daar een verdeling in maken is bepaald niet eenvoudig.

In dit geval zag de rechtbank gelukkig wel een optie: er is nauw samengewerkt in het begin om die site te bouwen, en ieders aandeel lijkt ongeveer van gelijke waarde te zijn geweest. Daarom merken we de site aan als een gemeenschap (art. 3:166 BW), waarbij iedereen gelijke rechten heeft op dat resultaat. Meestal hebben we het dan over fysieke dingen maar de gemeenschap gaat over goederen – inderdaad, die waarin je kunt trouwen – en omvat dus ook intellectuele scheppingen. Zoals een website.

Ik blijf er altijd wat moeite mee hebben om een website als een schepping te zien, alsof het één ding is zoals een stoel of een auto. Maar het werkt wel in dit soort situaties. Je moet vervolgens er samen uit zien te komen wie wat mag, want je bent nu tot elkaar veroordeeld. Het bijpassende schilderij mag u zelf bedenken.

Arnoud

Steam-spellen versus de gemeenschap van goederen

Geplaatst op 14 juli 20159 juli 2015 in Informatiemaatschappij, 12 reacties

steam-valve-gaming Een lezer vroeg me:

Als ik als getrouwde vrouw een bordspel koop, dan valt dit in de gemeenschap van goederen die ik met mijn man heb. Wij mogen dan beiden het bordspel spelen en het is ons beider eigendom. Echter, als ik een spel koop via Steam dan is dat alleen voor mij; mijn man mag niet in mijn account en als hij het ook wil dan moet hij het apart kopen. Waarom zijn de regels zo anders bij online spellen?

De wet zegt inderdaad (art. 1:94 BW) dat wie trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat, daarmee in een gemeenschap van goederen terechtkomt. Alle goederen die je dan hebt of die je daarna verkrijgt, zijn automatisch van beide partners. (Via huwelijkse voorwaarden kun je dit anders regelen als je wilt.)

‘Goederen’ is de meest algemene term uit de wet, er vallen zowel fysieke spullen (“zaken”) onder als niet-tastbare rechten (“vermogensrechten”), zoals een auteursrecht. Een fotograaf die trouwt, deelt vanaf dan dus zijn auteursrechten met zijn partner.

Een spel dat je via Steam koopt, is volgens Steam eigenlijk een stukje dienstverlening waarbij je een contract sluit. Of zo’n dienst een vermogensrecht is, is een lastige vraag. Maar wellicht is er een makkelijker antwoord: als je standaardsoftware koopt tegen een eenmalig reëel bedrag, dan noemen we dat een “koop”, aldus de Hoge Raad én het Hof van Justitie. We doen dan dus of dat een zaak is, en daarmee is dat spel dus gemeenschappelijk eigendom.

Steam staat in de voorwaarden echter gebruik door familieleden toe, en dat lost het probleem gedeeltelijk op. Het is dus niet verboden om je partner op je Steam-account te laten en zo beiden van je gezamenlijke eigendommen te genieten. En er is zelfs een Family Sharing-programma.

Wil je tegen elkaar spelen, dan werkt dit niet. Je zult dan beiden vanaf een eigen computer moeten inloggen, en dat kan niet vanaf hetzelfde account. Dat vereist dus dat je allebei de volle mep betaalt voor het spel, en dat druist dus in tegen het systeem dat iets gemeenschappelijk eigendom is als je getrouwd bent. Alleen, wat doe je eraan? En vooral: hoe zou dat moeten werken in de praktijk, stuur je dan je trouwakte naar Valve zodat zij twee accounts kunnen synchroniseren?

Arnoud