herroepingsrecht Archives

Tot wanneer kan ik mijn zonnepanelen op afstand annuleren?

Geplaatst op 28 april 202222 april 2022 in Ondernemingsvrijheid, 22 reacties

Een lezer vroeg me:

Recent heb ik via een internetbedrijf een offerte voor zonnepanelen aangevraagd. Zelf de maten opgegeven met hun handige tool, via de mail installatiedatum afgesproken, 25% aanbetaald maar nu voel ik me er toch minder happy bij. Kan ik dit nog annuleren met de Wet koop op afstand?

Hoofdregel is dat je iedere als consument gesloten internetovereenkomst kunt annuleren, behalve de in de wet genoemde uitzonderingen. Er zijn daarbij geen arbitraire grenzen zoals een minimaal of maximaal geldbedrag, en er zijn ook geen categorale uitzonderingen. Zonnepanelen zijn misschien niet zo alledaags als een nieuwe onderbroek of een televisie, maar juridisch zijn ze gewoon ‘producten’ en die kunnen na aanschaf retour.

Alleen, vaak gaat het bij zonnepanelen (net zoals hier) om wat juristen een gemengde overeenkomst noemen, waarin zowel producten worden geleverd als diensten – de dienst van het bevestigen en installeren van de zonnepanelen. Bij diensten geldt de wet net zo, alleen begint de 14 dagen daar bij de dag van bestelling, niet van levering. Dat geeft dan tegenstrijdige uitkomsten: de installatie is te annuleren tot 14 dagen na tekenen offerte, de panelen mogen terug tot 14 dagen na installatie. Dat gaat niet.

De Europese Commissie heeft in 2014 een leidraad uitgebracht met uitwerkingen van hoe zij het consumentenrecht bedoeld had. Hierin staat dat je in zo’n geval moet kijken wat het zwaartepunt is, gaat het primair om de verkoop van de panelen of primair om de dienst. Op p8 noemen ze dan twee relevante voorbeelden van wat primair een koopovereenkomst is:

de aankoop van een nieuwe keuken en de installatie ervan in het appartement van de consument;
de aankoop van specifieke bouwelementen, zoals ramen en deuren en hun installatie in het huis van de consument;

Voor mij is de levering en installatie van zonnepanelen duidelijk hetzelfde als deze twee voorbeelden. Installatie van een keuken zal ook flink wat werk zijn, en een raam vervangen gebeurt ook niet in tien minuten. (Stilzwijgende aanname hierbij is wel dat er geen maatwerk in zit, zoals een ingemeten keukenblad of een gekke maat raam.)

De 14 dagen begint bij zonnepanelen dus bij de dag van levering, wat gewoonlijk samenvalt met de installatiedag. En omdat je mag annuleren tót die 14 dagen, zou je dus ook nu al je herroepingsrecht kunnen inroepen.

Een randvoorwaarde die bij een installatiebedrijf nog kan spelen: het moet wel gaan om een overeenkomst die gesloten is “in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop of dienstverlening op afstand”, zoals de wet dat noemt. Als je dus een installateur vindt via internet en dan via de mail of telefoon afspraken maakt, is dat nog géén overeenkomst op afstand.

Ook kan het zijn dat je wel een aanvraag doet via internet (al dan niet via een handige zelfservice opmeet/intake-tool zoals de vraagsteller) maar dat men daarna even langskomt, en vervolgens een offerte stuurt die moet worden getekend. Dat valt er voor mij ook buiten, omdat je dan niet de overeenkomst sluit via internet. Dat gebeurt pas immers als je de offerte getekend retourneert, en dat is dan geen systeem meer.

Arnoud

Een jaar retourrecht vanwege een ontbrekende bijsluiter

Geplaatst op 1 februari 201829 januari 2018 in Ondernemingsvrijheid, 5 reacties

Als je op internet iets koopt, mag je dat in principe altijd retourneren binnen 14 dagen. Je moet dan het product terugsturen en je krijgt je geld terug. Daarbuiten ben je afhankelijk van de coulance van de webwinkelier, maar als deze vergeet je de essentiële informatie over een product te geven dan komt dat wettelijk anders te liggen. Een recent vonnis laat zien hoe dat uit kan pakken.

De zaak was relatief simpel. Een consument had een product besteld bij een webwinkel, maar dit pas na de 14-dagentermijn aangemeld voor retour. De winkel weigerde deze dan ook aan te nemen, en eiste alsnog betaling via een incassobureau. Dat kwam bij de rechter, die constateert dat dit op zich te laat was en dat je dat de winkel niet kon verwijten: de retourregels stonden keurig in de voorwaarden en het retouradres was ook duidelijk gemeld.

Wat wel ontbrak, was de bijsluiter en aanvullende productinformatie. En dat is een probleem, want volgens de wet mag je consumenten niets verkopen als je ze niet vooraf de voornaamste essentiële informatie (art. 6:230m BW) verstrekt. En bij het soort product waar het hier om ging (Forskolin Naturals, een voedingssupplement) is zo’n bijsluiter best belangrijk. Belangrijk genoeg voor de rechter in ieder geval om dit als essentiële informatie aan te merken.

De straf voor het niet verschaffen van die informatie is dat de consument in het geheel niet gebonden is aan de koop. Hij hoeft dus niets te betalen, en het product moet door de winkel teruggenomen worden. Voor andere webwinkeliers lijkt het me een goed idee om die lijst uit artikel 230m eens door te lopen, want er staat behoorlijk wat belangrijke informatie op. En omdat het een ict-blog is, licht ik er twee uit:

de functionaliteit van digitale inhoud met inbegrip van toepasselijke technische beveiligingsvoorzieningen;
voor zover van toepassing, de relevante interoperabiliteit van digitale inhoud met hardware en software waarvan de handelaar op de hoogte is of redelijkerwijs kan worden verondersteld op de hoogte te zijn;

Ik kom maar weinig sites tegen waar ik duidelijk kan achterhalen waar ik digitale inhoud wel of niet mee kan lezen en waarmee een en ander interoperabel is. Dus valt dat tegen na aankoop, dan heb je een stevige stok om er vanaf te komen.

Arnoud

Je geld terug bij retourneringen via Steam, of toch niet?

Geplaatst op 23 maart 201521 maart 2015 in Innovatie, Ondernemingsvrijheid, 14 reacties

steam-valve-gaming Onlinegameexploitant Steam heeft eindelijk erkend dat men in Europa recht heeft om online digitale aankopen binnen veertien dagen te annuleren, las ik bij Ars Technica. Alleen: via de kleine lettertjes moet je dat recht meteen weer opgeven. Dus hoe zit het nu, mag je binnen veertien dagen nu je aangekochte spellen retourneren of niet?

Dit staat er in de Valve terms & conditions (met excuses voor de volstrekt onnodige hoofdletters):

IF YOU ARE AN EU SUBSCRIBER, YOU HAVE THE RIGHT TO WITHDRAW FROM A PURCHASE TRANSACTION FOR DIGITAL CONTENT WITHOUT CHARGE AND WITHOUT GIVING ANY REASON FOR A DURATION OF FOURTEEN DAYS OR UNTIL VALVE’S PERFORMANCE OF ITS OBLIGATIONS HAS BEGUN WITH YOUR PRIOR EXPRESS CONSENT AND YOUR ACKNOWLEDGMENT THAT YOU THEREBY LOSE YOUR RIGHT OF WITHDRAWAL, WHICHEVER HAPPENS SOONER.

Het recht van retournering van online aankopen geldt ook bij diensten, en Steam-spellen worden gezien als diensten. Binnen veertien dagen na het sluiten van de overeenkomst mag je deze herroepen, zo staat in de wet. Alleen is er een uitzondering: als de levering al begonnen is én je daar uitdrukkelijk toestemming voor hebt gegeven, dan is de dienst niet meer te herroepen.

Het idee was natuurlijk dat mensen konden nadenken of ze al dan niet toestemming wilden geven en dat de dienstverlener dan zou zeggen “oh oké, dan ben ik ongevraagd begonnen, hier is je geld terug”. Maar zoals dat wel vaker gaat kuch cookiewet kuch: als je in een wet zet dat er toestemming nodig is, dan wordt er een aanvinkvakje van stal gehaald en is het verder business as usual.

Zo ook hier. Valve voegt dit toe boven de bestelknop en acht zich klaar:

By clicking “purchase” you agree that Valve provides you with immediate access to digital content as soon as you complete your purchase, without waiting the 14-day withdrawal period. Therefore, you expressly waive your right to withdraw from this purchase.

Juridisch is dat correct maar het doet wel een tikje geforceerd aan. Of niet? Bij Ars Technica wijzen ze erop dat je anders een veertien-dagen-gratis-spelen situatie creëert, en daar zit ook wel weer wat in. Maar tegelijkertijd: waarom mag je wel veertien dagen een overhemd uitproberen maar niet veertien dagen een spel?

Arnoud

Gebruiksvergoeding bij ontbinding koop op afstand verboden

Geplaatst op 10 september 200918 september 2012 in Ondernemingsvrijheid, 25 reacties

Als je een koop op afstand annuleert, mag het bedrijf geen gebruiksvergoeding of andere kosten in rekening brengen voor de periode dat je het product hebt kunnen gebruiken. Alleen de kosten van het terugzenden (zeg maar de postzegels) kan hij voor jouw rekening laten. Dat bepaalde het Europese Hof van Justitie in haar arrest in zaak C-489/07 vorige week.

In deze uit Duitsland afkomstige zaak had een consument een (tweedehands) laptop gekocht bij een bedrijf. Na zo’n acht maanden(!) bleek deze kwalitatief onder de maat. De consument beriep zich op zijn herroepingsrecht, en dat mocht omdat het bedrijf vergeten was de brief met informatie daarover mee te sturen. Bij ons heb je dan drie maanden vanaf de datum van koop, in Duitsland is die periode oneindig totdat die brief eindelijk eens komt.

Het bedrijf accepteerde op zich wel dat ze de laptop terug moest nemen, maar rekende wel een vergoeding van 316,80 EUR voor de acht maanden gebruik van de laptop (let wel: aanschafprijs 278 euro). De consument stapte daarop naar de rechter, die het Europese Hof erbij haalde omdat de wet immers zegt

Aan de consument kunnen, voor de uitoefening van zijn herroepingsrecht, ten hoogste de rechtstreekse kosten voor het terugzenden van de goederen worden aangerekend.

Net als in het Quelle-arrest uit 2008 (over gebruiksvergoeding bij reparatie) oordeelt het Hof hier dat er geen gebruiksvergoeding mag worden gevraagd wanneer iemand een wettelijk recht tot ontbinding inroept. Een recht is een recht, en geld vragen als iemand dat uitoefent is -ongeacht de reden voor dat geld- in feite een beperking van dat recht. Daarom oordeelt het Hof:

Ook zou afbreuk worden gedaan aan de doeltreffendheid en effectiviteit van het herroepingsrecht, wanneer de consument enkel vanwege het feit dat hij het middels een overeenkomst op afstand verworven goed heeft gekeurd en uitgeprobeerd een compenserende vergoeding zou moeten betalen. Aangezien het herroepingsrecht nu juist tot doel heeft de consument deze mogelijkheid te bieden, mag het feit dat hij hiervan gebruik heeft gemaakt niet tot gevolg hebben dat de consument dit recht enkel kan uitoefenen op voorwaarde dat hij een vergoeding betaalt.

Het Hof laat de deur op een klein kiertje staan: als blijkt dat de consument bijvoorbeeld te kwader trouw zaken koopt bij webwinkels of zich schuldig maakt aan ongerechtvaardigde verrijking, dan zou een compensatie voor de webwinkel wel kunnen. Denk bijvoorbeeld aan situaties dat een consument zegt: “oh, ik wil alsnog korting anders ontbind ik het contract” of als iemand op zijn Hyves zet dat hij gratis een week in een dure jurk heeft kunnen lopen.

Op zich een terecht vonnis, hoewel ik me wel afvraag hoe relevant het voor Nederland is. Omdat de meeste webwinkels wel zo’n brief meesturen, zal het in de meeste gevallen gaan over zeven werkdagen gebruiksrecht. Wat voor vergoeding zou je daarvoor kunnen vragen? Bij de driemaandentermijn (als er geen of geen kloppende brief is meegestuurd) is het iets waarschijnlijker maar nog steeds vraag ik me af wat een reële vergoeding zou kunnen zijn.

Arnoud