Tag: Koop

About Koop

Subscribe Feeds

Wanneer steel je iets bij een zelfscansupermarkt?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 45 reacties

Een lezer vroeg me:

Ik vroeg me zo af, nu winkelketens zoals de AH inzetten op zelfstandig scannen en afrekenen, wat doet dat met de aansprakelijkheid? Een vergissing van de kassa medewerker in uw voordeel (of nadeel) lijkt mij opeens heel anders te liggen wanneer je het zelf doet.

Dit is ingewikkelder dan je denkt; menig juristenborrel werd ongezellig omdat deze discussie langskwam. De onderliggende vraag is namelijk wanneer je iets koopt in de supermarkt en hoe je dat vaststelt – en in hoeverre de objectieve vaststelbaarheid relevant is bij de vraag of je iets koopt.

Je koopt iets wanneer je het aanbod van een product aanvaardt. Dat moet blijken uit een of andere handeling die (mede) gericht is op het juridisch willen sluiten van een koop. Een ding bij de kassa neerleggen en zeggen “deze graag” is volgens mij genoeg. Maar je kunt ook zeggen, op het moment dat je het product in je mandje legt dan wil je het al hebben (en ben je bereid te betalen, zo mogen we redelijkerwijs veronderstellen) dus dan heb je het dán al gekocht.

Ook mogelijk is dat je zegt, pas als je afrekent koop je het echt, want tot dat moment is het doodnormaal je te bedenken in de supermarkt. En de gewoonte in een branche weegt mee bij de vraag of je een rechtshandeling verricht. (Normaal is niet vereist dat je betaalt om een koop te sluiten, juridisch gezien; betaling is een verplichting die ontstaat door het sluiten van de overeenkomst.)

Als je als bezoeker van de supermarkt zelf een product scant en daarna afrekent op basis van wat je gescand hebt, dan lijkt het meest logische moment om het moment van scannen aan te wijzen als het moment dat je dat product koopt. Die scan is vrij expliciet bedoeld als “dit wil ik hebben”, en de algemene voorwaarden die je gedachteloos wegklikt zeggen dat ook. Maar je creëert weer een nieuw probleem dan: mag je dan dingen achteraf weer terugleggen, of is dat een ontbinding waar je instemming van de supermarkt voor nodig hebt? Ik zou zelf dan ook het moment van afrekenen (dus de scanner bij de kassa houden en het afrekenproces doorlopen) logischer vinden.

Wanneer steel je dan? Dat doe je op het moment dat je je een product toeëigent zonder dat dat mag (“wederrechtelijk”) met de bedoeling het te houden. Dat zou je bijvoorbeeld doen als je het in een geprepareerde tas doet of stiekem in je jaszak, omdat je dan duidelijk van plan bent naar buiten te lopen met dat product zonder te betalen. Of omdat je even geen mandje had, en daarna verstrooid naar buiten loopt. Inderdaad, dan steel je niet maar het lijkt wel zo. Dat noemen strafrechtjuristen de discussie over opzet, was je het van plan of had je in ieder geval de aanmerkelijke kans aanvaard dat je straks lekker buiten stond met een niet-betaald product?

Dat laatste stond centraal in een rechtszaak uit 2015 over een persoon die een deel van de inhoud van zijn winkelwagentje niet had gescand met de zelfscanner. Volgens het OM was dat diefstal, ook als het niet volledig opzettelijk was. Als het slordigheid was, dan was het zó slordig dat we het toch opzet noemen – voorwaardelijke opzet:

Het standpunt van de officier van justitie komt er op neer dat het feit dat verdachte wist hoe het scanapparaat werkt en dat de weggenomen goederen voor meer dan de helft van de waarde ervan niet waren afgerekend, maakt dat verdachte bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat hij deze goederen heeft weggenomen met het oogmerk om zich die wederrechtelijk toe te eigenen.

De rechtbank zag echter nog een ander probleem:

In de aangifte namens Albert Heijn wordt niet verklaard dat is gezien wie tijdens het boodschappen doen het scanapparaat heeft bediend. Verdachte en zijn dochter, die samen boodschappen aan het doen waren, hebben beiden verklaard dat de dochter van verdachte het scanapparaat heeft bediend, nadat verdachte de producten had gepakt. Verdachte heeft daarnaast echter nog verklaard dat hij ook zelf producten heeft gescand. De bewijsmiddelen sluiten derhalve niet uit dat de dochter van verdachte een deel van de in de boodschappenkar gelegde producten ten onrechte niet heeft gescand. … Nu niet kan worden vastgesteld welk deel van de boodschappen ten onrechte door verdachte niet is gescand, kan niet wettig en overtuigend worden bewezen dat verdachte heeft gehandeld met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening.

Op de achtergrond woog hierbij mee dat de supermarkt de administratieve last van wat je wel en niet wil kopen, volledig bij de klant legt. “Indien door de klanten al dan niet opzettelijk fouten worden gemaakt lopen zij het risico om strafrechtelijk aangesproken te worden”, en ik proef daaruit dat de rechter dat wel een beetje stevig vond als consequentie van een stukje gemak dat de supermarkt aanbiedt. Zó makkelijk gaat dat niet.

Arnoud

Welk retourrecht heb je bij een bakstenen winkel eigenlijk?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 11 reacties

Een lezer vroeg me:

Laatst was ik voor de verandering eens bij een ‘echte’ winkel (hoe noem je dat, een bakstenen winkel) en daar viel me op dat het retourrecht werd uitgesloten voor spullen in de aanbieding. Is dat legaal?

Het is een misverstand dat je bij een aankoop in een ‘echte’ winkel een recht hebt om deze ongedaan te maken. Dat recht geldt alleen bij online aankopen en bij telefonische verkoop. Wat je gewoon in de winkel koopt, is dus definitief en niet terug te draaien onder de wet. (Behalve natuurlijk als het bedorven, kapot of iets dergelijks blijkt na aankoop. Dat heet dan wanprestatie of nonconformiteit en dat geldt altijd als grond voor retour.)

Heel veel winkels accepteren natuurlijk een retour, en geven dan geld terug, een tegoedbon of een omruiling voor bijvoorbeeld een andere maat of kleur. Dat mag, maar is dus een vrije keuze van die winkels. Ze mogen dus ook zelf de regels bepalen voor die retour, bijvoorbeeld dat het ongeopend moet zijn, de kaartjes er nog aan, binnen 8 dagen en alleen met originele bon.

Vaak noemen die het dan ook een coulanceregeling, maar dat is weer net iets te makkelijk geformuleerd. Wanneer ergens vastgelegd is hoe die regeling werkt, is die regeling gewoon een algemene voorwaarde die dan deel is van je aankoop en daarmee bindend voor de winkel. Een retour conform die regeling mag dus niet worden geweigerd.

Heel misschien kun je nog met een beroep op het gewoonterecht bij een winkel een retourregeling afdwingen. De wet (art. 6:248 BW) bepaalt namelijk dat de gewoonte deel is van de overeenkomst. Het moet dan gaan om een bestendige regel die in die branche normaal gehanteerd wordt. Die regel geldt dan gewoon, ook als hij niet in een expliciete regeling is vastgelegd.

Ik zou de stelling wel aandurven dat het in de kledingbranche gewoonte is dat je kleding mag omruilen naar een grotere of kleinere maat, maar bij andere branches zou ik niet zo stellig willen zijn. Overigens mag een winkel die regel uitsluiten als ze dat heel expliciet doen, “Geen retour of omruilen bij kleding in de uitverkoop!”

Bij winkels die zowel fysieke als webwinkels voeren, zie je vaak dat één set algemene voorwaarden wordt gehanteerd voor beiden. Daarin staat dan de bij webwinkels verplichte retourregeling, en die zal dan ook gelden voor een fysieke aankoop. Tenzij men zo slim is om er expliciet bij te zetten “Indien de aankoop in onze webwinkel wordt gedaan” natuurlijk.

(Overigens noem je het een stoepwinkel denk ik, een webwinkel zit op het web en een stoepwinkel op de stoep.)

Arnoud

Heb je recht op een gelijkwaardig alternatief als je telefoon niet leverbaar is?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 17 reacties

Diverse lezers wezen me op deze draad van dealtjessite Pepper.com, waar een Samsung Galaxy J5 (uit 2016) te koop werd aangeboden in combinatie met een Tele2 abonnement. Helaas bleek al snel dat de deal té goed liep, waarop de aanbieder zich meldde met “[we willen je] graag een vergelijkbaar toestel aanbieden voor dezelfde prijs: de Samsung Galaxy J3 (2017).” Nu kun je erover twisten of dat wel een vergelijkbaar toestel is, maar ik trof op een hoop plekken de opmerking dat je récht hebt op een gelijkwaardig alternatief. En die snap ik even niet.

Aanbieder mobiel.nl probeert met dit overzicht aan te geven waarom de twee toestellen gelijk zijn. En natuurlijk zijn er veel overeenkomende specificaties, zoals camera, werkgeheugen en opslag. Het scherm is ‘iets’ kleiner, 0.2 inch om precies te zijn. En je krijgt Android 7 in plaats van 6, wat juist als een upgrade zou moeten voelen. Maar voor velen is met name het kleinere scherm een dealbreaker.

Het is natuurlijk heel vervelend als een winkel of site een aanbieding niet kan nakomen. Dat hoort niet te gebeuren: wie een aanbieding uitschrijft, moet zorgen voldoende voorraad te hebben of moet er “op=op” of iets dergelijks bij zetten zodat je weet dat het een tijdelijk iets is met beperkte voorraad. Het is een oneerlijke handelspraktijk om willens en wetens met te kleine voorraad te gaan stunten. Maar in dit geval denk ik dat het gewoon een onverwachte stormloop is, en dat is moeilijk de aanbieder te verwijten.

Mensen een alternatief bieden is netjes, maar volgens mij juridisch niet verplicht. Waar mensen dit op baseren, is mij een raadsel. Ik kan nergens in de wet terugvinden dat je verplicht bent bij een aanbieding iets gelijkwaardigs te leveren als je eigenlijke aanbod op is.

Het enige dat in de buurt komt, is het oude artikel 7:46f BW dat bepaalde dat een online verkoper het récht heeft (mits dat in de AV staat) om je een vervangend artikel te sturen bij gebrek aan voorraad. Je had als consument dan weer wel het recht dit te weigeren en kosteloos terug te sturen. Maar hoe dan een recht van de winkel veranderde in een plicht van de winkel, dat weet ik niet. Wie me kan aanwijzen waar het staat: ik hoor het graag.

Voor zover ik kan zien is het vrij simpel: de aanbieder kan het aanbod niet waarmaken, dus kan de consument de overeenkomst kosteloos annuleren. Je mag natuurlijk genoegen nemen met het geboden alternatief, of zien of er wat anders uit te halen is (tegen bijbetaling een nog weer ander toestel, bijvoorbeeld) maar dat is een optie en geen recht of plicht.

Arnoud

Nee, als je bij een particulier bestelt dan wordt het op jouw risico verzonden!

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 25 reacties

Leuk stukje lifestyle bij Nu.nl: Pakketje niet bezorgd? Dit kun je doen. “Bij het bezorgen van pakketten gaat regelmatig iets mis: bezorgers zeggen dat ze aan je deur zijn geweest terwijl jij nooit een bel hebt gehoord, je bestelling wordt zomaar in ontvangst genomen door iemand anders of je pakketje komt gewoon nooit aan.” Inclusief mooie quote van de toezichthouder die netjes bevestigt dat winkels op hun risico versturen, maar dan val ik van mijn stoel bij “Als je als consument iets bij een particulier bestelt, geldt in principe hetzelfde. “Er kunnen ook andere afspraken gemaakt worden”, aldus Gras”. Dat klopt niet, aldus Engelfriet.

Bij verkoop van bedrijf aan consument is het simpel: de verkoper is aansprakelijk, dat staat letterlijk in de wet (art. 7:11 BW). Maar bij verkoop tussen consumenten onderling (art. 7:9 BW) staat er niet meer dan dat de verkoper moet zorgen dat de gekochte zaak wordt afgeleverd bij de koper. Niet expliciet wie verantwoordelijk is voor verlies of beschadiging bij transport.

De vraag is dan dus, wat is ‘afleveren’. De wet (art. 6:41 BW) omschrijft dat als “ter plaatse waar [het gekochte] zich bij het ontstaan van de verbintenis bevond”. Bij de verkoper dus. Als koper moet je het product dus gaan halen, en als je dan na aankoop vraagt om het toch te laten opsturen dan is dat op jouw risico.

In veel gevallen staat er in de advertentie dat er zal worden opgestuurd. In die situatie is de verkoper aansprakelijk: ten eerste omdat de plaats van aflevering dan “ter plaatse van de koper” is, en ten tweede omdat contractueel afgesproken is dat de verkoper gaat bezorgen en het niet-aankomen dan wanprestatie is.

Oftewel: het is dus in principe risico koper, tenzij andere afspraken zijn gemaakt. Precies andersom dus dan Nu.nl meldt. Die andere afspraak kan al in de advertentie staan (“Ik verstuur op jouw risico” is genoeg) maar het moet wel érgens staan.

Arnoud

Ruim 5.000 mensen melden zich om abonnement met ‘gratis’ smartphone

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 14 reacties

telefoon-smartphone-kinderen-schoolZeker 5.000 mensen hebben zich gemeld bij juridischeclaimclub ConsumentenClaim, omdat ze bij het aangaan van een abonnement met smartphone mogelijk niet duidelijk is verteld hoeveel de smartphone kost. De Hoge Raad bepaalde in februari dat een mobieletelefonieabonnement met all-in prijs voor toestel en gesprekskosten niet rechtsgeldig is, omdat dit moet worden gezien als een kredietovereenkomst waarvoor strenge regels gelden. Al deze abonnementen zijn nu van rechtswege ongeldig (nietig), en de consument mag niet eens een bedrag in rekening worden gebracht voor het toestel. Auw.

Al eerder bepaalde de HR dat een telefoonabonnement met een gratis GSM telt als een koop op afbetaling. Men werkt nu verder uit wat dit betekent voor al die abnonementen die gesloten zijn onder onjuiste toepassing van de regels. En dat gaat met de botte bijl: die zijn nietig, de zwaarste straf die een rechter een contract kan geven. Zo’n contract wordt geacht nooit bestaan te hebben. Dus niet: we schrappen het stukje onredelijkheid. Of: we lezen dit welwillend als X of Y dat wél legaal is. Nee, we hebben hier te maken met consumentenbescherming en wie de consument niet beschermt, krijgt het keihard voor de kiezen: contract, niks contract. U gaf gratis telefoons weg en liet mensen gratis bellen, wat aardig van u. Nee, niks te vorderen, de groeten.

Oké, juridisch ligt dat natuurlijk genuanceerder. Wanneer een overeenkomst wordt vernietigd, betekent dat niet dat je dus zomaar mag houden wat je heb gekregen of wegkomt zonder vergoeding. Je hebt dan immers een ding in je bezit (zoals die telefoon) zonder dat je daar recht op hebt. Die moet terug, die is nooit van jou geweest want zonder overeenkomst geen eigendomsoverdracht. En je hebt ook een dienst afgenomen zonder contract, daar moeten we ook wat mee.

Toestel terug dus. Maar goed, dat is nu een paar jaar oud en ongetwijfeld fors gebruikt. Dan gaan telecomjuristen natuurlijk schadevergoeding vragen voor de waardevermindering of compensatie voor het ‘genot’ van deze onverschuldigd verkregen zaak. Logisch, alleen (en hier gaat het pijn doen) dat mag niet bij dit soort situaties. De consument hoefde niet te weten dat hij het toestel zou moeten teruggeven, en dan kun je niet verlangen dat je hem mag aanslaan voor de waardevermindering. Ook andere juridische trucs (zoals houderschap te kwader trouw, ongerechtvaardigde verrijking, ‘genot’-compensatie) worden preventief alvast afgeschoten. De HR kent haar pappenheimers. (Of beter gezegd, de kantonrechter die de HR om hulp vroeg kent haar pappenheimers want die noemde in de vraag al alle mogelijke trucs.)

In het algemeen mógen zulke trucs niet, aldus de HR:

[Toekennen van een vergoeding op zo’n grond] zou bovendien afbreuk doen aan het vereiste dat de sanctie op schending van art. 7:61 lid 2 BW doeltreffend en afschrikwekkend moet zijn (zie hiervoor in 3.7.1). Om deze redenen is een vergoeding op grond van art. 6:212 BW in strijd met de strekking van deze bepalingen en derhalve onredelijk. Dit geldt ook voor een vergoeding met als grondslag de aanvullende werking van redelijkheid en billijkheid.

Stichting Consumentencaim pakt gelijk door op nog een ander punt. Die all-inprijs was bedoeld voor het abonnement als zodanig én als aflossing van de aanschaf van de telefoon. Maar dat mag niet, die aflossing verstoppen in een all-inprijs. Plus, die prijs ging nooit ineens omlaag nadat de telefoon was afbetaald. Dus daar klopt nóg iets niet. En dat is wat men wil gaan aanvechten bij de rechter in die massaclaim.

Dat wordt helemaal nog een leuke. Het voelt gek dat je daar zou toestaan dat providers zeggen “de telefoon was x euro per maand” en dan dat terugbetalen. Dat is dan immers toch iets van belonen voor een illegale constructie. Maar het alternatief is zeggen “dat maandbedrag is ongeldig want je wist niet wat je ervoor kreeg” want dan komt het neer op gratis bellen. En dat voelt ook weer wat onredelijk. Ik vermoed dus dat de rechter daar dan toch een (laag) bedrag per maand gaat kiezen dat als belkosten geldt, en dat de rest terug moet.

Arnoud

Mag een winkel na levering je bestelling alsnog annuleren??

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 58 reacties

bol-bulkweken-60-kortingEen lezer (dank!) wees me op deze Tweakersdiscussie met de volgende casus: Iemand kocht een televisie bij Bol.com “met forse korting”, kreeg deze ook geleverd maar hoorde de maandag erop dat de order was geannuleerd want ‘kennelijke vergissing’. Het ging om een korting van 50%, wat op zich best een vergissing kan zijn, alleen had Bol.com in die periode net haar “Bulk 10-daagse” en dan mag je als consument toch wel forse kortingen verwachten. Maar los van die vraag, kán dat eigenlijk wel, een order annuleren nadat deze geleverd en betaald is?

Ja, dat kan. Wanneer er inderdaad een prijsfout is gemaakt die de consument had moeten kennen, dan is er namelijk gewoon überhaupt geen overeenkomst tot stand gekomen. Juridisch gezegd: die overeenkomst is nietig, bestaat niet en heeft nooit bestaan.

De discussie bij prijsfouten gaat altijd over de vraag of de consument deze had moeten onderkennen. Het onderliggende juridische punt is of men er gerechtvaardigd op mocht vertrouwen dat hier een aanbod werd gedaan voor die prijs. Als dat niet zo is, dan is er geen rechtsgeldig aanbod gedaan. En een overeenkomst heb je pas als je (ook weer rechtsgeldig) akkoord hebt gegeven op een rechtsgeldig aanbod.

Als er geen aanbod is gedaan, is er ook niets te accepteren. Het maakt daarbij niet uit dat er dan vervolgens allerlei geautomatiseerde processen in werking zijn getreden die normaal pas gebeuren nadat er wél een acceptatie was. Die bewijzen niet dat er een overeenkomst is.

Juridisch gezien is er dan weliswaar geleverd, maar dat was zonder grondslag gebeurd. De winkel stuurde voor de grap een televisie, en de klant heeft zonder enige reden eens wat geld overgemaakt. Dat kan, maar is niet juridisch relevant om te concluderen dat men dan toch zaken wilde doen voor die prijs. De wet noemt dit allebei “onverschuldigde betaling” en zegt dat die teruggevorderd kunnen worden door de partij die ze deed.

Als je profiteert van een prijsfout waar je niet op mocht vertrouwen, dan helpt het dus niet om te zeggen “maar je hebt de televisie geleverd”. Ja, dat hebben ze, maar nu moet hij terug. Net zoals jij je geld terug moet krijgen.

Natuurlijk kun je je hier afvragen óf het aanbod reëel was, of je erop mocht vertrouwen. Ik noem al jaren de “Wij zijn knettergek geworden-week” als voorbeeld: als een winkel dát zegt, dan kunnen ze niets meer inbrengen tegen welke prijsfout dan ook. Bij een gewone actie zou ik dat ook verwachten, hoewel het wel uitmaakt of men zegt “op het hele assortiment” of dat je toch even moet zoeken naar welke artikelen een bulk-kortingssticker hebben. Maar als er zo’n sticker op zit en de winkel belooft in algemene uitingen “tot 60% korting”, dan houdt het snel op. Dan kun je niet meer zeggen “die 50% korting was een foutje, stuur maar terug die boel”.

Arnoud

Incompatibel internet reden voor ontbinding koop smarttelevisie

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 23 reacties

samsung-smart-tv-televisieHoe een televisie incompatibel kan zijn met het Nederlandse internet ontgaat me, maar het was in dit vonnis reden om de aanschaf van die televisie te mogen ontbinden. Wel mooi om te zien dat het verwijzen naar de fabrikant ook hier eenvoudig naar de prullenbak verwezen wordt. De winkel die een televisie verkoopt, is verantwoordelijk voor een goede werking. Dat de fabrikant het beter kan onderzoeken, is leuk voor de fabrikant maar de winkel blijft aansprakelijk. Alleen: hoe is Duits internet anders dan Nederlands?

Een consument had bij het bedrijf Qplaza een smarttv merk Samsung gekocht. Een smart-tv heeft internettoegang, maar het gekochte exemplaar bleek soms vast te lopen als deze werd aangesloten op internet. Niet echt conform de verwachtingen.

Wie precies Samsung heeft gebeld is me niet duidelijk, maar de monteurs van de fabrikant slaagden er niet in het probleem op te lossen. Zelfs waar het precies aan lag, is onduidelijk: de gebrekkige internetaansluiting van meneer of een gebrek in de televisie zelf?

De rechter ziet in het onderzoek van Samsung bewijs dat de internetaansluiting goed is: monteurs van een bedrijf als Samsung kijken daar natuurlijk als eerste naar.

Ook had Samsung in een rapport vermeld:

Betreft een compatibiliteitsprobleem waar geen technische oplossing voorhanden is. Bovendien is dit een buitenlands model wat niet in aanmerking kan komen voor ECF.

Wat ECF precies is, weet ik niet. Electronic Content nogwat? Of European Conformity iets? Hoe dan ook, om deze reden haakt de fabrikant af. Kennelijk iets met Duits internet dat anders is dan het onze?

Nee nee, dit is niet ons pakkie an, aldus het verweer van Qplaza. Men heeft twee jaar fabrieksgarantie van Samsung. Qplaza verleent zelf geen garantie aan de koper van een product.

Sorry jongens, maar dát verweer is al een jaar of vijftien niet meer juridisch relevant. Als een tv niet goed werkt, moet deze worden hersteld of vervangen en als dat niet gebeurt dan mag de consument de koop ontbinden: televisie terug en geld terug.

Oh ja er was wel aangeboden te vervangen maar alleen tegen bijbetaling van €750. Eh, nee.

De kantonrechter is er snel klaar mee: televisie terug en geld terug. Wel krijgt de consument nog €326 aan buitengerechtelijke kosten en wettelijke rente als het geld niet snel genoeg is terugbetaald.

Mooi vonnis. Alleen: hoe krijgen we nu ándere winkels zo ver dat die hiervan schrikken en het wel netjes gaan doen?

Arnoud

Vooraf aangevinkte hokjes mogen niet meer!

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 21 reacties

checkbox-ja-nee-optin-optoutVanaf nu geldt een verbod op vooraf aangevinkte hokjes (pre-ticked boxes) die vaak worden gebruikt om consumenten ongemerkt extra (betaalde) opties in de maag te splitsen, meldde Webwereld vorige week. Dergelijke aanvinkvakjes moeten úit staan en alleen als de consument ze zelf actief aanzet, zit de consument eraan vast.

Bij de verboden alvastaangevinkteaanvinkvakjes gaat het om zaken als een verzekering, accessoires, een navigatie-unit en dergelijke upsells. Vaak zijn die aanvullende producten of dienten niet echt nodig, en gaf het dus een hoop ergernis dat je die toch gekocht bleek te hebben als je snel door het bestelproces heenklikte. Dat mag nu dus niet meer. Art. 6:230j BW:

De consument is niet zonder zijn uitdrukkelijke instemming gebonden aan een verbintenis tot een aanvullende betaling van een geldsom ter verkrijging van een prestatie die niet de kern van de prestatie is. Uit het gebruik van standaardopties die de consument moet afwijzen, kan geen uitdrukkelijke instemming worden afgeleid.

Opties mogen dus wel mits de vinkjes maar uit staan.

Natuurlijk kan het zijn dat je bij het product verplicht het een of ander moet afnemen. Dat is prima – zolang dat maar vooraf is gemeld én de productprijs inclusief die extra’s wordt gemeld. Je mag dus niet het basisproduct tonen en bij het bestelproces pas de verplichte verzendkosten, verzekering of administratiekosten in rekening brengen. Art. 6:230m BW eist in lid e namelijk dat je bij het product vermeldt:

de totale prijs van de zaken of diensten, met inbegrip van alle belastingen, of, als door de aard van de zaak of de dienst de prijs redelijkerwijs niet vooraf kan worden berekend, de manier waarop de prijs moet worden berekend, en, in voorkomend geval, alle extra vracht-, leverings- of portokosten en eventuele andere kosten of, indien deze kosten redelijkerwijs niet vooraf kunnen worden berekend, het feit dat er eventueel dergelijke extra kosten verschuldigd kunnen zijn.

Met “redelijkerwijs vooraf niet kunnen berekenen” bedoelen ze bijvoorbeeld verzendkosten die afhangen van het gewicht en/of dat het door de brievenbus kan of niet.

Het is een beetje jammer dat Webwereld als voorbeeld precies het enige aangevinktje hokje laat zien dat nog wél mag, namelijk de opt-out van een nieuwsbrief of reclame voor betalende klanten. En die mag wel vooraf aangevinkt zijn, omdat de wet hierbij geen opt-in eist maar een recht van verzet, oftewel een opt-out. Maar goed.

Hebben jullie wel eens zo’n optie gekocht zonder het vooraf te beseffen?

Arnoud

Hoe bewijs ik dat ik als consument iets koop?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 35 reacties

Een lezer vroeg me:

Laatst had ik een internetbestelling op het werk laten bezorgen. Toen ik deze wilde retourneren, weigerde de winkel dat omdat de bestelling zakelijk zou zijn! Maar ik heb hem privé betaald en hij was ook niet voor het werk, mogen zij dit dan toch zo zeggen?

Alleen wanneer je als consument een koop op afstand (internetkoop) doet, heb je recht op een retournering binnen zeven werkdagen. Een bedrijf heeft dit niet – tenzij de algemene voorwaarden van de winkel opzettelijk of per ongeluk vermelden van wel. (Of mogelijk via reflexwerking.)

De bewijslast dát sprake is van een consumentenkoop, ligt bij de consument. Hij moet dus aantonen dat het bedrijf niets met de transactie zelf te maken heeft. En dat is toch lastig als de bedrijfsnaam in het bestelproces opduikt. Koop je als consument “op de zaak” dan is formeel sprake van een zakelijke bestelling. Immers het bedrijf is dan de contractspartij, voor zover de winkel kan zien.

Bij een bestelling op eigen naam maar met adressering het bedrijf maak je het dus twijfelachtig wat de bedoeling was, zeker als je bij “Naam klant” de bedrijfsnaam invult en pas ergens bij “opmerkingen” de tekst “ter attentie van Jan de Vries, kamer 3A” invult. Mijn advies is dan ook om, als dat kan, het privéadres op te geven als klantadres/factuuradres, en dan “afwijkend bezorgadres” te kiezen met daar het bedrijf. Dan is het duidelijk dat je privé koopt en het alleen laat bezorgen.

Arnoud