Mag je andermans brakke IoT-apparaten op afstand onschadelijk maken?

De brickerbot is terug, las ik bij Ars Technica. Het gaat om een initiatief van de mysterieuze “Janit0r”, een handige hacker die brakke apparaatjes met internetverbinding kaapt en gebruikt om hun broertjes en zusjes permanent stuk te maken (“bricken”, oftewel de enige resterende functionaliteit is die van een baksteen). Dit omdat dergelijke apparaten zó veel schade aanrichten dat het niet mooi meer is, en geen hond zin heeft daar wat aan te doen.

De frustratie is begrijpelijk. Aanvallen door gekaapte Internet-of-Things apparaten lopen aan alle kanten de spuigaten uit. Zo zette een denial-of-service aanval door gehackte videorecorders en webcams het wereldrecord voor grootste aanval ooit. En dat is belachelijk: hoe moeilijk is het nu werkelijk om een webcam of recorder te beveiligen tegen triviale kapingen?

Het probleem is, zoals security-expert Bruce Schneier recent mooi aangaf, dat niemand zich geroepen voelt er wat tegen te doen. Consumenten vinden het niet hun probleem dat een apparaat lek is. Leveranciers pakken de snelle winst en verwachten geen toename in de verkoop als er “Nu extra veilig tegen hacks” of “100% niet-kaapbaar garantie” op de doos staat. Internetproviders merken weinig van de aanvallen, omdat de data in één specifiek netwerk te klein is om overlast te geven. En voor toezichthouders is het probleem te diffuus om op te treden, nog los van ontbrekende wetgeving. Brakke apparaten aan internet hangen is volstrekt legaal.

De oplossing zit natuurlijk in dat laatste: verplicht leveranciers tot ICT-veilige apparatuur. Net zoals apparaten niet mogen ontploffen en niet giftig mogen zijn, mogen apparaten niet onveilig zijn in de zin van hackbaar of te kapen voor ddos-aanvallen. Dat is niet moeilijk, wel een hoop gedoe en natuurlijk kost het geld, maar als álle leveranciers dat moeten dan blijft het speelveld gelijk.

De tactiek van de Janit0r is slim. Door die apparaten fysiek onbruikbaar te maken, komt het probleem bij de consument te liggen. Die moet nu gaan klagen bij de winkel (waardoor het probleem verschuift) of hij heeft een nutteloos apparaat (waardoor het probleem weg is). En de winkel zou dan bij genoeg klachten zijn inkoopbeleid moeten gaan herzien.

Lastig is natuurlijk: dat mag eigenlijk niet, andermans apparaat permanent uitschakelen. Dat is binnendringen en schade aanrichten, en dat is een strafbaar feit.

Tenzij je zegt: het gaat hier om zaakwaarneming, de juridische figuur waarbij je je bemoeit met andermans zaken om verdere schade te voorkomen. Je mag bij de buren een ruitje intikken als je ziet dat er nog een spreekwoordelijk pannetje melk aan staat terwijl ze net op vakantie zijn gegaan. En als de tuinslang ’s nachts ineens op volle kracht sproeit, mag je die dichtdraaien. Dan mag je dus ook die datalekkende apparaten dichtdraaien, zou dan het argument zijn.

Wat vinden jullie? Terecht gepast ingrijpen of niet?

Arnoud

Mag je de Shellshock-kwetsbaarheid gebruiken om die kwetsbaarheid te repareren?

shell-script-hacker-go-awayEen recent ontdekte softwarekwetsbaarheid laat aanvallers code injecteren in de Bash-shell, die door OS X en vrijwel alle Linux-distributies wordt gebruikt. Dat meldde Tweakers woensdag. Door de kwetsbaarheid kun je op afstand code laten uitvoeren op systemen die met die shell werken. Een slimme lezer mailde me vervolgens: wat nu als die code geen kwade bedoelingen heeft maar de getroffen Bash-shell upgradet naar een veilige versie?

Kwetsbaarheden als deze zijn (helaas) een regelmatig terugkerend fenomeen. Gelukkig blijken ze vaak op te lossen, en dat is ook wat er hier is gebeurd. Oplettende systeembeheerders hebben ondertussen dus het probleem al opgelost, maar je zult ze de kost moeten geven die over drie maanden nog deze kwetsbaarheid op hun systeem hebben zitten.

Het gaat hier om het soort kwetsbaarheid waarbij je op afstand met speciaal gekozen code arbitraire instructies kunt uitvoeren. Het vereist de aanwezigheid van de zogeheten Bash-shell, maar die is op veel Linux systemen standaard aanwezig. Genoeg ruimte voor exploitatie van de fout dus. Je kunt allerhande narigheid uithalen op iemands systeem, maar -dank voor de suggestie- ook op afstand het probleem oplossen door als instructie mee te geven “upgrade de bash shell”.

Op andermans systeem binnengaan zonder toestemming is in beginsel computervredebreuk, zeker als je daarbij gebruik maakt van een technische ingreep en dat is dit zeker wel. Maar de wet spreekt letterlijk van “wederrechtelijk binnendringen” en dat betekent dat áls je een recht hebt, je niet strafbaar bent als je binnendringt.

Het recht zou in dit geval gevonden worden in de zaakwaarneming. Daar hebben we het al eerder over gehad, bijvoorbeeld in de context van andere mensen met open netwerkschijven helpen. De eis uit de wet (art. 6:198 BW) is kort gezegd dat een goede reden voor is en die persoon dat niet zelf kan doen. En je moet zo snel mogelijk verslag afleggen bij de persoon wiens zaak je hebt waargenomen.

Bij deze kwetsbaarheid kun je je afvragen of mensen dit niet zelf kunnen doen. Een mailtje sturen dat ze lek zijn, en dan kijken hoe er wordt gereageerd dus. Pas als er geen reactie komt én je reden hebt om aan te nemen dat men echt lek is en dit schade geeft, zou je zelf actie mogen ondernemen. Mits je dat dan maar ook mailt naar die partij.

Ik vind het dubbel. Enerzijds, de fix is eenvoudig en als deze is uitgevoerd door gewoon het standaard package management systeem aan te roepen dan is de kans op bijkomende schade nihil. Het resultaat is hetzelfde als wanneer meneer het zelf doet. Anderzijds, ik zou er ook niet vrolijk van worden als mensen bij mij dingen komen repareren die ik zelf net wilde gaan doen. Dus wanneer is het nódig dat je dit recht in eigen hand neemt?

Arnoud

Microsoft verwijdert Tor-software in strijd tegen botnet, mag dat?

microsoft-botnet-tor-sefnit-bestrijdingOm het Sefnit-botnet tegen te houden, heeft Microsoft op zo’n twee miljoen computers de anonimiteitssoftware Tor verwijderd, zo las ik bij Daily Dot (via). Sefnit communiceerde via het Tor-netwerk waarmee een hoog niveau van anonimiteit kan worden behaald. Toen Microsoft dit doorhad, was het een kwestie van de Tor software toevoegen aan de detectie van haar Safety Scanner en zien hoe het aantal installaties achteruit ging. Maar mag dat?

De reden dat Tor wordt verwijderd, is omdat oude versies daarvan lek blijken te zijn, en daardoor eenvoudig te infecteren door het botnet. Zo te lezen worden enkel die oude versies geraakt, wie een recente versie van Tor heeft, zou nergens last van moeten hebben.

In Nederland hebben we het concept zaakwaarneming: “Het zich willens en wetens en op redelijke grond inlaten met de behartiging van eens anders belang” zonder daartoe bevoegd te zijn, artikel 6:198 BW. Het standaardvoorbeeld is bij de afwezige buren het overkokende pannetje melk van het gas halen, waarbij het zelfs toegestaan is de achterdeur te forceren. Maar het principe geldt voor alle soorten handelingen, dus er is geen principiële reden waarom het niet zou gelden op computers of internet.

Wel geldt er een noodzakelijkheidsvereiste en een proportionaliteitsvereiste. Je moet niet anders kunnen, dus de buren moeten écht met vakantie zijn en er moet niemand zijn die snel de sleutel kan pakken. En je mag niet verder gaan dan nodig om direct de situatie op te lossen; het huis voorzien van brandmelders en blusinstallatie gaat te ver en is dus geen zaakwaarneming.

In 2010 verwijderde de politie de Bredolab-botnetsoftware van geïnfecteerde computers, na toegang te hebben gekregen tot command&control servers daarvan. Ook daar kon ik niets anders bedenken dan zaakwaarneming om dit te rechtvaardigen.

Microsoft zou wellicht nog kunnen zeggen dat zij via de EULA van Safety Scanner het recht heeft dit te doen. Die zegt immers

The software will check for and remove certain high severity malicious software (“Malware”) stored on your device when you select this action. …
The software will only remove or disable low to medium severity Potentially Unwanted Software if you agree.

Maar is dat genoeg? We hebben immers een cookiewet die expliciete toestemming eist (oftewel niet slechts in een EULA of privacyverklaring opgeëist) voordat je gegevens mag opslaan of uitlezen via een netwerk. Oh, hee, dat is wel apart: het verwijderen van gegevens staat daar niet bij. Dan val je terug op de algemene regel dat er een grond moet zijn, en een EULA kan op zich best een grond geven om acties op een computer uit te voeren.

Dus hm. Het lijkt te mogen, zeker gezien die EULA. Maar toch voelt het als erg vérgaand. Zeker als (wat me niet duidelijk is) het om Tor als zodanig gaat, in plaats van enkel om geïnfecteerde versies van Tor. Het verwijderen van geïnfecteerde software vind ik minder ernstig dan het verwijderen van infecteerbare software.

Update: in de comments wordt gemeld dat het hier enkel ging om Tor-installaties die meegekomen waren met de Sefnit-malware. Andere versies (en waarschijnlijk zelfs de betreffende versie als deze anderszins geinstalleerd was) werden met rust gelaten.

Arnoud

Mag ik mensen met openstaande netwerken of schijven helpen?

netwerk-verkennen-kijkenEen lezer vroeg me:

Regelmatig kom ik netwerkschijven of draadloze netwerken tegen die niet goed beveiligd zijn. Je kunt met enkele simpele muisklikken gegevens zien van mensen die zelf denken dat ze goed voor de buitenwereld beveiligd zijn. Graag wil ik deze mensen helpen en ze vertellen dat ze een beveiligingsprobleem hebben. Aan de andere kant wil ik niet in de problemen komen en voorkomen dat een dag later de politie op de stoep staat. Wat zegt de wet hierover?

Antwoord: Het is helaas een feit dat veel mensen niet weten hoe zich te beveiligen, en voor mensen die dat wél weten ligt het dan nog wel eens voor de hand om die mensen dan maar even een handje te helpen. En die hulp varieert van een .txt bestandje achterlaten met “Dit is niet slim” of het SSID aanpassen tot proactief een wachtwoord op iemands netwerk zetten.

Formeel is het strafbaar om op iemand anders netwerk binnen te gaan, ook als je goede bedoelingen hebt. De wet noemt het “binnendringen” (art. 138ab Strafrecht) als je jezelf toegang verschaft tot een computer of netwerk terwijl je weet dat je daar niet mag zijn. Of de computer/het netwerk beveiligd zijn, is daarbij sinds 2008 niet meer van belang.

Heel misschien kan er hier toch een rechtvaardiging bestaan. De wet noemt namelijk in het algemeen het principe van ‘zaakwaarneming’ (art. 6:198 BW). Je mag andermans problemen gaan oplossen als daar een goede reden voor is en die persoon dat niet zelf kan doen. Als je buren op vakantie zijn en de kat zit hongerig alleen thuis, dan mag je de deur forceren en het dier naar een dierenarts of asiel brengen. (En de rekening is dan voor je buren.) Dat is dan geen inbraak maar een gerechtvaardigd binnentreden op grond van zaakwaarneming.

Als je dan zegt, het onbeveiligd zijn van het netwerk is net zo erg als het hongerig zijn van de kat, dan kun je daarmee rechtvaardigen dat je binnendringt in het onbeveiligde netwerk en dit gaat oplossen. Wel moet je dan zo min mogelijk schade toebrengen en de buurman informeren dat jij dit hebt gedaan. Ja, met je naam en 06 erbij dus want je bent geen crimineel maar een buurman met een beveiligingstip. Toch?

Arnoud

Crimineel computernetwerk ontmanteld, mag dat?

infected-pc-waarschuwingsdienst.pngEen speciaal team van de nationale recherche heeft maandag een crimineel computernetwerk platgelegd, meldde nu.nl. Na klachten over het Bredolab-botnet vorig jaar werd een onderzoek ingesteld, waarbij maar liefst 143 command-and-controlservers aangetroffen werden. Deze werden maandag offline gehaald door provider Leaseweb. Het brein achter het botnet zou ook zijn gearresteerd.

Bij Tweakers laat men weten dat men de komende tijd gebruikers wil gaan waarschuwen dat hun pc geïnfecteerd is. En daar is men al mee bezig: klik maar op het plaatje om te zien wat je dan in beeld krijgt (dank aan Com-connect). Je krijgt dus als slachtoffer van dit botnet een redirect naar de server van de nationale recherche, en bent daardoor min of meer verplicht om je PC te gaan opschonen.

Ik vraag me af of dit kan. Het lijkt me niet echt de bedoeling dat de politie bij mensen gaat inbreken immers. Tegelijkertijd lijkt het wel netjes dat de politie je waarschuwt als er iets mis is met je beveiliging en je daardoor slachtoffer van een misdadiger bent geworden. Vroegah kreeg je ook wel eens briefjes door de deur “Tijdens uw afwezigheid stond het keukenraam open” of “Er liggen waardevolle zaken in deze auto, doe dat nou niet”. Zou er daarmee een parallel te trekken zijn?

We kennen in het recht de figuur ‘zaakwaarneming‘. Je mag andermans problemen gaan oplossen als daar een goede reden voor is en die persoon dat niet zelf kan doen. Als je buren op vakantie zijn en de kat zit hongerig alleen thuis, dan mag je de deur forceren en het dier naar een dierenarts of asiel brengen. (En de rekening is dan voor je buren.) Dat is dan geen inbraak maar een gerechtvaardigd binnentreden op grond van zaakwaarneming. Het lijkt me dat als dat mag, je ook virtueel naar binnen mag om te zeggen “hoi u heeft een botnet, doe er wat aan”.

Wie trouwens kan uitleggen waarom dit botnet a) 143 servers had en b) al haar servers bij 1 resellertje had staan, mag het zeggen.

Arnoud