Tor Archives - Ius Mentis

Mijn werkgever blokkeert mijn thuisverbinding omdat ik een TOR relay heb

Geplaatst op 26 februari 202021 februari 2020 in Ondernemingsvrijheid, 21 reacties

Een lezer vroeg me:

De dienstverlener van een SaaS administratie-pakket voor de zakelijke markt blokkeert/blacklist de thuisverbinding van een werknemer omdat deze een TOR node draait. De helpdesk weigert dit IP-adres te whitelisten en stelt dat de werknemer zichzelf van de blacklist zal moeten laten verwijderen, wat zou betekenen dat de node offline moet. Mag dit?

Deze manier van werken is me opgevallen bij een aantal SaaS-pakketten. Ik vermoed dat er iemand op security-cursus is geweest en daar leerde dat er met TOR nare dingen gebeuren, zodat het beter is om verkeer vanaf TOR te weren. Dus IP-adressen die óók een TOR node zijn, mogen dan niet inloggen.

Inderdaad gebeuren er rare en strafbare zaken via TOR, maar dat is onvermijdelijk met een netwerk dat opgezet is voor volledig anonieme communicatie. Maar wat je daar verder ook van vindt, ik zie niet hoe het relevant is bij het kunnen inloggen op een SaaS-tool. Ik snap dat je aanvallers wil weren, maar uiteindelijk doe je dat door een adequate authenticatieprocedure.

En oké, als je verkeer vanúit TOR wilt weren dan snap ik dat ergens – dat kan een wachtwoorddief zijn die zijn sporen wil wissen, en welk bedrijf zou standaard willen dat zijn werknemers inloggen via TOR? Maar hier gaat het over IP-adressen die óók een TOR node zijn, maar waarvan de login los staat van TOR.

Tegelijkertijd, wat doe je er aan als klant? Want dit soort dingen zijn -zeker in de zakelijke contractensfeer- prima zo af te spreken dat de dienstverlener het mag. Als die ervoor kiest om alleen als Nederlands bekend staande IP-adressen toe te laten bij de inlog, dan zit je als zakelijke klant op vakantie in Thailand inderdaad met een blokkade. En dan staat men in haar recht. Dit nog los van het punt dat je niet gaat procederen over een dergelijke bagatel, want de kosten zijn hoger dan de baten.

Arbeidsrechtelijk nog wel een interessante: kan ik als werkgever van een werknemer in deze situatie eisen dat zhij stopt met die TOR node? Kennelijk moet zhij thuis kunnen werken (anders is het probleem niet relevant voor het werk) en kennelijk is het contractueel redelijk dat de leverancier hem weert gezien die node. Het hindert het werk, wat die werknemer doet. Daar staat tegenover dat ik als werkgever vrij weinig te maken heb met zo’n privéhobby.

Wat zouden jullie de werkgever adviseren?

Arnoud

Mag een bedrijf me weigeren omdat ik een Tor exit node draai?

Geplaatst op 17 maart 201512 maart 2015 in Informatiemaatschappij, 25 reacties

Een lezer vroeg me:

Als ik de supportpagina’s van Apple (support.apple.com en discussions.apple.com) probeer te benaderen, krijg ik een “Access Denied” foutmelding. Ik vermoed dat dit is omdat ik een Tor exit node draai (zie https://trac.torproject.org/projects/tor/wiki/org/doc/ListOfServicesBlockingTor). Maar mag Apple me nu zomaar support ontzeggen? Ik heb toch een dure iPhone bij ze gekocht!

Ik kan me goed voorstellen dat organisaties de toegang vanaf het Tor-netwerk blokkeren, omdat daar de kans groter is dat er malafide verkeer langs komt.

De vraagsteller is natuurlijk niet malafide en komt bovendien niet eens via het Tor netwerk: hij heeft hetzelfde IP-adres als iemand die via net Tor netwerk zou komen. Dat zou hem dan niet aangerekend moeten worden zou je zeggen, alleen in dit geval heeft hij er zelf voor gekozen om die Tor exit node te draaien.

De discussie wordt dan: mag je tegen meneer zeggen, wij kunnen niet zien of u het bent dan wel een potentiële malafide persoon via uw IP-adres, dus wij weigeren het IP-adres?

Juridisch is hier geen eenduidig antwoord op. Natuurlijk heeft meneer recht op service, maar dat is geen absoluut recht waar men ongeacht omstandigheden altijd aan mee moet werken. Als hij bijvoorbeeld naakt de Apple-winkel binnengaat mogen ze hem echt weigeren service te geven tot hij zich fatsoenlijk aankleedt. Hetzelfde geldt als iemand zich zeer onbeleefd opstelt.

Is het draaien van een Tor exit node hetzelfde als onbeleefd naaktlopen? Dat denk ik niet, maar de redenering gaat wel via dezelfde lijn. Het juridische criterium is of je je redelijk opstelt, omdat je alleen dan mag verwachten dat je wederpartij met je meewerkt.

Hoewel ik weet dat Tor zeer zeker nuttige toepassingen heeft, is het een feit dat er óók misbruik van wordt gemaakt. De keuze voor een bedrijf om dan Tor te weren, is dan ook een begrijpelijke. De consequentie voor de vraagsteller is dan vervelend maar onvermijdelijk. Hij mag geweigerd worden.

Hoewel ik weet dat er misbruik van Tor wordt gemaakt, heeft Tor óók zeker nuttige toepassingen. De keuze voor een bedrijf om Tor dan te weren, is dan ook onbegrijpelijk. De vraagsteller mag dan ook niet geweigerd worden.

(Leuk hè, juridische vragen?)

Arnoud

Microsoft verwijdert Tor-software in strijd tegen botnet, mag dat?

Geplaatst op 22 januari 201424 januari 2014 in Security, 9 reacties

microsoft-botnet-tor-sefnit-bestrijding Om het Sefnit-botnet tegen te houden, heeft Microsoft op zo’n twee miljoen computers de anonimiteitssoftware Tor verwijderd, zo las ik bij Daily Dot (via). Sefnit communiceerde via het Tor-netwerk waarmee een hoog niveau van anonimiteit kan worden behaald. Toen Microsoft dit doorhad, was het een kwestie van de Tor software toevoegen aan de detectie van haar Safety Scanner en zien hoe het aantal installaties achteruit ging. Maar mag dat?

De reden dat Tor wordt verwijderd, is omdat oude versies daarvan lek blijken te zijn, en daardoor eenvoudig te infecteren door het botnet. Zo te lezen worden enkel die oude versies geraakt, wie een recente versie van Tor heeft, zou nergens last van moeten hebben.

In Nederland hebben we het concept zaakwaarneming: “Het zich willens en wetens en op redelijke grond inlaten met de behartiging van eens anders belang” zonder daartoe bevoegd te zijn, artikel 6:198 BW. Het standaardvoorbeeld is bij de afwezige buren het overkokende pannetje melk van het gas halen, waarbij het zelfs toegestaan is de achterdeur te forceren. Maar het principe geldt voor alle soorten handelingen, dus er is geen principiële reden waarom het niet zou gelden op computers of internet.

Wel geldt er een noodzakelijkheidsvereiste en een proportionaliteitsvereiste. Je moet niet anders kunnen, dus de buren moeten écht met vakantie zijn en er moet niemand zijn die snel de sleutel kan pakken. En je mag niet verder gaan dan nodig om direct de situatie op te lossen; het huis voorzien van brandmelders en blusinstallatie gaat te ver en is dus geen zaakwaarneming.

In 2010 verwijderde de politie de Bredolab-botnetsoftware van geïnfecteerde computers, na toegang te hebben gekregen tot command&control servers daarvan. Ook daar kon ik niets anders bedenken dan zaakwaarneming om dit te rechtvaardigen.

Microsoft zou wellicht nog kunnen zeggen dat zij via de EULA van Safety Scanner het recht heeft dit te doen. Die zegt immers

The software will check for and remove certain high severity malicious software (“Malware”) stored on your device when you select this action. …
The software will only remove or disable low to medium severity Potentially Unwanted Software if you agree.

Maar is dat genoeg? We hebben immers een cookiewet die expliciete toestemming eist (oftewel niet slechts in een EULA of privacyverklaring opgeëist) voordat je gegevens mag opslaan of uitlezen via een netwerk. Oh, hee, dat is wel apart: het verwijderen van gegevens staat daar niet bij. Dan val je terug op de algemene regel dat er een grond moet zijn, en een EULA kan op zich best een grond geven om acties op een computer uit te voeren.

Dus hm. Het lijkt te mogen, zeker gezien die EULA. Maar toch voelt het als erg vérgaand. Zeker als (wat me niet duidelijk is) het om Tor als zodanig gaat, in plaats van enkel om geïnfecteerde versies van Tor. Het verwijderen van geïnfecteerde software vind ik minder ernstig dan het verwijderen van infecteerbare software.

Update: in de comments wordt gemeld dat het hier enkel ging om Tor-installaties die meegekomen waren met de Sefnit-malware. Andere versies (en waarschijnlijk zelfs de betreffende versie als deze anderszins geinstalleerd was) werden met rust gelaten.

Arnoud

Duitser verantwoordelijk voor versleuteld verkeer via zijn p2p-node

Geplaatst op 26 november 201224 november 2012 in Intellectuele rechten, Ondernemingsvrijheid, 37 reacties

Een gebruiker van een anoniem versleuteld p2p-netwerk is door de Duitse rechter verantwoordelijk gehouden voor het feit dat auteursrechtelijk beschermde muziek zijn node passeerde. Dat meldde Tweakers zaterdag. Het gaat om een “einstweilige Verfügung”, zeg maar een kortgedingvonnis, maar intrigerend is het wel. De achterliggende redenering gaat namelijk érg ver.

Retroshare is een peer-to-peer, pardon een friend-to-friend netwerk waarbij je naast chatten en dergelijke ook bestanden kunt delen, maar alleen met mensen die je als vriend hebt toegevoegd. Al het verkeer verloopt volledig encrypted over het netwerk, zodat niemand weet wat een vriend van een vriend met een vriendin van een vriendin uitwisselt. De eiser in deze zaak had ontdekt dat via het IP-adres van de gedaagde zijn muziekwerk te downloaden viel, als ik het goed lees omdat Retroshare ook een anonimiseringsfaciliteit heeft waarbij (net als Tor) de transmissie via willekeurige derden in het netwerk verloopt. En zoals dat gaat in Duitsland, stuur je dan een claimbrief en pak je door als het antwoord je niet bevalt.

De rechtbank begint met vast te stellen dat de gedaagde niet zelf auteursrechten schendt of daar medeplichtig aan is. Klaar, zou je zeggen. Maar nee, hij is wél aansprakelijk onder de gewone regels van de onrechtmatige daad, want:

Indem es der Antragsgegner anderen Teilnehmern des RetroShare-Netzwerks ermöglichte, seinen Anschluss zur Weiterleitung des streitgegenständlichen Titels zu benutzen, hat er für die angegriffene Verletzung gleichwohl einen adäquat-kausalen Tatbeitrag geleistet.

Oftewel: als jij een situatie schept waarin mensen auteursrechten kunnen schenden, en dat gebeurt, dan draai jij op voor de consequenties. Een vorm van gevaarzetting, als het ware. Als deze node er niet was geweest, dan had de schending niet plaatsgevonden en dus mogen we jou aansprakelijk stellen. Daar zit ergens wel wat in, maar het houdt compleet geen rekening met de werkelijkheid dat dat uitwisselen tóch wel gebeurt, ook als deze node er niet was geweest. Dus of je dan nog kunt spreken van een causaal onmisbare schakel?

Tevens pakt de rechtbank een eerdere uitspraak van de hoogste Duitse rechter erbij: als aanbieder van een Wifi-netwerk ben je aansprakelijk voor misbruik daarvan, als je niet genoeg gedaan hebt om dat misbruik te voorkomen. Die lijn kun je doortrekken naar mensen die software als Retroshare inzetten:

Gemessen daran ist dem Antragsgegner eine Prüfpflichtverletzung vorzuwerfen, denn er hat bewusst eine Software eingesetzt, die es anderen Teilnehmern des RetroShare-Netzwerkes ermöglichte, rechtswidrig Dateien über seinen Anschluss öffentlich zugänglich zu machen, ohne dass er dies in irgendeiner kontrollieren konnte.

Oftewel: wie software aanzet waarmee rechten geschonden kunnen worden en daarbij geen enkele maatregel inbouwt of neemt om schendingen zelfs maar te verminderen, is aansprakelijk als er vervolgens inbreuken plaatsvinden. En ja, dat geldt dus ook als je niet kunt zien wat er wordt uitgewisseld omdat alles encrypted is. Daarom moet meneer op straffe van een dwangsom verhinderen dat het nog een keer gebeurt. En de enige reële manier om daaraan te voldoen is de stekker eruit.

Dit is dus precies waarom we eind jaren negentig een beperkte aansprakelijkheid voor internetdienstverleners hebben ingevoerd, want deze redenering kun je 1-op-1 loslaten op accessproviders. Die doen immers ook niets om inbreuken door hun gebruikers tegen te gaan. Maar om voor mij onverklaarbare redenen komt die aansprakelijkheidsbeperking totaal niet aan de orde in dit vonnis. In die uitspraak van het hoogste Duitse hof werd alleen geoordeeld dat een Wifi-aanbieder geen provider is, maar mijn Duits zal wel niet goed genoeg zijn want ik snap ‘m niet. En van deze Engelstalige Duitse blog begrijp ik dat die uitspraak nu al leidt tot een roep om duidelijke coverage van Wifi-aanbieders zoals hotels of congresorganisatoren.

Persoonlijk zie ik niet hoe je niet onder die definitie kunt vallen. De eis is dat je niet filtert en je niet actief bemoeit met de inhoud, daar voldoet deze meneer evident aan. Hooguit zou je discussie kunnen krijgen over de vraag of wel sprake is van een “dienst van de informatiemaatschappij”. Als je zegt “alleen bedrijven kunnen diensten leveren” dan verklaar je dus burgers die zelf iets leveren juridisch buiten die bescherming. Maar het wil er bij mij niet in dat dát de bedoeling zou zijn geweest.

Arnoud

Ben ik strafbaar als ik een TOR exit node draai?

Geplaatst op 6 februari 20128 september 2012 in Ondernemingsvrijheid, 27 reacties

Een lezer vroeg me:

Ben ik in Nederland strafbaar, of zou ik er problemen mee kunnen krijgen als, ik een Tor relay/bridge/exit-point opzet vanuit mijn flat? Mag dit van de wet?

TOR is een open netwerk voor anonieme communicatie, die werkt volgens het principe van Onion Routing. Heel in het kort: een berichtje wordt niet via één maar via meerdere tussenliggende servers doorgegeven. Elke server kan de buitenste laag lezen van het bericht dat hij ontvangt, en “pelt” deze eraf om het resultaat door te sturen. Het echte bericht zit dus helemaal diep in de kern verstopt, en tegen de tijd dat die kern is afgepeld, is alle informatie over de afzender wel verdwenen. Daarmee is in theorie haast volstrekt anonieme communicatie mogelijk.

De server die het TOR netwerk verbindt met het internet, heet de exit node. Dit zou een mailserver kunnen zijn die dan verbinding legt met ‘echte’ mailservers, of een server die pagina’s ophaalt van het worldwideweb, of juist informatie naar een website stuurt.

Het is op zich niet strafbaar om een TOR exit node te draaien. Het zou kunnen dat je provider het verbiedt in hun voorwaarden, dus dan zou je contractbreuk plegen. Maar het moet er dan expliciet staan, bv. als “Verboden je verbinding te sharen met derden buiten je huisgenoten”.

Het kan gebeuren dat iemand strafbare feiten pleegt via die exit node. Dan komt de politie uit bij jouw IP-adres en dan heb jij wat uit te leggen. Je bent niet automatisch strafbaar voor al hetgeen er via jouw exit node gebeurt. Voor strafbaarheid moet meestal sprake zijn van opzet, en anders minstens van (grove) nalatigheid. Zou iemand een smadelijk bericht posten via die exit node, dan ben jij daar niet voor vervolgbaar want jouw bedoeling was niet dat dat bericht geplaatst zou worden.

De wet kent echter ook het concept ‘voorwaardelijke opzet’. Kort gezegd “dat had je toch moeten weten dat dat kon gebeuren”, en in fraai juridisch “de aanmerkelijke kans aanvaardend dat”. Als je een exit node opzet die je zelf met firewallregels zo instelt dat hij alléén een Russische kinderpornosite kan bereiken, tsja dan aanvaard je de kans dat mensen kinderporno gaan opvragen of plaatsen. Ook als je mee gaat kijken met het verkeer over je exit node, en je ziet opvallend veel verkeer naar zo’n site, dan kun je strafrechtelijk aansprakelijk worden. Je weet dan dat de node misbruikt wordt, en dan moet je ook iets doen met die kennis.

De vraag is natuurlijk waar die grens ligt. Heb je voorwaardelijke opzet als je géén spamfilter instelt als je uitgaand SMTP verkeer faciliteert? Was het je bedoeling dat er auteursrechtschendende films verspreid worden als je een exit node maakt die naar Youtube mag en verder niets?

Er is nog nooit een rechtszaak geweest over iemand die alleen een TOR node opereerde, en ik denk ook niet dat het snel zal gebeuren. Maar ja, je neemt een risico.

Arnoud