Verwijderen Archives

Ik moet mijn paspoort uploaden en voor de camera dansen om mijn game-account op te heffen

Geplaatst op 4 mei 202229 april 2022 in Ondernemingsvrijheid, Privacy, 18 reacties

Een lezer vroeg me:

Een jaar geleden meldde ik me aan bij een game site. Nu wil ik mijn account verwijderen. De helpdesk zegt dat ik dan via een externe partij een foto van mijn ID en een filmpje van mezelf moet aanleveren ter bevestiging van mijn nationaliteit. Dit omdat ze alleen accounts verwijderen in landen waar dat wettelijk verplicht is. Is dit net zo raar als het klinkt?

In Europa is dit heel erg raar, ja. Onder de AVG kwalificeert een account bij een online dienst als een verwerking van persoonsgegevens. Je accountnaam, mogelijk meer personalia, loginggegevens of betalingsinformatie en dergelijke zijn immers allemaal gegevens over jou, ook als ze niet je echte naam hebben.

De AVG geeft je het recht zo’n account te laten verwijderen wanneer de dienstverlening afgelopen is. (Enkele administratieve gegevens mogen ze bewaren, bijvoorbeeld vanuit een fiscale bewaarplicht, maar dat is NIET hetzelfde als het account bevriezen. Het account moet weg, die fiscale gegevens bewaar je maar lekker ergens anders.)

Natuurlijk moet de dienstverlener bij zo’n verzoek om verwijderen vaststellen dat hij met de juiste persoon te maken heeft. Maar je mag daarvoor niet eisen dat iemand diens paspoort laat zien, of via een externe dienst zo’n bewijs van overheidsidentiteit levert. Dat is immers niet nodig: wie in het account kan inloggen, is de persoon om wie het gaat en dus de persoon die een verwijderverzoek mag doen. Klaar.

Helaas zijn er vele dienstverleners die baat hebben bij “al X miljoen mensen spelen bij ons” in de reclame, en daarom verzonnen argumenten er met de haren bij slepen om dit niet te hoeven doen. Dit is een mooi voorbeeld. Er is – ook los van de AVG – geen legitieme reden om een account te laten bestaan als de houder het op wil heffen.

“Wij willen uw paspoort zien want als u Braziliaan bent dan doen wij dit niet” komt bij mij niet door de giecheltoets. Er zijn genoeg manieren om eenvoudig vast te stellen uit welke regio iemand komt. Een GeoIP database bijvoorbeeld, of gewoon het vragen (en dat alleen op verzoek laten wijzigen, hoe vaak emigreren mensen immers) is al een stuk veiliger en goed genoeg.

Arnoud

LinkedIn moet account van Tweede Kamerlid Van Haga terugplaatsen

Geplaatst op 7 oktober 20216 oktober 2021 in Ondernemingsvrijheid, Uitingsvrijheid, 13 reacties

LinkedIn moet het verwijderde profiel van Tweede Kamerlid Wybren van Haga van de rechter binnen drie werkdagen terugplaatsen, meldde de NOS gisteren. Negen specifieke verwijderde berichten hoeven niet te worden teruggezet, en Linkedin hoeft haar handelen niet te rectificeren. Het is voor zover ik weet de eerste keer dat een sociaal medium door de Nederlandse rechter wordt gecorrigeerd bij een accountverwijdering.

Het account van Van Haga werd verwijderd, nadat hij het sterftepercentage van corona volgens LinkedIn had gebagatelliseerd en had gezegd dat mondkapjes niet werken. Dergelijke uitspraken doen denken aan de diverse rechtszaken tegen Youtube, waarbij juist werd bepaald dat zo’n kanaal wél mensen mag weren op grond van haar beleid. Ook als dat tot eenzijdige beeldvorming zou leiden.

Uit het Linkedin-vonnis blijkt een cruciaal verschil: het sociale-medium-met-stropdas had niet of nauwelijks beleid geformuleerd over wanneer accounts worden opgeheven, maar was zo te lezen gebleven bij “ons café, daar is de deur als wij dat zeggen”:

Anders dan andere grote platforms inmiddels hebben gedaan, heeft LinkedIn haar beleid op dit gebied nauwelijks uitgeschreven. Zij heeft volstaan met de enkele mededeling in haar Beleidslijn dat een gebruiker ‘geen content mag delen die volledig ingaat tegen richtlijnen van toonaangevende, wereldwijde gezondheidsorganisaties en overheidsinstellingen voor volksgezondheid’. Die mededeling is weinig informatief. Zij maakt niet duidelijk waar volgens LinkedIn de grens loopt tussen berichten die volledig in strijd zijn met die richtlijnen en berichten die kritische kanttekeningen plaatsen bij die richtlijnen.

Dat je als zakelijk netwerk niet gewend bent aan onzakelijke berichten zoals die van Van Haga, is dan geen excuus. Als iets zó maatschappelijk relevant is en iedereen erover praat, dan heb je als grote professionele partij maar snel beleid te maken voordat je gaat handhaven.

Opmerkelijk is dat de rechter alvast aansluiting zoekt bij de Digital Services Act, een voorstelde Europese Verordening voor regulering van sociale media zoals Linkedin. Dat mag, want je kunt zo’n voorstel zien als hoe de regelgevende wind staat en dat gebruiken om open normen als redelijkheid en billijkheid mee in te vullen. Een van die aankomende regels is dat je mensen uitlegt waarom je een bericht of account weghaalt. En dat ging hier mis:

Die zorgvuldigheid houdt in ieder geval in dat bij iedere verwijdering notificatie aan de gebruiker plaatsvindt, waarbij, afhankelijk van de inhoud van het bericht, ernaar moet worden gestreefd de verwijdering zodanig te motiveren dat de gebruiker uit de beslissing lering kan trekken.

Ook lijkt het erop dat men na de opheffing van een tijdelijke schorsing het een tijdje heeft aangezien met nieuwe berichten die zogezegd tegen de regels zouden zijn, om dan te kunnen zeggen “nu is het genoeg, wegwezen”. Maar ook dat is niet redelijk. Je kunt natuurlijk zeggen “bij tien kleine overtredingen ben je af” maar daarmee mag je niet individuele kleine overtredingen bewust negeren tot je er tien hebt, zodat je van iemand af kunt.

De voorzieningenrechter is wel van oordeel dat “LinkedIn op goede gronden betoogt dat [Kamerlid] ’s misinformatie past in het standaard patroon van Covid-19 gerelateerde misinformatie en als zodanig schadelijk is.” Daarom hoeven de specifieke berichten die apart verwijderd waren, niet te worden teruggezet.

Arnoud

Waarom heeft een social media dienst een reglement nodig om mensen te mogen bannen?

Geplaatst op 23 augustus 202118 augustus 2021 in Ondernemingsvrijheid, Uitingsvrijheid, 22 reacties

Een lezer vroeg me:

Toevallig vond ik een vonnis waarin Youtube vrijgesproken wordt vanwege hun weghalen van een antivax video met een interview met Tweede Kamerlid Wybren van Haga. De video’s werden van YouTube verwijderd omdat deze in strijd zouden zijn met het Covid-beleid van het platform. Omdat dit conform beleid was gegaan, mocht Youtube dit doen. Maar hoezo heeft een platform een reglement nodig? Een café mag toch ook zonder schriftelijk beleid mij eruit gooien als ik irritant doe?

De rechter oordeelt inderdaad dat Google terecht heeft gemeend dat de video het Covid-beleid van Youtube schond. Zo werden de bepalingen over mondkapjes en de vergelijking met griep overtreden, alsmede de bepaling die verbiedt te beweren dat vaccins het risico op corona niet verkleinen en de bepaling die verbiedt te beweren dat kinderen geen corona kunnen krijgen.

Het is inderdaad zo dat een social media dienst gewoon een privaat bedrijf is en dus mag weigeren diensten te leveren, net zoals een café je een biertje mag weigeren te verkopen omdat je kop hen niet aanstaat of je eruit zetten omdat je irritant doet naar andere mensen.

Alleen is hier een complicatie: bij Youtube héb je al een dienst, een duurovereenkomst zeggen we dan in juridische taal. En dat is iets anders dan aanwezig mogen zijn in een caféruimte en steeds een productaankoop doen. Een aanbod (verzoek tot offerte, handopsteken) weigeren is juridisch een stuk simpeler dan een bestaande overeenkomst opzeggen. Voor dat laatste heb je een goede reden nodig, en “deze server is mijn eigendom net als dat café” is niet goed genoeg.

Werk je met huisregels (algemene voorwaarden), dan kom je al een stuk sneller aan die goede reden, want overtreding van de voorwaarden van een overeenkomst noemen we juridisch een tekortkoming en op grond daarvan mag de wederpartij een overeenkomst opzeggen.

Heb je geen expliciete regel, dan wordt het lastiger maar niet onmogelijk. Je doet dan juridisch gezien een beroep op de aanvullende werking van redelijkheid en billijkheid: dit stáát nergens maar kom op, je snapt dat dit gewoon deel van de afspraken is. Dat je niet off-topic mag gaan, is bij veel forums geen expliciete regel maar afgezien van hardnekkige trollen snapt iedereen het als ze daarop aangesproken worden.

De lastiger vraag is of zo’n regel zelf redelijk is. In principe mag je zelf je regels maken, maar hoe groter je platform hoe groter je verantwoordelijkheid naar de maatschappij toe. Zeg maar net zoals de Consumentenbond niet zomaar een mening mag blèren over een product zonder onderbouwing vanwege hun maatschappelijke omvang.

Aansluiten bij wetenschappelijke consensus en overheidsbeleid lijkt mij voor een op algemeen publiek gericht forum een prima keuze. Waarmee ik niet wil zeggen dat ieder algemeen forum dat zou moeten, of dat een andere keuze onredelijk is, maar het lijkt me niet onredelijk dat Youtube die keuze maakt.

Arnoud

Zijn webwinkels verplicht een klantaccount te verwijderen?

Geplaatst op 19 september 201418 september 2014 in Ondernemingsvrijheid, 11 reacties

Een lezer vroeg me:

Zijn webshops verplicht mijn account (inclusief orderhistorie) te verwijderen indien ik daar als klant om vraag?

Een account bij een site of dienst is een verzameling persoonsgegevens. Ze bevatten immers gegevens die over de eigenaar gaan: contactinformatie, maar ook gegevens over bestellingen en mogelijk ook betaalinformatie.

De Wet bescherming persoonsgegevens bepaalt (art. 36) dat de beheerder (verantwoordelijke) van iemands persoonsgegevens deze moet wissen op verzoek van de betrokken iemand. Tenminste, als die gegevens

feitelijk onjuist zijn, voor het doel of de doeleinden van de verwerking onvolledig of niet ter zake dienend zijn dan wel anderszins in strijd met een wettelijk voorschrift worden verwerkt.

Bij accountgegevens zou het primair gaan om “niet ter zake dienend”, oftewel achterhaald en niet meer relevant vandaag de dag. Wanneer daarvan sprake is, hangt af van het soort account en de reden dat het nog bestaat.

Bij een webshop lijkt het me relevant om oude orders te bewaren zolang ze nog niet geleverd zijn, en maximaal één à twee jaar daarna. Dat is immers hoe lang producten normaliter meegaan, en vanwege het claimen van (wettelijke of vrijwillige) garantie moet je na kunnen gaan wanneer iets gekocht is.

Voor facturen geldt hetzelfde. Daar komt bij dat je die zeven jaar moet bewaren van de Belastingdienst, inclusief de bijkomstige administratie om te bewijzen dat de factuur echt is en te koppelen is aan een specifieke verkoop of dienst.

Je kunt je natuurlijk afvragen waarom je dat in een account zou bewaren dat met wachtwoord vanaf internet toegankelijk is. En dat is een goede vraag, die best kan impliceren dat je dit eigenlijk maar naar een afgeschermde administratie moet verhuizen. Dat je de administratie moet bewaren, impliceert immers niet dat het klantaccount actief moet zijn.

Arnoud

“Verwijderen van uw account kan alleen per brief”

Geplaatst op 24 april 201422 april 2014 in Privacy, 20 reacties

Een lezer vroeg me:

Ik heb een account bij een webwinkel, omdat dat moest toen ik wat wilde bestellen. Nu houd ik niet van rondslingerende oude accounts, dus heb ik gevraagd of ze deze weg willen halen. Als reactie kreeg ik dat ik dan een brief moet sturen met kopie paspoort naar een of andere postbus in Zevenaar. Dat zou conform het privacystatement en de Wet bescherming persoonsgegevens zijn. Klopt dat, mogen ze dat zo eisen?

Een account bij een website valt in principe onder de Wet bescherming persoonsgegevens (de privacywet). Het account is immers een bundel met gegevens die aan éen persoon – de accounthouder – te koppelen zijn. Volgens die wet heb je als betrokkene/eigenaar het recht van inzage, correctie en verwijdering. Je mag bij de dienstverlener opvragen wat ze van je weten, corrigeren wat daarin niet klopt en laten verwijderen wat achterhaald is.

Een eis bij zo’n inzageverzoek is dat de dienstverlener moet nagaan of de vrager echt de eigenaar is van het account. Een brief laten sturen met kopie identiteitsbewijs is een voldoende manier om hieraan te voldoen. Daarom, maar ook omdat een inzageverzoek gedoe is waar veel bedrijven eigenlijk geen zin in hebben, is het gebruikelijk om te eisen dat men een brief stuurt.

Echter, er is bij zulke accounts een nóg simpeler manier: wie kan inloggen op het account, is daar de eigenaar van. Het toevoegen van een “Opheffen account”-knop is dan ook genoeg om aan de wet te voldoen. Wilt u uw account opheffen, druk op de knop. Is het wachtwoord vergeten en het e-mailadres onbereikbaar voor resetmails, dan kan er alsnog gewerkt worden met de noodgreep van brief met identiteitsbewijs.

Persoonlijk zou ik echter zeggen, wie mailt vanaf het adres dat aan het account gekoppeld is, heeft zich ook adequaat geïdentificeerd. Bij het maken van het account vroeg je niet om identificatie, dus waarom zou dat nu bij opheffen ineens wél moeten? In mijn cynische buien denk ik dan wel eens, het opheffen van accounts wil men eigenlijk niet want veel accounts hebben staat goed in je persberichten. Maar dat terzijde.

Specifiek bij forums speelt hierbij een aanverwant probleem: verwijderen van een account kan ook leiden tot verwijderen van de geplaatste berichten. Of dat laatste ook moet, is een lastige.

Arnoud

Microsoft verwijdert Tor-software in strijd tegen botnet, mag dat?

Geplaatst op 22 januari 201424 januari 2014 in Security, 9 reacties

microsoft-botnet-tor-sefnit-bestrijding Om het Sefnit-botnet tegen te houden, heeft Microsoft op zo’n twee miljoen computers de anonimiteitssoftware Tor verwijderd, zo las ik bij Daily Dot (via). Sefnit communiceerde via het Tor-netwerk waarmee een hoog niveau van anonimiteit kan worden behaald. Toen Microsoft dit doorhad, was het een kwestie van de Tor software toevoegen aan de detectie van haar Safety Scanner en zien hoe het aantal installaties achteruit ging. Maar mag dat?

De reden dat Tor wordt verwijderd, is omdat oude versies daarvan lek blijken te zijn, en daardoor eenvoudig te infecteren door het botnet. Zo te lezen worden enkel die oude versies geraakt, wie een recente versie van Tor heeft, zou nergens last van moeten hebben.

In Nederland hebben we het concept zaakwaarneming: “Het zich willens en wetens en op redelijke grond inlaten met de behartiging van eens anders belang” zonder daartoe bevoegd te zijn, artikel 6:198 BW. Het standaardvoorbeeld is bij de afwezige buren het overkokende pannetje melk van het gas halen, waarbij het zelfs toegestaan is de achterdeur te forceren. Maar het principe geldt voor alle soorten handelingen, dus er is geen principiële reden waarom het niet zou gelden op computers of internet.

Wel geldt er een noodzakelijkheidsvereiste en een proportionaliteitsvereiste. Je moet niet anders kunnen, dus de buren moeten écht met vakantie zijn en er moet niemand zijn die snel de sleutel kan pakken. En je mag niet verder gaan dan nodig om direct de situatie op te lossen; het huis voorzien van brandmelders en blusinstallatie gaat te ver en is dus geen zaakwaarneming.

In 2010 verwijderde de politie de Bredolab-botnetsoftware van geïnfecteerde computers, na toegang te hebben gekregen tot command&control servers daarvan. Ook daar kon ik niets anders bedenken dan zaakwaarneming om dit te rechtvaardigen.

Microsoft zou wellicht nog kunnen zeggen dat zij via de EULA van Safety Scanner het recht heeft dit te doen. Die zegt immers

The software will check for and remove certain high severity malicious software (“Malware”) stored on your device when you select this action. …
The software will only remove or disable low to medium severity Potentially Unwanted Software if you agree.

Maar is dat genoeg? We hebben immers een cookiewet die expliciete toestemming eist (oftewel niet slechts in een EULA of privacyverklaring opgeëist) voordat je gegevens mag opslaan of uitlezen via een netwerk. Oh, hee, dat is wel apart: het verwijderen van gegevens staat daar niet bij. Dan val je terug op de algemene regel dat er een grond moet zijn, en een EULA kan op zich best een grond geven om acties op een computer uit te voeren.

Dus hm. Het lijkt te mogen, zeker gezien die EULA. Maar toch voelt het als erg vérgaand. Zeker als (wat me niet duidelijk is) het om Tor als zodanig gaat, in plaats van enkel om geïnfecteerde versies van Tor. Het verwijderen van geïnfecteerde software vind ik minder ernstig dan het verwijderen van infecteerbare software.

Update: in de comments wordt gemeld dat het hier enkel ging om Tor-installaties die meegekomen waren met de Sefnit-malware. Andere versies (en waarschijnlijk zelfs de betreffende versie als deze anderszins geinstalleerd was) werden met rust gelaten.

Arnoud

Rechter verbiedt smaadpleger socialemediaprofielen te hebben

Geplaatst op 23 januari 201331 januari 2013 in Ondernemingsvrijheid, Uitingsvrijheid, 38 reacties

Een man uit Noord Holland heeft vorige maand van de kortgedingrechter een socialemediaverbod van één jaar gekregen, meldde NRC gisteren. De man had een uitgebreide smaadcampagne op zijn Hyves- en Facebookprofielen begaan, en na een eerdere veroordeling weigerde hij te stoppen. Hij mag een jaar geen profielen aanmaken, op straffe van een dwangsom en lijfsdwang (gijzeling). En, juridisch nieuwtje, met het vonnis in de hand mag de besmade ex-partner zélf verwijdering van die profielen eisen bij de providers.

Uit het vonnis blijkt dat het hier om een langlopend relatieconflict gaat, altijd het naarste soort juridisch conflict dat je kunt krijgen. De man in deze relatie had zijn ex-partner al eerder van allerlei zaken beschuldigd, van prostitutie tot kindermisbruik en nazisme aan toe, plus nog het een en ander. Hij kreeg daarvoor in een eerder vonnis een straatverbod en een verplichting om onder dwangsom de teksten en afbeeldingen in kwestie te verwijderen van zijn Facebook- en Hyvesprofielen.

Dat hielp niet: de profielen bleven voorzien worden van kwade beschuldigingen (in all caps) in dezelfde trant, waarop de ex-partner weer naar de rechter stapte. Ditmaal met zwaarder geschut: hem moet verboden worden nog een socialemediaprofiel te hebben, want een verbod enkel op bepaalde inhoud werkt niet. Ook moet als dwangmiddel lijfsdwang (gijzeling) kunnen worden ingezet.

Het verweer van de man kwam niet verder dan dat zijn profielen privé zijn, maar omdat alle teksten te vinden zijn met Google (kennelijk zonder zelfs maar te hoeven inloggen op Hyves of Facebook) vindt de rechter dat -terecht- geen argument. En of de maatregel “buitenproportioneel” is (zijn andere argument), tsja, het ís nogal wat zo’n algeheel verbod maar hij had het er ook wel naar gemaakt met die uitspraken én het negeren van het eerdere vonnis.

Wat ik nog niet eerder gezien had is de bepaling dat het vonnis “in de plaats treedt” van wat er maar nodig is van de man om zijn profielen verwijderd te krijgen. Hyves had namelijk aangegeven dat ze alleen profielen verwijdert met een gerechtelijk bevel, en dit is de manier om zo’n bevel te geven. De ex-parter kan nu met dit vonnis bij Hyves elk profiel van de man laten verwijderen gedurende een jaar na betekenis. Een juridisch paardenmiddel, maar kennelijk nodig.

(Hm, taalkundige terzijde: het is toch socialemediaprofiel? Het vonnis heeft het over een “sociaal mediaprofiel”, en bij NRC idem dito met “sociaal mediaverbod”. Maar wat is er sociaal aan een mediaprofiel? Het is toch een profiel op sociale media?)

Update (31 januari) in de comments wordt gewezen op dit vonnis waarin teksten van internet moeten worden verwijderd, en de rechter het vonnis eveneens als machtiging opvoert (“machtigt eisers op grond van artikel 3:299 BW om deze handelingen zelf te verrichten”).

Arnoud

Recht van verzet tegen de bewoners van dit pand

Geplaatst op 17 november 201018 september 2012 in Privacy, 32 reacties

Ik wil uit uw bestand en u mag me ook nooit meer post sturen. Die toch enigszins tegenstrijdige vordering stelde een man uit Haarlem in tegen de Nationale Postcodeloterij in een als een redelijke soap lezende briefverwikkeling. Maar het vonnis is wel opmerkelijk: de NPL mag de man nooit meer post sturen, ook niet naar “de bewoners van dit pand”. Zelfs niet als daar een onderhuurder woont die wellicht wél die post wil.

We krijgen allemaal die irritante brieven van de NPL, maar kennelijk wordt er te weinig over geklaagd want ze blijven ze sturen. Hoe dan ook, als je klaagt dan gaat je adres op een blokkade. Alleen blijkt dat men die na drie jaar weer opheft (eh, wat?). De eiser in deze zaak was het zo zat, dat hij daarna naar de rechter stapt. Dat werd geschikt: meneer zou nooit meer post krijgen.

U voelt hem al aankomen: enige tijd later kreeg hij tóch post, alleen ditmaal voor “de bewoners van dit pand”. En toen stapte de man wederom naar de rechter, want nu moest en zou hij toch uit elk bestand van de gokclub. Ja, óók het blokkadebestand. Maar dat is toch een beetje lastig: als je niet meer op de zwarte lijst staat, dan kan men ook niet voorkomen dat men je post stuurt.

De Wet Bescherming Persoonsgegevens geeft je (artikel 41) het absolute recht om verwijdering uit bestanden te eisen die “met het oog op werving voor commerciële of charitatieve doelen” zijn. Op grond van dit artikel kan de man dus eisen geen post van de NPL meer te krijgen, want ook hun postbestand valt hieronder.

Maar verwijdering uit het postweigeraarsbestand gaat niet lukken; dat dient immers een ander doel dan werving. Bovendien is de combinatie van “verwijdering uit postweigeraarsbestand” en “geen post meer krijgen” innerlijk tegenstrijdig, zoals de rechter terecht opmerkt. (Update 11 mei: bevestigd in hoger beroep.)

Wel krijgt hij gelijk dat de NPL óók geen post meer naar zijn huisadres mag studeren als die “aan de bewoners van dit pand” is geadresseerd. Hij valt immers ook onder “de bewoner(s) van” dat adres. En de wet zou wel erg makkelijk te omzeilen zijn als mensen na een beroep op artikel 41 Wbp gewoon doorgepapierenspamd zouden worden met zo’n anonieme aanduiding.

NPL mag op straffe van een dwangsom meneer dan ook geen post meer sturen. (Ben ik nu cynisch als ik me afvraag wat hij gaat doen als zijn straat de postcodeloterij wint?)

Arnoud

Bob Sijthoff wil niet in Wikipedia, begint rechtszaak

Geplaatst op 27 november 20088 september 2012 in Ondernemingsvrijheid, 10 reacties

Bob Sijthoff wil niet in Wikipedia, meldde DAG gisteren. Zijn lemma vermeldt onder andere dat hij in het nieuws verscheen over mishandeling, afpersing en andere strafbare feiten die hij begaan zou hebben. Sijthoff neemt geen genoegen met het standaardverhaal “dan pas je dat toch aan” maar stapt naar de rechter, die op 10 december uitspraak zal doen. Kan ik er op mijn verjaardag mooi over bloggen, dus dat is wel weer aardig van hem.

Volgens de discussie in de Wikpedia-Kroeg zijn de Nederlandse poten van de vrije encyclopedie, namelijk Vereniging Wikimedia Nederland en Stichting Wikimedia Nederland, aangeklaagd. Dat is juridisch interessant, omdat de hosting van Wikipedia vanuit de VS gebeurt en onder controle van de Amerikaanse Wikimedia Foundation staat. De Nederlandse vereniging en stichting hebben formeel niets te zeggen over wat er op Wikipedia gebeurt. In de praktijk natuurlijk wel, want iedereen kan de encyclopedie wijzigen. Maar de bedoeling is natuurlijk om de pagina te wijzigen en gewijzigd te houden zodat de vermeend smadelijke teksten niet meer online staan.

Gaat dit Sijthoff lukken? Het zou een novum zijn, want er is nog niet eerder een gerechtelijke uitspraak geweest over dit geval. We hadden natuurlijk Patricia Remak die eerder met dezelfde eis kwam, maar zij zette niet door. En in september werd bekend dat de site Kleintje Muurkrant een artikel moest verwijderen, waarbij de rechter behoorlijk ver ging in de beoordeling of sprake was van journalistiek.

Nu is een encyclopedie niet hetzelfde als een krant, dus je kunt je afvragen of de rechter dezelfde criteria zou moeten aanleggen. Een nieuwsfeit moet je in de context van de periode zien. Een bericht kan journalistiek gerechtvaardigd zijn afgaande op de feiten van de dag van publicatie. Maar een lemma in een encyclopedie moet op elk moment correct zijn. Een nieuwsfeit kan achterhaald zijn of zelfs onjuist blijken, en dan hoort het niet in een encyclopedie thuis. Het nieuwsfeit moet, in Wikipedia-termen, relevantie voor een encyclopedie hebben. Maar hoe beslis je dat? Zijn daar criteria over? Zelfs Wikipedia zelf is het daar lang niet altijd over eens.

Als het goed is, komt de rechter trouwens niet toe aan deze discussie omdat de Vereniging noch de Stichting bevoegd is om de gevraagde wijzigingen/blokkades door te voeren. Wat dat betreft is het wel slordig van de advocaat van Sijthoff om niet het Amerikaanse Wikimedia te dagen. Zou hij niet opgelet hebben? Of is dit een kwestie van “laat ze het maar onderling uitzoeken nadat ik mijn vonnis heb”?

Arnoud

Blogruzies en weghalen van blogberichten

Geplaatst op 12 juni 200812 juni 2008 in Informatiemaatschappij, Intellectuele rechten, Ondernemingsvrijheid, 5 reacties

Een collegablogger vroeg me:

Onlangs is er bij een weblog waar ik ook voor schrijf een van de medebloggers weggegaan. Hij heeft echter bij zijn vertrek zonder overleg al zijn (meer dan 100) posts verwijderd van de weblog. Ik heb ze teruggezet omdat ik het zonde vond, en nu mailt hij dat ik zijn auteursrecht schend. Maar dat auteursrecht ligt toch bij ons als hij op onze blog publiceert?

Een blogger heeft zelf het auteursrecht op wat hij schrijft. Ook als hij dat op andermans blog doet. Door publicatie draagt hij het auteursrecht niet over maar geeft hij alleen toestemming, een licentie om dit werk te publiceren op een blog. Voor overdracht is een ondertekend document nodig waarin dat expliciet opgeschreven is. Dat mag elektronisch (mail met digitale handtekening) maar een publicatie op een website is nog lang geen overdracht.

Deze licentie werd gegeven zonder vooraf afgesproken einddatum. De vraag is dan of het redelijk is dat de auteur deze zomaar in kan trekken. Voor opzegging van een langlopende overeenkomst geldt dat het er vanaf hangt:

Of in een concreet geval opzegging mogelijk is, moet volgens de rechtspraak van de Hoge Raad beantwoord worden aan de hand van de redelijkheid en billijkheid in verband met de omstandigheden van het geval. Ten aanzien van duurovereenkomsten die voor onbepaalde tijd zijn aangegaan, neemt de (lagere) rechtspraak in kwantitatief de meeste gevallen aan dat opzegging zonder meer mogelijk is, mits een redelijke opzegtermijn in acht worden genomen. (Hijma et al., “Rechtshandeling en Overeenkomst”, nr. 297)

Maar ja, wat is een redelijke opzegtermijn bij een publicatie op internet?

Je zou hier goed kunnen betogen dat je als blogger weet dat publicatie “voor de eeuwigheid” is, en dat je daarom je eenmaal gegeven niet meer kunt intrekken. Of er moet iets heel bijzonders aan de hand zijn. Bijvoorbeeld een blog dat ineens “commercieel gaat” en deze auteur is het daar volstrekt niet mee eens. Dan kan hij de licentie intrekken omdat hij geen medewerking hoeft te verlenen aan een zodanig anders geworden blog.

Wie heeft hier wel eens mee te maken gehad?

Arnoud