Een man uit Emmen gaat het juridische gevecht aan met MediaMarkt nadat hij voor een paar euro drie peperdure computers van Apple kon aanschaffen op de website van de winkel. Dat meldde het AD onlangs. De term “juridisch gevecht” voelt wat overdreven voor mij, het is niet alsof deze man een pleitbaar standpunt heeft. Ja, het klopt dat je drie iMacs hebt ontvangen van de MediaMarkt en dat er in dat proces niemand piepte. Maar je hebt werkelijk nul komma nul kans – hoewel zeer ergerlijk, toegegeven dat de MediaMarkt nu vanwege mediadruk (“ahh de eenling tegen de mega-winkel”) zou kunnen bezwijken. Maar oh ja, het juridische punt dat hij heeft komt van achter de maan: dat je het product hebt, zegt werkelijk niets over je overeenkomst.
De MediaMarkt had een Otto gedaan: iMacs van zo’n 2000 euro stonden te koop voor twee euro negentien, en zoals het Nederlanders betaamt was de voorraad binnen de kortste keren leeggekocht. Waarop de MediaMarkt natuurlijk de computers terugeiste, want iedereen snapt dat deze prijs niet kon.
En dat is het énige relevante juridische criterium. Dat je betaaltd hebt, dat het proces van levering automatisch doorging en nergens zei “hee rare prijs, dit is even onder voorbehoud” of zelfs maar dat je het product in huis hebt gekregen dat is allemaal leuk en aardig maar geeft nul punten op het tentamen overeenkomstenrecht.
Een overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding, en iets is alleen een aanbod als men werkelijk tegen die prijs wilde handelen. Maakt de aanbieder een fout, dan is je enige redding dat de fout toch realistisch klonk – dat je redelijkerwijs mocht vertrouwen op de juistheid van de mededeling. Dat is bij een zó lage prijs volstrekt niet verdedigbaar.
Nee, ook niet bij de MediaMarkt. Ik weet dat ik die wel eens als voorbeeld heb opgevoerd: de “Wij zijn knettergek geworden-week” met bizar lage prijzen. Ja, als je dat bovenaan je site zet en dan een iMac van 2,19 opvoert dan mag ik er wel op vertrouwen dat je knettergek bent. En dan mag ik die Imac dus houden.
Maar hoewel de MediaMarkt het Gekkenhuis – we zijn helemaal koekoek noemt, zetten ze dat er dan dus wel bij. Het is natuurlijk geen argument dat omdat de prijzen soms opzettelijk krankzinnig zijn bij deze winkel, deze prijs dat óók was. De standaardsituatie bij de MediaMarkt is juist dat men niet gek geworden is. (Hun slogan is dus een van de weinige juridische disclaimers waar je wat aan hebt.)
En juridisch werkt het dan zo: als jij niet mocht vertrouwen op de prijs, dan was er geen aanbod. Zonder aanbod valt er niets te aanvaarden, en zonder aanvaarding geen overeenkomst. Niet, nop, nada. Nee, geen idee waarom je dan toch een iMac kreeg. Heel gek, stuur maar gauw terug. De MediaMarkt zal vast niet metéén aangifte van diefstal of verduistering doen maar een juridisch gevecht noem je het alleen als er enige winstkans is voor de houder van de computer.
Arnoud