Mag je de telefoon van je partner van spyware voorzien?

Een dikke 18 procent van de Britten en Amerikanen denkt dat het legaal is om de telefoon van je partner van spyware te voorzien, las ik bij Boing Boing. Bij kinderen was dat zelfs meer dan 50%, waarbij wel vrijwel iedereen van de ja-zeggers vond dat er wel een reden tot zorg moest zijn. Dat was ook bij volwassenen vaak een reden, maar de angst dat de partner vreemdging woog ook zwaar mee. En tsja, als er dan gewoon appjes zijn waarmee je dat kunt nagaan, waarom niet?

Het is in principe verboden om spyware op iemands telefoon te installeren. Er zijn wetten genoeg: de cookiewet verbiedt het installeren van software zonder duidelijke toestemming van de eigenaar, en de strafwet (art. 139c Sr) verbiedt het afluisteren van privételecommunicatie.

Voor strafbaarheid is wel vereist dat het afluisteren wederrechtelijk is, en dat wordt ingewikkeld als je in een relatie zit. Zeker als je getrouwd bent (oké, in gemeenschap van goederen) kom je al snel tot de conclusie dat er weinig strafbaars is: het is dan immers ook jouw telefoon, en je eigen spullen mag je voorzien van spyware als je wilt.

De cookiewet zou iets meer mogelijkheden moeten bieden, omdat toestemming daar nadrukkelijk door de betrokkene zelf moet worden gegeven. Maar ook dan kun je zeggen dat je als partner gemachtigd bent om namens elkaar privacytoestemming te geven. Dat kan dus ook behoorlijk ingewikkeld worden. Maar uiteindelijk kom je dan bij het algemene punt dat de strafwet (of de cookiewet) niet echt bedoeld is voor binnen relaties. Privacy en snuffelen moet je samen oplossen.

Bij kinderen geldt eigenlijk hetzelfde verhaal. Ook kinderen hebben privacy, maar daar staat de ouderlijke zorgplicht tegenover. Kort gezegd moet je als ouder een duidelijke reden hebben, een aanleiding die maakt dat je niet anders kúnt dan die spyware inzetten. En ik denk ook dat je het achteraf moet vertellen en bespreken, maar dat is niet helemaal een juridisch argument.

Zou je dit bij een losse scharrel doen of die leuke persoon m/v op het werk of in het café, dan wordt het natuurlijk anders. Dat is vrij evident strafbaar. Alleen is het dan weer lastiger om erachter te komen dat dat gebeurt.

Wie heeft er tips om zulke spyware te detecteren? Of beter, hoe voorkom je dat je partner/scharrel/ex/buurman zoiets op je telefoon zet, in een situatie waarin ahem niet te voorkomen is dat je op enig moment het fysiek beheer over je telefoon even kwijt bent.

Arnoud

Ex-geliefden moeten elkaars naaktfoto’s wissen

pasfoto-lijstje-kader-polaroid.jpgEx-geliefden moeten elkaars naaktfoto’s wissen als ze uit elkaar gaan, las ik in The Local. De Duitse krant berichtte over een uitspraak van het gerechtshof in Koblenz in een zaak waarin de vrouw van de man eiste dat deze alle naaktfoto’s met haar beeltenis zou wissen nu de relatie voorbij was. Hoewel de foto’s destijds met toestemming waren gemaakt, moeten de foto’s toch vernietigd: die toestemming is niet meer geldig nu de relatie voorbij is. Een opmerkelijk vonnis.

Over ‘revenge porn’ is de laatste tijd het nodige te doen. Het publiceren van privéfoto’s van je ex is een leuke manier om wraak te nemen, en omdat het internet nu eenmaal niets vergeet, kun je zo iemand behoorlijk wat schade doen oplopen. Zeker bij ranzige figuren die dan honderden dollars vragen voor het verwijderen van de foto’s.

In de VS is dit een erg lastige zaak om aan te pakken, tenzij de dame (het is vrijwel altijd een dame) in kwestie minderjarig is. Want privacy bestaat daar niet echt, en portretrecht al helemaal niet. Plus, beheerders van zulke sites zijn niet aansprakelijk voor eventuele schendingen van privacy – notice/takedown bestaat daar alleen voor auteursrecht.

Bij ons is het iets makkelijker: een beheerder moet ook bij evidente privacyschendingen ingrijpen, en bovendien ziet de rechtspraak bij ons het publiceren van naaktfoto’s als smaad – mits de intentie van publicatie maar is om iemand voor gek te zetten. Bij naaktfoto’s van een Bekende Nederlander ligt dat vreemd genoeg anders.

Deze Duitse rechter gaat een stapje verder en legt een preventieve maatregel op: er wordt geen sanctie uitgesproken op basis van een begane smaad of schending privacy, maar er wordt een preventieve maatregel opgelegd om te voorkomen dat zoiets zou kunnen gebeuren. Het persoonlijkheidsrecht van de vrouw gaat bij dergelijke foto’s boven het eigendomsrecht op de foto’s van de man. Daarom moeten ze worden gewist. Dit in tegenstelling tot ‘gewone’ foto’s, waarbij de belangenafweging anders uitvalt.

Natuurlijk gaat er grotendeels een symbolische waarde uit van zo’n uitspraak: er is geen enkele manier om te controleren of de foto’s nu werkelijk gewist zijn. Maar de uitspraak heeft wel praktische waarde, want er staat nu een dwangsom op het toch publiceren van de foto’s. En een dwangsom incasseren is makkelijker dan bewijzen dat je financiële schade hebt geleden door die publicatie. U herinnert zich vast nog mijn stokpaardje van de vaste schadevergoeding voor privacyschendingen, dit is de hack om die voor elkaar te krijgen.

Arnoud

Wanneer mag je je partner in huis bespioneren?

Een lezer vroeg me:

Wanneer je samenwoont, al of niet getrouwd, mag je elkaar dan afsluiteren of met verborgen camera’s observeren?

Ik had al eens eerder een dergelijke vraag gehad, maar ik kreeg de afgelopen drie weken vier keer deze vraag dus ik dacht, hier moet ik nog eens op terugkomen.

Iedereen heeft privacy, maar als je met elkaar bent getrouwd of samenwoont dan wordt die privacy een heel stuk minder. Je moet dan eerder verwachten dat je partner dingen van je weet of dingen opvalt die je eigenlijk liever privé zou willen houden. Douchen is privé maar dat je partner binnenkomt tijdens het douchen, tsja dat hoort erbij.

De wet verbiedt het ‘wederrechtelijk’ aftappen van telefoontjes, mail of internetchats en ook het ‘wederrechtelijk’ installeren van verborgen camera’s in huis. Wederrechtelijk wil zeggen dat er geen recht, geen reden voor is. En dat is hier het lastige: omdat je een stuk privacy inlevert als je trouwt of samenwoont, kun je minder snel spreken van “geen recht” als zoiets gebeurt.

Wanneer je in gemeenschap van goederen bent getrouwd, dan is het nóg moeilijker om van wederrechtelijkheid te spreken. Het is dan immers je (mede)eigendom waar je de aftap/opnamespulen op installeert. En binnendringen in je eigen computer, dat kan niet. Maar zaligmakend is dat criterium niet: ik mag het bezoek op mijn verjaardag ook niet zomaar filmen met een verborgen camera, ook al heb ik die in mijn eigen huis verstopt.

Het gebruik van andermans wachtwoord is formeel strafbaar als computervredebreuk. Maar ook hier weer, het moet gaan om ‘wederrechtelijk’ gebruik. En of daar sprake van is, is dus onduidelijk.

Wel lijkt het me buitengewoon moeilijk om in een huwelijk/partnerschap met dergelijke juridische zaken te beginnen. Ga je werkelijk aangifte doen tegen je echtgenoot als je zo’n camera vindt? Een schadevergoeding eisen als je vriendin je aftapt?

Arnoud