Apple weigert app-update omdat automatisch verlengen na proefperiode uit staat

Apple heeft de update van een yoga-app geweigerd, omdat het bedrijf erachter niet wil dat gebruikers na een proefperiode automatisch gaan betalen tenzij ze annuleren. Dat meldde Tweakers onlangs. Wie apps met een abonnement aan wil bieden in de appstore van Apple, moet dat doen via App Store Connect. In de regels daarvan staat dat klanten die een proefperiode starten automatisch betalende klanten worden tenzij ze zelf opzeggen. Het is dan niet toegestaan om in je app dat anders aan te pakken, jij als publisher van een app moet de leveringsvoorwaarden van App Store Connect ook volgen jegens jouw klanten. Dat is wel ergerlijk gezien de praktijk van een stilzwijgend omgezet proefabonnement sterk negatief wordt ervaren door klanten, en je als bedrijf dus wil kunnen scoren door dat eens niét te doen. Ook vermijd je zo een hoop klachten. Kan dat zomaar?

Het doet wat gek aan dat Apple zich bemoeit met de voorwaarden tussen een app-aanbieder en haar klanten. Maar het is eigenlijk logisch: Apple krijgt 30% van die abonnementsprijs, en heeft er dus belang bij om te zorgen dat haar aanbieders zo veel mogelijk abonnementen afsluiten. En in de VS is het niet verboden om proefabonnementen stilzwijgend om te zetten naar echte (ook niet met een hele korte proeftermijn en een hele hoge prijs) dus het is legaal om zo’n voorwaarde te hebben. En dan dus ook voor Apple om te eisen dat jij die hebt.

Hier in Nederland ligt dat ongeveer hetzelfde, ook met de Wet Van Dam in de hand. De wet kent het concept “proefabonnement” eigenlijk niet. De enige plek waar zoiets voorkomt is op de zwarte lijst voor algemene voorwaarden (art. 6:236 sub s BW), waarin staat dat een abonnement ter kennismaking op bladen en tijdschriften etc niet stilzwijgend omgezet mag worden in een gewoon abonnement. Daaruit volgt dat het bij andere dienstverlening wél mag.

Hooguit kun je je afvragen dat als iemand zegt “proef” abonnement, of daarin besloten ligt dat het omgezet wordt naar een echt abonnement. Als dat niet zo is – en volgens mij is er geen algemene opvatting dat proefabonnementen altijd omgezet worden – dan heb je een probleem. Dat valt dan onder misleidende handelspraktijken want je moet expliciet en duidelijk informeren over essentiële kenmerken, en de duur en verlenging van een dienst valt onder die kenmerken. Als je dus alleen in je AV wat hebt staan over verlenging, is je contract vernietigbaar.

Als de uitleg duidelijk is dan mag het wel, en volgens mij mag je er dan zelfs een jaar van maken. Weliswaar is de bedoeling van de Wet Van Dam dat stilzwijgende verlenging maximaal met een maand mag, maar in de wet (art. 6:237 sub k BW) staat dat dit pas na het eerste jaar de grens is. Ik denk dus dat een omzetting van een proef naar een echt abonnement kan, zolang de totale lengte maar één jaar is en je dus vooraf expliciet bent gewaarschuwd dát het wordt omgezet.

Een probleem daarbij is dat het opzeggen vaak een stuk moeilijker is dan het aangaan. Dat is ook een klacht van die yogaäpp-aanbieder uit het artikel, omdat het opzeggen ook via Apple moet en mensen de knop niet altijd kunnen vinden. Hij krijgt er dan de schuld van. En ik moet zeggen, ik had er ook een lief ding voor over als mijn creditcardmaatschappij bij elke incasso een knopje “Beëindig deze incasso en zeg abonnement op” had in de online omgeving.

Arnoud

Mag Netflix haar proefabonnement wel stilzwijgend omzetten naar een betaald abonnement?

netflix-gratis-maandVideostreamingdienst Netflix is sinds begin deze maand beschikbaar in Nederland. Voor 8 euro per maand kunnen gebruikers van de dienst onbeperkt films en series streamen, inclusief Nederlands aanbod als De Heineken Ontvoering en Gooische Vrouwen. En omdat wij Nederlanders van de gratis zijn, zit er een gratis proefperiode van een maand op. Maar let wel, wie niets doet in die maand moet vervolgens € 7,99 aftikken per vervolgmaand. Mag dat wel, een proefabonnement stilzwijgend omzetten naar een betaald?

Sinds de Wet Van Dam is het niet meer zo eenvoudig om stilzwijgend te verlengen. Hoofdregel is dat een contract na de eerste periode per maand opzegbaar moet zijn. Die eerste periode mocht altijd al maximaal een jaar zijn, hoewel uitzonderingen mogelijk zijn wanneer er een bijzonder voordeel voor de klant tegenover staat. Een tweejarig mobieletelefoniecontract is dus legaal omdat je daar gratis een dure telefoon bij krijgt of omdat het per maand een stuk goedkoper is.

De Wet Van Dam regelt ook (gratis) proefabonnementen. Onder oud recht was niet duidelijk hoe het nou zat met stilzwijgend omzetten naar betaald. Hoewel sommige rechters redeneerden “het staat in de voorwaarden, dus het is oké”, vonden de meeste rechters het niet kunnen, met name omdat vaak de indruk wordt gewekt dat het vrijblijvend uitproberen is. En vrijblijvend samen met stiekem verlengen kan natuurlijk niet.

Op de zwarte lijst staat dankzij deze nieuwe wet nu een keihard verbod op een beding dat:

in geval van een overeenkomst met beperkte duur tot het geregeld ter kennismaking afleveren van dag-, nieuws-, weekbladen en tijdschriften leidt tot voortzetting van de overeenkomst.

Zwarte lijst wil zeggen, dit is per definitie onredelijk. Hoe leuk je het ook aankleedt, het mag gewoon niet. De consument die een kennismakingsabonnement krijgt, mag dat niet omgezet krijgen. Gebeurt dat toch dan kan de consument dat op ieder moment vernietigen en daarmee ongedaan maken.

Maar het gaat hier wél om “dag-, nieuws-, weekbladen en tijdschriften” en Netflix valt daar niet onder. Het is dus niet verboden wat ze doen. De enige manier om Netflix’ verlenging dus aan te vechten, is betogen dat hun manier om dit te doen onredelijk is gezien hoe ze het aanprijzen en wat je mocht verwachten.

Dát zal niet meevallen. Zowat elke tekst van Netflix waar iets staat over het proefabonnement, is voorzien van een zin dat deze stilzwijgend wordt verlengd en dat je op ieder moment kunt opzeggen per maand.

Afijn. Van het weekend zelf ook maar eens aan de Netflix. Iemand nog tips voor goeie series?

Arnoud

Kan ik ontkennen een abonnement te hebben gesloten?

Een lezer vroeg me:

Ik had een proefabonnement op een site genomen. Dat blijkt nu volgens hen ineens omgezet te zijn in een jaarabonnement, en ik krijg nu een factuur van een paar honderd euro. Volgens mij stond dat niet in de voorwaarden, maar zij zeggen nu van wel. Kan ik er onderuit als ik zeg dat ze eerst maar moeten bewijzen dat ík het wel was die dat abonnement heeft gesloten? Ik heb immers niks getekend, ze hebben alleen een IP-adres van iemand die mijn adres heeft ingevuld.

Bij proefabonnementen is altijd de vraag of ze “zomaar” omgezet kunnen worden in gewone abonnementen. Volgens mij impliceert de term “proef” dat je het uitprobeert en daarna moet zeggen dat je door wilt. Maar er is geen wettelijke regel die verbiedt dat een proefabonnement automatisch wordt omgezet in een “echt” abonnement, zolang dat maar in de voorwaarden staat die bij het proefabonnement zijn aangeboden.

Ik heb grote moeite met nu ineens gaan roepen dat je het niet was, om zo onder een abonnement uit te komen. Het is immers feitelijk onjuist: je was het wel. Gaan liegen over een contract lijkt me niet kies, en afhankelijk van het bewijs dat het bedrijf heeft, kun je jezelf grote problemen op de hals halen.

Bewijs kan bijvoorbeeld zijn dat je al hebt gemaild dat je het oneens bent met de omzetting omdat het volgens jou niet in de voorwaarden staat. Eerst protesteren tegen de omzetting en dan zeggen dat je helemaal geen contract hebt gesloten, is op zijn zachtst gezegd onlogisch.

Arnoud