Hoe sneaky kun je zijn met je verstopte aanvinkvakjes?

Een lezer (dank S) stuurde me het onderstaande screenshot van de Nederlandse Spoorwegen, waar opt-in wordt gevraagd per e-mail. Oh en niet alleen dat, kijkt u zelf even?

ns-sneaky

Inderdaad, daar staat in de privacybeleidstekst nog een aanvinkvakje voor offline spam. Mag dat juridisch? Tsja. De wet zegt niets over papieren spam, dus je mag mensen informatie en aanbiedingen sturen per post of ze dat nu willen of niet. Pas nadat men verzet heeft aangetekend (opt-out), moet je daarmee ophouden. Maar jemig zeg, als je met vinkjes gaat werken hiervoor (wat erg netjes is, je kúnt ook gewoon brieven sturen en wachten op de verzetten) waaróm doe je dat dan in vredesnaam niet gewoon in het lijstje met de andere opt-ins?

NS Webcare, kom er maar in. Allemachtig.

Arnoud

Vooraf aangevinkte hokjes mogen niet meer!

checkbox-ja-nee-optin-optoutVanaf nu geldt een verbod op vooraf aangevinkte hokjes (pre-ticked boxes) die vaak worden gebruikt om consumenten ongemerkt extra (betaalde) opties in de maag te splitsen, meldde Webwereld vorige week. Dergelijke aanvinkvakjes moeten úit staan en alleen als de consument ze zelf actief aanzet, zit de consument eraan vast.

Bij de verboden alvastaangevinkteaanvinkvakjes gaat het om zaken als een verzekering, accessoires, een navigatie-unit en dergelijke upsells. Vaak zijn die aanvullende producten of dienten niet echt nodig, en gaf het dus een hoop ergernis dat je die toch gekocht bleek te hebben als je snel door het bestelproces heenklikte. Dat mag nu dus niet meer. Art. 6:230j BW:

De consument is niet zonder zijn uitdrukkelijke instemming gebonden aan een verbintenis tot een aanvullende betaling van een geldsom ter verkrijging van een prestatie die niet de kern van de prestatie is. Uit het gebruik van standaardopties die de consument moet afwijzen, kan geen uitdrukkelijke instemming worden afgeleid.

Opties mogen dus wel mits de vinkjes maar uit staan.

Natuurlijk kan het zijn dat je bij het product verplicht het een of ander moet afnemen. Dat is prima – zolang dat maar vooraf is gemeld én de productprijs inclusief die extra’s wordt gemeld. Je mag dus niet het basisproduct tonen en bij het bestelproces pas de verplichte verzendkosten, verzekering of administratiekosten in rekening brengen. Art. 6:230m BW eist in lid e namelijk dat je bij het product vermeldt:

de totale prijs van de zaken of diensten, met inbegrip van alle belastingen, of, als door de aard van de zaak of de dienst de prijs redelijkerwijs niet vooraf kan worden berekend, de manier waarop de prijs moet worden berekend, en, in voorkomend geval, alle extra vracht-, leverings- of portokosten en eventuele andere kosten of, indien deze kosten redelijkerwijs niet vooraf kunnen worden berekend, het feit dat er eventueel dergelijke extra kosten verschuldigd kunnen zijn.

Met “redelijkerwijs vooraf niet kunnen berekenen” bedoelen ze bijvoorbeeld verzendkosten die afhangen van het gewicht en/of dat het door de brievenbus kan of niet.

Het is een beetje jammer dat Webwereld als voorbeeld precies het enige aangevinktje hokje laat zien dat nog wél mag, namelijk de opt-out van een nieuwsbrief of reclame voor betalende klanten. En die mag wel vooraf aangevinkt zijn, omdat de wet hierbij geen opt-in eist maar een recht van verzet, oftewel een opt-out. Maar goed.

Hebben jullie wel eens zo’n optie gekocht zonder het vooraf te beseffen?

Arnoud

Is een aanvinkvakje voor algemene voorwaarden verplicht?

algemene-voorwaarden-karwei-bouwmarktEen lezer vroeg me:

Normaal heb je bij websites altijd aanvinkvakjes om te zeggen dat je akkoord bent met algemene voorwaarden. Recent zag ik echter een site met “Door op ‘Opslaan’ te klikken ga je akkoord met de Algemene Voorwaarden”. Is dat wel rechtsgeldig, zonder zo’n vakje?

Ja, dat is rechtsgeldig.

In Nederland vereist de wet nergens een apart akkoord op algemene voorwaarden. De enige eis is dat de partij die de voorwaarden hanteert, duidelijk aangeeft dát hij algemene voorwaarden hanteert. Een bordje met mededeling (zoals op de foto, dit hangt op de deur van de Karwei-bouwmarkt in Eindhoven) is dus genoeg, men hoeft bij binnenkomst of aan de kassa geen krabbel te vragen voor akkoord. Online hoeft dat dus ook niet.

Wel moeten de voorwaarden zodanig worden aangeboden dat men deze eenvoudig kan opslaan voor latere kennisneming. En dat is trouwens waar het vaak fout gaat met die aanvinkvakjeszinnen: de hyperlink opent een floepvenster zonder knoppen oof er staat geen hyperlink maar men zet de voorwaarden in zo’n scrolvenster van drie centimeter hoog. Dat is dus wél keihard fout in Nederland. Voorwaarden in popups, scrolvensters of andere onhandige omgevingen voor snel opslaan zijn niet rechtsgeldig aangeboden.

Een depot bij de KVK of rechtbank is volslagen onzin online. Ja, die optie staat in de wet maar eigenlijk alleen voor partijen als de Albert Heijn of de bouwmarkt die redelijkerwijs niet elke keer een kopie kan verstrekken. Op het world-wide web is het altijd mogelijk een kopie te geven; wie kan hyperlinken kan algemene voorwaarden aanbieden. Je moet echt moeite doen om voorwaarden verkeerd aan te bieden.

Waarom werkt iedereen dan toch met zo’n vakje? Tsja, goeie vraag. Juridisch cargoculting denk ik. Iedereen doet het, dus laten wij het ook maar doen.

Arnoud