Internetrecht door Arnoud Engelfriet

Een lezer vroeg me:

Ik krijg in toenemende mate ongewenste commerciële berichten via Linkedin van niet-contacten. Soms wederom niet gericht op mijn werk en/of interesses, maar meestal wel, want “We zitten toch in dezelfde groep op Linkedin!” Dit nog los van de officiële gesponsorde berichten die je via LinkedIn zelf kunt versturen. Hoezo is dat legaal, en wat kan ik er aan doen?

Hoofdregel is dat ongevraagde commerciële DM’s niet mogen, niet per mail, niet per Linkedin bericht, gewoon niet. Je moet toestemming hebben, en dat moet expliciet. De antispamwet (artikel 11.7 Telecommunicatiewet) is daar duidelijk in:

Het gebruik van automatische oproep- en communicatiesystemen zonder menselijke tussenkomst, faxen en elektronische berichten voor het overbrengen van ongevraagde communicatie voor commerciële, ideële of charitatieve doeleinden is verboden, tenzij de verzender kan aantonen dat de desbetreffende eindgebruiker daarvoor voorafgaand toestemming heeft verleend.

Het maakt niet uit of iemand in jouw netwerk zit, of een uitnodiging om te linken heeft gecommuniceerd. Natuurlijk is “hoi kunnen we linken” gevolgd door “link” wel een toestemming om communicatie met elkaar uit te wisselen, maar ongevraagde commerciële communicatie heeft nu eenmaal een andere status. Ik zou zeggen dat alleen “mag ik je een commercieel voorstel doen, accepteer mijn linkverzoek dan praten we verder” nog net kan. Die vraag zou ik in de context van LinkedIn nog niet als een reclamebericht zelf willen zien, en uit de tekst blijkt dat het accepteren dan bedoeld is als toestemming voor het reclamebericht.

Wel anders is natuurlijk de gesponsorde InMail, dat is een dienst van LinkedIn zelf en dat hoort dus gewoon bij hoe het platform werkt. Dus daar zou dan aparte toestemming niet meer aan de orde zijn. LinkedIn biedt overigens hiervoor een afmeldmogelijkheid, en sinds ik die gebruik lijkt dat ook echt te werken.

Arnoud

Een lezer vroeg me:

Per 1 juli wijzigt de Telecommunicatiewet. Ik begrijp uit de wetsteksten dat de wet eigenlijk bedoeld is voor consumenten. Maar kan ik bijvoorbeeld straks nog wel zonder toestemming te hebben gegeven en zonder een klantrelatie te hebben als medewerker van bedrijf X (niet ZZP of eenmanszaak) voor verkoopdoeleinden worden gebeld door bedrijf Y op mijn rechtstreekse werktelefoonnummer? Of alleen via het algemene telefoonnummer van mijn bedrijf X?

De belangrijkste wijziging is dat er nu een algemeen opt-in regime geldt voor telemarketing. Ja, dus ook voor ongevraagd bellen. Het bel-me-niet register wordt dan ook opgeheven, dat was immers een opt-out systeem dat nu overbodig wordt. Alleen (betalende) klanten mag je ongevraagd blijven bellen (of mailen), mits je maar bij het klant-worden ze expliciet hierop hebt gewezen en ze een bezwaaroptie bood. Let op: dat is dus niet “bij ieder belletje zeggen we dat je je kunt afmelden” maar op het bestelformulier een “ik wil niet gebeld worden” vinkje.

Nieuw is dat ideële organisaties je mogen bellen of mailen nadat je een schenking of donatie deed. Dat is natuurlijk geen “bestelling”, maar de wet vermeldt nu expliciet dat ook dan er een opt-out regime geldt. Ook als je vrijwilliger bent of naar een manifestatie gaat, dan mag men op deze opt-out basis je benaderen.

Naast consumenten hebben ook bedrijven veel last van ongevraagde telefonische reclame. Ook daar worden de spelregels aangetrokken, zowel voor rechtspersonen (zoals een bv) als voor natuurlijke personen die bedrijfsmatig handelen (zoals een vof of eenmanszaak). Hoofdregel is ook hier toestemming oftewel opt-in. De uitzondering is nu zeer beperkt:

de verzender gebruik maakt van elektronische contactgegevens die door de desbetreffende eindgebruiker voor het ontvangen van ongevraagde communicatie voor commerciële, ideële of charitatieve doeleinden zijn bestemd en bekendgemaakt en deze worden gebruikt in overeenstemming met de door de eindgebruiker aan de contactgegevens verbonden doeleinden, of [de ontvanger zit buiten de EU].

Geheel overbodig en tot mijn ergernis staat er dan in de Memorie van Toelichting nog:

Het tonen van contactgegevens in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel kan expliciet niet worden aangemerkt als een situatie waarin er vanuit mag worden gegaan dat er op deze manier toestemming is gegeven.

Belangrijk is wel dat voor oude contactgegevens de oude regels blijven gelden. Bedrijven hoeven hun opt-out zakelijke database dus niet te wissen en opnieuw op te bouwen (art. 20.7). Wel moet je natuurlijk bij iedere communicatie mensen wijzen op de afmeldmogelijkheid.

Arnoud

Een lezer vroeg me:

Naar aanleiding van een discussie die ik had met andere IT’ers over de macht van MS en Google in de wereld van e-mail en hun interne reputatie systeem vroeg ik me af of een mail juridisch gezien is ‘aangekomen’ als mailprovider Microsoft of Google besluit deze als spam aan te merken en weg te gooien?

Bij e-mail is er eigenlijk geen goed mechanisme. Het beste werkt nog altijd de reply door de ontvanger zelf. Ook als deze in de reply zegt “hier klopt niets van” of “ik weiger uw e-mail en wens alleen post te ontvangen” (die kreeg mijn incassobureau eens). Waar het om gaat, is of de mail is aangekomen. En dat is ‘ie, als je daarop reageert.

Er zijn trucjes met cookies of transparante pixels waarmee je ontvangstbevestigingen kunt proberen te construeren. Als een bepaalde pixel wordt ingeladen die enkel en alleen in die e-mail was ingevoegd, dan zal die e-mail wel geopend zijn door de ontvanger, is dan het idee. Nog nooit getest, maar het zou kunnen. Maar veel mailprogramma’s blokkeren zulke trucs, en dan sta je nog nergens. Wie écht zekerheid wil, stopt berichten in een portaal en logt wanneer de ontvanger daarop inlogt om het bericht aan te klikken.

Maar goed, de spamfilter. Als jij een spamfilter instelt (bv. alles met “Advertisement” in de subject weggooien) dan is dat jouw risico natuurlijk. Hanteert de provider van de afzender een spamfilter, dan is dat zijn risico. Die twee zijn makkelijk.

Wanneer je een e-maildienst bij een derde afneemt, zoals Microsoft of Google, en deze besluit mail weg te gooien zonder jou in te lichten of zelfs maar in een mapje Spam te zetten, dan ben ik geneigd gewoon te concluderen dat de mail bij de ontvanger is aangekomen. Dat hij een spamdienst afneemt die zo agressief opereert, dat is zijn risico. (Microsoft als postbodebijtende hond?)

Het lastige blijft natuurlijk te bewijzen dát de mail in dat spamfilter is aangekomen. Maildiensten melden dat zelden tot nooit terug, vanwege de overlast die dat geeft. Praktisch gezien heb je er dus weinig aan, behalve in het geval dat iemand zegt “ah ja ik zie je mail nu, hij zat al drie weken in de spam”.

Arnoud

Een lezer vroeg me: Met enige regelmaat krijg ik van zakelijke relaties ongevraagd commerciële berichtjes in mijn WhatsApp. Dat varieert van uitnodigingen voor congressen tot gepushte nieuwe boeken, maar ook wel een verzoek eens een kop koffie te doen om te kijken wat we in 2018 voor elkaar kunnen betekenen. Valt dat eigenlijk onder het… Lees verder

Het is toch wat, je mag ook niets meer van die AVG die in mei van kracht wordt. Nu is ook al niet meer toegestaan om je Linkedin-contacten te exporteren en ze reclamemails te sturen. Dat besliste de Italiaanse AP vorige week. Eigenlijk gaat de uitspraak nog breder: je mag op geen enkel sociaal netwerk… Lees verder

Naar aanleiding van onze vacature voor een webdeveloper met dreigende taal tegen acquisitie kreeg ik onder meer deze reactie via Twitter: Een algemene [acquisitiemail] naar info@ is denk ik wel vrijgesteld (art 11.7 2a). (niet van mij hoor) Die dreigende taal? In onze vacature hebben wij staan: Acquisitie op basis van deze advertentie wordt niet… Lees verder

Een lezer vroeg me: Ons bedrijf wil per Whatsapp gaan communiceren met klanten. Ik heb dat als security officer afgeraden, omdat we niet weten wat er in Amerika gebeurt met de persoonsgegevens die er dan over de lijn gaan. SMS lijkt me een betere optie, maar hoe zit dit wettelijk? WhatsApp zou ik tegenwoordig wel… Lees verder

Een lezer (dank!) wees me op deze Tweakersdiscussie waarin iemand schrijft: Gisteren had ik opeens geen internet meer. De lan lampjes van de modem bleven ook allen uit. “Vast een storing” en ik ging naar mijn werk. Tot mijn vader mij belde dat hij de Ziggo helpdesk had gebeld en we worden beschuldigd van het… Lees verder

Een lezer vroeg me: Sommige bedrijven bieden een service om alle uitgaande email transparant te scannen op spam/virussen via een soort SMTP netwerk proxy. Als onderdeel van dat proces schakelen ze de TLS encryptie uit, waardoor alle email plain-text wordt afgeleverd naar het internet. Is dat juridisch wel toegestaan? Er is geen wettelijke regel die… Lees verder

Door een rechtszaak moet zakelijk sociaal netwerk Linkedin geld betalen wegens het versturen van ongewenste e-mails, las ik bij Nu.nl. En: ook Nederlanders kunnen aanspraak maken op de schadevergoeding. Dat is interessant, want volgens het claimformulier kan dit tot 1500 dollar oplopen. Tot. Dus valt er wat te claimen, praktisch gezien? Met de Add Connection-functionaliteit… Lees verder