Kan een werknemer worden verplicht een GPS-armband te dragen?

Een lezer vroeg me:

Als beveiliger bij een groot bedrijf kreeg ik enige tijd terug een GPS-armband om te dragen. Op mijn vraag waarom was het antwoord dat men zo kon zien waar ik was in geval van een calamiteit, ook geeft het bewijs aan de klant dat ik werkelijk mijn route loop. Echter, nu enkele maanden later blijkt dat mijn werkgever het ook gebruikt om mij aan te spreken op hoe ik mijn werk uitvoer. Ik sta te lang stil, loop niet exact het goede pad, houd pauze op de verkeerde plek en ga zo maar door. Kan dat zomaar, dat ik met zo’n armband op de centimeter gevolgd word?

In beginsel bepaalt de werkgever hoe het werk wordt uitgevoerd en welke spullen je daarbij moet gebruiken. Als een GPS-armband dus redelijkerwijs nodig is voor het werk, dan moet je die bij je dragen. Net zoals je je werktelefoon bij je moet hebben of je pet op moet als beveiliger, om eens wat te noemen.

Verschil tussen pet en armband is natuurlijk dat die armband wel even een stevige inbreuk op je privacy is. Wie toegang heeft tot de metingen, kan precies zien waar je bent. Dát vereist een stevige aparte rechtvaardiging én waarborgen om de privacy toch te beschermen. (Wie denkt dat je de beveiligers toestemming kunt laten geven: vergeet het maar, dat mogen werknemers juridisch niet doen.)

Die waarborgen moeten er met name voor zorgen dat je niet meer ziet dan waarvoor je de armband wilt gebruiken. In dit geval wil de klant de looproutes zien, daar kun je prima een geaggregeerde grafiek van laten zie. Maar waarom zou de werkgever live mee moeten kijken, én ook nog eens de werknemer aanspreken op rare loopjes? Op zijn minst zou ik een pauzeknop verwachten: wat je tijdens je pauze doet, gaat je werkgever niets aan.

Specifiek bij het beoordelen van werknemers geldt ook nog eens dat dat apart vooraf gemeld moet zijn én dat de ondernemingsraad (als die er is natuurlijk) hiermee ingestemd moet hebben. Dus wat hier gebeurt, kan eigenlijk gewoon echt niet.

Ik kan afgezien van de beveiliging en misschien een bezorgdienst weinig bedrijven bedenken waar zo’n armband überhaupt een reëel iets is om mensen te bevelen bij zich te hebben. Heel misschien bij topsporters, omdat daar je werk – je aan je trainschema houden – niet ophoudt zodra je het stadion verlaat. Maar ook daar zijn grenzen:

Het is inderdaad mogelijk om uit de data af te leiden wanneer spelers seks hebben, of te lang in de kroeg staan. Als de hartslag van een speler ’s nachts een piek heeft voor het slapen gaan, kun je wel raden wat hij net deed.

Arnoud

Ik moet mijn vrienden opschonen van mijn baas!

facebook-upload.pngEen lezer vroeg me:

Mijn vriendin werkt bij een kinderdagverblijf waar de directeur iedereen heeft gesommeerd alle ouders van hun Facebooknetwerk te verwijderen. Verder moet je profiel zo veel mogelijk afgeschermd en mag je niet vermelden dat je werkt bij dit KDV. Dit naar aanleiding van een klacht van een ouder dat een collega een foto van haar werk (met kinderen erop) had geplaatst. Kan de werkgever dit zo eisen?

Een werkgever mag eenzijdig instructies geven over hoe het werk wordt uitgevoerd, en hoe de “goede orde op de werkvloer” moet worden behouden. Op die grond kan een werkgever dus reglementen uitvaardigen over internetgebruik, privékilometers met de bedrijfsauto of zelfs het dragen van een stropdas.

Daar zitten wel grenzen aan. De privésfeer van de werknemer is er zo eentje; wat de werknemer thuis of in privéverband doet heeft in principe niets met het werk te maken. En als het niet over het werk gaat, dan valt dat buiten de instructiebevoegdheid.

Echter, je kunt je afvragen of Facebookgedrag van werknemers wel echt altijd “in privéverband” is wanneer het gedrag aan klanten of collega’s raakt. Foto’s of informatie van de werkvloer publiceren is niet echt een privézaak, helemaal niet als daar klantgegevens (of gezichten van kinderen van klanten) op zichtbaar zijn. Daar kan de werkgever dus wel degelijk wat van zeggen, en het lijkt me dat de directie van een KDV best kan zeggen dat werknemers geen foto’s van kinderen mogen publiceren.

De instructie om je Facebook te ontklanten gaat nog een paar stapjes verder. Die instructie is niet relevant voor de klacht of het probleem, maar probeert toekomstige aanverwante problemen op te lossen (bv. geroddel over ouders, ruzieën met ouders, delen van privéinformatie van ouder A met ouder B of een publieke statusupdate, etc).

Op voorhand en zó rigoreus een instructie geven gaat me nogal ver. Zeker omdat dit dieper in de privésfeer raakt dan enkel “geen foto’s van kinderen publiceren aub”. Mensen kunnen gewoon bevriend zijn met ouders, om eens wat te noemen.

Iets proportioneler lijkt mij een set instructies over wat je wel en niet over je werk mag publiceren en hoe om te gaan met ouders op sociale netwerken. Bijvoorbeeld: doe geen werkdingen op en bespreek geen werk via Facebook. Wie dan echt bevriend is kan nog steeds praten over andere dingen.

Wat vinden jullie?

Arnoud