Internetrecht door Arnoud Engelfriet

OpenClipart-Vectors / Pixabay

Als je een maatwerk-webshop voor een klant bouwt, en je krijgt later ruzie, ben je dan verplicht die klant te helpen migreren naar de concurrent? Oh jee, dat is weer zo’n zorgplicht-vonnis hè? Ja, dat is weer zo’n zorgplicht-vonnis. En zoals bij elk zorgplicht-vonnis komt het aan op hoe je je contract hebt opgesteld en wat daarbij redelijk was om vast te leggen. In dit geval: ja, je moet deze klant helpen migreren, rot voor je dat je ruzie hebt.

In 2019 ontwikkelde de gedaagde (een online marketingbureau) voor een wellnesscenter een webshop, op basis van het open source Magenta pakket. Dit voor een fixed fee met jaarlijks onderhoudskosten, waarbij naast een eigen ontwikkelcontract ook de Nederland ICT voorwaarden werden gebruikt. (De heersende mening is dat wie met NL ICT contracteert, niets hoeft maar wel geld mag pakken van de klant.) Ook werd een specifieke SLA afgesloten voor € 7920 per jaar.

Tijdens de looptijd van bovengenoemde twee overeenkomsten is er tussen partijen veelvuldig gediscussieerd over de correcte nakoming van de uit de ontwikkelovereenkomst voortvloeiende verplichtingen, zo lees ik dan in het vonnis. Juristen weten dan: ruzie in de tent. Op de details gaat de rechter nu niet in, wel zie ik een smak ingebrekestellingen én een stapel facturen. Dit leidde uiteindelijk tot een buitengerechtelijke ontbinding, gevolgd door de nodige stevige gesprekken waarna een kortlopende SLA (één maand met stilzwijgend maandelijkse verlenging) werd gesloten.

Nu wilde de klant overstappen naar de concurrent, wat de ontwikkelaar weigerde. En kon weigeren: hij had de exclusieve toegang tot de Github-broncodeomgeving, de ssh keys voor de productieomgeving, de API-sleutels en dergelijke voor koppelingen met derden en ga zo maar door. Oh, en natuurlijk het fundamentele punt van de auteursrechten op de shop, die conform de voorwaarden bij hem zouden zijn gebleven.

De rechter doet echter wat de rechter moet doen: het contract uitleggen op zoek naar de bedoelingen van partijen, in plaats van slaafs artikel 10.2 van de Nederland ICT voorwaarden voor te lezen. Het ging hier immers om een ontwikkelovereenkomst voor een eenmalig bedrag, gevolgd door een jaarlijkse vergoeding voor beheer van een en ander.

Anders dan [gedaagde] betoogt kan hieruit niet worden afgeleid dat partijen hebben beoogd aan [eiseres] slechts een gebruiksrecht van webshop toe te kennen gedurende de looptijd van de overeenkomst. Daarbij is van belang dat de overeenkomst niet voor een bepaalde duur is gesloten en evenmin sprake is van een betaling van een vergoeding voor het gebruiksrecht gerelateerd aan de duur van de overeenkomst. Integendeel, er is juist een substantieel eenmalig bedrag voor de ontwikkeling van de webshop afgesproken en daarnaast een terugkerend bedrag voor het technische beheer.

Moet de leverancier meewerken aan migratie? Dat onderwerp was al regelmatig langsgekomen in de onderhandelingen, tussen het gooien met ingebrekestellingen en facturen door. Daar had hij zich bereid verklaard daar wellicht wel aan mee te werken. En dat krijgt hij nu terug in het gezicht:

Zo heeft [gedaagde] in haar brieven van 22 juli 2022 en 26 juli 2022 (prod. 17 bij dagvaarding) voorstellen gedaan aan [eiseres] om, weliswaar onder voorwaarden, tot migratie van de webshop over te gaan. [gedaagde] kan redelijkerwijs niet, voor het eerst in dit kort geding, onder verwijzing naar haar algemene voorwaarden, het standpunt in te nemen dat van een verplichting om medewerking te verlenen aan migratie (al dan niet onder voorwaarden) geen sprake zou zijn, daar waar zij eerder de bereidheid heeft getoond aan migratie haar medewerking te verlenen.

Dan nog het laatste punt, de openstaande facturen. Veel ondernemers redeneren, er is een openstaande vervallen factuur, ik hoef niets te doen. Dat klopt in principe, je hebt een opschortingsrecht, je mag je werkzaamheden staken als er niet betaald is ondanks een ingebrekestelling. Echter, de opschorting moet wel in verhouding staan tot de schuld. Dat was hier niet zo: van de € 48.553 fixed fee was 40.000 euro voldaan, en de facturen van de overige kosten waren nog niet opeisbaar. Dus dan blijft er te weinig over om een migratie te mogen weigeren.

Ik moest lachen bij het verweer dat de vordering van de webshop tot migratie “onvoldoende bepaald is om te worden toegewezen in kort geding.” Oftewel: de wellness heeft niet gespecificeerd wat zij met een migratie bedoelt, hemeltjelief nu weet ik als IT-professional écht niet wat er moet gebeuren met een Magento-omgeving die ik zelf gebouwd heb en waarvoor ik eerder heb gezegd dat migratie bespreekbaar is. Oh ja, en de beoogde opvolger had een keurig stappenplan aangeleverd met wat er zou moeten gebeuren, en dat was bij de dagvaarding gevoegd. Migreren dus, en wel zo snel als redelijkerwijs haalbaar. Anders een dwangsom die op kan lopen tot een ton.

Bezorgde ondernemers mailen me bij zo’n blog dan vaak, met wat voor tekst in de voorwaarden had deze ondernemer dit kunnen voorkomen? Goeie vraag. Antwoord hangt er dus vanaf wat je wilt bereiken, wil je (tegen redelijke kosten en zo) migraties mogelijk maken, of wil je echt de stekker eruit kunnen trekken en de shop door het putje als je klaar met de klant bent? In beide gevallen geldt dat je dat prima kunt opschrijven, daar heb je echt geen jurist voor nodig:

• In geval van beëindiging van onze samenwerking zullen we in goed overleg een migratieplan maken om uw webshop tegen een redelijke vergoeding over te zetten naar een door u aangewezen derde. Hierbij bent u een afkoopsom van X verschuldigd voor de auteursrechten op de shop, die wij ons voorbehouden. Openstaande facturen dienen vooraf voldaan te worden.
• Let op: bij beëindiging van deze overeenkomst kan geen migratie van de aan u geleverde shop worden verricht. U dient in de opzegtermijn (3 maanden) de data te downloaden die u wenst te behouden. De shop en al hetgeen daarmee samenhangt wordt vernietigd op de laatste dag van de overeenkomst. Auteursrechten voorbehouden: het elders herpubliceren van de shop is nadrukkelijk niet toegestaan, ook niet na einde overeenkomst.

Arnoud

Een lezer vroeg me:

Binnenkort start Ziggo met de uitrol van een ingrijpende update van haar mediabox XL. Deze update zorgt ervoor dat opnames voortaan in de cloud worden bewaard in plaats van op de harde schijf van het apparaat. Als gevolg daarvan worden alle opnames die nog op de harde schijf staan gewist. Opnames kunnen echter niet worden verplaatst naar een ander opslagmedium. De update is verplicht en kan slechts tijdelijk worden uitgesteld om de bestaande opnames te bekijken. Mag Ziggo dat zomaar doen, die functionaliteit zo wijzigen?

Het is alleen niet zo dat je nu “ineens” naar een dienst wordt geduwd. Ook de opnames op die mediabox bij je thuis waren altijd al een dienst, namelijk die van het vastleggen van bits om later een film of serie opnieuw te kijken. Volgens mij is de mediabox in bruikleen, maar zelfs al had je die doos echt gekocht in juridische zin, dan nog is wat er op die doos gebeurt een vorm van dienstverlening, volgens de wet.

Alles is namelijk dienstverlening in ICT-land, behalve levering van hardware (dat is koop, huur, bruikleen et cetera) en licentiëring van software (dat is ‘gewoon’ een overeenkomst). En bij dienstverlening geldt eenvoudigweg dat de dienstverlener van tijd tot tijd de dienst mag aanpassen.

Er is niet zo veel aan te doen, behalve wellicht het opzeggen van je abonnement als je kunt betogen waarom het een verslechtering is dat je nu vanuit de cloud kunt kijken. Ik moet zeggen dat ik dat argument niet meteen zie, gezien je in beide situaties even weinig controle hebt over de video’s die je aangaf op te willen slaan. Maar ik denk dat Ziggo niet heel moeilijk zal doen, als je weg wil kun je weg.

En ja, dat is dan ook de enige remedie. Ik zie niet hoe je af kunt dwingen dat Ziggo de oude opnames laat staan, je kunt niet eisen dat dienstverlening in oude vorm voortgezet wordt zolang jij wil. Althans, niet zonder het contractueel vast te leggen, en dat is in consumentenland nu eenmaal geen optie. Frustrerend, dat is het wel.

Arnoud

Een lezer vroeg me:

Onze websitebouwer en hosting bedrijf stapt over op een ander (en volgens hun veiliger) cms systeem. Het cms dat we nu gebruiken zal per 1 juli bevroren worden en per 1 januari daarna offline gehaald worden. Kunnen zij dat eenzijdig zeggen? Dit geeft ons enorme kosten, onder meer 5000 euro voor de migratie van alle content en verdubbeling van de maandelijkse kosten.

Ik moet zeggen dat ik in dit geval de gegunde termijnen (een dik half jaar nog alles kunnen doen en daarna nog zes maanden gebruiken zonder aanpassingen in het cms) best schappelijk vind. Ik krijg deze vraag vaker maar dan zijn de termijnen eerder in weken uitgedrukt. Een periode van dik een jaar om te migreren naar een andere leverancier voelt best redelijk, en dat maakt dat ik eigenlijk geen juridisch argument tegen kan bedenken.

Ja, als er in de voorwaarden of SLA zou staan dat de software nog een aantal jaren mee moet kunnen natuurlijk. Maar ik ken geen leverancier die zichzelf zo hard vast gaat pinnen zonder behoorlijke vergoeding. Of als heel recent het contract is vernieuwd voor een paar jaar en het cms een belangrijk deel van de dienst is. Maar dat is vrij uitzonderlijk.

Arnoud

Een lezer vroeg me: Een nieuwe klant vroeg ons hen te migreren naar een nieuwe omgeving. Echter, er blijkt een geschil te zijn met de huidige ICT-leverancier en mijn klant heeft de benodigde wachtwoorden dan ook niet. De klant heeft me gevraagd de betreffende systemen te hacken omdat dat geschil nog wel even kan duren… Lees verder