Brein verliest hoger beroep om Ziggo waarschuwingsbrieven te laten versturen

Ziggo hoeft waarschuwingsbrieven van stichting Brein niet door te sturen naar klanten, zo meldde Security.nl onlangs. Volgens het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden is er er geen juridische grondslag die Ziggo verplicht hieraan mee te werken. Dit bekrachtigt een vonnis uit februari waarin de rechtbank ook bepaalde dat de provider geen torrent-waarschuwingsbrieven van Brein hoeft te sturen naar frequente torrentgebruikers.

Zoals ik in februari blogde, het ging hier om een nieuw idee van de auteursrechthandhaver: identificeer frequente uploaders, en stuur ze een “we hebben je in de gaten”-brief in de hoop dat men ermee stopt. Dat is niet hetzelfde als ze gelijk dagvaarden, wat gezien de kosten en gedoe niet meteen wenselijk is. Maar de ervaring leert dat als je mensen waarschuwt, ze er regelmatig mee stoppen – al is het maar omdat ze denken dat de volgende stap wél een rechtszaak is.

Alleen een probleempje: het verwerken van persoonsgegevens van personen waartegen een min of meer gegronde verdenking bestaat van handelingen die inbreuk maken op een auteursrecht, moet aangemerkt worden als het verwerken van strafrechtelijke persoonsgegevens. Dit aldus de Autoriteit Persoonsgegevens in haar onderzoek tegen Dutch Filmworks die direct met boetes naar torrenters wilde gaan smijten.

Vanwege die reden concludeerde de rechtbank in februari dat Ziggo een vergunning nodig zou hebben (om als “privédetective” in opdracht strafrechtelijke persoonsgegevens te verzamelen). Dat staat inderdaad in de AVG als je die formeel leest, maar het doet gek aan want Ziggo is niet echt een particulier recherchebureau dat in de virtuele bosjes gaat liggen om mensen structureel in de gaten te houden.

Het Hof begint in hoger beroep met zich af te vragen op grond waarvan Ziggo überhaupt brieven door moet sturen. De redenering van Brein was: op grond van Lycos/Pessers moet je namen en adressen afgeven van inbreukmakers, een brief doorsturen is minder erg voor die mensen hun privacy dus dan kan daar geen argument tegen zijn. Het Hof ziet dat anders:

In deze zaak gaat het er niet om dat Brein zich bij de burgerlijke rechter teweer wil stellen tegen specifieke onrechtmatige gedragingen. Zij wil overtreders waarschuwen. Het mogelijk onthouden van effectieve rechtsbescherming aan een (rechts)persoon die meent onrechtmatig bejegend te worden is hier niet aan de orde.
Lycos/Pessers ging erom dat je moet kunnen procederen tegen een concreet iemand. Maar diverse onbepaalde iemanden een boze brief sturen is nog geen juridische actie, daarom valt het buiten de rechtsplicht die dat arrest oplegt.

Brein eist op dit moment al NAW gegevens van grote uploaders met als doel daartegen rechtsmaatregelen te nemen.

Die verzoeken worden volgens Brein doorgaans toegewezen. Niet aannemelijk is dus dat het verzenden van waarschuwingsbrieven een noodzakelijke stap is om civielrechtelijke actie te kunnen ondernemen tegen (een andere groep van) inbreukmakers. Ook is nog niet duidelijk in hoeverre het doorsturen van waarschuwingsbrieven zal maken dat in de toekomst op een kleinere schaal auteursrechtinbreuken zullen worden gepleegd. Partijen verschillen daarover van mening, maar vooralsnog heeft Brein niet voldoende onderbouwd gesteld dat te verwachten valt dat dat doel juist bereikt kan worden met (dit onderdeel van) de waarschuwingscampagne.
Het belang van Brein is dus enigszins speculatief te noemen. Daar staat tegenover dat Ziggo dus inderdaad stevige maatregelen moet nemen: een nieuw bedrijfsproces inrichten, daarbij rekening houden met de strenge eisen uit de AVG voor strafrechtelijke persoonsgegevens, een DPIA uitvoeren en wat al niet meer. En inderdaad dus ook die recherche-vergunning ex artikel 33 lid 4 sub c UAVG.

Het klopt, maar toch voelt het een tikje raar. Brein mag dus wel NAW gegevens van inbreukmakers eisen voor een gerechtelijke procedure, maar niet NAW gegevens van inbreukmakers om een voorlichtingsfolder en “hou op” brief te sturen? Ik snap de weerstand maar het voelt inconsequent en ik heb moeite de argumentatie van het Hof te volgen.

Arnoud

Opnieuw hoeft Ziggo waarschuwing van Brein niet naar klant door te sturen

De rechtbank Midden-Nederland heeft opnieuw geoordeeld dat Ziggo geen waarschuwingsbrief van Stichting Brein hoeft door te sturen naar een klant die mogelijk illegaal downloadde. Dat meldde Tweakers onlangs. De vorige keer ging het om mensen die meehielpen beschermde werken te torrenten, deze keer ging het om een open directory met meer dan 200 e-books. Maar in beide gevallen vindt de rechter het niet nodig dat Ziggo het mogelijk moet maken dat Brein de klant kan waarschuwen.

Zoals het vonnis het uitlegt:

Een open directory is een database die staat opgeslagen op de computer van de gebruiker of op een externe server. De gebruiker heeft die database [met Calishot, AE] toegankelijk gemaakt voor iedereen via het IP-adres waarmee de gebruiker toegang heeft tot het internet. Onder de e-books in de database die via het IP-adres [IP-adres] toegankelijk wordt gemaakt, bevinden zich werken van Nederlandse auteurs. … Het gaat om illegale kopieën en om legaal aangekochte boeken die zonder toestemming van de rechthebbenden openbaar worden gemaakt.
Brein eiste dat Ziggo de klant achter dat IP-adres een waarschuwingsbrief zou doorsturen, zodat deze (hopelijk) met zijn of haar gedrag zou stoppen. Dat was een minder ingrijpende vraag dan waar het die vorige keer om ging, omdat daar Brein zélf de NAW-gegevens van torrentende klanten wilde hebben om ze brieven te sturen. Met dat laatste ging de rechter in februari niet mee, onder meer omdat het zou gaan om strafrechtelijke persoonsgegevens (auteursrechtinbreuk is immers een misdrijf) en Ziggo die niet mag verzamelen ten behoeve van Brein zonder vergunning privédetective.

Brein had zich op het Lycos/Pessers arrest beroepen, maar tot mijn verrassing zegt de rechter nu dat dat niet kan: de Uitvoeringswet AVG zegt namelijk dat alléén de in artikelen 32 en 33 genoemde uitzonderingen het mogelijk maken om strafrechtelijke persoonsgegevens te verzamelen. Lycos/Pessers is gebaseerd op artikel 6:162 BW, dat artikel staat niet in artikel 32 of 33 UAVG en is dus geen grondslag.

Dit is erg raar omdat zeg maar het punt van Lycos/Pessers is dat persoonsgegevens soms mogen worden afgegeven, waaruit volgt dat ze ook mogen worden verzameld in die gevallen. De redenering van de voorzieningenrechter kan ik in ieder geval niet volgen:

Overigens gaat het arrest Lycos/ [naam] zelf ook niet over de verwerking van strafrechtelijke persoonsgegevens, maar over persoonsgegevens in het algemeen. In het arrest Lycos/ [naam] wordt dus ook geen antwoord gegeven op de vraag hoe artikel 6:162 BW zich verhoudt tot artikel 10 AVG en de uitzonderingsbepalingen van artikel 32 en 33 UAVG.
In de zaak van [naam] (Pessers zelf dus) ging het om het misdrijf smaad gepleegd door een Lycos-klant, dat handelaar Pessers civielrechtelijk wilde aanpakken. Het was mij ontgaan dat de AVG zo streng was dat dit arrest niet meer toepasbaar zou zijn in haar eigen geval.

Binnen de uitzonderingen van de UAVG komt Brein er niet. Weliswaar staat daar een uitzondering voor het mogen starten van rechtszaken (artikel 33 lid 2 sub b UAVG), maar die geldt dus alleen voor verwerkingen door Brein zelf. Ziggo wil geen rechtszaak starten en mag de gegevens niet verzamelen. (Wie nu denkt, dan tekent Ziggo een verwerkersovereenkomst en dan mag het wel – nope, zo werken VO’s niet, en bovendien mag Ziggo-de-verwerker niet bij de administratie van Ziggo-de-dienstverlener dus daar valt dan weinig te verwerken).

De rechter ziet dus geen andere optie dan de zaak afwijzen, met (beperkte) kostenveroordeling voor Brein. Terecht? Ik heb enorme moeite met de redenering, hoewel ik wel zie dat Lycos/Pessers aan z’n houdbaarheid zit.

Arnoud

 

Ziggo stopt prijsverhogingsrecht in voorwaarden om opzegging te voorkomen, wacht wat?

Ziggo verhoogt per 1 juli de prijzen van de meeste internetabonnementen, meldde Tweakers onlangs. De algemene voorwaarden zijn ook aangepast: er staat nu een wijzigingsbeding in. “Door de prijswijziging in de voorwaarden op te nemen, zijn klanten met een lopend contract niet meer contractvrij na een prijsverhoging”, zo legt men behulpzaam uit. Maar eh, zo werkt dat niet met consumentenrecht.

De provider zegt dat de prijswijziging nodig is vanwege hogere kosten, zoals duurder wordende netwerkapparatuur en een ‘enorme prijsstijging op het energieverbruik van het netwerk’. Dat kan, en ik geloof het ook onmiddellijk. Het gebeurt natuurlijk vaker dat kostenverhogingen worden doorbelast aan consumenten, maar daar steekt de wet bij telecomdiensten een stokje voor.

Artikel 7.2 Telecommunicatiewet bepaalt dat je bij iedere contractswijziging vier weken van tevoren moet worden geïnformeerd én dat je het recht hebt om dan op te zeggen. Dat is dwingend recht, dus geen algemene voorwaarde (of zelfs een expliciet onderhandeld of kernbeding) die daar verandering in kan brengen. Ook mogen er geen kosten, zoals afkoopsom of boete, worden gerekend voor opzeggen.

Dat is waar die zin over “contractsvrij” over gaat: dergelijke contracten worden vaak gesloten voor één of twee jaar en worden daarna stilzwijgend onbepaalde tijd. Wie dus in die eerste termijn zit, zit daar dan ook echt aan vast, maar kan ineens tóch opzeggen als de provider de voorwaarden (de prijs is een voorwaarde, in juridische taal) aanpast.

Het ingewikkelde is dat het wel moet gaan om een negatieve wijziging in de contractuele relatie. Een prijsverlaging is dus geen reden om op te mogen zeggen, net zo min als een inflatiecorrectie. En laat precies dat nu zijn waar de gewijzigde voorwaarden van Ziggo over gaan. Ziggo mag dus eenzijdig de prijzen aanpassen aan inflatie, en dat geeft dan geen recht om tussentijds weg te gaan.

Specifiek bij deze verhoging geldt wel een recht van tussentijds opzeggen. Ziggo geeft namelijk aan dat de verhoging is vanwege hogere inkoopskosten. Dat is géén inflatiecorrectie maar een zelfgekozen verhoging om die kosten door te berekenen. En dat mag, maar is nadelig voor de consument en daarmee een grond om op te zeggen.

Arnoud

Rechtbank: Ziggo hoeft vermaningen Brein niet naar torrentgebruikers te sturen

Ziggo hoeft torrent-waarschuwingsbrieven van Brein niet door te sturen naar frequente torrentgebruikers. Dat meldde Tweakers onlangs. Dit was een recent idee van de auteursrechthandhaver: identificeer frequente uploaders, en stuur ze een “we hebben je in de gaten”-brief in de hoop dat men ermee stopt. De rechtbank merkt de hierbij benodigde persoonsgegevens aan als strafrechtelijk, waardoor Ziggo ze niet mag verwerken zonder vergunning van de Autoriteit Persoonsgegevens.

Ziggo had bezwaar gemaakt tegen het verzoek van Brein om deze brieven te versturen, omdat zij dacht dat dit onder de AVG niet toegestaan zou zijn. Brein verzamelt immers IP-adressen van torrenters, en dat zijn persoonsgegevens. Maar op zich mag Brein dit, gezien het gerechtvaardigd belang dat zij als vertegenwoordiger van rechthebbenden heeft bij de handhaving en preventie van auteursrechtinbreuk.

Wel is er het fundamentele probleem dat het hier gaat om gegevens over strafrechtelijk relevant gedrag. Inbreuk op auteursrecht is immers een misdrijf (art. 31 en verder Auteurswet). Uit het vonnis:

De AP heeft in een besluit over de online handhaving van de intellectuele eigendomsrechten door Dutch Filmworks B.V. (DFW) vastgesteld dat het verwerken van persoonsgegevens van personen waartegen een min of meer gegronde verdenking bestaat van handelingen die inbreuk maken op een auteursrecht, aangemerkt moeten worden als het verwerken van strafrechtelijke persoonsgegevens (AP, Definitief besluit inzake de verklaring omtrent de rechtmatigheid van online handhaving van intellectuele eigendomsrechten door Dutch Filmworks B.V., z2017-02053, p. 4).
Door het soort analyse dat Brein uitvoert, is vrij zeker dat de betrokken personen dit misdrijf van inbreuk op auteursrecht plegen. Dat maakt de persoonsgegevens dan tot strafrechtelijke persoonsgegevens, waarvoor de AVG een zeer streng regime kent:
Persoonsgegevens betreffende strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten of daarmee verband houdende veiligheidsmaatregelen mogen op grond van artikel 6, lid 1, alleen worden verwerkt onder toezicht van de overheid of indien de verwerking is toegestaan bij Unierechtelijke of lidstaatrechtelijke bepalingen die passende waarborgen voor de rechten en vrijheden van de betrokkenen bieden. Omvattende registers van strafrechtelijke veroordelingen mogen alleen worden bijgehouden onder toezicht van de overheid.
Er moet dus een concrete wet zijn die regelt dat je dit mag verwerken, en die wet moet ook nog eens passende waarborgen kennen. In Nederland is dit uitgewerkt in artikel 31 en 32 Uitvoeringswet AVG. Die kennen de optie dat je zulke gegevens mag verwerken als je bezig bent met een juridische procedure, maar daar kon Brein dus geen beroep op doen:
Op het moment dat Brein (naar aanleiding van de evaluatie van deze campagne) later besluit om toch (andere) handhavingsmaatregelen te treffen en het daarvoor nodig is om te procederen, zullen daarvoor opnieuw IP-adressen worden verzameld. De IP-adressen die zijn/worden verzameld in het kader van de FLU-waarschuwingscampagne worden daar niet voor gebruikt (zie 2.7) en dus is de verwerking daarvan niet noodzakelijk in verband met een rechtsvordering.
Een ander artikel (33) bepaalt dat strafrechtelijke persoonsgegevens mogen worden verwerkt ter bescherming van je eigen belangen, voor zover het gaat om strafbare feiten die jegens jou zijn gepleegd of naar verwachting zullen worden gepleegd. Dat past dus bij Brein, alleen is dat niet bruikbaar voor Ziggo. En dat is het probleem, want Ziggo is zélf verwerkingsverantwoordelijke wanneer zij die gegevens van haar administratie koppelt aan de brieven van Brein en deze doorstuurt.

Voor Ziggo is dit dan ook alleen een optie als zij een vergunning krijgen van de AP. Dat voelt een beetje als een heftige optie – waarom mag Brein dat zomaar maar Ziggo niet – maar de regel staat in hetzelfde rijtje als de regels over recherchebureaus. Het is dus eigenlijk de restoptie, je bent niet echt een privédetective maar je doet wel ongeveer hetzelfde, dan moet je dus een aparte vergunning halen.

Zijn we er dan? Ja, met zo’n vergunning dan mag – pardon, móet Ziggo dit gaan doen.

De rechtbank haalt het Lycos/Pessers arrest van stal, dat organisaties als Brein in principe het recht geeft om NAW-gegevens te eisen van providers zoals Ziggo, wanneer de klant waarschijnlijk inbreuk pleegt. Hetzelfde arrest dat Dutch Filmworks zonder succes inriep bij hun dreigbriefactie, maar dat liep stuk op het punt dat DFW onduidelijk was over de schadeclaims en andere rechtsmaatregelen waarmee ze in hun brieven schermden. Brein heeft daaraan gedacht: de brieven zijn alleen “pas op, doe dit niet nog eens” en na versturen van de brieven worden alle logs gewist.

Lycos/Pessers zegt dat je als provider zelf onrechtmatig handelt als je in zo’n situatie geen NAW gegevens afgeeft. De rechtbank trekt dat door: je handelt ook zelf onrechtmatig als je die brieven dan niet doorstuurt. Dus zou Ziggo een vergunning hebben, dan konden die brieven per direct de deur uit.

Het enige dat de rechtbank nu in het midden laat, is of Ziggo verplicht is om zo’n vergunning te gaan halen. Enerzijds lijkt het me lastig om zoiets af te dwingen, want het is niet een kwestie van een formuliertje invullen op de site van de AP en drie vinkjes laten zetten door je FG.

Anderzijds mag Brein volgens dit vonnis dus wél eisen dat ze NAW-gegevens van de torrenters krijgt, zodat ze zelf die brieven kan sturen. (Dat was niet de vraag van Brein dus de rechtbank verplicht Ziggo daartoe niet, maar wie 3.38 en 3.41 leest, ziet dat de rechtbank wel degelijk op de hand van Brein is.) En als dat zo is, dan is het halen van die vergunning en het zelf doen misschien nog de te prefereren keuze voor Ziggo.

Arnoud

 

Hoge Raad: Ziggo hoeft downloadergegevens niet af te staan aan Dutch FilmWorks

De Hoge Raad heeft het cassatieberoep van Dutch FilmWorks verworpen, las ik bij Tweakers. Door deze art. 81-afdoening hoeft Ziggo definitief niet de gegevens van klanten die illegaal zouden downloaden af te geven aan het bedrijf. Dat was immers de uitkomst van het hoger beroep van eind 2019. En dat bevestigt ook dat het Lycos/Pessers-arrest geen vrijbrief is om maar persoonsgegevens te kunnen vorderen “want het is inbreuk”.

Bij Tweakers doen ze een tikje verbaasd dat de Hoge Raad zonder motivatie de zaak afwijst, “Waarom de Hoge Raad het beroep heeft verworpen, is niet bekend.” Voor juristen zou dit geen verrassing mogen zijn, onze hoogste rechtscollege mag zonder motivatie zaken afwijzen

als het cassatieberoep ongegrond is en geen juridisch belangrijke nieuwe vragen oproept. Bijvoorbeeld als rechtzoekenden ‘naar de bekende weg vragen’ door rechtsvragen voor te leggen die al zijn beantwoord, en er verder geen reden is het verwerpen van het cassatieberoep nader te motiveren.
Kennelijk vroeg DFW dus naar de bekende weg. Dat is misschien wat al te onaardig gezegd, want waar het ze in de kern om ging was
[dat het Gerechtshof juridisch onlogisch was] door het verstrekken van de gevorderde NAW-gegevens te laten afhangen van de actie(s) die DFW uiteindelijk tegen individuele downloaders wil nemen en de transparantie die DFW daarover in deze procedure heeft betracht.
Als je namelijk naar de Lycos/Pessers criteria kijkt, dan staat daar niet letterlijk bij als factor wat men van plan is te doen. Maar het Hof had dat meegewogen in de AVG-beoordeling van wat DFW van plan was. Plus, criterium b is of je een “reëel belang” hebt bij je eis, en als je onduidelijk bent over je plannen dan zie ik het daar ook wel over struikelen.

Ook had DFW gesteld dat Ziggo verplicht is de gegevens af te geven als aan het Lycos/Pessers arrest is voldaan. Het Hof had echter geconcludeerd dat het geen automatisme is (zoals al vele, vele malen bevestigd daarvoor) maar dat het een afweging van belangen is. Van de manier waarop het Hof die uitvoerde, daar kun je van alles van vinden, maar dan kom je bij het juridische punt dat zo’n afweging al heel snel feitelijk is. En de Hoge Raad mag niet toetsen aan feitelijke bevindingen, maar alleen het juridisch kader controleren. Dus bezwaren tegen welke factoren zijn meegenomen, zijn niet geschikt voor cassatie.

Voor mij weinig verrassend, maar gezien de belangen bij DFW niet gek dat men er nog een bak geld tegenaan gesmeten heeft om zo lang mogelijk de dreiging in de lucht te houden. En ik blijf erbij, ik zie niet hoe DFW dit anders had kunnen doen. De situatie dat de IP-adreshouder niet de downloader is, is een fundamenteel probleem. Dat los je alleen op door botweg te zeggen, je bent aansprakelijk voor je account. En dan krijg je ook nog het schadebedrag waar al tien jaar over gesteggeld wordt – wat kost dat nou, zo’n illegale download? Is dat de prijs van de DVD, de Blu-Ray, de single play van Videoland of 1/30e van een Netflix maandabonnement? Ik denk niet dat je daar ooit uitkomt.

Arnoud

Gaan providers e-mail van Brein aan torrentgebruikers doorsturen?

Ziggo en KPN hebben nog geen duidelijk standpunt ingenomen over het plan van Brein om torrentgebruikers te waarschuwen, meldde Tweakers onlangs. Brein wil vanaf 15 december beginnen met het versturen van waarschuwingsberichten van torrentgebruiker, door IP-adressen te monitoren van mensen die BitTorrent of sites als Popcorn Time gebruiken en dan internetproviders te vragen een e-mail door te sturen.

Het moet gezegd, de voorbeeld-email van Brein klinkt erg neutraal. Bepaald geen blafbrief zoals menig auteursrechtjager uit de pen trekt. Er wordt zelfs rekening gehouden met het geval dat de houder van het IP-adres (het internetabonnement) van niets weet of zelfs de wifi gekaapt kan zijn. Wel dreigt men indirect met de gang naar de rechter als er niets gebeurt, maar op een wijze die ik niet heel onredelijk vind.

Maar goed, dat is fase twee. Eerst maar eens zien wat deze brieven doen. Alleen is daarvoor natuurlijk de medewerking van de providers nodig, en dat is nu dus de discussie. Er is geen directe wettelijke plicht voor zo’n doorstuuractie, hoewel het in het verleden wel bepleit is. Wel is er natuurlijk de plicht tot afgifte persoonsgegevens, maar de providers verzetten zich daar heftig tegen. Dit voelt dus als een stukje de-escalatie, Brein krijgt zo immers geen namen bij IP-adressen dus het privacy-argument vervalt daarmee voor een groot deel.

Desondanks geven de meeste providers aan dat ze niet al te happig zijn om hier aan mee te werken. Het zet natuurlijk een precedent, als je deze mails stuurt dan kun je tegen dreigbrief 2 geen nee meer zeggen, en de stap naar “en geef na brief 3 maar gewoon de NAW gegevens” wordt ook weer een stukje kleiner. Ik zie dus hoe dan ook de gang naar de rechter wel weer hangen.

Brein denkt dat het voorlichtingsprogramma het gebruik van illegaal aanbod zal verminderen. Met marktonderzoek gaat de stichting onderzoeken of dat ook echt zo is. Blijkt het toch tegen te vallen, dan sluit men handhaving tegen deze structurele seeders niet uit.

Arnoud

Mag Ziggo mijn mediabox-opnames verplaatsen naar de cloud?

Een lezer vroeg me:

Binnenkort start Ziggo met de uitrol van een ingrijpende update van haar mediabox XL. Deze update zorgt ervoor dat opnames voortaan in de cloud worden bewaard in plaats van op de harde schijf van het apparaat. Als gevolg daarvan worden alle opnames die nog op de harde schijf staan gewist. Opnames kunnen echter niet worden verplaatst naar een ander opslagmedium. De update is verplicht en kan slechts tijdelijk worden uitgesteld om de bestaande opnames te bekijken. Mag Ziggo dat zomaar doen, die functionaliteit zo wijzigen?
Het klopt, Ziggo zelf zegt het ook: het voordeel is dat je tot 400 uur video kunt opnemen en het via de Go app overal kunt kijken. Maar ja, na de upgrade zijn de opnames namelijk verdwenen van je harde schijf. En jij dacht dat je die opnames voor eeuwig had. Het is vast flauw om te zeggen, maar dat krijg je ervan dat we in een diensteneconomie leven.

Het is alleen niet zo dat je nu “ineens” naar een dienst wordt geduwd. Ook de opnames op die mediabox bij je thuis waren altijd al een dienst, namelijk die van het vastleggen van bits om later een film of serie opnieuw te kijken. Volgens mij is de mediabox in bruikleen, maar zelfs al had je die doos echt gekocht in juridische zin, dan nog is wat er op die doos gebeurt een vorm van dienstverlening, volgens de wet.

Alles is namelijk dienstverlening in ICT-land, behalve levering van hardware (dat is koop, huur, bruikleen et cetera) en licentiëring van software (dat is ‘gewoon’ een overeenkomst). En bij dienstverlening geldt eenvoudigweg dat de dienstverlener van tijd tot tijd de dienst mag aanpassen.

Er is niet zo veel aan te doen, behalve wellicht het opzeggen van je abonnement als je kunt betogen waarom het een verslechtering is dat je nu vanuit de cloud kunt kijken. Ik moet zeggen dat ik dat argument niet meteen zie, gezien je in beide situaties even weinig controle hebt over de video’s die je aangaf op te willen slaan. Maar ik denk dat Ziggo niet heel moeilijk zal doen, als je weg wil kun je weg.

En ja, dat is dan ook de enige remedie. Ik zie niet hoe je af kunt dwingen dat Ziggo de oude opnames laat staan, je kunt niet eisen dat dienstverlening in oude vorm voortgezet wordt zolang jij wil. Althans, niet zonder het contractueel vast te leggen, en dat is in consumentenland nu eenmaal geen optie. Frustrerend, dat is het wel.

Arnoud

Ziggo hoeft geen NAW-gegevens van downloaders af te staan

Ziggo hoeft gegevens van klanten die illegaal een film via BitTorrent zouden hebben gedownload niet af te staan aan filmdistributeur Dutch Film Works (DFW). Dat meldde Security.nl vorige week. Dit bepaalde het Gerechtshof in hoger beroep van een zaak uit februari waarin de rechtbank hetzelfde bepaalde. In theorie kan DFW nog naar de Hoge Raad, maar ik zie weinig aanknopingspunten voor een succesvolle uitkomst voor het mediabedrijf. De reden voor deze beslissing zit hem in het grote pijnpunt bij auteursrechthandhaving online: wat kost dat nou eigenlijk, een inbreuk?

De rechtszaak was het logisch gevolg van DFW’s plan downloaders aan te spreken op illegaal downloaden, inclusief boete, pardon schikkingsvoorstel van 50, pardon 150 euro, pardon een nader te bepalen maatregel per download. Nodig daarvoor is dat providers NAW-gegevens verstrekken wanneer DFW een IP-adres verstrekt en een rapportje dat er daarmee gedownload is. In theorie kan dat: het Lycos/Pessers-arrest uit 2006 bepaalt dat je bij evidente inbreuk gewoon die gegevens moet verschaffen.

Het Gerechtshof gaat er echter eens goed voor zitten en bekijkt de vier criteria uit dat arrest nog eens streng. Het gaat hier om een ‘kleine’ inbreuk (één keer een film), onduidelijk is hoe DFW aan het bedrag komt en wat doe je als de IP-adreshouder niet zelf de downloader blijkt? Je moet echt een goede onderbouwing geven van deze zaken alvorens een provider NAW-gegevens moet geven, en DFW heeft die niet overlegd.

Meer algemeen vindt het Hof eigenlijk dat DFW zich er te makkelijk van afgemaakt heeft. Ik zou het wellicht zelfs lezen als afstraffen van arrogantie, “geef nou maar die NAW gegevens want het is verdorie auteursrechtinbreuk, dan mogen we doen wat we willen”:

Door niet transparant te zijn over de criteria die zij aanlegt bij de inzet van de door haar voorgenomen acties worden de belangen van de betrokken Ziggo-klant aangetast. DFW behoudt zich immers het recht voor pas nadat zij de persoonsgegevens heeft gekregen, eenzijdig en zonder enige motivering of toelichting de actie te kiezen die haar goeddunkt. Dat leidt naar het oordeel van het hof tot een verstoring van het te vinden evenwicht, met name in de situatie dat onzeker is of de betrokken Ziggo-klant ook daadwerkelijk de inbreukmaker is, zoals Ziggo c.s. gemotiveerd en onderbouwd met diverse producties heeft aangevoerd.

Zoals ik in februari al zei, geef je ze die namen, gaan ze blafbrieven sturen waarin op hoge toon van vaststaande inbreuk wordt gesproken die gerechtelijk gestraft wordt met een conform de jurisprudentie berekende staffel van 150 euro, gelieve binnen 14 dagen te betalen bij gebreke waarvan een procedure zal worden gestart waarbij volledige proceskosten ex 1019h Rechtsvordering zullen worden geëist dewelke kunnen oplopen tot 8.000 euro conform het door de Rechtspraak goedgekeurde tarievenmodel. Toch een iets andere brief dan “kunnen wij even praten, volgens mij heeft u een auteursrecht van ons geschonden”, nietwaar?

Ik zie eerlijk gezegd niet hoe DFW dit anders zou kunnen doen. De situatie dat de IP-adreshouder niet de downloader is, is een fundamenteel probleem. Dat los je alleen op door botweg te zeggen, je bent aansprakelijk voor je account. En dan krijg je ook nog het schadebedrag waar al tien jaar over gesteggeld wordt – wat kost dat nou, zo’n illegale download? Is dat de prijs van de DVD, de Blu-Ray, de single play van Videoland of 1/30e van een Netflix maandabonnement? Ik denk niet dat je daar ooit uitkomt.

Arnoud

Mag je internetprovider poort 25 blokkeren van de netneutraliteitswet?

Port 25 is geblokkeerd en ik wil niet mailen over de ziggo mailservers, zo begon een discussie op het Ziggo communityforum. De topicstarter wil graag via zijn Ziggo-account het internet op om daar mails aan te bieden aan een externe internetprovider, maar dat lukt niet tenzij hij de mails aan een Ziggo-mailserver aanbiedt, die het dan filtert en doorgeeft. (Voor de techneuten: outbound port 25 is geblokkeerd.) Volgens de helpdesk is dit vanwege spamproblemen die je anders krijgt. Dus dan wordt de vraag, hoe ver mag een internetprovider daarin gaan?

In 2011 trad de wet netneutraliteit in werking, waarin strenge regels stonden die in principe internetproviders verboden om uitgaand internetverkeer zomaar te blokkeren. Echter, in 2015 trad de Europese netneutraliteitsverordening in werking, met een iets andere tekst:

Aanbieders van internettoegangsdiensten treffen geen verkeersbeheersmaatregelen die verder gaan dan de in de tweede alinea bedoelde maatregelen, en gaan met name niet over tot het blokkeren, vertragen, wijzigen, beperken of degraderen van, interfereren met of discrimineren tussen specifieke inhoud, toepassingen of diensten, of specifieke categorieën daarvan, behalve indien — en slechts zolang — dit nodig is om: …
b) de integriteit en de veiligheid van het netwerk, van de diensten die via dit netwerk worden aangeboden en van de eindapparatuur van de eindgebruikers te beschermen;

In die tweede alinea staan aangegeven dat als providers maatregelen opleggen, hiervoor geldt dat deze

transparant, niet-discriminerend en evenredig [moeten] zijn, en mogen zij niet berusten op commerciële overwegingen, maar op objectief verschillende technische kwaliteitsvereisten van specifieke categorieën verkeer berusten.

Samen lezend mag een provider dus maatregelen nemen vanuit het oogpunt van integriteits- en veiligheidsborging van het netwerk wanneer deze:

  1. Specifiek gericht zijn op integriteit en veiligheid
  2. Transparant zijn – het moet dus duidelijk zijn wat er gebeurt en waarom
  3. Niet-discriminerend zijn – alle klanten moeten gelijk behandeld worden in gelijke situaties, dus niet de een een waarschuwing en de ander meteen afgesloten
  4. Evenredig zijn – niet verder gaan dan nodig voor het doel, dus liever de mail tegengehouden dan de gehele internettoegang verbroken
  5. Gebaseerd zijn op objectieve kwaliteitseisen – een duidelijke manier om te zeggen of een mail spam is of niet.

Het blokkeren van uitgaande mails vanaf consumentencomputers naar mailservers van derden is al vele jaren gemeengoed in de strijd tegen spam. Het komt nogal eens voor dat computers van mensen worden gekaapt om vanaf hun computer spam te versturen via mailservers van derden. Die gaan daar dan over klagen bij antispamdiensten, en die blokkeren dan de IP-adressen van de betreffende internetproviders. Dus heel kort door de bocht, als Ziggo dit soort maatregelen niet neemt dan kan geen enkele klant straks nog mail naar andere internetproviders of maildienstverleners krijgen vanwege alle spamzwartelijsten waar Ziggo dan op komt.

Een duidelijke behoefte vanuit het beschermen van netwerk en dienstverlening zie ik dus wel. De transparantie had wat beter gekund, dit issue speelt al langer en het blijft moeilijk duidelijke informatie hierover te vinden bij Ziggo. De objectiviteit en niet-discriminerendheid lijkt me ook wel in orde, dit is een automatische blokkade die niet op de persoon speelt.

Voor mij hangt het dan op de kwestie van evenredigheid. Is het echt nodig om zo ver te gaan dat je preventief de smpt-poort blokkeert? Is er geen alternatief, bijvoorbeeld pas blokkeren bij grote aantallen of ongebruikelijke soorten mails? Technisch vast wel, maar dat vereist extra inspanningen om te bouwen en de vraag is of dat het waard is.

Daar komt dan bij dat Ziggo wél toestaat dat je via andere poorten mail verstuurt via diensten van derden, met name via beveiligde poort 465 (wat nu 587 moet zijn). Dus er lijkt een reëel alternatief te zijn. En dan denk ik dat het alles bij elkaar wel mag. Er is een duidelijke objectieve reden, er is een reëel alternatief voor de gebruiker en voor Ziggo zou het veel werk zijn om het probleem anders op te lossen. Dat past binnen de strekking van deze uitzondering op netneutraliteit.

Arnoud

Mag een internetprovider je afsluiten bij spam?

spam-verboden.pngEen lezer (dank!) wees me op deze Tweakersdiscussie waarin iemand schrijft:

Gisteren had ik opeens geen internet meer. De lan lampjes van de modem bleven ook allen uit. “Vast een storing” en ik ging naar mijn werk. Tot mijn vader mij belde dat hij de Ziggo helpdesk had gebeld en we worden beschuldigd van het versturen van SPAM mail.

Na enige frustrerende belrondjes kwam er dan toch uiteindelijk een logbestand boven water: “Mail amount : 650”. Oftewel, vanwege 650 uitgaande mailberichten in een tijdsperiode van drie kwartier (07:46:04 tot 08:31:20) werd een automatische blokkade opgeworpen – computer says spam. Mag dat nu zomaar?

Het lijkt logisch dat een internetprovider mag ingrijpen bij geconstateerd kennelijk misbruik, en uitgaande spam is nu eenmaal een groot probleem bij consumentencomputers. Er is dan ook weinig op tegen (als het in de voorwaarden toegelicht staat), afgezien dan van netneutraliteit.

Art. 7.4a Telecomwet bepaalt dat een telecomprovider zoals Ziggo geen internetverkeer mag beperken of blokkeren, behalve in vier genoemde gevallen. Eentje daarvan gaat over spam:

om de doorgifte van ongevraagde communicatie als bedoeld in artikel 11.7, eerste lid, aan een eindgebruiker te beperken, mits de eindgebruiker daarvoor voorafgaand toestemming heeft verleend,

Maar dat gaat over het filteren van inkomende spam bij de provider. Dan is de enige relevante optie nog deze:

ten behoeve van de integriteit en de veiligheid van het netwerk en de dienst van de betrokken aanbieder of het randapparaat van de eindgebruiker;

Uitgaande spam vanaf een consumentklantcomputer wijst er gewoonlijk op dat de computer geïnfecteerd is met een spamversturend virus of andere rommel, en daar ligt dan een schone taak voor de provider. Echter, in dat geval geldt nog een aanvullende eis:

[Als het probleem] wordt veroorzaakt door verkeer afkomstig van een randapparaat van een eindgebruiker, doet de aanbieder voorafgaand aan het nemen van een maatregel waarmee het verkeer wordt belemmerd of vertraagd, melding aan de betrokken eindgebruiker, zodat de eindgebruiker de gelegenheid heeft de inbreuk te staken. Wanneer dit wegens de vereiste spoed niet voorafgaand aan het nemen van de maatregel mogelijk is, doet de aanbieder zo snel mogelijk melding van de maatregel.

Oftewel, eerst bellen en de consument het zelf laten fixen, pas daarna ingrijpen aan de providerkant. Daar lijkt het hier dus mis te gaan, nu er geen overleg is geweest en al helemaal niet voorafgaand aan de blokkade.

Of je zegt, Ziggo moest wel direct blokkeren anders komen hun IP-adressen op allerlei zwarte lijsten. Daar valt wat voor te zeggen, en dan is de vereiste spoed dus aangetoond. Maar dan nog moet er worden gemeld bij de consument dat dit is gebeurt.

Zou de gedachte dan zijn, ze merken het vanzelf en dan gaan ze wel bellen, dat is handiger? Of is er een mailtje verstuurd vanaf het abuse-adres dat vervolgens (oh ironie) in de spambox terechtgekomen is?

Arnou