Mag mijn provider me anno 2022 een IPv4 only verbinding geven?

Een lezer vroeg me:

Mijn ISP levert mij de dienst ‘internet’, maar levert alleen een verbinding via IPv4, niet via IPv6. Nergens wordt gesproken over een IPv4 only dienst. Levert de provider mij nu een onvolledige dienst?
Het internetprotocol (IP) is de basis van het internet. Pakketjes met data worden dit protocol verzonden en ontvangen (of niet, er zijn geen garanties). Daarbij staat het IP-adres centraal. Dit is een 32-bits getal (meestal geschreven als 127.0.0.1) dat ieder apparaat op internet uniek identificeert. Het grote probleem inmiddels is dat alle 2^32 adressen toegewezen zijn, waardoor het internet eigenlijk niet meer kan groeien.

Om dit probleem op te lossen, is IPv6 ontwikkeld. Adressen zijn daarin 128 bits, zodat elke zandkorrel op aarde een eigen IP-adres kan krijgen. Het lastige is echter dat een internetprovider extra apparatuur en netwerkomgevingen moet inzetten om IPv6 compatibel te worden. Dat duurt nu al veel langer dan je zou denken, en het is bovendien nagenoeg tot stilstand gekomen zo las ik afgelopen september.

Desondanks is het best logisch dat je anno 2022 IPv6 verbindingen zou kunnen verwachten. En als er dan niets expliciet is afgesproken, dan wordt het juridisch een interessante.

De hoofdregel uit het contractenrecht is dat je niet alleen kijkt naar wat er letterlijk staat. Belangrijker is wat partijen over en weer van elkaar mochten verwachten, waarbij hun marktpositie en expertise op het gebied van het gecontracteerde zwaar meeweegt. Hetzelfde contract kan dus anders worden opgevat als het tussen twee grootzakelijke partijen wordt gesloten dan wanneer het een consument en een machtige leverancier betreft.

Eigenlijk is dus de eerste vraag welke positie de vraagsteller heeft. We gaan even uit van een consument, die bij een ‘gewone’ internetprovider de dienst “internettoegang” heeft afgenomen. Mocht die het contract dan begrijpen als dat er ook IPv6 mogelijk was?

Mijn inschatting is van niet, bij zo’n consumentensituatie. Een consument wil “gewoon internet”, en eigenlijk doet iedere site of dienst het gewoon via IPv4. Er is dan geen bijzondere reden waarom je IPv6 nodig zou hebben voor “gewoon internet”. En dan is het volgens mij feitelijk irrelevant of de geleverde dienst IPv6 ondersteunt.

Als het gaat om een zakelijke klant die belang heeft bij IPv6, dan kan dat anders liggen. Alleen zou ik daar verwachten dat de klant er naar vroeg, en dan dus weet dat de leverancier dit kan. En dan is het natuurlijk geen discussie als blijkt dat de leverancier toch een IPv4 only verbinding levert.

Arnoud

Mag Ziggo mijn mediabox-opnames verplaatsen naar de cloud?

Een lezer vroeg me:

Binnenkort start Ziggo met de uitrol van een ingrijpende update van haar mediabox XL. Deze update zorgt ervoor dat opnames voortaan in de cloud worden bewaard in plaats van op de harde schijf van het apparaat. Als gevolg daarvan worden alle opnames die nog op de harde schijf staan gewist. Opnames kunnen echter niet worden verplaatst naar een ander opslagmedium. De update is verplicht en kan slechts tijdelijk worden uitgesteld om de bestaande opnames te bekijken. Mag Ziggo dat zomaar doen, die functionaliteit zo wijzigen?
Het klopt, Ziggo zelf zegt het ook: het voordeel is dat je tot 400 uur video kunt opnemen en het via de Go app overal kunt kijken. Maar ja, na de upgrade zijn de opnames namelijk verdwenen van je harde schijf. En jij dacht dat je die opnames voor eeuwig had. Het is vast flauw om te zeggen, maar dat krijg je ervan dat we in een diensteneconomie leven.

Het is alleen niet zo dat je nu “ineens” naar een dienst wordt geduwd. Ook de opnames op die mediabox bij je thuis waren altijd al een dienst, namelijk die van het vastleggen van bits om later een film of serie opnieuw te kijken. Volgens mij is de mediabox in bruikleen, maar zelfs al had je die doos echt gekocht in juridische zin, dan nog is wat er op die doos gebeurt een vorm van dienstverlening, volgens de wet.

Alles is namelijk dienstverlening in ICT-land, behalve levering van hardware (dat is koop, huur, bruikleen et cetera) en licentiëring van software (dat is ‘gewoon’ een overeenkomst). En bij dienstverlening geldt eenvoudigweg dat de dienstverlener van tijd tot tijd de dienst mag aanpassen.

Er is niet zo veel aan te doen, behalve wellicht het opzeggen van je abonnement als je kunt betogen waarom het een verslechtering is dat je nu vanuit de cloud kunt kijken. Ik moet zeggen dat ik dat argument niet meteen zie, gezien je in beide situaties even weinig controle hebt over de video’s die je aangaf op te willen slaan. Maar ik denk dat Ziggo niet heel moeilijk zal doen, als je weg wil kun je weg.

En ja, dat is dan ook de enige remedie. Ik zie niet hoe je af kunt dwingen dat Ziggo de oude opnames laat staan, je kunt niet eisen dat dienstverlening in oude vorm voortgezet wordt zolang jij wil. Althans, niet zonder het contractueel vast te leggen, en dat is in consumentenland nu eenmaal geen optie. Frustrerend, dat is het wel.

Arnoud

‘Nintendo overtreedt Noorse wet met garantie op reserveringen’

De consumentenbond in Noorwegen (NCC) stelt dat Nintendo de rechten van consumenten schendt, omdat het bedrijf geen geld terug geeft na reserveringen van een spel. Dat meldde Nu.nl vorige week. De voorwaarden van de eShop van Nintendo vermelden dat alle aankopen definitief zijn (en dus niet annuleerbaar), ook niet als het spel pas geruime tijd later beschikbaar gaat komen (pre-orders). Dat is in strijd met de Europese consumentenrechten, die stellen dat je in principe alle internetaankopen binnen 14 dagen moet kunnen annuleren. Ook bij online diensten.

Wie op internet een product koopt, mag dat binnen 14 dagen ongedaan maken. Het product moet dan terug en je krijgt natuurlijk ook je geld terug. Een online game is alleen geen product, maar een dienst (misschien moet ik “data is niets” veranderen in “data is dienstverlening”). Dat maakt in principe niet uit, want ook via internet geboekte diensten kun je binnen 14 dagen weer annuleren.

Het voornaamste verschil tussen producten en diensten kopen via internet is dat bij de laatste de 14 dagen ingaat op de dag na aanschaf, terwijl bij producten de 14 dagen ingaat op de dag na ontvangst van het product. Daarnaast zijn er voor beide categorieën uitzonderingen op dit retourrecht, en voor online games is deze (art. 6:230p sub d BW) het relevantst:

een overeenkomst tot het verrichten van diensten, na nakoming van de overeenkomst, indien: 1°. de nakoming is begonnen met uitdrukkelijke voorafgaande instemming van de consument; en 2°. de consument heeft verklaard afstand te doen van zijn recht van ontbinding zodra de handelaar de overeenkomst is nagekomen;

Die afstandsverklaring is dus waarom je bij veel bestelformulieren van online diensten een zin tegenkomt à la “Ik verzoek hierbij uitdrukkelijk om onmiddellijke levering en doe afstand van mijn recht van ontbinding”. Want als je die verklaring afgeeft, dan ben je dus je recht op ontbinding kwijt. Dit is uniek bij diensten; bij producten is het onmogelijk om met zo’n verzoek afstand te doen van je annuleringsrecht.

Het komt alleen vrij nauw, zoals de NCC laat zien, want het is niet een kwestie van eisen dat men afstand doet van het recht op ontbinding. Het wetsartikel zegt immers dat je allereerst apart moet vragen om (directe) levering, en ten tweede dat je afstand doet van je annuleringsrecht zodra het contract is nagekomen. En dat is waar de NCC terecht op wijst: bij een pre-order duurt het nog wel even voordat er is geleverd, oftewel voordat er is nagekomen. En al die tijd mag je dus gewoon annuleren, zelfs met die zin.

Juridisch gezien is annuleren van deze dienst dus nu gewoon mogelijk volgens de wettelijke regels, en dat is tot 14 dagen nadat de dag dat het spel beschikbaar is. Dus ja, je mag 14 dagen gratis gamen tot ze dit hebben aangepast. Maar in de praktijk werkt het natuurlijk niet zo, want je kunt klagen tot je een ons weegt maar je geld terug krijg je niet. En wie gaat er naar de rechter om zoiets?

En wie bij Nutech.nl deze titels maakt, moet op juridische cursus. Garantie op reservering?

Arnoud

Duizenden virtuele konijnen gaan dit weekend dood vanwege de diensteconomie

Dit weekend zullen duizenden virtuele konijnen in Second Life permanent in ‘winterslaap’ gaan, las ik bij Vice. Het gaat om een keiharde en onomkeerbare dood van de gerenderde beestjes – de leverancier achter de Ozimal ‘breedables’ trekt de stekker uit de server waarmee de konijnen periodiek hun virtuele voedsel aangereikt krijgen. En dat krijg je ervan als je van producten naar diensten gaat: als de dienstverlener dan wil stoppen (wat gewoon mag), dan ben je je dure product kwijt.

Second Life is allang geen hype meer, maar wel erg populair bij hen die er meerwaarde in zien. Eén interessant aspect is het fenomeen ‘breedables’. Hierbij koop je een diertje, maar je weet op voorhand niet precies welke eigenschappen het zal hebben. Je kunt het dus opvoeden en zien groeien, en natuurlijk moet je het goed verzorgen en regelmatig voeden. Een populaire leverancier daarvan was dat Ozimal, dat al heel vroeg erg aandoenlijke konijntjes wist te leveren.

Dat voeden gaat niet via Second Life zelf, daar was dus een server van dat Ozimal voor nodig. Dat was meteen ook een deel van het verdienmodel, want eten moet je kopen. Deed je dat niet, dan ging je beestje in winterslaap tot dat er weer eten kwam, en omdat die server nu uit de lucht gaat is die winterslaap nu definitief.

En ja, dat mag zomaar. De reden voor het uitzetten wordt niet genoemd (behalve in een inmiddels weggehaalde blog een cease & desist van iemand met niet nader genoemde reden), maar zelfs als er geen reden is dan mag het. Je kunt van een dienstverlener in het algemeen niet verlangen dat deze tot in lengte van dagen zijn dienstverlening voortzet, zelfs niet als je hem betaalt voor die diensten.

Juridisch gezien is er geen verschil met een telecomleverancier die abonnementen opzegt omdat ze commercieel niet meer haalbaar zijn, of met een schoonmaakbedrijf dat haar diensten staakt of een kapper die met pensioen gaat. Alle drie staan ze in hun recht, en de algemene voorwaarden kunnen daar hooguit in beperkte mate grenzen aan stellen. Maar omdat die vaak door de dienstverlener zelf worden geschreven, is de kans klein dat je daar wat uit kunt halen. Meer dan te veel vooruitbetaald geld terugeisen of de lopende periode mogen uitzitten zit er eigenlijk nooit in.

Of dit een probleem is, weet ik zo niet. Het lijkt me ook wel erg cru om van zo’n bedrijf te eisen dat ze levenslang een server aan laten staan. Hoe lang is levenslang dan immers, en wie gaat dat betalen? En als je zegt, zo lang klanten betalen moet het aan blijven, bij welk minimumaantal klanten mag men dan wél stoppen?

Onrechtvaardig voelt het wel, zeker in dit geval waar het om superschattige konijntjes gaat. Maar ook bij knuffelbare dienstverlening geldt: het mag gewoon. Slaap zacht dus, virtuele beestjes.

Arnoud

En nu eisen sitevoorwaarden ook al je eerstgeboren kind op

ie-aagree-ezelGaan we weer: hee kijk, niemand leest websitevoorwaarden, zelfs als je erin zet dat je je eerstgeboren kind moet afstaan, gaat iedereen blindelings akkoord. Dat las ik bij Ars Technica. Leuk nieuwtje weer, maar wat mij betreft nieuwswaarde nul.

Al sinds het begin van internet staat iedere site bol van de gebruiksvoorwaarden. Ergens wel logisch, want er was bar weinig geregeld. Bovendien kwamen de eerste commerciële sites uit Amerika, en daar staat sowieso alles dichtgetimmerd met voorwaarden. Dus dat schept een precedent, zeker bij sitebouwers die denken “het zal wel moeten” en de tekst van de vorige site copypasten. Sorry, ja, ik ben wat cynisch.

Hoe dan ook, iedere site heeft dus voorwaarden. Ze komen allemaal op ongeveer hetzelfde neer: doe normaal en zeur niet. Ah sorry, ga ik weer. Ze komen allemaal op hetzelfde neer: je mag de dienst gebruiken, hij kan wijzigen of uit de lucht zijn, wij zij niet aansprakelijk en als je je wangedraagt dan gooien we je er van af. Precies – zeur niet en doe normaal.

Omdat ze allemaal hetzelfde zijn, en vooral omdat je in de praktijk toch weinig verhaal hebt, leest geen hond die voorwaarden. Je kent de site van reputatie, je weet dus ongeveer wat moderatoren of auteurs gaan doen en je merkt het wel als je foto wordt geblokkeerd of je bijdrage wordt aangepast wegens schending voorwaarden. Daar heb je die voorwaarden niet voor nodig. Ook niet omdat uiteindelijk er altijd staat “naar ons inzicht”, dus hoe dan ook hebben ze gelijk. Zeur niet.

Dit experiment bewijst dus niets nieuws, wat mij betreft. Het is een feit van algemene bekendheid dat voorwaarden niet worden gelezen. Desondanks: je zit er in principe wél juridisch aan vast. Het zijn algemene voorwaarden zoals de wet dat noemt, en die zijn ook bindend als ze niet worden gelezen. Zolang je ze maar had kúnnen lezen. Dat je dan twee jaar van je leven kwijt bent met al die voorwaarden is juridisch niet relevant.

Omdat het dan wel érg hard door kan schieten – ze zouden eens je eerstgeboren kind kunnen opeisen – kent de wet daar een paar correctiemechanismes voor. Algemene voorwaarden mogen niet onredelijk bezwarend zijn. Zo mag een dienst niet zomaar zijn aansprakelijkheid op nul zetten, dat is onredelijk bezwarend zonder héle goeie reden. De voorwaarden ineens 100% omgooien is ook onredelijk. En voor zaken als kinderen opeisen is er een nóg hardere juridische stok om mee te slaan: overeenkomsten in strijd met de openbare orde of goede zeden zijn nietig. Bestaan niet. Je kúnt niet contracteren dat je kind wordt afgestaan.

Vervelend blijft uiteindelijk wel dat je daarvoor naar de rechter moet. En als je dat niet weet of niet ziet zitten, dan kun je een probleem hebben als de site toch die voorwaarden gaat handhaven. Denk aan het opeisen van maandbedragen of het eisen van een schadevergoeding voor het een of ander. Dat is natuurlijk niet specifiek voor sitevoorwaarden, maar het is wel een probleem.

Wat mij betreft schaffen we het hele zootje dan ook zo snel mogelijk af, in ieder geval voor consumenten. Dat hebben we in feite al gedaan bij de ecommerce: het is wettelijk vrijwel 100% geregeld wat je mag als webwinkel. Je kunt alleen nog in het voordeel van de consument dingen anders doen, zoals een dertigdagenretourtermijn in plaats van de wettelijke veertien. Waarom doen we dat nog steeds niet voor online diensten?

Arnoud

Mag mijn smarttv worden ‘verbeterd’ door dingen uit te zetten?

televisie-televisionEen lezer vroeg me:

Wij hebben een home cinema set met Smart TV. Daarmee kun je met apps van de leverancier televisie kijken, bijvoorbeeld Uitzending Gemist. Op zeker moment werkte dat niet meer, en navraag bij de fabrikant leerde me dat men had “besloten SmartTV niet langer te ondersteunen in het kader van verbetering van het product”. Kan dat zomaar, functionaliteit uitzetten in een gekocht product?

In principe kan zoiets niet. Je koopt een product met bepaalde verwachtingen, en als het product die op zeker moment niet meer waarmaakt, dan is dat een conformiteitsgebrek. Of het nu is dat de stekker doorbrandt, een knopje afbreekt of de Smart TV-functie ermee ophoudt, dat hoef je niet te verwachten dus dat is gewoon een probleem.

In principe, want er is natuurlijk een verschil tussen een afgebroken knopje en een dienst als Smart TV: dat laatste is een dienst, en diensten kunnen op zeker moment stoppen (waar we het vaker over hebben gehad).

Dit steekt behoorlijk, dat wel. Want je kóópt dat apparaat mede vanwege die functie. En hoewel iedereen wel snapt dat je van een leverancier niet kunt verlangen dat deze tot in de eeuwigheid een dienst actief houdt, krijg je nu dus wel de vraag: hoe en wanneer mag dat dan? Want het voelt erg onbillijk als men zomaar ergens de stekker uit kan trekken omdat het toevallig niet meer uitkomt.

Helaas is dit een ongeregeld iets uit de wet. De enige optie is de algemene regel over redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 BW), maar dat is in feite niet meer dan “dit kan niet waar zijn” in juridische taal. Waarom is het niet redelijk? Of beter gezegd: wanneer zou het wel redelijk zijn? Wanneer mag een leverancier zeggen, ik stop met deze dienst want het wordt me te duur/complex?

Arnoud