Tag: Creative commons

About Creative commons

Subscribe Feeds

Vergemakkelijk gebruik van Creative Commons-foto’s met PhotoDropper

Geplaatst op in Innovatie, Intellectuele rechten, 1 reacties

PhotoDropper. Een briljante plugin voor alle WordPress-gebruikers die graag legaal een plaatje bij hun berichten stoppen. Installeer deze WordPress plugin en vervolgens is het een kwestie van trefwoorden opgeven en het mooiste plaatje kiezen in het gewenste formaat (klein, medium of groot):

In het configuratiescherm kun je opgeven of je blog “commercieel” is of niet. Zo ja, dan krijg je alleen resultaten waarvan commercieel hergebruik is toegestaan. Dat is pas handig gebruik maken van Flickr’s Creative Commons search!

Via PlagiarismToday.

Arnoud

Creative Commons: een teleurstelling?

Geplaatst op in Innovatie, Intellectuele rechten, 11 reacties

Jonathan Bailey, Creative Commons-gebruiker sinds 2003, is teleurgesteld in het concept. Niet omdat mensen nu zijn werk stelen (dat doen ze toch wel), maar omdat CC gebruiken hem niets oplevert. Het probleem met CC, zo schrijft hij, is dat mensen niet goed snappen wat nu de bedoeling is.

Ergens heeft hij wel een punt. Auteursrecht betekent “afblijven van dat werk”, zo wordt ons via allerlei reclamecampagnes ingeprent. Nu krijg je ineens Creative Commons dat zegt “u mag kopiëren en verspreiden, mits”. Dus er zit geen auteursrecht op? Ja, dat wel, maar het werkt anders dan gewoon auteursrecht. Zo breng je mensen inderdaad in verwarring. Je ziet dat ook mooi bij Wikipedia, dat gebruikers waarschuwt: “Gebruik nooit materiaal dat beschermd is door auteursrecht!”

Bailey krijgt, net als ik, regelmatig mailtjes van mensen die beleefd vragen of ze zijn werk mogen gebruiken. De grote Creative Commons-banner is kennelijk niet duidelijk genoeg, of mensen weten niet wat ze daar nu mee aan moeten. En dat terwijl de uitleg in principe heel eenvoudig is. Alles mag, maar laat de naam van de auteur staan. Als er “NC- bij staat, mag je het gebruiken maar er geen geld mee verdienen. Als er “ND” staat, mag je het werk niet aanpassen. Ok, “SA” is iets minder eenvoudig. Maar goed.

Ik ken maar weinig plekken waar mijn werk geheel conform de CC licentie wordt hergebruikt. Met een beetje geluk blijft mijn naam staan (zeker nu ik die bij de artikelen middenin de tekst heb geplakt), maar vermelding van de licentie, vergeet het maar. Heel erg vind ik dat niet: men verspreidt zo mijn teksten en dat levert mij weer leuke dingen op.

Het idee van Creative Commons was echter dat er een commons, een gemeenschappelijke bron van creatieve werken zou ontstaan waar iedereen uit kon putten. Maar daar merk ik maar bar weinig van.

Wat denken jullie, mede-CC gebruikers? Wordt jullie werk wel netjes hergebruikt volgens de licentie?

En hoe stimuleren we die commons?

Arnoud

Hoe zeg je: “Dit werk is in het publiek domein”?

Geplaatst op in Innovatie, Intellectuele rechten, 3 reacties

Stel je vindt op zolder een doos met oude foto’s van je overgrootvader. Die foto’s behoren tot het publiek domein: er zit geen auteursrecht meer op, want de beste man is meer dan zeventig jaar geleden overleden. Die foto’s kun je dan inscannen en op internet zetten, zodat iedereen daar mooie dingen mee kan doen. Maar hoe geef je nu op een duidelijke manier aan dat die foto’s inderdaad publiek domein zijn?

Creative Commons is daarom het CC Zero project begonnen. Net zoals Creative Commons-licenties machines-leesbaar zijn, is de CC0 aanduiding dat ook.

CC legt uit:

The CC0 Assertion will provide a means by which any person may assert that there are no copyrights in a work, within a system that permits others to judge the reliability of the assertion, based on the Asserter’s identity and other information the Asserter may provide. The CC0 Assertion (United States) is intended to address copyright status under US law. The Assertion may not be appropriate for Works created in or whose copyright status is governed by the law of other jurisdictions.

Dat laatste heeft te maken met het oude systeem van auteursrecht in de VS. In Nederland valt een werk pas in het publiek domein als de auteur 70 jaar overleden is, of er nu een copyright-vermelding op het werk stond of niet. Of je als auteur afstand kunt doen van je auteursrechten is niet helemaal duidelijk.

Tot 1978 moest een werk in de VS op zijn minst van een copyright notice voorzien zijn om auteursrechtelijk beschermd te zijn. Wie dus een oude Amerikaanse film ontdekt waar die notice niet op staat, kan via de CC0 aanduiding bekendmaken dat dit werk in het publiek domein rust. Volgens jurist Lauren Vanpelt zou dit ook moeten gelden voor Mickey Mouse trouwens, omdat de eerste film geen juiste notice had. Disney is het daar mee oneens, maar wie de slag met ze aan wil gaan, heeft nu een handige manier om de eerste stap te zetten.

Via Creative Commons.

Arnoud

Waarom ik al mijn werk gratis weggeef

Geplaatst op in Innovatie, Intellectuele rechten, Iusmentis, 23 reacties

CC-BY-SAOp Flickr staan meer dan 55 miljoen foto’s onder een Creative Commons licentie. Die mag je dus allemaal gratis en voor niets gebruiken en verder verspreiden. Tenzij je dat commercieel wilt doen: bij bijna 80% van de foto’s heeft de fotograaf dat specifiek verboden. En dat is niet alleen zo bij Flickr. Ook op weblogs en andere sites met Creative Commons materiaal wordt vaak gekozen voor de optie om commercieel gebruik te verbieden. Waarom zou dat zijn?

Creative Commons is voor veel mensen nogal wennen. In plaats van de volledige controle te houden, sta je nu toe dat anderen je werk verspreiden en misschien zelfs bewerken. Goed, ze moeten je naam er bij laten staan, maar zullen ze die wel goed spellen? In mijn geval een zeer relevante vraag. En gaan ze niet knoeien in mijn prachtige tekst, of knippen in die foto? Maar heb je je eenmaal over die angst heen gezet, dan zie je wat een mooi resultaat Creative Commons kan opleveren. Je werk wordt door anderen zichtbaar gewaardeerd. Je vakantiefoto blijkt voor iemand waardevol genoeg om het logo van zijn site te worden. Je blogpost komt in een online cursus over bloggen terecht, of je muziek wordt onderdeel van een grappig filmpje.

Soms zal dat gebruik ‘commercieel’ zijn. Anderen verdienen dan geld met jouw werk. En dat is iets waar veel mensen moeite mee lijken te hebben. Stel je voor dat iemand jouw werk in een boek gaat uitgeven en daar geld mee verdient. Of je foto in een advertentie-campagne verwerkt en overal in bushokjes ophangt. Instinctief roept dat een verontwaardigd gevoel op. Hoe durven ze. Maar is dat gevoel nu “hoe durven ze geld te verdienen met mijn werk” of eigenlijk “hoe durven ze geld te verdienen met mijn werk zonder mij een deel te geven”? Volgens mij het laatste. En ik vraag me af of dat wel een goede reden is.

Een tijd geleden sprak ik daarover met een econoom. Die had een boekje geschreven, zag geen kans dat uitgegeven te krijgen en slingerde het toen maar als Creative Commons op internet. Maar wel onder een “non-commercial” licentie. Want stel iemand ging het toch uitgeven, dan liep hij inkomsten mis. Na een half uur filosoferen kwamen we echter tot de conclusie dat als je zelf geen kans ziet het werk te vercommercialiseren, er eigenlijk geen economische rechtvaardiging is waarom jij geld zou moeten krijgen als iemand anders dat wel lukt. Het geld verdienen is dan niet meer jouw prestatie, maar die van de slimmerik die het gat in de markt zag. Jij hebt jouw prestatie, het maken van het werk, al verricht zonder dat je dat geld verwachtte. Dus waarom zou je dat nu alsnog moeten krijgen? Vond ik wel een opmerkelijk inzicht.

Recht op geld zit hem in de schaarste. Als ik NU een bepaalde foto nodig heb, of een specifieke tekst, dan moet ik daar iemand voor betalen. Heb ik de tijd, dan ga ik wel op Flickr zoeken naar een geschikte foto. Of wachten tot iemand die maakt natuurlijk. Omgekeerd: je hebt recht op royalties omdat je iets doet wat op dat moment uniek en/of schaars is. Dingen schrijven en wachten tot mensen er voor gaan betalen, lijkt me niet helemaal de bedoeling.

(Een bijzonder geval is exclusiviteit. Wil jij als enige van mijn werk op een bepaald gebied profiteren, dan gaat je dat geld kosten. Gelukkig heeft mijn werkgever dat heel goed begrepen.)

Maar copyright dan, is dat geen rechtvaardiging? Want met copyright heb je tenslotte recht op geld voor elke kopie, elke vercommercialisering eigenlijk van je werk. Tsja. Zoals Marco Raaphorst het zegt: Veel mensen denken dat copyright een middel is om geld te verdienen. Dat als je geen copyright gebruikt je arm zult worden. Een kromme gedachte want copyright levert alleen juridische bescherming, maar het garandeert geen inkomen. Royalties zijn voor maar heel weinig mensen genoeg om van rond te komen. Je kunt onderhand beter bij McDonald’s hamburgers gaan bakken, berekende Steve Albini ooit. Nee, van copyright word je niet rijk.

Bovendien, heb ik er wel zin in om iedereen achter de vodden te zitten omdat ze een artikeltje van mijn site overnemen? Niet echt. Dan maak ik liever gebruik van die slimmerikken die geld weten te verdienen met mijn werk. Want, zoals Robert Scoble het mooi omschrijft:

I’ve found that the more I give away my content, the more magical stuff happens to me anyway and if that means my photos or writings or videos get used in some way that I don’t really like, well, that’s a risk I’m willing to take.

Daarom heb ik gekozen voor een Creative Commons licentie met toestemming voor commercieel hergebruik. Materiaal op mijn site mag iedereen hergebruiken. Ja, jij ook. Word jij daar rijk van, hartstikke mooi. Maar zet mijn naam er wel bij, zodat iedereen weet dat ik al die briljante (ahem) dingen heb gezegd. Dat is goede promotie voor mij – zolang je mijn naam maar goed spelt.

Arnoud<br/> (de titel van deze post is geïnspireerd op Marco Raaphorst’s post van 26 april)

Niet-commercieel volgens de Buma (via TLC)

Geplaatst op in Innovatie, Intellectuele rechten, nog geen reacties

Wat is commercieel? Olivier Oosterbaan, die iets rustiger blogt dan ik, analyseert een tot nu toe relatief onderbelicht stukje van de Buma/Creative Commons pilot:

I would like to highlight one particular part of the Buma/Stemra CC pilot, and that is the attention to detail in defining what is non-commercial for the purposes of the pilot. In short, non-commercial is not a use for which you would normally expect to get paid. Or, non-commercial is not where Buma/Stemra would normally collect royalties or levies.

Intrigerend: commercieel is datgene waar de Buma geld voor zou willen krijgen. Dat is een erg brede definitie, die volgens mij niet helemaal past bij de manier waarop CC-werken vaak gratis worden hergebruikt. De BUMA vindt bijvoorbeeld ook dat 10 seconden muziek op je persoonlijke homepage een licentie vereist:

Moeten enkele seconden muziekgebruik in een productie worden aangemeld bij Stemra?
Ja. Alle gebruik van muziek moet in verband met het auteursrecht erop aan Stemra gemeld, ongeacht tijdsduur.

Toch zou 10 seconden muziek van een Creative Commons-werk met een “Non-Commercial” beperking geen enkel probleem moeten zijn.

Oosterbaan schreef al eerder over (non)-commercieel gebruik van Creative Commons.

Arnoud

Rechtszaak wegens gebruik Creative Commons foto

Geplaatst op in Intellectuele rechten, 3 reacties

Een familie uit Texas heeft het Australische bedrijf Virgin aangeklaagd wegens het gebruik van een Creative Commons foto in een advertentiecampagne, meldt de Syndey Morning Herald. Nederlandse juristen denken dan gelijk “ah, Adam Curry versus Weekend“. Want de Flickr-foto’s van Curry werden in 2006 in de Weekend afgedrukt, en dat was een schending van diens Creative Commons-licentie: commercieel gebruik was verboden.

Maar de foto in kwestie staat commercieel hergebruik toe (CC-BY, voor de ingewijden). De enige eis was een bronvermelding, en die stond keurig linksonder op de poster.

De klacht (PDF) was dan ook niet schending van auteursrecht, maar reputatieschade. In Nederland dus schending van het portretrecht van de jongedame op de foto. Want:

In the ad, Virgin Mobile printed one of its campaign slogans, “Dump your pen friend,” over Alison’s picture. The ad also says “Free text virgin to virgin” at the bottom.

The experience damaged Alison’s reputation and exposed her to ridicule from her peers and scrutiny from people who can now Google her, the family said in the lawsuit.

“It’s the tag line; it’s derogatory,” said Damon Chang, 27. “A lot of her church friends saw it.”

Dat een foto onder een Creative-Commons licentie wordt aangeboden, wil nog niet zeggen dat het dus met alle rechten wel goed zit. Professionele fotobureau’s zorgen dan ook altijd voor een model release waarin het model aangeeft akkoord te zijn met publicaties en hergebruik van haar beeltenis. Natuurlijk kan dat met voorwaarden, bijvoorbeeld wel of niet in erotisch getinte context. Maar als je dat niet regelt, en je publiceert een portretfoto, loop je het risico op dit soort claims.

Creative Commons zelf is ook aangeklaagd: de fotograaf vond dat hij onvoldoende voorgelicht was over wat “commercial use” betekent. CC had hem duidelijker moeten melden dat daar ook onder zou vallen dat een bedrijf de foto zomaar in een reclamecampagne kon gebruiken. UPDATE: (29 november 2007) Creative Commons is geschrapt als beklaagde.

Via the Inquirer, dat zich nog hatelijk afvraagt of het in Texas echt een aantasting van je eer en goede naam is om maagd genoemd te worden.

Arnoud

TLC: welke Creative Commons-licentie kan op een verzamelwerk?

Geplaatst op in Intellectuele rechten, nog geen reacties

Technologie- en media-advocaat Olivier Oosterbaan is bezig met een fotoboek over Japan, waar hij graag publiek beschikbare foto’s van anderen in wil gebruiken. Dat leidt tot gepuzzel over portretrecht, de vraag wat is “commercieel”, hoe zit het met het publiek domein, en dan nu : welke licentie kan hij op het verzamelwerk plaatsen?

If I also use content of others, I must make sure that whatever license I end up applying, or would like to apply in the future, does not conflict, in whole or in part, with the license or licenses applicable to the works I use. Carving out or replacing those parts is likely to be a painstaking process. For example, if there is a chance that how I use the works could be seen as Commercial, for example because money changes hands for the hard-copy version, then I cannot use works licensed under a Non-Commercial license.

Japan Picture Book, 6: Choosing A Creative Commons License.

Arnoud

Buma goes Creative Commons – Pilot flexibel rechtenbeheer

Geplaatst op in Innovatie, Intellectuele rechten, 2 reacties

Jaja, na anderhalf jaar is het dan toch zover: de Buma is compatible met Creative Commons. Creative Commons Nederland en de Buma zijn een Pilot flexibel rechtenbeheer (met irritante audio) begonnen:

Creative Commons Nederland en Buma/Stemra zijn een pilot gestart om muziekauteurs meer keuzevrijheid te bieden in de wijze van verspreiding van hun werken via internet. Binnen deze pilot is het mogelijk om Buma/Stemra vergoedingen te laten innen voor commercieel gebruik van je werk, en tegelijkertijd delen van je repertoire ter promotie aanbieden onder Creative Commons Licenties voor niet-commercieel gebruik.

De contracten tussen Buma en artiesten eisen dat de artiest alle rechten afstaat aan de Buma. Zoals Planet het uitlegt:

De verplichte uniforme winkelnering was steeds meer rechthebbenden een doorn in het oog. Zelfs om muziek op de eigen website te zetten moesten ze betalen aan Buma/Stemra.

Nu is dan de ‘ingewikkelde materie’ (aldus Buma tegenover Planet) eindelijk opgelost: artiesten behouden het recht hun eigen werk onder Creative Commons versie 3-licenties uit te brengen, mits ze maar de “Niet-Commercieel” varianten gebruiken.

En Marco Raaphorst zag dat het goed was. 😉

Arnoud

Creative Commons versie 3 uitgebracht

Geplaatst op in Innovatie, Intellectuele rechten, 2 reacties

Versie 3 van de populaire Creative Commons licenties is nu beschikbaar. Creative Commons licenties bieden een eenvoudige en gestandaardiseerde manier om toestemming te geven voor gebruik van auteursrechtelijk beschermde werken.

CC 3.0 kent twee belangrijke wijzigingen: de Share-Alike of Gelijk Delen-licenties staan nu toe om afgeleid werken onder een compatibele licentie uit te brengen, en de licentie lost problemen rondom collectief rechtenbeheer op.

Aanpassing van Gelijk Delen: Wie het maken van afgeleide werken toestaat, kan dat doen onder de “gelijk delen” beperking. Die houdt in dat het afgeleide werk verplicht onder dezelfde Creative Commons-licentie moet worden uitgebracht. Op die manier komt het afgeleide werk ook weer beschikbaar voor iedereen. Het achterliggende idee is het laten groeien van de hoeveelheid beschikbare Creative Commons-werken.

In de praktijk levert dat wel eens problemen op. Zo is bijvoorbeeld Wikipedia niet onder Creative Commons maar onder de GNU Free Documentation License. CC-gelijk delen werken mogen dus niet tot Wikipedia-document verwerkt worden.

Creative Commons kan nu licenties aanwijzen die “compatibel” zijn met CC 3.0. Een gebruiker mag dan het origineel of een afgeleid werk uitbrengen onder zo’n compatibele licentie in plaats van de Creative Commons licentie zelf. Daarmee kunnen CC-gelijk delen werken straks bijvoorbeeld wel in Wikipedia worden opgenomen.

Collectief rechtenbeheer: de Auteurswet regelt verplichte vergoedingen voor auteurs bij een aantal vormen van hergebruik. Deze worden door BUMA, Stemra, SENA en al die andere clubs geïncasseerd. De thuiskopieregeling bijvoorbeeld kent een toeslag op elke lege drager zoals CD of DVD. De muzikant of andere maker kan geen afstand doen van het recht op deze toeslag. Omdat Creative Commons-licenties geen vergoeding eisen, kun je je afvragen of je als muzikant dan wel werk onder Creative Commons uit kunt brengen. Versie 3 maakt een einde aan die twijfel. De nieuwe sectie 3e bepaalt:

Non-waivable Compulsory License Schemes. In those jurisdictions in which the right to collect royalties through any statutory or compulsory licensing scheme cannot be waived, the Licensor reserves the exclusive right to collect such royalties for any exercise by You of the rights granted under this License;

Voor vergoedingen waar de auteur wel afstand van kan doen, bepaalt het artikel dat de maker er bij deze afstand van doet.

Andere nieuwe wijzigingen:

  • De licentie bevat nu een bepaling over het databankenrecht. In Europa zijn databanken los van het auteursrecht ook nog eens apart beschermd tegen overname en ontlening. Creative Commons 3.0 licenties regelen nu ook de toegang en hergebruik van zo’n databank.
  • Het is nu expliciet verboden om de verplichte naamsvermelding zo te presenteren dat het lijkt of de maker iets te maken heeft met jouw hergebruik.
  • De licentie vermeldt expliciet dat de auteur geen afstand doet van zijn morele rechten. Met deze rechten kan een auteur zich verzetten tegen verminking van zijn werk.

Een belangrijker probleem met deze organisaties is dat als je er gebruik van wilt maken, je je rechten af moet staan:

De standaard overeenkomst van BUMA/STEMRA maakt (tot op heden) gebruik van een bepaling waarbij het exploitatierecht voor het gehele repertoire van de aangesloten kunstenaars exclusief bij BUMA/STEMRA komt te liggen. Hierdoor kunnen BUMA/STEMRA leden feitelijke geen werken onder een CC-licentie verspreiden als zij tegelijkertijd via BUMA/STEMRA royalties voor andere werken willen innen.

Dat is niet op te lossen in een Creative Commons licentie. De Buma zal deze contracten moeten aanpassen zodat ze passen bij Creative Commons licenties. Dat had de organisatie in januari 2006 al beloofd trouwens.

(Via Livre).

Arnoud