Hoe actief moet je opt-in vragen om brieven voor je buurtapp te sturen?

De politie stelt een onderzoek in naar nepbrieven die op diverse plekken in Overijssel huis-aan-huis worden bezorgd. Dat las ik bij RTV Oost onlangs. De brieven zouden zijn verstuurd om deelnemers aan een buurtpreventie-app te ronselen, en ondertekend zijn door medegebruikers die van niets weten. Tegenover Nu.nl meldt het netwerk, Nextdoor, dat je toch echt actief op een knop moet hebben gedrukt om zo’n brief te versturen. Nu.nl meldt overigens ook dat dat onderzoek er toch weer niet zou zijn. Maar het riep de vraag op, is het strafbaar om op deze manier brieven te sturen?

De politie komt erbij omdat er wordt gesproken van valsheid in geschrifte. Dat is inderdaad strafbaar:

Hij die een geschrift dat bestemd is om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk opmaakt of vervalst, met het oogmerk om het als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken, wordt als schuldig aan valsheid in geschrift gestraft, met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie.

Andermans naam en handtekening onder een brief zetten, is natuurlijk een vorm van valselijk opmaken met als oogmerk het als echt en onvervalst te gebruiken. Ik twijfel hooguit over de vraag of die brief “bestemd is om tot bewijs te dienen”. Van welk feit dan? Dat je buurman je uitnodigt een app te installeren? Is dat het soort feit dat dit strafrechtartikel op het oog heeft? In mijn beleving gaat dit artikel meer over documenten met juridische strekking, bewijs van contracten, overdrachtsdocumenten, dat werk. Dus ik twijfel.

Daarnaast is er natuurlijk geen sprake van vervalsing als de naam gezet is met toestemming van die persoon. Een secretaresse mag namens hun directeur brieven tekenen die deze gedicteerd heeft, bijvoorbeeld. Daar is niets strafbaars aan. De vraag is dan dus, is wat Nextdoor doet een vorm van toestemming vragen?

Het plaatje van Nextdoor (via nu.nl gevonden) is wat klein maar je ziet toch wel dat er genoemd wordt wat er op de kaart komt: naam, straat en reclame (pardon “Helpful information about Nextdoor”). Je moet op een grote groene knop drukken waar “Send postcard” op staat. Dat lijkt me toch redelijk duidelijk.

Ik stel daar wel tegenover dat ik ook nogal verbaasd was te lezen dat men echt een plakje dode boom verstuurt. In de context van registratieprocedures en uitnodigingen denk ik altijd aan e-mailtjes, in dit geval dus een elektronisch uitnodigingskaartje. Wellicht dat daar de verwarring vandaan komt?

Arnoud

Kun je annuleringskosten aan een Facebookfeestje koppelen?

create-event-facebookEen lezer vroeg me:

Wij organiseerden een bowlingavond voor de collega’s bij ons bedrijf. De uitnodiging is via Facebook gedaan, en op de evenementpagina hadden wij vermeld dat het evenement geld kost i.v.m. reserveren van de banen. Tevens hadden wij vermeld dat wie zich niet uiterlijk een week van tevoren afmeldt (na aangemeld te hebben uiteraard), zijn deel van de kosten moet vergoeden. Maar nu wil een collega niet vergoeden omdat hij zegt die melding nooit te hebben gezien en er niet mee akkoord is. We komen er samen wel uit maar hoe zit dat formeel juridisch?

Annuleringsvoorwaarden bij een evenement zijn op zich legaal, maar dan moeten ze wel afgesproken zijn. En iets spreek je af door dat voor of bij het sluiten van de overeenkomst te melden, zodat de wederpartij er al of niet mee akkoord kan gaan.

Akkoord gaan kan met een creatieve inktkrabbel op papier maar ook langs iedere andere weg. Zolang maar duidelijk is dát je akkoord wilde gaan en waarméé je akkoord wilde gaan. Op de knop “Ik ben erbij” klikken bij een feestuitnodiging op Facebook lijkt me een prima manier om akkoord te gaan met het aanbod een (betaald) feestje bij te wonen.

De vraag wordt dan, was duidelijk dát het betaald was dan wel dat er annuleringskosten aan vast zouden zitten. Dat je dat op de evenementpagina vermeldt is leuk, maar het gros van de mensen zal de uitnodiging accepteren via de timeline van Facebook, oftewel zónder door te klikken naar die pagina. En dan wordt de kostenmelding dus over het hoofd gezien.

Met dat ‘gebruik’ op Facebook in het achterhoofd zul je dus zelf iets moeten doen om mensen te wijzen op de voorwaarde. Want wat gebruikelijk is in een bepaalde kring of situatie, telt óók mee bij wetsuitleg.

Je kunt bijvoorbeeld in de details van het feestje een opmerking maken. “Let op: annuleringskosten, zie de pagina voor info” bijvoorbeeld. Dat is dan iets waar men op bedacht zou moeten zijn, en wie dan niet doorklikt zit er toch aan vast. Want je mag er vanuit gaan dat wie zoiets ziet, even doorklikt. En als je dat mag, dan mag je concluderen dat hij instemt met de kosten (art. 3:35 BW).

Alleen maar op de evenementpagina over kosten reppen lijkt me niet genoeg. Je hoeft niet te verwachten dat mensen uit zichelf op die pagina gaan kijken alvorens te rsvp’en op de uitnodiging. Dus dan mag je er niet op vertrouwen dat ze instemmen met de annuleringskosten.

Natuurlijk kun je altijd nog zeggen dat het algemeen bekend is dat bij een bowlingavond er reserveringskosten gemaakt zijn, en dat het dus redelijk is dat deze moeten worden vergoed. Want “de redelijkheid vult de overeenkomst aan”, aldus de wet (art. 6:248 BW). Alleen is dan dus de vraag, wat is er redelijk op dit gebied. Hoe veel dagen van tevoren mag je dan annuleren, en welk deel van de kosten moet je dragen?

Arnoud

Mogen Facebook, LinkedIn en consorten mij uitnodigen via mijn vrienden?

facebook-invite.pngVolgens het mailtje dat ik vanochtend kreeg, zitten er 93 mensen met smart te wachten op mijn terugkeer op LinkedIn. Hoe veel er op Plaxo zitten weet ik niet, maar ik word er regelmatig aan herinnerd dat dat nog bestaat. En op Facebook is het ook heel gezellig maar zou het toch leuker zijn met mij erop. Zo ongeveer de enige waar ik géén regelmatige mailtjes van krijg is Google+. Maar mag dat allemaal zomaar, al dat commerciële gemail om mij op die netwerken te krijgen?

In principe mag dat natuurlijk niet. Ongevraagde commerciële mail heet spam, en is voor Facebook of LinkedIn net zo hard verboden als voor de Aziatische v1agraspammers. Ook in de VS, waar die bedrijven gevestigd zijn. Maar de truc die ze daar hanteren, is dat degene die zijn adresboek openzet zodat de sociale netwerken iedereen daarin kunnen oogsten en mailen, in de voorwaarden moet garanderen dat hij van iedereen uit dat adresboek toestemming heeft om dit te mogen doen. En dan kan Facebook dus met een oprecht gezicht melden dat de mail opt-in is. Ehm, tsja.

In Nederland zie ik dat argument de giecheltoets niet doorstaan. Maar bij ons is er een andere escape, namelijk de tell a friend systemen waarvoor in 2008 een soort-van uitzondering is gemaakt door spamtoezichthouder OPTA en privacywaakhond Cbp.

Een tell-a-friendsysteem is een mailsysteem op een website waarbij je als bezoeker je eigen gegevens en die van een ontvanger (een vriend) kunt invullen, waarna de website daar een mail heen stuur. Het originele idee was dat je zo snel even een tipje of signalering kon versturen, maar zoals met zo ongeveer alle technologieën op internet wordt dat binnen de kortste keren tot op het bot uitgemolken om advertenties en andere meuk mee te versturen.

Een tell-a-friendsysteem is uitgezonderd van het spamverbod als aan vier eisen is voldaan:

  1. De communicatie gebeurt volledig op eigen initiatief van de internetgebruiker (of afzender), de website stelt hier geen (kans op) beloning tegenover voor afzender of ontvanger.
  2. Voor de ontvanger moet het duidelijk zijn wie de initiatiefnemer van de e-mail is, zodat hij diegene kan aanspreken als hij niet gediend is van dergelijke mails.
  3. De afzender moet volledige inzage hebben in het bericht dat namens hem wordt verzonden, zodat hij de verantwoordelijkheid kan nemen voor de persoonlijke inhoud van het bericht.
  4. De website in kwestie mag de e-mailadressen en andere persoonsgegevens niet gebruiken of bewaren voor andere doeleinden dan het eenmalig verzenden van een bericht namens de afzender. Daarnaast dient de website het systeem te beveiligen tegen misbruik, zoals het geautomatiseerd verzenden van spam.

Een uitnodiging om lid te worden van bijvoorbeeld Facebook kan voldoen aan deze eisen. In de praktijk gaat het meestal fout bij eisen 3 en 4. Zo krijg je vaak herinneringen, dus dan worden de gegevens bewaard voor meer dan een eenmalig verzenden. En ook krijg je lang niet altijd een preview van het bericht zoals dat verzonden gaat worden.

Wél fijn is dat sommige van die netwerken de optie bieden “stuur mij nooit meer uitnodigingen”. Die zwarte lijst is niet verplicht maar ik vind dat dat eigenlijk wel zou moeten.

Arnoud