E-mailen van bedrijfsinformatie: geen schending van geheimhoudingsverplichting

In een kort geding uit Haarlem had een werknemer vanaf de bedrijfscomputer het complete crediteuren- en debiteurenbestand, het inventarisatieprogramma en diverse aanvragen en aanbiedingen van klanten en leveranciers naar zijn privé emailadres gemaild. Daarna had hij ook nog eens de desbetreffende bestanden van de bedrijfscomputer verwijderd. Mag dat?

Wie bij een bedrijf werkt, heeft vaak te maken met vertrouwelijke bedrijfsgegevens. Veel arbeidsovereenkomsten hebben dan ook een geheimhoudingsverplichting omtrent zulke informatie. Publicatie of doorgeven aan derden van die informatie is niet toegestaan. Doe je dat toch, dan kun je tot schadevergoeding worden veroordeeldgepubliceerd.

Bovendien kan gebruikmaken van bedrijfscomputers wel eens gezien worden als misbruik van ICT-faciliteiten van het werk.

Het vonnis legt niet uit waarom de werknemer dit heeft gedaan, maar gezien de tegeneis over uitbetaling van achterstallig salaris, was dit “gijzelen” van bedrijfsgegevens waarschijnlijk bedoeld als drukmiddel.

De werkgever klaagde de werknemer aan wegens schending van de geheimhoudingsverplichting. Maar dat ging niet op:

Gesteld noch gebleken is immers dat [gedaagde] informatie die hij aldus naar zijn privé emailadres heeft gestuurd aan derden heeft doorgegeven en/of geopenbaard. Wika erkent dit overigens zelf ook, nu zij heeft gesteld dat [gedaagde] tot dusver nog geen voor Wika waarneembaar gebruik heeft gemaakt/laten maken van de vertrouwelijke bedrijfsinformatie van Wika. Zolang dat niet is gebeurd kan naar het oordeel van de kantonrechter geen sprake zijn van schending van de geheimhoudingsplicht.

Wel merkt de rechter op dat dit waarschijnlijk wel te zien is als onzorgvuldig gedrag van de werknemer. Alleen, die grond voor schadevergoeding stond niet in de dagvaarding dus kon de werknemer daar niet op aangesproken worden.

Via Boek 9.

Arnoud

Kan SIDN persoonsgebonden domeinnamen wel opheffen?

Bram Heerink, inderdaad die van 112.nl, maakt zich boos over de geplande opheffing van de persoonsgebonden domeinnamen. Hij citeert artikel 13 lid 2 van het Reglement voor registratie van .nl-domeinnamen:

SIDN stelt de domeinnaamhouder rechtstreeks en/of via de betrokken Deelnemer op de hoogte van haar voorgenomen besluit het gebruik van de Domeinnaam te ontzeggen en de registratie daarvan in het Register door te halen.

en signaleert dan een gapend gat in de wet:

Want stel nu eens dat rechtsgeldig zou zijn, dat zou betekenen dat met een briefje van de SIDN alle domeinnamen in het register kunnen worden opgeheven. Dat geldt niet alleen voor persoonsdomeinnamen dat geldt voor alle domeinnamen. Het Register maakt hier immers helemaal geen onderscheid. Dat geldt dus ook voor nu.nl, abnamro.nl, gay.nl, microsoft.nl, postbank.nl, google.nl. Volgens het reglement volstaat een kennisgeving van de SIDN met het bericht dat de domeinnaam vervalt.

Een terechte zorg. Wat mij nog steeds niet duidelijk is, is welke grond uit het reglement SIDN wil gaan hanteren om de persoonsgebonden domeinnamen op te heffen. Artikel 13.2 is immers de procedure, en die kan alleen gebruikt worden als een grondslag voor opheffing uit artikel 13.1 van toepassing is. Een contract mag je alleen opheffen (ontbinden) op de manier die in het contract staat, tenzij er sprake is van een tekortkoming in de nakoming bij je wederpartij.

Artikel 13.1 van het Reglement zegt dat opheffing alleen kan als

(a) SIDN terzake een authentiek afschrift van een uitvoerbaar bij voorraad verklaard of een in kracht van gewijsde gegaan vonnis van een Nederlandse rechtbank of een arbitraal vonnis van het Scheidsgerecht Domeinnamen heeft ontvangen, waarbij Opheffing wordt bevolen;<br/> (b) het contract tussen de betrokken Deelnemer en SIDN eindigt of beëindigd wordt;<br/> (c) de Domeinnaamhouder niet langer door een Deelnemer vertegenwoordigd wordt;<br/> (d) de Domeinnaamhouder om opheffing van de (Persoons)Domeinnaam verzoekt;<br/> (e) het Registratiecontract tussen de Domeinnaamhouder en SIDN beëindigd wordt;<br/> (f) de (Persoons)Domeinnaam niet (langer) blijkt te voldoen aan de door SIDN gestelde Technische eisen en niet binnen een door SIDN te stellen termijn wel aan de Technische eisen voldoet.

Opties (a), (c) en (d) zijn duidelijk niet van toepassing. Ook optie (f), de technische eisen, lijken me niet op te gaan. Het systeem werkt gewoon, dat er slechts 500 gebruikers zijn op een totaal van 2,4 miljoen .nl-domeinnamen is geen technisch probleem.

Dan blijven opties (b) en (e) over. (b) gaat over de Deelnemer, de provider dus, die zijn contract met SIDN opzegt. Wederom niet van toepassing. Kan SIDN dan het Registratiecontract met de eigenaar van de Persoonsdomeinnaam opzeggen? Alleen, zo bepaalt artikel 14 van dat contract, “in de in het Reglement beschreven gevallen.” En dan zijn we weer terug bij de opsomming hierboven.

Bovendien hebben we hier te maken met een contract tussen SIDN en een natuurlijke persoon, want het gaat immers om persoonsgebonden domeinnamen. En dan zegt de wet (art. 6:237 sub d) dat een algemene voorwaarden zoals deze vermoed wordt onredelijk bezwarend te zijn als het

de gebruiker van zijn gebondenheid aan de overeenkomst bevrijdt of hem de bevoegdheid daartoe geeft anders dan op in de overeenkomst vermelde gronden welke van dien aard zijn dat deze gebondenheid niet meer van hem kan worden gevergd

Welk artikel SIDN dus ook aandraagt, SIDN zal moeten aantonen dat het laten voortduren van de persoonsgebonden domeinnamen niet meer redelijkerwijs van haar kan worden gevergd.

UPDATE: (1 augustus) op ISPam.nl meldt Arnout Veenman in de comments:

Op dit moment heeft SIDN naast het reguliere DRS (Domein Registratie Systeem) voor persoonsdomeinnamen er nog een apart systeem naast draaien. Dat zou de belangrijkste reden zijn waarom SIDN van de persoonsdomeinnamen af wil.

En dat zou wellicht een overtuigende dwingende reden zijn.

Arnoud

Skype veroordeeld wegens schenden GPL

In Duitsland is het bedrijf Skype veroordeeld voor schending van de GPL, melden onder andere Heise en Slashdot. Het bedrijf gebruikt open source in haar Voice-over-IP telefoon WSKP100, en bood de broncode daarvan aan op haar website (een 106 MB zipfile met een Linux kernel, Busybox, GNU binutils, curl, glibc, libjpeg, u-Boot en wpa_supplicant).

Punt is alleen dat dat niet genoeg is. De GPL eist dat je de broncode meelevert of op zijn minst een schriftelijk aanbod bijsluit om mensen de broncode toe te sturen als ze daar om vragen. Verwijzen naar een website mag alleen als de software zelf ook via een website wordt verspreid. Verspreid je de software anders, bijvoorbeeld in een telefoon dus, dan moet je meeleveren of dat aanbod bijsluiten. Verder bleek de handleiding geen kopie van de tekst van de GPL te bevatten, wat ook verplicht is.

De telefoon in kwestie is overigens afkomstig van SMC. Maar omdat Skype deze op de markt bracht, zijn zij toch verplicht om zich aan de GPL te houden. Het bedrijf kan zich niet verschuilen achter de toeleverancier (wat eerder ook D-Link niet lukte). Tegen SMC loopt een identieke rechtszaak trouwens.

iFross merkt nog op:

Zudem macht das Urteil in unmissverständlicher Weise klar, dass eine nur ungefähre Beachtung der GNU GPL nicht ausreichend ist, sondern auch Verletzungen von Lizenzdetails zum Rechtsverlust des Lizenznehmers und damit zur rechtswidrigen Nutzung der GPL-Software führen.

In het eerste vonnis inzake Sitecom werd namelijk nog simpelweg gezegd dat Sitecom niet mocht verspreiden

without at the same time – in accordance with the license conditions of the GNU General Public License, Version 2 (GPL) – making reference to the licensing under the GPL and attaching the license text of the GPL as well as making available the source code of the software “netfilter/ iptables free of any license fee.

Sitecom maakte vervolgens de software als download beschikbaar, met de zure opmerking “that these downloads are completely unnecessary unless you plan to do programming to alter the code.” Dat blijkt nu dus onvoldoende te zijn.

Op Slashdot wordt nog wat gemopperd over het Duitse vonnis, want dat gaat er vanuit dat de GPL een contract is. Maar naar Duits recht is de GPL ook een contract. Naar Nederlands recht ook.

Arnoud

Algemene voorwaarden van Internetproviders

Wanneer gelden de algemene voorwaarden van Internetproviders? Deze vraag was van belang in een recent geschil tussen het bedrijf Pander Consultancy en Internetprovider Scarlet (Planet). Pander had een zakelijke ADSL-verbinding afgenomen, maar wilde deze al snel weer opzeggen. Dat gaf de nodige problemen, waardoor Pander vijfentwintig werkdagen zonder internetverbinding heeft moeten werken en zo schade opliep. In de algemene voorwaarden van Scarlet werd aansprakelijkheid voor zulke schade echter uitgesloten. Kon Scarlet zich daarop beroepen?

Juridisch gezien is een Internetabonnement hetzelfde als elk ander contract. De ene partij betaalt een zeker bedrag, en de ander levert een dienst. In dit geval dus toegang tot Internet. Daarbij gelden natuurlijk regels, die in algemene voorwaarden vastgelegd zijn. Niet iedereen leest ze, maar deze ‘kleine lettertjes’ gelden ook als de wederpartij ze niet gelezen heeft bij het afsluiten van het contract. De enige eis is dat de gebruiker (Scarlet dus) de wederpartij (Pander) een redelijke mogelijkheid moet hebben geboden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen (art. 6:233(b) BW).

Maar, zo vertelde Pander, dat was nooit gebeurd:

De accountmanager van Scarlet, A, [is] op 23 maart 2005 bij haar langsgeweest om de overeenkomsten op te stellen en te ondertekenen. Zij heeft op dat moment aan A gevraagd haar een exemplaar te verstrekken van de door Scarlet gehanteerde algemene voorwaarden. A beschikte echter niet over een exemplaar van de algemene voorwaarden. Op het verzoek van Pander nadien alsnog een afschrift toe te zenden, zou A hebben toegezegd dat te zullen doen, doch Pander heeft nooit een exemplaar van Scarlet ontvangen, aldus Pander.

Verwarrend daarbij was wel dat Pander het contract vervolgens heeft getekend met daarin de zin “Door ondertekening van deze overeenkomst verklaart u de algemene voorwaarden van Scarlet ontvangen en geaccepteerd te hebben.”

Was dat nu genoeg om aan te nemen dat de voorwaarden toch gelden? Nee, oordeelt de rechter, de gebruiker (Scarlet) moet concreet aangeven wanneer en op welke wijze aan de wederpartij een afschrift van de algemene voorwaarden ter hand is gesteld. Het was dus aan Scarlet om meer feitelijke gegevens te verschaffen omtrent het ter hand stellen van de algemene voorwaarden. Maar:

Zij heeft dit echter niet gedaan, maar heeft volstaan met aan te voeren dat haar accountmanagers altijd een setje documenten, waaronder de algemene voorwaarden, mee zouden nemen.

En die zin uit het contract dan, waarin Pander zegt ze te hebben ontvangen?

Deze standaardbepaling is slechts een fictieve verklaring omtrent de kennisneming van de algemene voorwaarden en kan niet worden aanvaard als een nadere uitzondering waarmee aan het door de wetgever beoogde uitgangspunt van terhandstelling kan worden voorbijgegaan.

Kortom, Scarlet heeft niet bewezen dat Pander werkelijk de algemene voorwaarden heeft gehad. Daarom worden ze niet bindend verklaard. En omdat een provider gewoon aansprakelijk is voor schade bij een niet-werkende verbinding, zou Scarlet op moeten draaien voor die 25 dagen. Ware het niet dat Pander onvoldoende onderbouwd had waarom hij die schade had geleden. Daarom oordeelde de rechter dat Pander nu eerst met die onderbouwing moet komen, zodat hij daarna kan bepalen of en hoe veel schade voor de rekening van Scarlet gaat komen.

Arnoud

Honderd jaar oude EULA – op muziek

EULA’s of gebruiksovereenkomsten worden veel gebruikt bij software. Sommige zijn berucht om de creatieve beperkingen die ze gebruikers opleggen. Een veelgehoorde klacht is dan ook waarom je software niet gewoon mag gebruiken als boeken of muziek. Daar zit immers geen licentie bij, je koopt een boek of cd en kunt met dat exemplaar doen wat je wilt.

Toevallig vond ik via Slashdot een link naar een honderd jaar oude licentie voor muziek op een langspeelplaat:

This record is licensed by us for sale and use only when sold to the public at a price not less one than dollar each.

Any sale or use of this record in violation of any of these conditions will be considered as an infringement of our United States patents.

This record is only licensed for sale and use when and so long as this label remains upon it.

Opvallend dat men de dreiging met octrooi-inbreuk kennelijk overtuigender vond dan dreigen met inbreuk op auteursrecht.

Arnoud

Ontbinden koop computer op afstand wegens niet-functioneren

In een recent vonnis van de kantonrechter in Leeuwarden werd geoordeeld dat een consument terecht de koopovereenkomst op afstand (een koop via internet) met een leverancier van een computer heeft ontbonden wegens het niet behoorlijk functioneren van de computer en het tekortschieten van de leverancier om het gebrek te verhelpen. De computer bezat niet de eigenschappen die de consument ervan mocht verwachten. De leverancier van de computer kon zich niet verschuilen achter de garantie van de fabrikant van de computer.

De eiser had een computer gekocht via Internet, die last bleek te hebben van vastlopers en storingen in het beeld. De verkoper verwees hem door naar de fabrikant (Acer), die een reparatie uitvoerde. Maar toen de computer terugkwam bij de eiser, bleek

dat de computer door hem is ontvangen, maar dat alle bestanden en software zijn gewist, het nederlandstalige besturingssysteem is vervangen door een duitstalig exemplaar en de computer niet reageert op toetsenbord en muis en zichzelf weer uitschakelt.
Op grond van dit feit plus de gebrekkige nazorg heeft de eiser vervolgens de koop ontbonden. Van een computer mag je verwachten dat deze niet zomaar vastloopt. Als de reparatie niet goed uitpakt, dan mag je deze ontbinden. Bovendien, en daar ging het hier natuurlijk om, mag de verkoper niet steeds naar de fabrikant verwijzen. De consument doet geen zaken met de fabrikant maar met de winkel.

Natuurlijk mag de winkel de reparatie best door de fabrikant laten uitvoeren, maar het is en blijft de verantwoordelijkheid van de winkel dat dat allemaal goed gaat.

De verkoper moest de eiser zijn geld teruggeven. De computer moest natuurlijk ook terug, maar daar zal de eiser niet wakker van hebben gelegen.

Arnoud

Online petitie voor flexibele BUMA/Stemra contracten

Ard Boer is een online petitie begonnen waarin de BUMA/Stemra wordt opgeroepen om meer flexibiliteit in haar contracten te stoppen:

Geachte BumaStemra,

Bij deze roepen wij u op om het voor bij u aangesloten artiesten mogelijk te maken om werken onder een andere licentie dan die van uw organisatie te verspreiden.

Tot op de dag van vandaag dienen aangesloten artiesten exclusief alle werken bij u onder te brengen. Dit betekent dat artiesten niet ten volle gebruik kunnen maken van de promotie mogelijkheden van nieuwe media.

Vooral niet-commercieel gebruik van de werken wordt hierdoor bemoeilijkt terwijl veel artiesten gebruik van hun werken op niet-commerciele basis graag toestaan om publicitaire redenen.

Dit leidt tevens tot uitwassen zoals het moeten betalen aan de BUMA/STEMRA voor het streamen van eigen muziek op de eigen website door de artiest.

Wij hopen dat u ingaat op ons verzoek om op te komen voor talentvolle nieuwe artiesten die nieuwe manieren zoeken om hun muziek te exploiteren.

Gevonden via Marco Raaphorst, die er ook nog op wijst dat de BUMA/STEMRA deze flexibiliteit al in januari 2006 heeft aangekondigd tijdens het Noorderslag-festival. Sindsdien is niets meer van het initiatief vernomen.

UPDATE: de petitie is verplaatst en de oude handtekeningen zijn niet meegenomen. Handig!

Arnoud

Is de GPL een contract?

De meeste software-licenties worden gepresenteerd als een contract. Dit zijn de voorwaarden, u moet zo veel betalen, hier tekenen (klikken) alstublieft. Bij open source licenties ligt dat iets anders. Daar wordt niet geklikt en al helemaal niets betaald. Er zit een bestandje bij de software waarin de voorwaarden staan uitgelegd. Zit een gebruiker of verspreider van open source nu wel vast aan die licentie?

Naar Nederlands recht is het antwoord duidelijk: ja, natuurlijk. Zonder licentie mag je vrij weinig met andermans software doen. Installeren en gebruiken mag wel, als je de software legaal van iemand anders kreeg (art. 45j Auteurswet). Maar verspreiden mag niet zonder toestemming van de rechthebbende. Wie de software dus toch verspreidt, is dan kennelijk akkoord gegaan met de licentie.

Naar Amerikaans recht ligt dit iets lastiger. Je zit daar pas vast aan een contract als je “consideration” (een tegenprestatie) biedt voor wat de rechthebbende je geeft. Geld betalen om iets te mogen, is duidelijk consideration. Maar ook bijvoorbeeld “jij mag mijn auto lenen als ik morgen jouw grasmaaier mag gebruiken” is een geldig Amerikaans contract.

Hoe zit dat nu bij de GPL? Daar wordt niets betaald. Er is ook niet echt een andere tegenprestatie aan te wijzen. Het enige wat nog in de buurt komt, is dat de verspreider verplicht is om de broncode mee te leveren. Maar is dat nu een tegenprestatie, of een verplichting?

Eben Moglen, huisjurist van de Free Software Foundation, heeft altijd verdedigd dat de GPL geen overeenkomst is, maar wat dan heet “een eenzijdige verklaring van toestemming.”

The word ‘license’ has, and has had for hundreds of years, a specific technical meaning in the law of property. A license is a unilateral permission to use someone else’s property. The traditional example given in the first-year law school Property course is an invitation to come to dinner at my house. If, when you cross my threshold, I sue you for trespass, you plead my ‘license,’ that is, my unilateral permission to enter on and use my property.

Dit onderscheid is belangrijk. Als de GPL geen contract is, dan is verspreiding die de toestemming te buiten gaat, schending van het auteursrecht. Als de GPL een contract is, kun je verspreiders voor de rechter slepen om naleving van dat contract te eisen, maar niet meer voor schending van het auteursrecht. Ze hebben dan immers een licentiecontract gesloten, en wie een licentie heeft, schendt het auteursrecht niet. Dit werd bijvoorbeeld nog bevestigd in Sun vs. Microsoft (1999):

A copyright owner who grants a non- exclusive license to use his copyrighted material waives his right to sue the licensee for copyright infringement.

Dit zal nog belangrijk worden bij GPLv3, waar heel veel nieuwe clausules worden ingevoerd. Een kritisch commentaar vanuit dit standpunt is te vinden op ACT: GPLv3 : Welcome to Contract Law.

Update (3 juli 2012): in de octrooicontext wordt een gesloten licentiecontract gebruikt om een beschuldiging van octrooischending te pareren.

Arnoud