Connie Breukhoven wint kort geding

Connie Breukhoven heeft een kort geding gewonnen tegen de websites zijonline.nl en witheet.com, zo las ik donderdag in De Pers. Naast een rectificatie moesten beide sites hun teksten uit Google en Yahoo laten verwijderen.

De site Witheet.com had een oud gerucht opgerakeld door teksten te publiceren waarin werd gesuggereerd dat Breukhoven in het verleden als prostituee zou hebben gewerkt. Het vonnis citeert uit deze tekst het volgende:

Zoals ongetwijfeld bekent beschikt Witheet vaak over justitiedossiers, die nogal eens hier en daar impact veroorzaken. In het dossier [naam eiseres] zitten een tweetal carbondoorslagen afkomstig van de Haagse Zedenpolitie. Destijds, toen prostitutie bij wet formeel verboden was, ging de Haagse Zedenpolitie met grote regelmaat controles houden bij de dames van lichte zeden, waarna ze daarover rapportjes schreven…Volgende week zullen deze originele politiedocumenten ter verificatie van echtheid worden aangeboden bij een gespecialiseerd onderzoeksbureau. Naar rato van het te verwachten resultaat…Stay tuned!
Het is al snel een schending van iemands persoonlijke levenssfeer om dit soort beweringen zomaar te doen. Bovendien is iemand een prostituee noemen, al dan niet in bedekte termen, meestal smaad. Ook als het waar is. Het criterium is tenslotte of met de bewering iemands eer of goede naam wordt aangetast. Het algemeen belang moet gediend zijn met de publicatie.

Het bijzondere aan deze zaak was dat de site ZIJonline.nl het bericht overnam, en dus Witheet als bron gebruikte. Zij stelde dat ze best mogen melden dat Witheet het gerucht meldde. Zo valt te lezen in Nieuws.nl:

Leo van Rooijen van Zijonline schoof woensdag tegenover RTL Boulevard de schuld af op Witheet. “Wij hebben slechts gepubliceerd wat er op hun site stond.”

Nu is het wat makkelijk om te zeggen “jamaar ik herhaal alleen maar wat hij zegt”. Je hebt ook een eigen verantwoordelijkheid bij het verifiëren van berichten. Bovendien was het niet alleen maar overnemen van een bericht. ZIJonline maakte er dit van:

“[eiseres]GENOEMD ALS HOERTJE IN DOSSIER HAAGSE ZEDENPOLITIE!”
Wie krijgt binnenkort het miljoen van [eiseres] dat zij uitloofde voor wie zou bewijzen dat zij als jonge vrouw de hoer gespeeld zou hebben? Dat het miljoen door [eiseres] betaald moet worden lijkt steeds zekerder te worden. Vandaag zijn er dossiers van de Haagse zedenpolitie boven water gekomen waarin staat dat [eiseres] zich prostitueerde…
Op Witheet stond tenminste nog dat de geruchten nog nader onderzocht moesten worden. Deze tekst is veel stelliger: “waarin staat dat ze zich prostitueerde” zonder enige referentie naar de “verificatie van echtheid” die Witheet zou gaan verrichten.

Witheet voegt daar zelf nog aan toe:

Het ging Witheet er juist om, om het duidelijke signaal af te geven, dat binnen de hetze die telkens rond de familie Breukhoven ontstaat, journalisten eerst goed onderzoek dienen te doen, voordat ze wat opschrijven. Daarbij gaven wij het voorbeeld van deze aangereikte documenten. Dat bepaalde “journalisten” er een schepje bovenop doen, daarmee doelbewust en van te voren – mogelijk listig – afgewogen rechtszaken uitlokken, en vervolgens Witheet willen dwingen, de vertrouwelijk stukken te openbaren die afkomstig zijn van bronnen die bronbescherming zijn gegarandeerd, dit allemaal om een kennelijke vrijbrief te hebben om een bepaald – wellicht in potentie winstgevend – boek uit te kunnen brengen, heeft Witheet geen enkele boodschap aan (gehad).

Zowel Witheet als ZIJonline hebben rectificaties gepubliceerd.

Dit is voorzover ik weet de eerste keer dat een site niet alleen de tekst moet weghalen, maar ook de kopie zoals zoekmachines die hebben gemaakt. Bij Google en Yahoo is de tekst altijd nog enige tijd te vinden nadat het origineel is weggehaald. Beide sites kregen dan ook de verplichting om binnen 4 dagen na het vonnis Google en Yahoo per brief opdracht te geven tot verwijdering uit de zoekmachine van de publicaties, op straffe van een dwangsom van EUR 5.000,- per dag.

Arnoud

Google mag toch pornothumbnails tonen

Gevonden op Tweakers.net: Google’s afbeeldingenzoekmachine mag miniaturen (thumbnails) laten zien van de foto’s op de pornografische site van Perfect 10, zo besliste het Amerikaanse 9e Hof van Beroep woensdag.

De afbeeldingenzoekmachine laat kleine versies van een plaatje zien, en linkt door naar de oorspronkelijke pagina. Dat ziet er bijvoorbeeld zo uit:

Iusmentis gif framed

Hierbij wordt gebruik gemaakt van frames, iets waar begin jaren 2000 een hoop juridisch gedoe over was, maar omdat frames eigenlijk best onhandig zijn is dat een beetje op de achtergrond geraakt.

Nu dan toch weer de vraag: mag een zoekmachine de resultaten van een zoekopdracht in een frame laten zien, met daarboven een frame met haar eigen logo?

Naar Amerikaans recht is het antwoord dus ja, wanneer er sprake is van een fair use.

Om een gebruik als “fair” te laten kwalificeren, moet een analyse worden gemaakt van de volgende factoren:

  1. Het doel en karakter van het gebruik, inclusief de vraag of het gebruik commercieel is of educatief en non-profit;
  2. De aard van het beschermde werk;
  3. De omvang en de scope van het overgenomen deel in verhouding tot het beschermde werk als geheel; en
  4. Het effect van het gebruik op de potentiële markt voor of waarde van het beschermde werk.

Het moge duidelijk zijn dat deze analyse in de praktijk bijzonder lastig kan zijn. De interpretatie van deze vier factoren wordt bepaald door eerdere rechtspraak in vergelijkbare gevallen. Alleen afgaan op de omschrijving uit de wet is dus niet voldoende.

Google had recht op fair use omdat het doel en karakter van het gebruik “transformative” was, zoals dat heet. Ze veranderden het originele plaatje significant, door er alleen een thumbnail van te maken en er bij te zetten waar het origineel vandaan komt. Uit het vonnis:

Although an image may have been created originally to serve an entertainment, aesthetic, or informative function, a search engine transforms the image into a pointer directing a user to a source of information. … [A] search engine provides social benefit by incorporating an original work into a new work, namely, an electronic reference tool.

Of deze zaak in Nederland ook zo zou uitpakken, is nog maar de vraag. De Nederlandse auteurswet kent het begrip fair use niet. Google zou moeten betogen dat zij citeren uit de site in kwestie om aankondiging te doen van de inhoud. Dat kan werken maar is nog niet eerder in een rechtszaak verdedigd.

Er is een eerdere zaak over frames geweest, maar daarbij werd door de framer de indruk gewekt dat het materiaal waar hij naar verwees zijn eigen werk was. En dat doet Google niet.

UPDATE: bij Ars Technica wordt nog de vraag gesteld wat dit kan betekenen voor Google Book Search.

Arnoud

Google niet aansprakelijk voor zoekresultaten

Afgelopen donderdag besliste de rechtbank Amsterdam dat Google niet onrechtmatig handelt als er bij zoekresultaten ongewenste links verschijnen. De kern van het vonnis:

De zorgplicht van Google reikt niet zover dat zij aansprakelijk is voor de bereikbaarheid van die informatie van die ander, indien zij niet weet of redelijkerwijs behoort te weten dat die informatie apert onrechtmatig is. In dit geval was het voor Google redelijkerwijs onmogelijk om tot de conclusie te komen dat de informatie niet correct was.

In dit geval ging het om links naar sekssites die verschenen wanneer mensen naar een tv-presentatrice zochten, zo meldt het Juridisch Dagblad. De sekssites hadden de naam van deze presentatrice in hun webpagina verstopt, zodat Google zou denken dat hun sites relevant waren wanneer mensen op haar naam zochten. En dat doet Google dan ook natuurlijk. Zij vond het uiteraard erg vervelend dat zij “ten onrechte in verbinding wordt gebracht met sekssites en dat ten onrechte de suggestie wordt gewekt dat zij op de betreffende sites naakt staat vermeld, als playboy dient en fungeert als sexcamgirl.”

Een klacht bij Google leverde op:

Het spijt ons dat deze onverwachte resultaten werden weergegeven op Google. Uw e-mailbericht is doorgestuurd naar het betreffende team. We waarderen uw hulp bij het handhaven van de kwaliteit van onze zoekresultaten.
Later heeft Google wel de links op haar zwarte lijst gezet. Probleem was wel dat dit tijdelijk is, bij de volgende indexatie-slag kunnen de sites zo weer terug zijn. Vandaar dus een kort geding om Google permanent te verbieden deze sites te laten zien bij zoekopdrachten voor haar naam.

Op zich is het zo dat een provider aansprakelijk gesteld kan worden voor de inhoud van sites waar ze naar verwijzen, als de inhoud van de site waarnaar ze verwijzen, onrechtmatig is. Dit volgt uit de Indymedia/Deutsche Bahn uitspraak, waarin o.a. werd geoordeeld:

Aangezien Indymedia weet dat enkele op haar website geplaatste hyperlinks leiden tot [onrechtmatige publicaties], handelt zij … onrechtmatig jegens Deutsche Bahn door geen maatregelen te treffen om verspreiding van de onrechtmatige informatie te staken. Daaraan doet niet af dat Indymedia, als persmedium, de gewraakte informatie niet tot haar eigen informatie maakt. De vraag welke vorm van hyperlinken wordt gebruikt is in dit verband niet van belang. Doorslaggevend is dat Indymedia het technisch mogelijk maakt en laat de informatie te bereiken.
Google is volgens de wet net zo goed een provider van informatiediensten als een website-beheerder. Een verschil is wel dat dat Google met een volledig geautomatiseerd proces het Web doorzoekt en in haar index plaatst. In een eerdere zaak, over een MP3-zoekmachine, vond de rechter dan ook dat bij zoekmachines een andere regel moest gelden:
De handelwijze [van de zoekmachine] is niet zonder meer onrechtmatig jegens al diegenen aan wie het auteursrecht dan wel de naburige rechten op de mp3-muziekbestanden toekomt, ook al is zij bekend met het feit dat degenen die de bestanden openbaar maken inbreuk plegen op de auteursrechten dan wel naburige rechten van derden. Onderzocht moet derhalve worden of die handelwijze in de bijzondere omstandigheden van dit geval desalniettemin als onrechtmatig moet worden gekwalificeerd.
Pas als er iets bijzonders is, kan een zoekmachine dus aansprakelijk zijn (bij die MP3-zoekmachine was dat zo).

Deze regel werd bevestigd in het Google-vonnis:

Het ‘crawlen’, indexeren en ‘ranken’ heeft een technisch, automatisch en passief karakter en Google kan in beginsel dan ook niet verantwoordelijkheid worden geacht voor de uitkomst van een zoekopdracht en de inhoud van de zoekresultaten.
Er waren geen bijzondere omstandigheden te vinden. Het was voor Google redelijkerwijs onmogelijk om tot de conclusie te komen dat de informatie niet correct was, zo oordeelde de rechter. Pas als het “onmiskenbaar onrechtmatige” informatie is, zou dat misschien anders zijn. Normaal kan Google niet weten of een pagina een trefwoord terecht vermeldt. Zelfs niet als de persoon wiens naam gebruikt wordt, daarover klaagt bij Google. En dan kan Google niet aansprakelijk gehouden worden voor zoekresultaten.

Arnoud

Google koopt DoubleClick – privacy-probleem of niet?

Vorige week werd bekend dat Google het advertentiebedrijf DoubleClick koopt. Alhoewel Google heeft laten weten dat DoubleClick naar alle waarschijnlijkheid als zelfstandig bedrijf zal blijven opereren onder het nieuwe moederbedrijf, blijven een hoop mensen zich toch zorgen maken over de privacy-aspecten van deze aankoop. Zowel Google als Doubleclick houden gigantische hoeveelheden gegevens bij over de sites die je bezoekt.

Google weet precies wat je zoekt, en Doubleclick weet welke sites je bezoekt. De combinatie van die twee betekent dan dat Google alles weet wat je op het Web uitspookt. In een recente column (gevonden via Tech Law Prof Blog) geeft David Lazarus een paar mooie voorbeelden. In Nederland werd Remy Chavannes er ook al nerveus van. En Google heeft nu zelfs de Web History dienst die je laat zoeken in alles wat je gedaan hebt via Google, zo las ik op Ars Technica.

Maar is dit nu wel zo’n reden tot zorg? Beide bedrijven bestaan al lang, en houden al even lang al zelf genoeg gegevens bij over gebruikers. Daarmee kunnen ze passende advertenties tonen, en kennelijk zitten een hoop mensen daar op te wachten. Google sleepte tenslotte alleen vorig kwartaal al vier miljard dollar aan advertentie-inkomsten binnen.

Tekenend vind ik wel dat de grootste protesten komen van Microsoft en AT&T. Microsoft was immers eerder zelf van plan om Doubleclick te kopen. Als privacy vooral een zuur argument blijkt van de verliezende concurrent, dan zal het wel meevallen met die inbreuken die GoogleClick gaat plegen. Toch?

Arnoud

Google vrijgesproken van claim inbreuk merkrecht Farmdate

Zoekmachine Google handelt niet onrechtmatig door het aanbieden van haar dienst Adwords waarmee mogelijkerwijs door derden inbreuk gemaakt wordt op de merk- en handelsnaamrechten van anderen, zo meldt Ribbert van der Kroft advocaten op haar weblog.

Het bedrijf Endless Webdesign biedt dating-diensten aan onder de handelsnaam Farmdate. Deze naam was ook als merk gedeponeerd voor datingdiensten. Adverteerders kochten gesponsorde koppelingen, onder andere voor pornosites, bij Google die moesten verschijnen als dit woord werd ingetypt. Farmdate maakte bezwaar omdat dit afbreuk doet aan de reputatie van het merk en de onderneming.

Nu was dit een kort geding, waarin niet uitgebreid op de zaak kan worden ingegaan. De rechter moest inschatten of het waarschijnlijk was dat Google zou winnen als de zaak volledig uitgevochten zou worden.

De eerste vraag is of er sprake zou zijn van merkinbreuk. Google stelde dat zij geen advertentie koppelde aan “farmdate” maar aan de woorden “farm” en/of “date”. Die beide woorden zijn beschrijvend, en merkinbreuk kan niet als het woord in kwestie beschrijvend is. De rechter concludeert dan ook:

Ten aanzien van het gebruik van `farm date’, `farm-date’ als adword geldt dat twijfel mogelijk is omtrent de vraag of het gebruik van deze adwords een inbreuk op de merkenrechten van Endless Webdesign oplevert. Dit brengt mee dat van Google in de gegeven omstandigheden niet kan worden verlangd, dat zij optreedt tegen dit gebruik, in het bijzonder valt niet in te zien dat het voor Endless Webdesign onmogelijk is zelf de desbetreffende adverteerders op de gestelde inbreuk aan te spreken.

Verder vond de rechter het niet redelijk om van Google te verlangen dat deze de woorden “farm” en “date” niet meer zou verkopen als Adwords. Zeker voor het woord “date” kan dat natuurlijk niet:

Onrechtmatig handelen levert het gebruik van dit systeem niet op. Het is alleszins gebruikelijk – bijvoorbeeld in advertentiepagina’s van dagbladen en van gidsen zoals `De Gouden Gids’ – om advertenties, die globaal dezelfde goederen of diensten aanbieden, in één rubriek onder te brengen. De lezer wordt – evenals de internetgebruiker – geacht daaruit zelf te kiezen wat hij al dan niet van belang acht. Van Google kan niet worden verlangd daarin een beperkende rol te spelen door – zoals Endless Webdesign voorstelt – een filter te plaatsen, zulks behoudens bijzondere omstandigheden, die zich hier niet voordoen.

Het vonnis staat op Rechtspraak.nl. De merkhouder kan nog in hoger beroep of een bodemprocedure aanspannen.

Arnoud