Starbucks gaat porno blokkeren op zijn gratis wifi

Na jaren van protestacties heeft Starbucks in de VS besloten om porno te blokkeren op de gratis wifi-netwerken in zijn koffiezaken. Dat las ik bij RTL Nieuws vorige week. De koffieketen staat al jaren onder druk van de bezorgde burgers van ‘Enough Is Enough’, die fel tegen porno is en bedacht heeft dat Starbucks wezenlijke invloed daarop kan uitoefenen. Starbucks gaat nu overstag, waarschijnlijk vanuit bezorgdheid om haar reputatie – ik zag het argument “veroordeelde zedendelinquenten gaan dan ook in de Starbucks porno kijken” en dan wordt het ongezellig. Wel vooralsnog alleen in de VS, maar het riep toch de vraag op hoe dit bij ons zou uitpakken. Is dat niet in strijd met netneutraliteit?

Netneutraliteit is het beginsel dat alle internetverkeer gelijk moet worden behandeld. Er mag geen onderscheid op afkomst of inhoud worden gemaakt, behalve in een beperkte set situaties zoals netwerkbeveiliging of een wettelijke plicht. Een internetprovider mag dus geen toeslag vragen voor bijvoorbeeld internetbellen, maar mag ook geen blokkades opwerpen tegen ongepast (maar legaal) internetverkeer zoals pornografie.

In Nederland hadden we als tweede land ter wereld een wet die netneutraliteit regelde. Daarbij was lange tijd onduidelijk of dit nu gold voor iedereen die een ander op internet liet, of alleen voor ‘echte’ internetproviders die het algemene publiek toelieten.

De Europese Verordening op dit gebied die tegenwoordig geldt, lijkt duidelijk genoeg:

Aanbieders van internettoegangsdiensten behandelen bij het aanbieden van internettoegangsdiensten alle verkeer op gelijke wijze, zonder discriminatie, beperking of interferentie, en ongeacht de verzender en de ontvanger, de inhoud waartoe toegang wordt verleend of die wordt verspreid, de gebruikte of aangeboden toepassingen of diensten, of de gebruikte eindapparatuur.

Echter, een ‘aanbieder’ wordt in het vorige artikel gedefinieerd als een “onderneming die openbare communicatienetwerken of openbare elektronische communicatiediensten aanbiedt”. Een koffieketen zoals Starbucks voldoet niet aan die omschrijving, omdat hun netwerk en dienst alleen toegankelijk is voor het beperkte publiek dat haar cafés bezoekt. Dus ja, dit zou mogen.

Wel denk ik dat Starbucks dit expliciet moet melden, omdat anders een essentieel aspect van de geboden dienst (koffie met internet) ontbreekt. Dit vanuit de algemene informatieplichten die je als winkelier hebt. Ik weet alleen niet goed hoe je dát bordje zou moeten formuleren.

Arnoud

Natuurlijk gaat AI ook weer voor porno gebruikt worden

Al jaren is het devies dat porno innovatie stimuleert. Niet heel gek, want het is goed geld verdienen daarmee en wie de concurrentie voor kan blijven met een nieuw trucje, zal dan ook niet aarzelen. Ergens zou je dan ook niet verbaasd moeten zijn dat ook kunstmatige intelligentie zijn opmars maakt in de porno-wereld. Meer specifiek: het fenomeen “deep fakes” zoals door Vice gerapporteerd, door AI gemaakte nep-porno met willekeurig gekozen personen in de hoofdrol.

Op zich is het niet nieuw, het idee dat je het gezicht van persoon A plakt op het lijf van persoon B die met een seksueel expliciete handeling bezig is. Dat was alleen altijd relatief bewerkelijk, helemaal als je dat met videobeelden wilde doen. Er is niet echt software daarvoor, behalve hele grote dure pakketten waar de filmindustrie scenes mee bewerkt.

Enige tijd geleden maakte een Reddit-gebruiker een creatieve toepassing van AI waarmee dit ineens wél kan op video, althans videootjes tot een seconde of tien. Heel kort door de bocht: de AI wordt getraind op het gezicht van het doelwit, en corrigeert in de bronvideo dan het aangewezen gezicht totdat het genoeg lijkt op het doelwit. Dit soort correcties zijn technisch niet heel nieuw, ze worden ook gebruikt om gewone foto’s op te knappen. De toepassing is natuurlijk wel vernieuwend, en dat was mijn punt uit de eerste alinea: porno is een sterke driver om nieuwe technologie populair te maken en verder te ontwikkelen. Want nu dit mogelijk blijkt, wordt het interessant om ook eens naar andere toepassingen te kijken: concurrenten of politieke tegenstanders voor gek zetten, of vals bewijs in burenruzies maken, om eens wat te noemen.

Specifiek bij porno, kun je er wat aan doen als je jezelf hierin terugziet? In Amerika niet, maar bij ons wel: dit is natuurlijk een geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens (en ook nog eens bijzondere, immers seksualiteit) en daar is gewoon uitdrukkelijke toestemming voor nodig. Zonder toestemming zou alleen het legitiem eigen belang een grondslag kunnen zijn, maar bij pornografie kan ik me dat belang gewoon niet voorstellen.

In Amerika ligt dit iets moeilijker, omdat ze het daar niet als privacyschending zien omdat het beeld niet over jou gaat maar over een ander (de acteur/actrice). Een klacht daarover is dus juridisch lastiger afdwingbaar, en platforms zoals Reddit zijn niet verplicht erop in te grijpen. Dat maakt het in de praktijk moeilijk om er wat aan te doen.

Arnoud

Franse Facebookgebruikers mogen in Frankrijk rechtszaak voeren over terms of use

facebook-dislike-like.pngEen Franse Facebook-gebruiker wiens account werd geblokkeerd na het plaatsen van een naaktafbeelding, mag het sociale netwerk in Frankrijk voor de rechter slepen. Dat meldde Nu.nl vorige week. Facebook had in eerste instantie gesteld dat alleen de Californische rechter bevoegd is zo’n geschil te horen, omdat dat nu eenmaal in de TOU staat. Maar de Franse hogerberoeprechter oordeelt anders.

De gebruiker is een Parijse leraar die linkte naar een artikel over de schilder Gustave Courbet, en daarbij een foto van een naaktschilderij toonde. Facebook zag dit als overtreding van de TOU en blokkeerde zijn account. De leraar maakte bezwaar, wat uiteraard weinig uithaalde, en stapte naar de (Franse) rechter.

Daar was Facebook het mee oneens: in de Terms of Use van het netwerk staat duidelijk dat alleen de Californische rechter bevoegd is bij geschillen. Maar zowel in eerste instantie als in hoger beroep veegt de Franse rechter dat van tafel. In het Europese consumentenrecht is het een vrij uitgemaakte zaak dat je de toegang tot jouw rechter niet kunt ‘wegtekenen’ met een contract. De rechtbank voor jouw woonplaats is eigenlijk altijd bevoegd. En dat geldt dus ook wanneer het gaat om internetdiensten.

Inhoudelijk is er dus nog niets beslist, het enige dat we nu weten is dat Facebook met haar TOU niet de consumentenrechten opzij kan zetten. Dat heeft een redelijk juridisch ‘duh’-gehalte, maar het is toch fijn om te weten. De volgende slag gaat zijn of Facebook haar (Amerikaans-morele) regels mag opleggen ten koste van wat in andere landen gebruikelijk is. Naakt, en zeker in de kunst, is in Europa vrij normaal. Amerikanen zijn zo preuts als wat – een tepel is eigenlijk al bizar, toon liever een machinegeweer of een afgehakt hoofd.

Op zich zou je zeggen, het is Facebooks netwerk dus hun regels. Maar Facebook is wel iets meer dan een dorpscafé waar de eigenaar wat rare opvattingen heeft. De discussie hebben we al vaker gehad – wanneer moet een internetdienst zich conformeren aan de mores van een land, in plaats van andersom. Ik ben heel benieuwd hoe dit uit gaat pakken, want het zou een interessant precedent zijn. Er is immers niets illegaals aan de uitingen, noch in de VS noch in Frankrijk. Het zou dus zuiver gaan over “mag Facebook haar eigen regels stellen”, en die had ik nog niet eerder gezien.

Arnoud

Franse rechtbank heeft jurisdictie over Amerikaanse Facebook

facebook-upload.pngEen Franse rechtbank acht zich bevoegd een uitspraak te doen over Facebook, las ik bij The Verge (dank, Franc). De zaak was aangespannen door een Franse leraar, die het kunstwerk l’Origine du Monde (NSFW) op zijn Facebookpagina had opgenomen en zijn account vervolgens geblokkeerd zag wegens overtreding van de antipornoregels (want vagina) van de blauwe socialmediasite. Over de vraag of Facebook dit mocht doen, is nog geen uitspraak – maar het eerste verweer dat de man naar Californië had moeten komen voor zijn klacht, wordt dus verworpen.

De kwestie van jurisdictie (wie is bevoegd om over wie te oordelen) is bij internet altijd een lastige. De vuistregel uit zo’n 6000 jaar recht is dat als ze fysiek bij je kunnen, je onder hun wet valt, en anders niet. Soevereniteit and all that. Maar die regel werkt met internet veel minder. Zet je server in Duitsland, neem een .to domein en routeer je verkeer door een Antilliaanse VPN. Wie gaat er nu over je?

We hebben een aantal uitspraken gehad waarin het bijvoorbeeld ging over waar je op richt of waar je acties effect hebben. Een dergelijke lijn hanteert deze Franse rechter nu ook, als ik het goed zie. De uiting was in het Frans, gedaan door een Fransman en gericht op een Frans publiek, dus wat zullen we nou krijgen, dat is een Franse kwestie dus kunnen wij een uitspraak doen.

De inhoudelijke vraag is overigens minstens zo interessant. Mag Facebook zomaar zeggen, “dit vinden wij porno, weg ermee” terwijl het in Frankrijk gewoon kunst is? Mag Facebook wereldwijd Amerikaanse normen opleggen, of moeten ze per land kijken wat de regels zijn en dus bijvoorbeeld in Frankrijk naakt makkelijk toestaan en geweld snel censureren, terwijl men in de VS het omgekeerde zou doen?

Natuurlijk kun je zeggen, Facebook is een bedrijf en dus mogen ze hun eigen regels hanteren. Maar Facebook is niet zomaar een bedrijf – ze zijn groter dan menig land en kunnen daarmee effectief meer censuur uitoefenen dan een gemiddelde rechtbank. Dat argument zou dan met zich meebrengen dat als je maar groot genoeg bent, je onder dezelfde regels valt als overheden en dus net zo neutraal en open moet zijn als de overheid als het gaat om de rechten van je gebruikers.

Arnoud

Duitse pornoboer jaagt op Nederlandse downloaders

class-a-ip-address.pngUPC hoeft vooralsnog de identiteit van klanten die porno downloadden niet te verstrekken, las ik bij Webwereld. Een Duits pornobedrijf had bij de internetprovider de NAW-gegevens geëist van IP-adressen die bij UPC-klanten in gebruik waren. Uit het vonnis blijkt waarom UPC dit niet hoeft: er was simpelweg geen flintertje fatsoenlijk bewijs.

In beginsel is een internetprovider al een hele tijd verplicht NAW-gegevens van klanten af te geven als blijkt dat die klanten zich schuldig maken aan onrechtmatig gedrag en er niemand anders dan de provider ze kan identificeren. Dat geldt natuurlijk ook voor downloaden uit illegale bron, nu dit illegaal blijkt te zijn. Dus op zich niet zo gek dat bedrijven dergelijke claims gaan indienen.

UPC had een interessant verweer: die hoofdregel uit het Lycos/Pessers gaat hier niet op, want gezien de aard van de films zouden er gegevens over seksuele voorkeurens van die klanten afgegeven mogen worden. En dergelijke gegevens vallen onder een strenger regime dan normaal onder de Wet bescherming persoonsgegevens. De rechter vindt echter dat deze link te vergezocht is, omdat het primair gaat om “gegevens van commerciële aard”.

Een ander verweer van UPC had meer succes. De uitgeversnamen op de hoesjes zijn een andere dan de eisende partij hier. En partij A kan niet claimen wegens inbreuk op auteursrecht van partij B, dus hoe zit dat? Het antwoord van het filmbedrijf is wat onduidelijk.

Ook blijkt er volgens UPC te kunnen worden getwijfeld aan de juistheid van de tijden bij de verzamelde IP-adressen. Omdat die snel kunnen wijzigen, is het belangrijk zeker te weten dat de tijden kloppen, anders pak je (haha) de verkeerde. De rechter wil geen uitspraak doen over de juistheid van de gebruikte tool, omdat er geen onafhankelijke IT-deskundige in de zaal was.

Nadat tevens verwarring was gezaaid over het onderscheid tussen seeders en downloaders en de vraag of streamen eigenlijk wel onder het downloadverbod valt (ehh), heeft de rechter er genoeg van: jongens, we zitten hier om in kort geding een snelle uitspraak te doen, en dit is gewoon té moeilijk met al deze onduidelijkheden en technische complexiteit. De eis wordt dan ook niet toegewezen en de pornoboer mag zijn juridisch huiswerk opnieuw doen.

Arnoud

Een admin die zomaar illegaal materiaal wist, mag dat?

delete.pngEen lezer vroeg me:

Ik werk als systeembeheerder bij een middelgroot bedrijf. Na klachten over volgelopen netwerkschijven ben ik eens gaan onderzoeken waar dat door kwam, en ik trof grote verzamelingen illegaal gedownloade films, muziek en software aan. (Plus de nodige porno die ik bepaald niet hoefde te zien.) Dat mag natuurlijk niet, dus dat heb ik direct gewist. Maar nu krijg ik boze gebruikers in de mail die mij verwijten de wet te schenden. Dat is toch de wereld op zijn kop?!

Eh, nou, niet helemaal. Dit gaat vast niet goed vallen bij systeembeheerders, maar: een netwerkaccount met eigen opslag is een privéruimte net als de locker bij de ingang of de bureaulades op kantoor. Daar mag je als BOFH dus niet zomaar in gaan snuffelen en al zéker niet zomaar dingen uit weggooien, ook niet als jij denkt dat ze illegaal zijn.

En nee, het is niet illegaal om op je werk muziek of films, of zelfs porno te hebben staan die je hebt gedownload uit illegale bron. Dat staat daar voor je eigen, ahem, gebruik, en daar heeft de werkgever dus in principe niets mee te maken. Pas als collega’s er last van krijgen zou je daarop aangesproken kunnen worden. Maar wie met koptelefoon op een muziekje wil luisteren, mag dat met een mp3-verzameling uit illegale bron.

Verder mag monitoren in principe alleen op anonieme basis, en moet dit gericht zijn op werkgeversbelangen als overlast, schade of storingen. Als ik 20MB aan MP3-tjes in mijn account heb, heeft niemand daar last van. Daar moet het beheer afblijven. Wordt het 20GB, dan lopen er schijven vol en dat kan wellicht een onderzoekje rechtvaardigen. Of als je heel veel inlogs op mijn account ziet vanaf IP’s over de hele wereld. Dat is een aanwijzing dat ik aan filesharing doe (of dat mijn account gecompromitteerd is) en dan mag je ingrijpen.

Zo’n onderzoek zou in eerste instantie anoniem moeten gebeuren. Waarom is die schijf vol, en bij wie kunnen we de vraag neerleggen “ruim eens wat bestanden op”? Persoonsgericht monitoren (wat spookt die Engelfriet uit op ons systeem) mag alleen bij concrete aanwijzingen dat die persoon iets fout doet, en het hoe en wat wordt dan gedocumenteerd in het IT-reglement. Bijvoorbeeld: als uit het maandelijks dataverkeer-rapport blijkt dat er zeer overmatig wordt gedownload, dan mogen we gaan kijken wie daarvoor verantwoordelijk is en die persoon daarop aanspreken. Wel zou ik dan een waarschuwing verwachten naar alle medewerkers toe.

Het verbaast me soms hoe makkelijk sommige systeembeheerders omgaan met data van medewerkers. Maar in dit geval verbaast het me nóg meer dat mensen gaan klagen dat hun porno is gewist.

Arnoud

Concurrentje pesten middels pornosite

porno.jpgOk, wat was u denkende. Dat was mijn eerste gedachte bij het lezen van dit vonnis over twee concurrerende fietsenzaken waarbij de één een domeinnaam had geregistreerd die vrijwel identiek was aan die van de concurrent. En wel op het moment dat ik las “Deze domeinnaam wordt gelinkt aan een pornografische website.” Echt.

Het vastleggen van de domeinnaam die lijkt op de bedrijfs- of domeinnaam van een concurrent is op zich al dubieus, maar als je dit soort dingen gaat doen moet je niet gek opkijken als je meteen verliest. Je zult een héél goed verhaal moeten hebben waarom je dat doet, en dat was er in dit geval niet:

Ter comparitie heeft de heer [Gedaagde] uitgelegd dat hij de concurrentie van [Eiser] vreest en de domeinnaam geregistreerd heeft om die aan [Eiser] te kunnen verkopen ‘als er rare dingen zouden gebeuren’. De rechtbank vermag niet in te zien wat [Gedaagde] hiermee bedoelt.

En als de rechtbank niet snapt wat je bedoelt, gaat men zelf bedenken wat je zou kunnen bedoelen:

[D]de rechtbank [is] van oordeel dat er geen andere reden geweest kan zijn dan het dwarszitten van haar concurrent. Dit dwarszitten kan gelet op de concurrentiestrijd tussen partijen gericht zijn geweest op misleiding van klanten en potentiële klanten van [Eiser].

Voor de pornosite was wél een verklaring: waarschijnlijk was de site gehackt. Een naburige school had ook last van zulke doorlinks. Op zich legitiem, het kan gebeuren dat je dat soort rommel op je site krijgt. Maar dat kwam hier niet heel geloofwaardig over. De politie had de laptop van de gedaagde directeur onderzocht en geen sporen gevonden van gehackt zijn (of van het aanbrengen van pornolinks), maar wél geconstateerd dat er van alles weg was.

De rechtbank gelooft er dus niets van. Concurrentje pesten, dat is het. En dat mag niet, dus meneer moet stoppen met het gebruik van die domeinnaam. Gek genoeg geen overdracht.

Ook was er schadevergoeding geëist. Maar wat ís die schade? Schade moet je aantonen, je kunt niet zomaar een bedrag uit de lucht grijpen. En ondanks het toch behoorlijk specifieke bedrag van 12.722,50 euro dat men eiste, vond de rechtbank dat niet gebleken was van schade. De doorlink was maar zó kort in de lucht (Tweede Paasdag ook nog eens) en geen enkele klant had aangegeven hierom afgehaakt te hebben.

Arnoud

Een minderjarige bestelt iets, wat kan ik doen?

Een lezer vroeg me:

Ik bied op internet een spel aan waarbij je moet betalen voor premiumfunctionaliteit. Vorige week kreeg ik een brief van een rechtsbijstandsverzekeraar dat ik een bepaalde dienst moet annuleren, en al het betaalde geld moet teruggeven, omdat een minderjarige de creditcard van zijn vader had gebruikt zonder toestemming. Ik heb het account geblokkeerd, maar moet ik ook geld terugbetalen? Ik heb bij registratie gevraagd of mensen 18+ zijn, en als je dat niet aanvinkt dan kun je geen account aanmaken.

Hoofdregel uit de wet is dat een minderjarige (jonger dan 18 jaar) geen contracten mag afsluiten zonder toestemming van zijn ouders. Uitzondering is als het gaat om producten of diensten die ongebruikelijk zijn voor zijn leeftijd. Een kind van tien mag dus snoep kopen bij de Jamin maar geen fiets bij de fietsenmaker. Op internet mag een tienjarige credits kopen voor Habbo Hotel of ander spelletje, maar geen webhostingpakket. Een vijftienjarige mag wel hostingpakketten afnemen want dat is vrij normaal (mits het een basic pakketje is).

Als de minderjarige iets ongebruikelijks heeft besteld, en de ouders maken bezwaar, dan draait de wederpartij in beginsel voor de kosten op. Hij moet alle aanbetalingen teruggeven en op eigen kosten alles terugdraaien. Er is een uitzondering voor het geval het geleverde de minderjarige tot daadwerkelijk voordeel heeft gestrekt (art. 6:209 BW en 6:276 BW). Hij moet dan de kosten van het geleverde vergoeden.

Plat gezegd: de minderjarige moet werkelijk iets hebben gedaan met hetgeen waarvoor is betaald. Het opnemen van een op zijn bankrekening gestort geldbedrag is een voorbeeld. Het aankopen van goederen in een online spel zou daar m.i. ook kunnen vallen. Credits vind ik een twijfelgeval – daar doe je nog niks mee. Idem voor vooruit betalen van bv. een hostingabonnement.

Soms is een schadeclaim richting de minderjarige mogelijk (Hijma p. 145). Hij moet dan onrechtmatig hebben gehandeld, bijvoorbeeld door opzettelijk te liegen of een vervalst identiteitsbewijs te laten zien. Een “Ja ik ben 18+” vakje moeten aanvinken zou daaraan kunnen voldoen, maar het is nog nooit getest in de praktijk. Essentieel is wel dat het bedrijf íets moet doen op het gebied van leeftijdscontrole. Als het bedrijf niets vraagt, kan de minderjarige niet verweten worden te hebben gelogen over zijn leeftijd immers.

Vanwege het 18+-vakje zou ik dus geneigd zijn te zeggen dat je een vergoeding mag rekenen voor de daadwerkelijk afgenomen diensten, maar niet meer. Heeft hij bijvoorbeeld een jaarabonnement genomen en komt dat na een maand uit, dan mag je 1/12e van het jaarabonnement houden – als hij gebruik heeft gemaakt van de dienst in die maand natuurlijk. Ook kosten die je daadwerkelijk gemaakt hebt bij je eigen leveranciers, mag je als vergoeding opvoeren. Het restant moet dan wel terug.

Arnoud

Spitsnieuws mag ex-kamerlid niet langer pornobaron noemen

pornobaron-spitsnieuws.pngSpitsnieuws mag een ex-Tweede Kamerlid van de PVV niet langer ‘pornobaron’ noemen. Dat bepaalde de rechtbank in kort geding vorige week. De man werkte bij een internetbedrijf dat diensten leverde voor adult service providers, maar was niet zelf betrokken bij de inhoud. Daarom is die titel tendentieus en nodeloos kwetsend, en moeten de berichten uit het online archief van Spitsnieuws gehaald.

In berichten bij Spitsnieuws en enkele andere media werd de man consequent als ‘pornobaron’ aangemerkt omdat de bedrijven waar hij werkte, veel pornosites hostten en ook infrastructuur (inclusief billing) voor sekslijnen aanboden. Dat was niet genoeg voor deze conclusie, oordeelt de rechtbank. Men leunt daarbij zwaar op een uitspraak van de Raad voor de Journalistiek die in januari oordeelde dat de grenzen overschreden waren van hetgeen, gelet op de eisen van journalistieke verantwoordelijkheid, maatschappelijk aanvaardbaar is.

Ook lijkt uit te maken dat de diensten die deze bedrijven aanboden, “eerder erotisch dan pornografisch” zijn. Het verschil ontgaat me. En bovendien: spreek je dan niet eerder van softporno dan van erotiek?

Hoe dan ook, er zijn te weinig feiten om te mogen zeggen -zelfs bij wijze van ironische overdrijving- dat meneer een pornobaron of ‘koning van de online porno’ is. En omdat hij naar verwachting last zal hebben van het archief van Spitsnieuws wanneer mensen hem googelen, vindt de rechtbank het gepast dat Spitsnieuws haar archief opschoont.

4.11. [eiser] heeft er het meeste belang bij ” en dit belang is tevens spoedeisend ” dat hij in de toekomst niet langer als “pornobaron” en “koning van de online porno” wordt aangeduid en dat hij niet in samenhang met deze termen ‘naar boven komt” indien bezoekers van het internet naar hem op zoek zijn in het digitale archief van Spitsnieuws.

Wel wordt de vordering beperkt tot berichten waarin zijn naam wordt genoemd en een term wordt gebruikt waarin ‘porno’ opgenomen is. De rechtbank vindt niet dat hiermee sprake is van censuur, want als er nieuwe feiten opduiken die dergelijke termen wél rechtvaardigen, dan mag Spitsnieuws daar alsnog over rapporteren. Ook mag men melden dat de ex-politicus ooit in verband is gebracht met porno, alleen mogen daarbij de termen “pornobaron”, “koning van de online porno” en dergelijke niet vallen.

Een rectificatie vindt de rechtbank te erg:

Een rectificatie zoals gevorderd onder II wordt in de gegeven omstandigheden niet proportioneel geacht, mede gezien de relatief geringe omvang van de gewraakte artikelen en gezien de min of meer terloopse wijze waarop de termen “pornobaron” en “koning van de online porno” in die artikelen zijn opgenomen.

Spitsnieuws zelf ziet het als gelijkspel omdat ze niet hoeven te rectificeren maar wel moeten weghalen.

Ik moet zeggen, ik vind zelf rectificeren een beter middel dan weghalen. Het uitpoetsen van uitingen gaat véél verder dan er een kadertje boven zetten “Dit bericht is onrechtmatig, zie vonnis Rb. Amsterdam”. Al was het maar omdat je bij een gerectificeerd artikel de bron nog hebt, en erop terug kunt komen als die nieuwe feiten er blijken te zijn. Wordt het artikel weggepoetst, hoe kun je er dan ooit nog op voortbouwen?

Update (22 december) van het Hof mag het wel. Sharpe is een persoon die “de publieke/politieke arena heeft betreden” en dat mogelijk weer gaat doen, en daar mag je dan opmerkelijke feiten over melden.

Basismedia c.s. wijzen er in dit verband terecht op dat waar het de achtergronden/loopbaan van een politicus (in spe) betreft het belang van de pers om hierover vrijelijk te kunnen rapporteren zwaar weegt, alsmede dat de betrokkene, zeker waar het uitingen betreft omtrent zijn persoon die aan het publieke debatkunnen bijdragen, over het algemeen meer heeft te dulden dan de doorsnee burger. Aangenomen moet worden dat daarbij enige overdrijving is toegestaan.

Ik ben benieuwd of de Spitsnieuwsarchieven nu weer in ere hersteld gaan worden.

Arnoud

Videosite 123video aansprakelijk voor uploads door gebruikers

Kim Holland heeft aan het langste eind getrokken in een rechtszaak tegen de videowebsite 123video, meldde DePers.nl gisteren. Op de videowebsite waren filmpjes van de pornoster geupload, en de rechtbank Amsterdam oordeelt nu dat de site-exploitanten daarmee het auteursrecht van Holland geschonden hebben. Dat het gebruikers waren die de filmpjes uploadden, acht de rechtbank irrelevant: omdat 123video de filmpjes bekeek en zo nodig verplaatste naar de juiste categorie, kan ze niet meer claimen slechts een dienstverlener te zijn.

Op 123video kunnen gebruikers zelf filmpjes uploaden in diverse categorieën, waaronder “XXX – Erotiek & Sex”. Eind 2007 en begin 2008 werden er filmpjes geüpload van Kim Holland, die daarvoor de site aansprakelijk stelde. De site had de uploader in vrijwaring opgeroepen, maar dat bleek uiteindelijk geen praktisch haalbare kaart. 123video verweerde zich vervolgens zelf, met als hoofdargument dat zij niet aansprakelijk is voor auteursrechteninbreuk. 123video ziet zich als een tussenpersoon, een dienstverlener die mensen filmpjes laat uploaden maar zelf geen bemoeienis heeft met de inhoud. En volgens art. 6:196c BW is zo’n tussenpersoon niet aansprakelijk voor eventuele inbreuken door uploaders.

De rechtbank denkt daar anders over:

123 Video komt met volledige kennis van de gevolgen van haar gedrag tussen om aan bezoekers van haar site toegang tot beschermde werken te verlenen. Zij heeft op haar website een aparte categorie voor pornovideo’s aangemaakt, waardoor de op haar site geplaatste pornovideo’s voor gebruikers eenvoudig toegankelijk zijn. Video’s die in de categorie XXX niet thuishoren, maar daar desalniettemin zijn geplaatst, verplaatst 123 Video (al dan niet na een melding) naar een andere categorie.

Daarbij neemt de rechtbank voor onweersproken en dus waar aan dat:

Bijna alle andere grote online pornosites hebben hetzelfde gedaan: eerst veel materiaal naar de site laten uploaden. Dat genereert het nodige verkeer naar de site. … Zodra er voldoende verkeer naar de site is, wordt de content gelegaliseerd. … De rechtbank houdt het er daarom voor dat de aanwezigheid van illegale content binnen de categorie XXX eerder regel dan uitzondering was.

123video faciliteert dus niet slechts het uploaden van filmpjes maar publiceert ze zelf opnieuw. En daarbij mag ze géén beroep doen op de uitsluiting voor aansprakelijkheid voor tussenpersonen: 123 laat zich “wel degelijk in met de van gebruikers afkomstige informatie, alsmede dat zij controle heeft over die informatie en de gebruikers van de website van 123 Video”.

Hier schemeren de vonnissen uit de Mininova– en Stokke/Marktplaats-zaken doorheen: van een dienstverlener mag worden verwacht dat hij maatregelen neemt tegen illegale content, en als dat onvoldoende blijkt dan kan hij aansprakelijk worden gehouden voor de schade. Maar de rechtbank neemt hier wel erg makkelijk aan dat 123video te weinig heeft gedaan. Wat 123video doet is niet meer dan wat elke communitysite doet: modereren en verplaatsen van dingen zodat het overzichtelijk en netjes blijft (nou ja, voor zover een pornosite netjes is).

Ik vind dat bijzonder zorgelijk: het kan echt niet de bedoeling van de wetgever zijn geweest om alléén de puur passieve dienstverlener te beschermen, en partijen die ook maar de geringste controle uitvoeren meteen ten volle aansprakelijk te houden. Het wordt tijd voor een aparte exceptie voor dienstverleners als 123video: wie zijn best doet een site netjes te houden, mag daar niet voor worden gestraft.

Omdat niet duidelijk is of Holland de auteursrechten heeft op de gewraakte filmpjes (er is nogal wat geschoven met BV’s), houdt de rechtbank de zaak aan tot Holland met bewijs daarmee komt. Maar ik begrijp van 123video dat ze toch nu al in hoger beroep gaat tegen de conclusie dat zij aansprakelijk is voor wat gebruikers uploaden.

Update (10 maart 2011): er is geschikt dus het hoger beroep zal wel van de baan zijn.

Arnoud