Deelnemer Archives - Ius Mentis

Een interessante op het forum van Security.nl: “Bij ons in het dorp heeft een bedrijf diverse uitjes, dit is te boeken voor een groep. Van escaperoom, kinderfeestjes tot aan Wie is de Mol. Maar nu staat er in de Algemene voorwaarde dit:

7.5 Mogelijk zullen beeld- en/of geluidsopnamen worden gemaakt van het evenement en de deelnemers en worden opnamen openbaar gemaakt of verveelvoudigd. De bezoeker verleent onvoorwaardelijk toestemming tot het maken van voornoemde opnamen en exploitatie daarvan zonder dat de organisatie of derden een vergoeding aan de bezoeker verschuldigd is of zal zijn. Een eventueel naburig- en/of auteurs- en/of portretrecht draagt de bezoeker bij deze en zonder enige beperking over aan de organisatie. Voorts doet de bezoeker onherroepelijk afstand van het recht zich te beroepen op zijn/haar persoonlijkheidsrechten.

Tsja, hoe rechtsgeldig is zoiets. Het staat er -zoals zo vaak bij algemene voorwaarden- vooral omdat het mooi klinkt en je 90% van de klachten kunt pareren door meewarig te glimlachen en te zeggen “ja meneertje, maar artikel 7.5 zegt wat anders he”.

Het achterliggende punt is natuurlijk dat de organisatie video wil produceren op zo’n evenement, bijvoorbeeld voor reclame of social media. Dat kan niet zomaar, de mensen die daar rondlopen hebben recht op privacy en bescherming van hun persoonsgegevens. (Vroeger zouden we dan ook nog zeggen dat mensen portretrecht hebben als ze gefilmd worden, maar portretrecht is opgegaan in de AVG.)

Wat hier opvalt, is dat deze clausule zijn leven begon als een auteursrechtclausule, waar het portretrecht en persoonlijkheidsrechten aan toegevoegd zijn. Als forensisch jurist zeg ik dus dat deze tekst geschreven is door een IE-specialist. Echter, de kans dat een bezoeker een naburig of auteursrechtelijk relevante handeling verricht op het evenement is minimaal. Nog los van het feit dat voor overdracht van die rechten een ondertekend document nodig is, en algemene voorwaarden worden niet ondertekend.

Privacy/AVG technisch is dit een stuk lastiger te regelen. Je kunt in AV geen toestemming opeisen voor gebruik van je persoonsgegevens, dat moet immers van de AVG expliciet en dus apart gebeuren. Bovendien moet je vrijelijk toestemming kunnen weigeren en intrekken – je hebt er dus eigenlijk niets aan, als je toestemming vraagt aan mensen.

En ja, specifiek bij journalistieke verwerkingen is toestemming niet intrekbaar, dat klopt. Maar het soort video dat deze organisatie gaat maken zou ik héél moeilijk een journalistieke verwerking kunnen noemen, hoewel ik daar normaal erg ruimhartig in ben. Maar zelfs dan blijft het punt over dat je de toestemming expliciet moet vragen en dat deze vooraf geweigerd moet kunnen worden.

Arnoud

Een lezer vroeg me:

In het online spel dat ik speel, zie ik steeds vaker minderjarige deelnemers. Het spel kent volgens mij geen minimum-leeftijd maar vereist wel dat minderjarigen met toestemming van hun ouders spelen. Ik krijg niet de indruk dat die deelnemers die toestemming hebben. Welke verantwoordelijkheid heb ik als volwassen speler tegenover die minderjarige spelers, of tegenover het beheer?

Als deelnemer heb je geen speciale verantwoordelijkheden of plichten als je ontdekt dat andere deelnemers minderjarig zijn. Minderjarigheid is -in het contractenrecht- een kwestie tussen de contractspartijen, de deelnemer en het beheer dus. Als deelnemer heb je niets te maken met die contractuele relatie. Iedere deelnemer heeft een eigen contract met het beheer, en de (on)geldigheid van één contract staat volstrekt los van de andere contracten, en van de relatie tussen die contracthouders onderling.

Het beheer mag eisen dat deelnemers zestien (of achttien) jaar of ouder zijn, en mag redelijke maatregelen invoeren om dit af te dwingen. In de praktijk gaat het meestal goed, omdat je er niets van merkt dat iemand minderjarig is. Een 14-jarige kan ook prima discussiëren op een forum of meedoen aan een spel. Als minderjarigen moeten betalen, dan wordt het lastig. En bij profielen van minderjarigen ligt er ook een probleem: de privacywet verbiedt dat, zonder toestemming van de ouders.

Maar nogmaals, dit is allemaal een probleem tussen de deelnemer (en diens ouders) en het beheer. Heeft het beheer de leeftijd gecontroleerd en toestemming van de ouders gekregen, dan mag een minderjarige probleemloos meedoen. Zijn relatie tot medespelers is dan niet anders dan die van de volwassen spelers. Of je met zo iemand wilt samenspelen, is een andere kwestie, maar dat is meer iets van persoonlijkheid.

Hooguit zou je als medespeler het beheer kunnen tippen: “Weten jullie wel dat persoon X eigenlijk 13 jaar is”. Als het beheer dat nog niet wist, dan kunnen ze met zo’n klacht op onderzoek uitgaan en eventueel persoon X uitsluiten totdat diens ouders zich melden met de goedkeuring. Als het gaat om een site die voor volwassenen bedoeld is (bijvoorbeeld vanwege erotische inhoud, die niet aan zestienminners mag worden getoond), dan lijkt me zo’n tip bijna verplicht, omdat je dan heel theoretisch kunt zeggen dat je anders medeplichtig wordt aan het laten vertonen van erotiek aan zestienminners (art. 240a Strafrecht). Maar dat is echt een extreme uitzondering.

Iets realistischer: je komt een speler tegen met een betaald premiumaccount of met vele dure spullen waarvan je weet dat die met echt geld zijn gekocht. Je ontdekt dat die persoon twaalf is en hij/zij zegt dat zijn ouders er niets van weten. Moet je dan iets doen? Moreel gezien: misschien. Juridisch gezien: nee. Je kúnt hier niets mee, want dit raakt jouw contractuele relatie tot het beheer niet.

Arnoud

Tag: Deelnemer

Kun je via algemene voorwaarden je auteurs- en persoonlijkheidsrechten afstaan?

Er zitten minderjarigen in mijn spel!