Hoe geef je toestemming tot meegluren aan je televisie?

Via Twitter zag ik het screenshot rechts (klik voor vergroting) voorbij komen van Willem Karssenberg. Willem kreeg dit in beeld toen hij Ziggo on demand installeerde. Wij legen uw kijk en klikgedrag vast, ga hiermee akkoord want zo verbeteren wij onze producten en verhogen wij uw gebruiksgemak. Wacht, wat, we zaten toch televisie te kijken?

De vaste lezer weet ondertussen dat algemene voorwaarden in zo’n scrolvenster niet rechtsgeldig zijn. Je moet ze kunnen opslaan voor latere kennisname. En dat is hier onmogelijk – oké, je kunt een foto nemen maar dat is niet de bedoeling van de wetgever. Dat telt dus niet.

Echter, hier gaat het niet om algemene voorwaarden (aansprakelijkheid, gebruiksrecht, duur en opzegging, dat soort prullaria) maar om iets veel wezenlijkers: men wil toestemming om iets met je persoonsgegevens te mogen doen. En die toestemming moet volgens de wet in vrijheid worden gegeven. Een knop die je verplicht moet indrukken of vinkje dat je verplicht moet zetten (zoals bij algemene voorwaarden gebruikelijk is), is dus niet rechtsgeldig als het om privacygerelateerde zaken gaat.

Opmerkelijk genoeg is er geen aparte eis dat de informatie over wát er met die privacy gaat gebeuren, op te slaan moet zijn voor latere kennisname. Maar die informatie moet wel beschikbaar zijn, dus op zijn minst moet dit venster met uitleg ergens later terug te halen zijn zodat je nog eens kunt lezen of je dit wel wilt. En de toestemming moet intrekbaar zijn.

Op Twitter meldt de webcare dat het niet verplicht is om deze optie te gebruiken. Ik moet zeggen dat me dat verbaasde gezien de interface met uitsluitend een “akkoord”-knop, maar kennelijk is op “vorige” drukken hetzelfde als annuleren.

Arnoud

Gerechtshof verbiedt blokkade The Pirate Bay: niet effectief

piratebay-sunk-dank-bas-taart.pngDe providersblokkade van torrentsite The Pirate Bay moet worden opgeheven, bepaalde het Gerechtshof Den Haag gisteren. Doel van de blokkade was te voorkomen dat klanten van de providers auteursrechten zouden schenden, maar het Hof bepaalt nu dat deze maatregel niet proportioneel en niet effectief is om dat doel te halen. En als iets niet werkt, is het juridisch weinig zinnig.

Omdat Brein de Pirate Bay maar niet uit de lucht krijgt, leek het de auteursrechtwaakhond een goed idee die taak maar eens bij de providers te leggen. Die kunnen immers wél met een botte bijl handelen en zorgen dat je niet meer bij die site kan. En er is een juridische grond, hoewel je daarvoor wel even overdwars moet kijken: de Auteurswet biedt de mogelijkheid om een tussenpersoon een blokkadeplicht op te leggen, als via zijn diensten auteursrechtinbreuk wordt gepleegd. XS4All en Ziggo zijn tussenpersonen, en klanten die uploaden via Bittorrent plegen auteursrechtinbreuk. Dus zij moeten dit onmogelijk maken, en de beste manier om dat te doen is dan TPB ontoegankelijk te maken. (Alternatief is alle Bittorrentverkeer filteren en inbreuken blokkeren, dat gaat ‘m niet worden).

In eerste instantie gaf de rechtbank Den Haag Brein gelijk. Maar in hoger beroep wordt dit teruggedraaid: deze maatregel is niet evenredig en niet effectief.

Het argument dat TPB zélf auteursrechten schendt door magnetlinks en torrents aan te bieden, wordt afgewezen. Dat soort links aanbieden is wellicht onrechtmatig, maar een blokkade mag echt alleen worden opgelegd bij auteursrechtschending.

Het moet dus gaan om filteren om te zorgen dat er minder auteursrechtschendend geüpload wordt via Bittorrent. En dan kun je natuurlijk wel een grote site blokkeren, maar wérkt dat wel? Juridisch relevant, want in het L’Oréal/eBay-arrest bepaalde het Europese Hof dat tussenpersonen (zoals eBay, maar dus ook Ziggo of XS4All) alleen een blokkade opgelegd mogen krijgen na een belangenafweging. Daarbij speelt de effectiviteit een belangrijke rol, net als de kosten en moeite voor de maatregel. Een simpele maatregel met hoog effect moet je doen, een dure actie die toch niet gaat werken is natuurlijk onzinnig.

Volgens Brein bewees de afname van het aantal bezoeken aan TPB dat de maatregel effectief was. Kritiek daarop was er alom: je moet ook proxyverkeer meetellen. En het Hof erkent nu dat als omzeiling van de blokkade (zoals via proxies) eenvoudig is, je niet kunt zeggen dat de maatregel effectief is. Het ging immers (weet u nog, overdwars kijken) om het aantal inbreuken omlaag krijgen, niet om TPB dood te maken. Als het aantal uploads hetzelfde blijft, dan is de TPB-blokkade niet effectief om het aantal uploads te beperken.

Uit TNO-onderzoek bleek echter niets van een afname van het aantal uploads, integendeel: bij alle onderzochte isps’s bleek het aantal uploads toegenomen. Weliswaar waren er genoeg abonnees gestopt met Bittorrenten, maar het gaat niet om het aantal uploaders maar het aantal uploads. Zeker als je bedenkt dat het vooral de beginnende internetgebruikers waren die waarschijnlijk zijn afgeschrikt (“oh jee dit mag niet”) en de doorgewinterde internetter gewoon een proxylijst opentrekt (“boeieh”).

Breins aanvullend argument was nog dat zij bezig is stap voor stap het illegale internet aan banden te leggen. Eerst TPB neerhalen of blokkeren als testcase, en met die jurisprudentie als basis de overige grote jongens (Kickass.to en Torrentz.eu; deze mogen nu “Aanbevolen door Tim Kuik” als ondertitel voeren) aanpakken. Precies zoals ze het ook doen natuurlijk: denk maar aan FTD, dat van de rechter moest sluiten waarna de andere Usenetindexers meteen ook boze brieven kregen.

Het Gerechtshof gaat daar echter niet in mee. Waarom moeten Ziggo en XS4All een niet-effective maatregel nemen omdat dat toevallig Breins strategie is? Het is niet fair om één blokkade op te leggen en pas daarna eens te kijken wie je nog meer wilt laten blokkeren. Brein had dus geen TPB-blokkade maar een torrentsiteblokkade moeten vorderen, heel illegaal torrentland op de lijst dus. Maar ik snap wel waarom ze dat niet doen; de bewijslast is dan veel lastiger. TPB is door de rechter verboden verklaard, en met zo’n naam kan geen zinnig mens volhouden dat dat een legitieme informatievrijheidsite is. Dus dat is makkelijk scoren. Maar “elke site met torrents naar aanbod van onze aangeslotenen” laten blokkeren overleeft volgens mij nog niet eens de giecheltoets.

Brein mag een slordige € 325.920 aan proceskosten vergoeden aan de advocaten van Ziggo en XS4All. In theorie zouden deze providers nu zelfs een schadeclaim kunnen indienen, omdat de blokkade immers onterecht opgelegd is. Maar onderbouwen welke schade dit is? Verder dan de kosten voor het aanleggen van de blokkade kom ik niet.

Formeel heeft dit arrest geen gevolgen voor de andere blokkade bij onder meer UPC en KPN. Van het hoger beroep hiervan moet nog apart arrest komen. Maar het zou me hógelijk verbazen als het Hof hier anders zou beslissen.

Arnoud

Mag ik The Pirate Bay mirroren?

tpb-mirror.pngVeel voorkomende vraag van de week: mag ik een mirror van (of proxy voor) The Pirate Bay opzetten zodat klanten van Ziggo en XS4All de door Brein afgedwongen blokkade kunnen omzeilen? Of kan Brein dan mijn site ook aan die blokkadelijst laten toevoegen?

Om met dat laatste te beginnen: nee, dat kan niet. Het vonnis bepaalt dat de twee providers “The Pirate Bay” moeten blokkeren, en vanwege die Belgische grapjassen die gauw “depiraatbaai.be” registreerden om onder een vergelijkbaar Belgisch vonnis uit te komen, staat erbij dat Brein ook nieuwe IP-adressen en domeinnamen mag aanleveren als deze door “(de website van) The Pirate Bay” gebruikt worden.

Wat precies “The Pirate Bay” is, staat niet in het vonnis maar omdat het ‘dictum’ van een vonnis (de feitelijke gebods- of verbodsbepalingen op het einde) streng worden uitgelegd, kan een mirror niet onder die definitie worden gerekend. Misschien een privésite van één van de bekende beheerders wel, omdat hij dan zó dicht bij TPB zit dat hij ermee kan worden vereenzelvigd.

Wél kan Brein bij jou aankloppen als je een mirror host van de torrents die TPB aanbiedt. De rechtbank heeft immers uitgemaakt dat TPB onrechtmatig handelde door die collectie aan te bieden, en als jij dezelfde collectie aanbiedt dan handel jij ook onrechtmatig. Dus een Nederlandse mirror, of een buitenlandse mirror beheerd door een Nederlander, is snel weer gesloten en daar is die IP/DNS-lijst helemaal niet voor nodig.

Over een proxy waarmee je als klant van Ziggo of XS4All alsnog de site kunt bereiken is nog nooit geprocedeerd. Een generieke proxy is natuurlijk niet verboden, maar bij een specifieke proxy die alléén verbinding laat leggen met thepiratebay.org kun je je afvragen of dat nog wel legaal is. Het gaat wel érg ver want de aansprakelijkheid is wel héél afgeleid ondertussen (je faciliteert het verbinding leggen met een site die faciliteert dat mensen auteursrechten schenden). Uitsluiten dat Brein ook daarheen gaat blaffen, kan ik echter niet.

Arnoud

Ziggo en XS4All moeten The Pirate Bay blokkeren

Providers Ziggo en XS4all moeten van de rechtbank in Den Haag torrentsite The Pirate Bay gaan blokkeren. De rechtbank ziet kort gezegd geen minder ingrijpende maatregel om een einde te maken aan de auteursrechtinbreuken die Ziggo- en XS4All-klanten plegen via Bittorrent.

Het is een doorwrocht vonnis, en ik kan niet anders dan zeggen dat de rechters hun best hebben gedaan een weloverwogen afweging te maken en die zo goed mogelijk te onderbouwen.

Het vonnis is buitengewoon onbevredigend omdat internetproviders de sleutel zijn tot internet, en zich niet moeten bemoeien met de inhoud. De post krijgt ook geen verbod om illegale zendingen tegen te gaan. Het precedent is dus ongewenst, maar het past binnen de gedachte dat auteursrecht te allen tijde beschermd moet worden ongeacht wat voor bijkomstige schade dat oplevert aan andere partijen.

Mensen die dus nu meteen roepen dat het een schande is en de rechters er niks van hebben begrepen, hebben het fout. Het is een héle moeilijke analyse waar de rechtbank mee zit. Als je op iemand wil schelden, doe dat dan op de wetgever die dit soort dingen in de wet mogelijk maakt.

De rechtbank begint met vast te stellen dat 90 à 95% van het op TPB genoemde Bittorrentaanbod daar staat zonder toestemming van de rechthebbenden. Ook blijkt dat circa 30% van de abonnees van Ziggo en 4,5% van de abonnees van XS4ALL recentelijk illegaal materiaal via The Pirate Bay hebben gedownload en dus geupload. Want, hoewel je in theorie kunt bittorrenten zonder te uploaden is dat volgens de rechtbank niet de praktijk. En uploaden is verboden, ook al is downloaden van datzelfde materiaal uit illegale bron wél legaal. Dit zijn geen verrassende conclusies, zeker niet na de eerdere rechtszaken tegen TPB.

Wél verrassend is hoe de rechter bij die conclusie komt. In overweging 4.2 staat dat van alle Nederlandse IP-adressen die 50 bepaalde speelfilms uitwisselen via BitTorrent (dat waren er 5143) er 1477 klant van Ziggo waren en 240 van XS4ALL, wat neerkomt op percentages van respectievelijk 28,7% en 4,7%. In 4.10 wordt daaruit vervolgens geconcludeerd dat dus 30% respectievelijk 4,5% van de abonnees van Ziggo en XS4ALL illegaal materiaal hebben gedownload via The Pirate Bay. Dat is dus compleet fout: “30% van de Nederlandse uploaders is Ziggo klant” is niet hetzelfde als “30% van de Ziggo klanten is uploader”.

Dan komt de vraag wat je als rechtbank mag doen op het moment dat zo’n situatie bestaat. Er zijn wettelijke regels over de positie van tussenpersonen wiens diensten worden gebruikt om auteursrechten te schenden. Artikel 26d Auteurswet bepaalt dat de rechter hen kan bevelen de diensten die worden gebruikt om die inbreuk te maken, te staken. Dat staat dus los van of die tussenpersonen aansprakelijk zijn voor die inbreuk, of zelfs maar dat ze iets te maken hebben met de inbreukmakende website of het gedrag van de klanten. De wet zégt dit gewoon letterlijk.

Goed, dus een stakingsbevel mag. Wat betekent dat bij TPB? Het blokkeren van routering naar IP-adressen of het via de DNS ontoegankelijk maken van een website is ‘staken’, zegt de rechtbank vervolgens. De toegang tot thepiratebay.org / 194.71.107.15 moet immers worden gestaakt, en dat doe je door in de techniek dit te blokkeren. Wederom geen speld tussen te krijgen.

Maar gaat dit niet te ver? Mag een rechtbank generiek bevelen “staak alle toegang tot TPB”? Uit het eBay-arrest concludeert de rechtbank van niet. Daar werd bepaald dat een stakingsbevel niet alleen hoeft te gaan over specifieke inbreuken (“blokkeer toegang tot bestand X”) maar ook een generiek bevel om nieuwe, gelijksoortige inbreuken te voorkomen.

Wel moet “een juist evenwicht moet worden verzekerd tussen de grondrechten en belangen van alle betrokkenen”, zo blijkt uit het latere Sabam/Scarlet-arrest. In dat arrest werd een generieke plicht om al het P2P verkeer van internetproviderklanten te filteren, als in strijd met die eis geacht. Dat ging te ver; generieke filters blokkeren ook legitieme inhoud, houden geen rekening met auteursrechtelijke uitzonderingen (zoals parodie of citeren) en vereisen structureel meelezen met alle communicatie, wat een inbreuk op de privacy oplevert.

De vraag is dus: is sprake van een dergelijk evenwicht bij het bevel “verbied toegang tot thepiratebay.org / 194.71.107.15”?

Ziggo vond van niet: Brein kan toch ook de uploaders zelf aanschrijven, desnoods via hen, en zo de uploaders via de rechter laten ophouden daarmee. Maar dat vindt de rechtbank meer ingrijpend dan de door Brein gevraagde maatregel. Zeker omdat Ziggo in een persbericht had gezegd dat zij alleen NAW-gegevens van klanten afgeeft na opdracht van de rechter (wat te streng is gezien Lycos/Pessers). Dat wekt de indruk dat Ziggo het Brein wel héél moeilijk zou gaan maken om die duizenden bittorrende klanten aan te pakken.

Daarnaast zijn er natuurlijk buitenlandse uploaders, zegt de rechtbank, die niet via Ziggo of XS4All kunnen worden aangepakt. Maar dát is irrelevant in deze discussie: het gaat immers om wat Ziggo/XS4all kunnen doen, en dus alleen om maatregelen tegen hun klanten die uploaden. Een derde die uploadt buiten Ziggo om, heeft niets te maken met een blokkade die Ziggo invoert.

XS4All had een fundamenteler insteek: het kennisnemen van informatie op internet is een deel van het grondrecht van de vrije meningsuiting. Een blokkade als deze kan dus worden gezien als een schending van dat grondrecht.

Mee eens, zegt de rechtbank, dus we moeten (conform de regels omtrent schenden van grondrechten) een belangenafweging maken tussen enerzijds het recht van de rechthebbenden om hun auteursrechten te handhaven en anderzijds het recht van de abonnees van Ziggo en XS4ALL om inlichtingen of denkbeelden te ontvangen.

Op thepiratebay.org is, concludeert de rechter, afgezien van die torrents met 90-95% illegaal aanbod, eigenlijk maar “marginaal” andere informatie te vinden. Er is een webpagina ‘juridische vraagstukken’, een ‘blog’, ‘gebruikersvoorwaarden’, en een pagina ‘downloads en doodles’, en dat is het wel zo’n beetje. En het illegale aanbod levert veel schade op. Daarom moet die belangenafweging in het voordeel van Brein en het nadeel van de providers uitvallen.

Daar had Ziggo nog tegen ingebracht dat er operationele risico’s zijn bij het invoeren van DNS- of IP-blokkades. Dit kan storingen opleveren in de routering en tot een verminderde gebruikservaring, overbelasting van de helpdesk, schadeclaims en afbreuk aan het kwaliteitsimago van de providers leiden. Bovendien is het oneerlijk omdat andere providers géén blokkade hoeven in te voeren. Brein had echter laten zien dat enkele buitenlandse providers al wél zulke blokkades hanteren en daar niet echt overlast door hadden geleden. Dit argument veegt de rechter dan ook van tafel.

Tot slot hadden Ziggo en XS4ALL nog aangevoerd dat het bevel niet effectief zou zijn. Immers met een kleine ingreep (alternatieve DNS, proxy, etc) kom je om de blokkade heen. En dat is natuurlijk waar, alleen is het de vraag hoe veel mensen dit zullen doen. Niet veel, zo blijkt uit Italië en Denemarken. In Italië bleek na een blokkade in enkele maanden het aantal bezoekers van The Pirate Bay afnam van 140.000 naar minder dan 10.000 uniek per dag te gaan, met vergelijkbare cijfers in Denemarken.

De overige argumenten (strijd met netneutraliteit, schending van onschuldbeginsel en zo nog wat) worden vrij makkelijk afgedaan. Vermeldenswaardig is nog het argument tegen het verweer dat sprake zou zijn van “actief toezicht”, waartoe een provider niet mag worden veroordeeld. Daarvan is geen sprake, aldus de rechtbank, omdat er geen controle plaatsvindt op wat mensen doen. Het gaat om IP- en DNS-entries. De bewegwijzering weghalen is niet hetzelfde als automobilisten filmen.

Ziggo en XS4ALL moeten TPB blokkeren, inclusief door Brein nader aan te leveren IP-adressen. Dát gaat me dan weer erg ver, hoewel die aanlevering beperkt moet zijn tot nadere IP-adressen of domeinnamen van TPB zelf. En dat is natuurlijk de directe reactie op de Belgische grap om DePiraatBaai.org te gaan gebruiken nadat in België het vonnis beperkt was tot thepiratebay.org. Als er één ding is waar rechters een hekel aan hebben, dan is het wel bijdehantjes.

Tsja. Wat hiervan te zeggen? De geluiden op twitter dat de rechters geen verstand hebben van internet vind ik onzin. Het vonnis laat zien dat ze prima snappen hoe het werkt. Het enige discutabele is hoe zij de belangenafweging laten uitvallen. Met name op het punt “heeft een IP/DNS-blokkade enig praktisch nut” had die afweging net zo goed andersom kunnen uitvallen. En de interpretatie van die percentages klopt ook niet natuurlijk.

Natuurlijk overwegen XS4All en Ziggo hoger beroep. (Omgekeerd had Brein dat ook binnen een uur geroepen als de rechter wat anders had gezegd.) Het zou me hógelijk verbazen als men het hierbij laat zitten. En vragen aan het Europese Hof van Justitie zullen er ook wel inzitten. Dus we hebben nog wel een paar jaar blog- en discussievoer.

Arnoud

Ziggo hoeft uploadende gebruiker toch niet te identificeren bij videosite

Internetprovider Ziggo hoeft bij nader inzien de persoonsgegevens van een illegaal uploadende klant toch niet af te geven aan videosite 123video.nl. In hoger beroep heeft het Gerechtshof het vonnis van november vorig jaar waarin dat werd bepaald, vernietigd. De videosite (die ruzie heeft met Kim Holland over die filmpjes) had dit pas mogen eisen als er echt geen andere manier was om de naam- en adresgegevens van de uploader te achterhalen.

123video had internetprovider Ziggo gedaagd omdat zij zelf was aangeklaagd door Kim Holland vanwege illegaal geüploade filmpjes. Via het IP-adres had men achterhaald dat de uploader destijds van Ziggo gebruik had gemaakt. Men wilde van Ziggo weten wie deze persoon was, zodat men hem “in vrijwaring kon oproepen” oftewel op laten draaien voor die schadeclaim. Formeel biedt de wet geen grond voor zo’n identificatie, maar in het arrest Lycos/Pessers heeft de Hoge Raad toch een mogelijkheid gecreëerd.

De HR stelde daarbij wel een paar strenge eisen, met name dat “aannemelijk is dat er in het concrete geval geen minder ingrijpende mogelijkheid bestaat om de NAW-gegevens te achterhalen”. In latere rechtspraak (bijvoorbeeld de rechtbank in BREIN/UPC) werd die eis heel wat losser geformuleerd:

Ten eerste moet daarvoor voldoende aannemelijk zijn dat sprake is van inbreukmakend (onrechtmatig) handelen van de desbetreffende abonnees en ten tweede dient buiten redelijke twijfel te zijn dat degene(n) van wie de identificerende gegevens ter beschikking worden gesteld ook daadwerkelijk degenen zijn die zich aan dit handelen schuldig zouden hebben gemaakt.

Ook in het 123video-vonnis werd op deze manier geoordeeld (zie rechtsoverweging 4.3). Maar het Gerechtshof fluit de rechtbank nu expliciet terug – die afweging over alternatieve identificatiemogelijkheden is wel degelijk essentieel. Zowel het belang van 123video om te weten wie haar die schadeclaim bezorgde als het belang van Ziggo om de privacy van haar klanten te beschermen is belangrijk, en daarom moet er elke keer een nauwgezette afweging van alle betrokken belangen worden gemaakt.

In dit geval valt de afweging in het nadeel uit van 123video, omdat de site te weinig heeft gedaan om langs andere weg de identiteit van de uploader te achterhalen. Zo had 123video ook de provider van het opgegeven e-mailadres kunnen verzoeken om de gebruiker te identificeren (ja dat zeggen ze écht) en hadden ze ook uit de e-mails met de gebruiker zelf wellicht zijn naam en geboortedatum kunnen achterhalen. Daarmee had een beetje gerechtsdeurwaarder al kunnen vinden waar deze gebruiker woonde, zodat het niet nodig was Ziggo lastig te vallen met een identificatievraag op basis van IP-adres.

Een beetje gekke overweging wel. Is het écht zo veel logischer dat je afgaat op de gebruikersnaam, geboortedatum en e-mailadres bij registratie in plaats van op het IP-adres dat je logde tijdens de upload? En hoe foutgevoelig is het als je op die basis gaat dagvaarden via gespit in de gemeentelijke basisadministratie?

Ik waardeer het dat het Hof de privacy van de gebruiker zwaar laat wegen maar dit lijkt me toch een wat misplaatst moment. Ik had liever een uitspraak gehoord of het wel redelijk is dat je een consument-gebruiker in vrijwaring mag oproepen.

Arnoud

Ziggo hoeft Pirate Bay niet te blokkeren

brein-fail-ziggo-xs4all-verlies-auteursrecht-rechtszaak.pngDit betreft een voor Nederland unieke zaak, vindt de kortgedingrechter zelf ook. Kan een internetprovider worden verplicht om een website ontoegankelijk te maken? Nee, vonnist de kortgedingrechter in Den Haag: een dergelijke, verstrekkende, vordering is “naar voorlopig oordeel eenvoudigweg niet toewijsbaar”. BREIN moet individuele abonnees aanklagen als blijkt dat die auteursrechten schenden via Bittorrent. Niet de provider. Die hoeft pas in te grijpen bij een “concrete en individualiseerbare inbreuk op auteursrechten.”

Er is in de pers steeds gezegd dat BREIN The Pirate Bay ontoegankelijk wilde laten maken, dus het verbaasde me nogal om in het vonnis alleen maar te lezen over Ziggo-abonnees die auteursrechten schenden. Kennelijk vond BREIN dat ze sterker zou staan met het argument “Ziggo zit vol piraten die via TPB handelen” dan “TPB is illegaal verklaard, mag het afgesloten”.

Het argument was dan kortweg:

nu Ziggo de grootste provider van kabelinternet in Nederland is en de hoogste downloadsnelheden biedt de conclusie gerechtvaardigd [is] dat Ziggo een substantieel deel van de Nederlandse gebruikers van The Pirate Bay tot haar abonneebestand mag rekenen.

Die nogal boude stelling onderbouwt BREIN met een steekproef die zou aantonen dat van de 325 gecontroleerde Nederlandse IP-adressen van Pirate-Bay gebruikers 27% tot de IP-adressen van Ziggo behoort. Hoe weten ze dat, vraag ik me dan af? Omdat die de torrents met thepiratebay.org als tracker gebruiken? Maar die is toch uit de lucht?

De blokkade van TPB is dus gebaseerd op het idee “een kwart van TPB’s gebruikers zit via u illegaal materiaal uit te wisselen, draait u eens centraal de kraan dicht.” Dat is héél wat anders dan “TPB is door de rechter verboden, staak doorgifte van die site”.

Hoe dan ook, de toegang tot TPB moest worden geblokkeerd. Daarvoor nam BREIN de insteek dat Ziggo een tussenpersoon is “wier diensten door derden worden gebruikt om inbreuk op het auteursrecht en naburige rechten te maken”. Volgens artikel 26d Auteurswet kan de rechter zo’n tussenpersoon bevelen de diensten die worden gebruikt om die inbreuk te maken, te staken. Die ‘derden’ zijn dan in dit geval de abonnees van Ziggo, omdat die illegaal uploaden dankzij de Pirate Bay.

BREIN leest dat artikel als “providerbreed blokkeren van een website”, maar de rechter citeert de minister die bij het invoeren van dit wetsartikel verklaarde:

De tussenpersoon dient redelijkerwijs in staat te zijn aan de vordering te voldoen, zonder daarvoor onevenredige kosten te moeten maken. Indien de tussenpersoon zelf geen inbreuk pleegt en het dagvaarden van de inbreukmaker evenzeer voor de hand ligt en even goed mogelijk is als het dagvaarden van een tussenpersoon, dan zal de vordering tegen de tussenpersoon afgewezen dienen te worden. De vordering tegen de tussenpersoon zal een zelfstandig doel moeten dienen dat niet op enige andere wijze te realiseren is via de inbreukmaker zelf.

Daarom kan dit artikel alleen worden ingezet tegen een specifieke, oftewel concrete en individualiseerbare inbreuk op auteursrechten. Zeg maar: we weten dat vanaf IP-adres X nú de film Komt een vrouw bij de dokter wordt verspreid, blokkeer dat.

Hoofdregel is en blijft dat je de uploaders moet aanpakken. En dat is dus ook wat BREIN had moeten doen, zo verwijt de rechter de organisatie:

[N]iet [valt] in te zien waarom het onmogelijk zou zijn een of meer abonnees in rechte aan te spreken. Brein zou onder omstandigheden de NAW-gegevens van de betreffende abonnee bij Ziggo kunnen opvragen, iets waarvan Ziggo ter zitting ook heeft aangegeven daartoe in beginsel bereid te zijn.

Dat dat niet wenselijk zou zijn is “een eigen afweging van Brein” en niet doorslaggevend. Dat ondergraaft het “de cirkel is rond”-argument van BREIN dat

ThePiratebay zegt: “ik doe niks mijn gebruikers maken inbreuk”, die gebruikers zeggen: “je moet je klanten niet aanpakken, criminaliseer mij niet, ik heb recht op mijn privacy en op vrije toegang tot informatie”, Ziggo zegt: “ik doe niks je moet bij ThePiratebay wezen”.

Dat “recht op mijn privacy” is een stroman-argument om bezwaren van o.a. Bits of Freedom weg te zetten als beschermers van illegale verspreiding. Wie de wet schendt, heeft geen recht op privacy. De privacybezwaren ontstaan wanneer internetverkeer van onschuldige mensen structureel wordt gemonitord. BREIN is kennelijk prima in staat om te zien wie er zit te uploaden “via TPB” en kan dus die personen gewoon aanpakken. Het is dus niet nodig om tussenpersonen lastig te vallen met afsluitclaims.

Bits of Freedom wijst er op dat BREIN al jarenlang als beleid voert dat ze geen eindgebruikers aanpakt. BREIN zou daar dus op terug moeten komen wil ze de suggestie van de rechter volgen. Ik ben er nog niet uit of dat een goed idee is. Mij lijkt het logisch dat je achter de uploaders aangaat als er illegaal geüpload wordt, niet achter partijen die hooguit een afgeleide verantwoordelijkheid hebben. Maar het opent wel het risico van Amerikaanse toestanden met hoge claims bij armlastige partijen. Ik weet niet of we daarop zitten te wachten.

Vorige week werden trouwens ook de Belgische providers Telenet en Belgacom ook niet verplicht Pirate Bay te blokkeren, hoewel dat vonnis vooral werd gewezen omdat de rechter niet vooruit wilde lopen op een al aangespannen bodemprocedure.

BREIN meldt in hoger beroep te gaan én een bodemprocedure aan te spannen.

Arnoud<br/> Fotocredit: House M.D. van Retecool

Ik word zo moe van stichting Brein

brein-hoofdpijn.jpgEn nee, niet omdat ik zo vroeg mijn bed uit moest op Koninginnedag voor een interview met de NOS over hun laatste akkefietje: de eis dat kabelprovider Ziggo doorgifte van de Pirate Bay zou staken. Iets waar Ziggo begrijpelijkerwijs geen zin in heeft. Dat wordt dus een rechtszaak – die brief was alleen maar de wettelijk verplichte formaliteit (art. 3:305a BW) voor Brein voordat ze zo’n zaak mogen starten.

Zo’n zaak loopt nu ook tegen Usenetprovider News-Service. Waarom nu pas de naam van NSE bekend gemaakt is, is me niet duidelijk; Brein had de zaak al in januari aangespannen en meestal blaast men dan meteen hoog van de toren. (NSE is een klant van me maar ik heb geen bemoeienis met deze zaak, ik doe FTD al en dat is druk zat.)

NSE biedt betaalde toegang tot Usenet, Ziggo biedt toegang tot internet. Beide partijen beroepen zich op art. 6:196c, dat zegt dat ‘dienstverleners van de informatiemaatschappij’ niet aansprakelijk zijn voor informatie die ze doorgeven (Je kunt trouwens nu heel goed zien wie klakkeloos Brein-persberichten overschrijft want daarin stond “art. 1:196c”.). Brein stelt zich op het standpunt dat Usenet als zodanig geen legitieme dienst is en dus gewoon niet aangeboden mag worden. En Ziggo moet TPB gewoon blokkeren want TPB is een verboden site dus dat is net zoiets als kinderporno.

Nu vind ik het prima om de discussie te voeren of Usenet als zodanig (of de alt.binaries hiërarchie in het bijzonder) al of niet aangeboden mag worden. Of welke verantwoordelijkheid een provider zou moeten hebben als een site door de rechter verboden is.

Waar ik alleen zo moe van word, is de manier waarop Brein die discussie voert: via rechtszaken en niet via de politiek of het publiek debat. Zoals ze het zelf zeggen:

Het doel van BREIN is een raamwerk van rechtspraak met betrekking tot Internet op te bouwen dat rechthebbenden in staat stelt illegaal aanbod snel en effectief aan te pakken.

Dat raamwerk komt er kort gezegd op neer dat alles verboden moet worden dat ook maar enigszins behulpzaam kan zijn bij het up- of downloaden zonder toestemming. En natuurlijk dat alle betrokken partijen daar proactief op gaan filteren. Vandaar dus de vele rechtszaken tegen torrentsites, MP3-zoekmachines, de ruzie met FTD en nu dus de rechtszaken tegen een Usenet- en een internetprovider.

Zo’n raamwerk is echter iets dat in de wet thuishoort: de wetgever maakt de afweging wat er wel of niet verboden hoort te zijn, en niet de rechter op voordracht van een private lobbyclub. Zeker, de wet loopt zwaar achter maar dan ga je niet op eigen houtje alvast maar wat verzinnen (en ze verzinnen een partij leuke constructies bij Brein) en net zo lang procederen tot je je zin krijgt. Dat daarbij het gehele wettelijk kader platgewalst wordt is dan kennelijk acceptabele collateral damage.

De vraag “moeten bepaalde sites verboden worden” of “wanneer moeten providers sites blokkeren” zijn fundamenteel want ze raken aan het grondrecht op toegang tot internet. Dergelijke fundamentele beslissingen verdienen discussie in het parlement en afgewogen wetgeving – niet een vonnis afgedwongen door een lobbyclub.

Arnoud

Recht op DNS?

Collega-jurist Stefan Kulk had internetproblemen. Tsja, Ziggo. Enig speurwerk leidde hem tot de conclusie dat deze veroorzaakt werden door slecht werkende DNS-servers.

Stefan wist een mooie oplossing: gebruik gewoon alternatieve DNS-servers, zoals bijvoorbeeld OpenDNS die aanbiedt. Maar als echte jurist las hij eerst de kleine lettertjes van Ziggo, en die lijken hem dat te verbieden. We lezen even mee in Ziggo’s algemene voorwaarden:

Behalve wanneer de Klant kiest voor een volledige installatie, zal de Klant alle voor de toegang tot Ziggo Internet benodigde installatiewerkzaamheden zelf (laten) verrichten. De Klant houdt zich daarbij aan de door Ziggo verstrekte handleidingen en instructies.

Vervolgens slaat Stefan de handleiding erop na. Daarin staat aangegeven dat de router moet worden ingesteld op DHCP. DHCP is handig om automatisch een IP-adres te krijgen, maar heeft tot gevolg dat ook de DNS-servers automatisch worden ingesteld. Je kunt daar wel van afwijken en handmatig eigen DNS-servers instellen, maar dan houdt de Klant zich niet meer aan de door Ziggo verstrekte handleidingen en instructies. Oeps?

De wet biedt hier niet echt een oplossing. Natuurlijk, je kunt vervangende schadevergoeding eisen of betaling van het abonnementsgeld opschorten totdat Ziggo volledig en conform afspraak nakomt, maar kun je een contractueel verbod op alternatieve diensten opzij zetten?

Arnoud