Naar aanleiding van GeenStijl’s berichtje van gisteren kreeg ik een hoop vragen over wat er nou wel en niet mag met filmen van mensen op de openbare weg. Ik geef dan ook maar even een samenvatting.
Hoofdregel is dat filmen en fotograferen op de openbare weg mag, omdat dat valt onder de vrijheid van informatiegaring (onderdeel van de vrije meningsuiting, artikel 10 EVRM). Gebruik je een aangebrachte camera, dan moet je mensen daarvoor waarschuwen voordat ze in beeld zijn. Bij een met de hand vastgehouden camera hoeft dat niet.
Mensen hebben portretrecht. Dat wil zeggen dat als er een “redelijk belang tegen publicatie” is, je het filmpje (of de foto) niet zomaar mag publiceren. Het wil niet zeggen dat ze het filmen of fotograferen zelf al mogen verbieden. Voor gewone mensen op straat lijkt het portretrecht niet zo sterk, hoewel daar de nodige juridische discussie over is. Voor politieagenten die gewoon aan het werk zijn, ben ik er vrij zeker van dat je ze gewoon mag filmen. Zolang je hem maar niet nodeloos hindert bij zijn werk, dus niet voor de voeten gaan lopen of een afgezet gebied betreden.
Zet je zo’n filmpje of foto online, dan kan het zijn dat je de agent onherkenbaar moet maken, zoals bleek in een rechtszaak over foto’s van flitsende agenten:
Niet alleen kan [appellant] in het kader van het kritisch volgen van het handelen van overheidsinstanties een (journalistiek) belang hebben bij de mogelijkheid op genoemde internetsite verslag te doen van de wijze waarop deze instanties een geval als het onderhavige behandelen. In hoeverre de foto’s aan dat verslag kunnen bijdragen, is een journalistieke beslissing waarin de rechter in beginsel niet dient te treden.
Film je heel intieme situaties, dan kán sprake zijn van een privacyschending. In ieder geval zul je zulke filmpjes niet zomaar kunnen publiceren.
In het filmpje waar het GeenStijl-bericht over gaat, lijkt een gesprek gefilmd te worden. Dat maakt het enigszins discutabel. Het heimelijk met een technisch hulpmiddel opnemen van een gesprek is namelijk strafbaar. Van een afstandje onopvallend filmen (met een goeie microfoon erbij) zou daaronder kunnen vallen.
Arnoud
Publiceren van een filmpje van een dronken studente (“‘Jullie moeten mij majesteit noemen, ik ben de praeses”) blijkt in strijd met het portretrecht van diezelfde studente. Dat