Computerfabrikanten mogen gewoon pc’s blijven verkopen met bijvoorbeeld Windows vooraf geïnstalleerd. Dat meldde Nu.nl onlang. Ze hoeven geen alternatief te bieden zonder de geïnstalleerde software. Dit volgt uit een uitspraak van het Hof van Justitie (zaaknr C-310/15) naar aanleiding van een Franse rechtszaak over de vraag of dit een oneerlijke handelspraktijk was.
Een Franse consument had in 2008 een laptop gekocht en kreeg daar ongevraagd Windows Vista bij. Hij wilde de EULA daarvan niet accepteren en claimde toen bij leverancier Sony het geld van die licentie terug. Dat werd geweigerd, waarop hij naar de rechter stapte met het argument dat hier sprake was van een oneerlijke handelspraktijk: het is niet netjes en dus niet eerlijk dat je geen laptop zónder Windows kunt kopen.
Volgens het Hof kan een handelspraktijk zoals reclame of het aanbieden van producten alleen oneerlijk zijn als aan twee eisen is voldaan:
Een handelspraktijk kan in dat verband slechts als oneerlijk […] worden beschouwd onder de dubbele voorwaarde dat zij in de eerste plaats in strijd is met de vereisten van professionele toewijding en in de tweede plaats het economische gedrag van de gemiddelde consument met betrekking tot het product wezenlijk verstoort of kan verstoren.
Is sprake van strijd met die professionele toewijding, zeg maar even wat je van een fatsoenlijk handelaar in de ICT-sector mag verwachten? Behoort een normale dozenschuiver ook dozen zonder OS te schuiven?
Nee, aldus het Hof:
In casu blijkt uit de verwijzingsbeslissing met name dat de verkoop door Sony van computers met voorgeïnstalleerde software voldoet aan de uit de analyse van de betrokken markt blijkende verwachtingen van een belangrijk deel van de consumenten die de aankoop van een aldus uitgeruste en onmiddellijk bruikbare computer verkiezen boven de afzonderlijke aankoop van een computer en software. Bovendien werd volgens diezelfde beslissing Deroo-Blanquart, als consument, vóór de aankoop van de betrokken computer door de detailhandelaar van Sony naar behoren geïnformeerd over het bestaan van voorgeïnstalleerde software op deze computer en de specifieke kenmerken van elk van de softwareprogramma’s. Tot slot heeft Sony, na de aankoop en bij het eerste gebruik van deze computer, Deroo-Blanquart de mogelijkheid geboden om in te stemmen met de „eindgebruikersovereenkomst” om deze software te kunnen gebruiken, dan wel de verkoop te herroepen.
In gewone taal: Je wist bij aanschaf dat er Windows op die laptop zou staan. Dat is ook normaal bij computerverkoop aan consumenten. En je mág de EULA annuleren, alleen moet dan wel de gehele aanschaf terug (dus ook de hardware) en niet alleen de software. Daar is niets mis mee. Ook niet omdat de prijs van Windows niet uitgesplitst is.
En moet een handelaar ook kale computers aanbieden? Nee, ook dat is niet in strijd met de professionele toewijding. Als een winkel alleen combinaties hardware/software wil verkopen, dan staat ze dat vrij (het mededingingsrecht even daargelaten) en zolang je als consument maar wéét dat je dat gaat krijgen, is er niets aan de hand. Je kunt dan naar een concurrent.
Arnoud