Een permaban voor een betalende speler, mag dat?

you-are-banned-permabanEen lezer vroeg me:

Bij een spel waar ik al jaren speel (tegen betaling) ontdekte ik recent een beveiligingsfout op de server. Hierdoor kon ik snel een heleboel kredieten vergaren en zo mijn voertuig versterken. Echter, gisteren is het beheer hier achter gekomen en ze hebben me nu een permaban opgelegd. Nu ben ik dus niet alleen die kredieten kwijt, maar ook al mijn investeringen én ik krijg het restant van mijn jaarabonnement niet terugbetaald. Mag dat zomaar?

In principe lijkt het me gerechtvaardigd dat men een of andere vorm van straf oplegt als een speler de spelregels schendt. Als iemand bij het voetbal een overtreding van de spelregels pleegt, kan hij het veld uitgestuurd worden. Bij ernstige overtredingen kan hij zelfs een paar wedstrijden op de bank zitten. Dat die speler lidmaatschap betaalt aan de club, doet daar niets aan af. Een reglementaire ban is legaal.

De overtreding zou wel uit de spelregels moeten blijken. Slim opereren binnen de spelregels of bij een ongereguleerd gebied lijkt me niet iets waar je mensen voor behoort te bannen.

Lastiger wordt het bij permabans. Dan wordt in feite de gehele dienstverlening gestaakt, en dat is toch iets ernstigers dan uit een lopend spel geschopt worden of drie wedstrijden op de bank moeten zitten. Permabans bestaan ook in het echte leven, maar zijn daar een zeer zwaar middel. In de gaming-industrie niet. Volgens mij worden er per jaar meer mensen gepermaband uit online spellen dan er voetballers sinds de invoering van het betaald voetbal permanent geschorst zijn.

Mag Dat®? Nou ja, niet zomaar. Allereerst moet er wel ergens een spelvoorwaarde zijn die rechtvaardigt dat je nóóit meer met deze speler zaken wilt doen. Je kunt mensen moeilijk schorsen zonder dat je ergens hebt staan waarom. Heb je geen spelregel dan moet het wel extreem fout zijn wat de speler deed, zeg maar de “ben jij wel goed bij je harses”-toets.

Het is niet zo simpel als “Exploitant mag op ieder moment iedereen permabannen” in je TOS of EULA zetten. Zo’n botte bijl is namelijk in strijd met de wet. Op de zwarte lijst voor algemene voorwaarden staat namelijk:

Bij een overeenkomst tussen een [bedrijf] en een [consument] wordt als onredelijk bezwarend aangemerkt een in de algemene voorwaarden voorkomend beding […] dat de [consument] geheel en onvoorwaardelijk het recht ontneemt de door [het bedrijf] toegezegde prestatie op te eisen.

Een dergelijke permaban-clausule ontneemt je geheel en onvoorwaardelijk het recht om toegang tot het spel te eisen. Immers, als je dat eist, dan zegt de exploitant “permaban, doei” en dan sta je met lege handen. Dat kan dus niet.

Een permabanclausule moet dus ingevuld zijn met enige nuance. Bijvoorbeeld: als u bij herhaling zware overtredingen begaat of andere spelers lastigvalt, dan wordt u er permanent uitgeschopt. Dan heb je een escalatie én een waarschuwing ingebouwd. Dat lijkt me wel redelijk. Er zou wel iets van een discussie of hoger beroep mogelijk moeten zijn. Ook bedingen als “Het beheer beslist wanneer u overlast veroorzaakt” en vooral een onredelijke uitleg daarvan, zijn namelijk juridisch dubieus. Op diezelfde zwarte lijst staat namelijk:

[Het is verboden je TOS zo te schrijven] dat de bevoegdheid van de wederpartij om bewijs te leveren uitsluit of beperkt, of dat de uit de wet voortvloeiende verdeling van de bewijslast ten nadele van de wederpartij wijzigt,

Als je zegt “wij beslissen en u heeft pech, dan sluit je dus de mogelijkheid van tegenbewijs door de wederpartij uit. Dat mag dus niet.

Krijg je je geld terug bij een permaban? Dat lijkt me dan weer niet redelijk. Je beging immers een zware overtreding. Dat je dan je in-game spullen kwijt bent, voelt als een logisch gevolg daarvan. Ook al heb je daar veel in geïnvesteerd. Ik zou dit wel expliciet in de TOS vastleggen, maar ik zie er geen regels tegen.

Voor het restant van je abonnementsgeld ligt dat volgens mij anders. Wat je in feite doet als je “permaban, doei” zegt, is de overeenkomst beëindigen of zelfs ontbinden. In dat geval is er te veel betaald, en ik denk dan ook dat dat gewoon echt moet worden terugbetaald.

In de praktijk werkt dat anders. Ik zie bij allerlei verenigingen dat in de statuten staat “bij schorsing geen restitutie” maar dat gaat over lidmaatschapsgelden, en dat voelt net wat anders dan betaalde abonnementsprijzen. Een lid is wat anders dan een klant. Dus daarom twijfel ik of je je klanten ook mag opzeggen en het geld mag houden als ze zich misdragen.

Arnoud

Help, de Belastingdienst dateert geen documenten meer, wat nu?

wtf-stempel.jpgPer 1 januari kun je bij de Belastingdienst geen onderhandse akten meer laten dateren. Alleen enkele akten waarvan datering verplicht is, kunnen nog worden gedatumstempeld door de fiscus (met name pandrechten). En voor mensen die langs deze weg dachten “hun intellectueel eigendom vast te leggen”, is dat jammer – nu moeten ze betálen om een zinloze datum te krijgen.

Want nee, het heeft geen enkele waarde als bewijs dat iets je (intellectuel) eigendom is, zo’n datumstempel van de Belastingdienst. Ook een i-Depot, een registratie bij CCproof, een “voor gezien”-akte of proces verbaal door de notaris of een naar jezelf gestuurd aangetekend poststuk betekent juridisch eigenlijk niets. Waarom mensen dit met zulke graagte doen, is me nog steeds een volslagen raadsel.

Eigenlijk is de hele term “intellectueel eigendom” misleidend, tenzij je een juridisch vakgebied wil omschrijven. Er is niet zoiets als een wet dat het IE beschermt; enkel en alleen specifieke wetten over auteursrecht, merken, octrooien of kwekersrechten kunnen je een juridische bescherming tegen overname/afkijken/namaken bieden.

Bij bijna al die wetten is een of andere vorm van registratie verplicht – met uitzondering van het auteursrecht. Dat krijg je als je het werk maakt, mits het voldoende creatief en uitgewerkt is. Dat bewijzen is niet altijd eenvoudig, maar een datumstempel vergemakkelijkt het niet. Drie regels opschrijven en laten dateren is net zo onbeschermd als drie regels zónder datumstempel.

De enige situatie waarin een datumstempel relevant kan zijn, is wanneer twee partijen twisten over wie het werk gemaakt heeft. Degene met het oudste datumstempel op zijn kopie zal wel de maker zijn. Maar een harde regel is dat niet, en bovendien hóef je niet per se een datumstempel van zo’n dienst te hebben om bewijs te leveren. Het overleggen van negatieven, RAW bestanden of conceptversies is ook prima bewijs.

Misschien is een verklaring dat mensen denken “het is in ieder geval íets” of dat ze zich laten misleiden door kreten als “bescherm uw intellectueel eigendom” en menen dat registratie wél verplicht is. Ik krijg in ieder geval regelmatig vragen van het soort “waar registreer ik mijn auteursrecht” of “hoe vraag ik copyright aan”. Wie denkt dat dat moet, kan best geloven ook dat de datering bij zo’n dienst een waardevolle juridische stap is.

Arnoud<br/> PS: Meelezende ICT-ers, vacature hieronder al gezien? 🙂

Mag ik een bot voor een online spel maken?

botcraft-wow-spel-online-mmo.jpgEen lezer vroeg me:

Voor een massive multiplayer online strategy game heb ik een nieuwe userinterface ontwikkeld die inlogt (met je normale naam en wachtwoord) op de officiele servers en bepaalde taken in het spel automatiseert. Ik heb deze gemaakt door het netwerkverkeer te observeren, en heb geen code uit de officiële client gebruikt. Nu zie ik dat in de EULA van deze game staat dat je geen bots mag gebruiken, maar is het ook verboden voor mij om bots te verspreiden?

Ik denk niet dat het strafbaar is in de zin dat de politie je arresteert en je de cel in gaat. Wel zou het kunnen zijn dat de dienstaanbieder zegt dat je hen schade berokkent en dat jij die moet vergoeden.

Op zich is het niet verboden software te maken die samenwerkt met andermans software, zolang je geen code overneemt (copypaste of door reverse engineering). Je mag een protocol reverse engineeren en daar dan je eigen client of server voor schrijven, maar niet de client reverse engineeren en klonen. (In de Amerikaanse Glider-zaak ging het erom dat de bot de clientsoftware aanpaste als die in RAM geladen was. Ik vind dat hoogst dubieus als juridisch argument, maar goed dat geldt voor wel meer Amerikaanse zaken.)

Als je software beveiligingsmaatregelen omzeilt, met name als mensen gratis iets kunnen doen dat normaal geld kost, dan ben je mogelijk wel strafbaar. Er zijn regels in de Auteurswet over het omzeilen van kopieerbeveiligingen en ook strafwetten over het omzeilen van een beveiliging voor een betaaldienst.

De aanbieder zou kunnen zeggen dat jouw UI in feite een bot is waarmee mensen valsspelen. Dan kunnen ze je bot bannen. Als dat moeilijk blijkt (omdat jij cloakingtechnieken gaat inbouwen) dan zouden ze kunnen zeggen dat ze nu op kosten gejaagd worden om jouw bot te blokkeren en dat ze die op jou verhalen. Dat kan onrechtmatig zijn immers.

In de praktijk denk ik dat het in Nederland wel meevalt; men blokkeert de bot en gaat over tot de orde van de dag.

Arnoud

Mag een online spel mij bannen?

eve-online-spel-bannen-spelregels.pngEen lezer vroeg me:

Ik speel EVE-online, een Massive multiplayer online role-playing game (MMORPG) dat zich in de ruimte afspeelt. Nu kreeg ik onlangs de melding dat ik vier dagen niet mag inloggen (tijdelijke ban) omdat ik een macro had gebruikt en zo vals zou spelen. Nou klopt dat op zich wel, maar ik had geen kwade bedoelingen. Daar hebben ze echter niets mee te maken, zeggen ze. Ik moet mijn straf maar gewoon uitzitten. Kan dat zomaar? Ik betaal toch gewoon abonnementsgeld voor het spel, en ik krijg niet waar ik voor betaal.

In principe lijkt het me zeker gerechtvaardigd dat men een of andere vorm van straf oplegt als een speler de spelregels schendt. Als iemand bij het voetbal een overtreding van de spelregels pleegt, kan hij het veld uitgestuurd worden. Bij ernstige overtredingen kan hij zelfs een paar wedstrijden op de bank zitten. Dat die speler lidmaatschap betaalt aan de club, doet daar niets aan af.

Het verbod op macros staat expliciet in de EULA van Eve Online, maar ik denk dat je ook zonder een expliciete regel wel mag ingrijpen als mensen zich een oneerlijk voordeel gunnen. Je verstoort het spelgenot van de anderen, en daar mag tegen worden opgetreden.

Een tijdelijke ban van 4 dagen is streng maar ook weer niet zó streng dat ik het meteen als evident oneerlijk zou aanmerken. Ik denk dat er dan ook weinig anders opzit dan deze ban uitzitten.

Auteursrecht op schaakproblemen

schaken-schaak-stukken-bord-probleem.jpgEen lezer vroeg me:

Voor onze schaakclub wil ik graag een boekje maken met partijen en schaakproblemen als studiemateriaal. Nu zijn er tientallen sites op internet waar je die materialen kunt vinden, maar vaak staat onderaan dat er copyright zit op die pagina’s. Kan ik ze dan toch overnemen?

Zo’n copyrightnotice onderaan een webpagina zegt over het algemeen weinig. Die wordt door de webdesigner in het template opgenomen en staat er dus altijd, ongeacht of deze nu terecht is. Maar goed, zo’n notice hoeft ook niet om auteursrecht te hebben. Waar het om gaat, is of het verslag het stempel van de maker draagt, pardon een eigen intellectuele schepping van de auteur is.

Bij een verslag van een werkelijk gespeelde partij kan ik me dat moeilijk voorstellen. Je noemt dan alleen de gedane zetten, en dat is een puur feitelijke manier van beschrijven. Een wedstrijdverslag (“Na tien minuten staren ging zijn trillende hand naar de e-pion, maar zodra hij deze gezet had bleek uit zijn houding dat dat een kapitale fout was”) is daarentegen wel auteursrechtelijk beschermd natuurlijk.

Of zouden de schakers auteursrecht hebben? Immers, als een zanger auteursrecht heeft op wat hij zingt, waarom een schaker dan niet op wat hij speelt. In het verleden is hierover geprocedeerd en de consensus lijkt te zijn dat dit toch niet opgaat. In Nederland concluderen Spoor/Verkade/Visser uit de literatuur dat auteursrecht op overzichten van zetten uit een schaakspel niet mogelijk is. En als het al kan, dan kan men vrijwel altijd via het citaatrecht toch nog de lijst met zetten weergeven.

Bij een schaakprobleem zou het wel eens anders kunnen liggen. Een schaakprobleem is een verzonnen stelling waarbij men bv. binnen 5 zetten mat of remise moet bereiken. Het verzinnen van die stelling is een creatief denkproces, net als het maken van een kruiswoordpuzzel of cryptogram. Je zou dus kunnen zeggen dat dat je eigen intellectuele creatie is van de puzzelmaker. Opmerkelijk genoeg zegt de British Chess Problem Society, de oudste schaakproblemenvereniging ter wereld, echter zonder voorbehoud:

There is no copyright on chess problems. But do acknowledge its composer and where it was first published (its source).

Ik zou zeggen dat dat wat te kort door de bocht is. Helaas kan ik geen bronnen vinden specifiek over dit onderwerp, maar ik zie niet in waarom een puzzel maken geen beschermd werk zou opleveren.

Een ander punt zijn de collecties van schaakproblemen of -partijen. Een individueel probleem of partijverslag is dan misschien publiek domein, maar iemand die er een hoop bij elkaar brengt, kan zijn eigen intellectuele creatie scheppen door de keuze van welke partijen hij neemt en welke volgorde hij hanteert. Je mag dan niet zomaar die collectie overnemen, ook al zijn de individuele elementen daaruit publiek domein.

En nou kan ik nergens dat citaat kwijt dat “schaken alleen een sport is als de stukken elk 50 kilo wegen.”

Arnoud

Depot van idee bij notaris – wat heb je er aan

Hoe bescherm je een idee? Een veelgehoorde suggestie is dat je het idee moet opschrijven en bij de notaris moet deponeren. Daarmee kun je dan bewijzen dat jij het idee als eerste had, zodat je anderen kunt aanpakken die “je idee stelen”. Inderdaad heb je dan bewijs met een datum, maar daarmee heb je nog helemaal geen recht!

Dat ondervonden ook de gedaagden in een recent kort geding over het idee van een paardrijspel (“voor meisjes”). Dat spel zou een “first-person” spel moeten worden, waarin de speler als het ware zelf paardrijdt in een realistische omgeving. Dat idee bleek niet nieuw. Bovendien:

Voor zover gedaagden met hun beroep op de inbewaringgeving van ideeën bij notaris [(naam notaris)] hebben betoogd dat de reeds gedeponeerde ideeën auteursrechtelijk zijn beschermd, faalt dat verweer. Slechts wanneer een idee is uitgewerkt in een concrete uiting kan het bescherming als werk in de zin van de Auteurswet genieten (vgl. HR 29 december 1995, NJ 1996, 546 (Decaux/Mediamax; Stadsmeubilair)). De overgelegde kopie van het document dat [gedaagde 2] op 9 januari 2004 bij de notaris heeft gedeponeerd, bevat wel het idee voor een spel waarin de speler als het ware zelf paardrijdt in een realistische omgeving – er wordt de vergelijking met een flight simulator gemaakt – maar dat idee wordt in het document niet, althans onvoldoende, geconcretiseerd. Er wordt niet gedetailleerd beschreven hoe het spel eruit moet komen te zien. Daardoor is het document geen werk met een eigen oorspronkelijk karakter dat het persoonlijk stempel van de maker draagt (vgl. HR 4 januari 1991, NJ 1991, 608 (Van Dale/Romme)). Dit geldt te meer omdat gedaagden niet de stelling van eisers hebben weersproken dat er al realistische “first person” computer paardrijdspellen op de markt waren voordat [gedaagde 2] haar ideeën heeft gedeponeerd.

Een idee beschermen kan niet. Een volledig uitgewerkt idee wordt beschermd door het auteursrecht. Iemand die die uitwerking leest en er mee aan de haal gaat, pleegt inbreuk en kan daarmee worden aangepakt. Maar je moet dan wel bewijzen dat die iemand het idee van jouw uitwerking heeft gekregen.

Arnoud