Internetrecht door Arnoud Engelfriet

Een lezer vroeg me:

Ik heb een innovatief idee uitgewerkt om contactloos pinbetalen tegen afluisteren en dergelijke te beveiligen. Ik wil dat nu aan een paar banken voor gaan stellen, maar ik wil natuurlijk niet dat ze er met mijn idee vandoor gaan zonder mij te betalen. Hoe doe ik dat het veiligste? Is een i-depot nodig, kan ik een goed geheimhoudingscontract gebruiken of moet ik auteursrecht aanvragen?

Algemeen geldt: als je een idee hebt, dan kunnen en mogen anderen daarmee vandoor. Het is juridisch eigenlijk niet mogelijk een idee te beschermen tegen overname of afkijken, en wie adverteert dat het bij zijn dienst wel zo werkt, is een oplichter.

De enige juridische remedies tegen ongewenst overnemen zijn het idee onder een IE-recht beschermen of een contractuele afspraak te maken. Of beschermen mogelijk is, hangt helemaal af van het soort idee. Een technisch protocol (wat hier lijkt te spelen) kun je met een octrooi oftewel patent beschermen; anderen mogen dat protocol dan niet ook implementeren. Een auteursrecht beschermt tegen kopiëren of namaken van een tekst, foto of video – maar alleen de concrete uitwerking daarvan niet het onderliggende idee.

Een contractuele afspraak doe je meestal met een geheimhoudingscontract oftewel NDA (non-disclosure agreement). Daarin belooft de ontvanger om de verkregen informatie nergens voor te gebruiken, vaak op straffe van een contractuele boete. Het is toegestaan dat je jezelf een beperking oplegt die de wet niet kent, dus zo’n contract is legaal. Alleen: waarom zou je dat tekenen als ontvanger? Welk voordeel haal je eruit?

Ik zou zelf alleen adviseren om met een idee-leverancier in zee te gaan als deze concrete technologie heeft om in licentie te nemen. Dan weet je waar je voor tekent: snelle toegang tot iets dat werkt. Dat scheelt ontwikkelkosten bij jou, dus prima dat dat wat kost. Maar betalen voor enkel een idee dat je zelf nog moet uitwerken? Nee, vergeet het maar.

Een ander probleem met een NDA tekenen is dat je wellicht als ontvanger al met iets dergelijks bezig was. Toevallig las ik recent deze zaak waarin een man de Rabobank had benaderd met een anti-skimming idee. Naast dat er discussie was of überhaupt geheimhouding was overeengekomen, bleek de bank er al geruime tijd zelf mee bezig te zijn. Dan is het natuurlijk wel héél raar om te zeggen dat het jouw idee is.

Arnoud

Als je de directeur van AT&T een tip durft te geven, dan krijg je een knorrige bedrijfsjurist op je dak, las ik bij Ars Technica (dank, tipgevers!). “AT&T has a policy of not entertaining unsolicited offers to adopt, analyze, develop, license or purchase third-party intellectual property… from members of the general public,” zo klonk het korzelig in reactie op een eenvoudige suggestie om een nieuwe abonnementsvorm in te voeren. Stapte hier iemand met het verkeerde been uit bed, of is dit beleid? Het is beleid.

Ene Alfred Valrie had de CEO gemaild op het mailadres dat al jaren publiek geadverteerd wordt, om te suggereren dat het bedrijf een all-you-can-download DSL-abonnement zou moeten introduceren en bij voorkeur ook beperkte SMS-bundels voor mensen die zelden SMS’en. De bedrijfsjurist reageerde meteen, maar niuet zoals Alfred had verwacht:

AT&T has a policy of not entertaining unsolicited offers to adopt, analyze, develop, license or purchase third-party intellectual property… from members of the general public, … Therefore, we respectfully decline to consider your suggestion.

Bedrijven doen dit omdat er in de VS een angst heerst dat als je iemands idee aanneemt, ze achteraf schadeclaims gaan indienen omdat het “hun IP” is. Dat is juridisch onzin – op ideeën als zodanig kún je geen intellectueel-eigendomsrecht claimen. Maar praktisch gezien moet je dan toch weer van die rechtszaak af, en dat gaat tijd en geld kosten. Het is dan beter (vanuit bedrijfsjuridisch perspectief) om dit voor te zijn en meteen “lalala wij willen u niet horen, ga weg” te roepen. Dat dit bepaald onvriendelijk is, is dan een secundaire factor.

Eigenlijk zou die jurist dus een analyse moeten maken, kán men hier rechten op claimen, en als dat niet zo is, de directeur lekker enthousiast laten reageren. Alleen, ook in dat geval blijft er het risico van een claim. Mensen kunnen immers frivole claims indienen, en dat blijft dan toch boven je bedrijf hangen. Dus wat moet je anders als jurist?

Arnoud

Ik kan niet eens meer naar de radio luisteren zonder aan werk te moeten denken. Gisterochtend op radio Veronica een telefonische fittie met de organisatie van de Verkiezing Slechtste slogan 2013: het Veronicaprogramma Rick in de Morgen had immers dat idee bedacht, en dat werd hier dus even keihard gestolen.

Dat gaat hem niet worden, juridisch dan. Een idee is niet te beschermen, dat mág worden ‘gestolen’ en nagedaan, geïmiteerd of gekopieerd.

Een idee kun je eigenlijk alleen in abstracto beschermen door het geheim te houden. Deel het met zo min mogelijk mensen en áls je het al deelt, doe dat dan onder geheimhouding (NDA). Dat werkt maar is voor een publieksverkiezing natuurlijk niet echt werkbaar.

Een uitwerking van een idee kan beschermd zijn. “Een boek over een jongen die naar toverschool gaat” is niet beschermd, maar de boeken van Harry Potter wel. Die uitwerking is creatief en origineel en krijgt daarom auteursrechtelijke bescherming. “Een telefoon die het gesprek aanneemt als je hem openklapt” is een niet te beschermen idee, maar een constructie met sensors en een koppeling naar de firmware is dat wel, met een octrooi. (Helaas is Star Trek dan waarschijnlijk prior art maar dat terzijde.)

De naam of het logo van een idee kan als merk worden vastgelegd. Wel moet het dan een creatieve naam zijn, en de naam “De Slechtste Slogan van 2013” voor de verkiezing van eh, de slechtste slogan van 2013 is niet bepaald creatief te noemen. De standaardtruc is dan die naam in een creatief logo opnemen, en vervolgens alsnog iedereen gaan dreigen met merkinbreuk omdat ze de tekst uit je logo overnemen. Juridisch dubieus.

Dus nee, dit gaat hem niet worden. Meer dan die ander bellen en zeggen dat je het niet leuk vindt, zit er juridisch niet in. En dat is dan ook precies wat er gebeurde op de ochtendshow.

Persoonlijk vond ik Veronica’s “Een deuk van heb ik Joustra” (zie foto rechtsboven, bron Veronica) inderdaad een heel stuk slechter, eh beter, dan “We do our business in your mouth” wat uit die tweede verkiezing kwam. Maar dat terzijde.

De verkiezing van de slechtste slogan voor een ict-advocatenkantoor of juridisch adviesbureau is bij deze geopend.

Arnoud

Het gebeurt niet vaak dat je in een vonnis de tekst “verweer uit de categorie roept u maar” ziet staan. Of een rechter die zelfreflecterend opmerkt dat “Zelfs de voorzieningenrechter weet dat er ontelbare computer games zijn en dat die allemaal zijn bedacht en ontworpen.” En ook in hoger beroep wordt het gewapper en gedreig… Lees verder

Een lezer vroeg me: Ik heb een tijd terug een bedrijf een voorstel gedaan voor een idee waar zij veel geld mee kunnen verdienen. Maar afgezien van een standaard bedankmailtje hoorde ik niets meer van ze. En vorige week zag ik ineens dat ze doodleuk met mijn idee de markt gaan betreden! Oké het is… Lees verder

Per 1 januari kun je bij de Belastingdienst geen onderhandse akten meer laten dateren. Alleen enkele akten waarvan datering verplicht is, kunnen nog worden gedatumstempeld door de fiscus (met name pandrechten). En voor mensen die langs deze weg dachten “hun intellectueel eigendom vast te leggen”, is dat jammer – nu moeten ze betálen om een… Lees verder

Natuurlijk wil je voorkomen dat een ander je idee steelt en daarom wil je het beschermen, las ik bij “Goed idee – iDepot”. Maar hoe doe je dat, vraagt de site zich retorisch af. Nou, met een i-Depot natuurlijk. Want als je je idee maar opschrijft op een bierviltje, dan kun je “aantonen dat het… Lees verder

Vele, vele lezers vragen me: Ik heb een geweldig idee voor [iets] en dat wil ik graag beschermen. Ik las dat je het bij de Belastingdienst, het BBIE of de notaris kunt deponeren, dus dat heb ik gedaan. Ben ik nu beschermd of kan ik nog meer doen? Nee, met een depot bij een van… Lees verder

Winkeliers zijn dolblij met Wordfeud. Dankzij de hype rond de letterlegapp vliegt het originele Scrabble over de toonbank, meldde Metro. Of Mattel, de spellenfirma achter Scrabble®, daar ook blij mee is, is niet bekend. Maar stel dat ze dat niet zijn, kunnen ze dan wat doen tegen Wordfeud? In principe kan er auteursrecht op een… Lees verder

Een lezer stuurde me een forumbericht met een vraag over puzzels. De plaatser daar schrijft: Ben “uitvinder” van de cijferpuzzel Binero. In 2006 heb ik het concept laten registreren door de Belgische federale overheid. Sinds 2008 wordt het onder mijn naam ondermeer gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift EOS. Thans wordt het op grote schaal en… Lees verder