Internetrecht door Arnoud Engelfriet

Het verstrekken van onjuiste informatie aan een consument is een oneerlijke handelspraktijk, ook als het gaat om één mededeling aan één persoon in een helpdeskgesprek. Dat bepaalde het Hof van Justitie onlangs (zaak C-388/13) in een zaak tussen een consument en een kabelbedrijf. Hiermee wordt het eenvoudiger voor consumenten om hun schade door zulke informatie te verhalen op het bedrijf.

Sinds een tijdje hebben we meer regels in de wet die bepalen wanneer een “handelspraktijk” oneerlijk is en dus niet toegestaan. Dit gaat verder dan bijvoorbeeld oplichting of bedreiging: kort gezegd moet je als handelaar handelen zoals een fatsoenlijk handelaar zou doen. Doe je dat niet, dan kan de consument je op de schade aanspreken en soms zelfs de overeenkomst annuleren.

In deze zaak had een consument bij kabelbedrijf UPC een opzegging aangevraagd. Hij wilde weten per wanneer dat kon, en kreeg te horen dat hij per 10 februari kon opzeggen. Dat bleek 10 januari te moeten zijn geweest, een slordig typefoutje dat meneer echter wel 5243 Hongaarse forint moest kosten. € 17,60 maar het gaat om het principe, want hij had al een ander abonnement elders afgesloten.

Bij de rechter verweerde UPC zich onder meer met het argument dat de wet over handelspraktijk niet geldt bij één-op-één communicatie, maar alleen voor openbare mededelingen. Zeg maar oneerlijke reclame, algemene aanprijzingen, informatie in folders, zulke dingen.

Gezien het doel van de wet – consumentenbescherming – is het Hof van Justitie daar snel klaar mee:

37 Gelet op het voorgaande moet de verstrekking van informatie die, zoals in het hoofdgeding, geschiedt door de klantenservice van een onderneming met betrekking tot een kabeltelevisieabonnement van een particulier worden geacht te vallen onder het begrip „handelspraktijk” in de zin van de richtlijn oneerlijke handelspraktijken.

(Ik zou zelf nog sneller klaar zijn: “Welles.” Maar ik ben dan ook geen Europees Hof.)

Het doet er ook niet toe dat de consument deze informatie uit andere bronnen had kunnen verkrijgen, zoals door zijn contract door te spitten of via Mijn UPC te zien wat de status was. Als je de helpdesk belt, dan moet die correcte informatie geven.

Vervolgens is natuurlijk de vraag: wat voor gevolg heeft dit? Dat staat niet in de Europese richtlijn. Daar hebben ze alleen gezegd dat die ‘verboden’ zijn, en dat elk land zelf moet bepalen welke gevolgen ze eraan willen koppelen.

Volgens Nederlands recht is het onrechtmatig om een oneerlijke handelspraktijk te plegen (art. 6:193b BW), dus je kunt je schade verhalen op de leverancier. En als de oneerlijke handelspraktijk de reden was waarom je de overeenkomst sloot, dan is de overeenkomst vernietigbaar (art. 6:193j BW). Dat laatste is hier niet aan de orde, want de overeenkomst liep al langer en het was alleen de opzegging die nu vertraagd werd.

Arnoud

Als internetklant van UPC beschikt u over WifiSpots van UPC, juichte de nieuwsbrief van mijn internetprovider onlangs. WifiSpots is UPC’s naam voor een nieuwe dienst waarbij je overal in Nederland gratis draadloos internet krijgt als je in de buurt bent van een andere UPC-modem. Die staan sinds kort standaard de internetverbinding te delen. Weliswaar op een ander netwerk en je wordt afgeknepen als de ‘echte’ gebruiker daarvan wil internetten, maar toch. Mag dat zomaar, mijn modem inzetten om andere mensen buiten mijn wil om te laten internetten via mijn kabel?

Ik heb menig mail ontvangen van UPC-klanten die zich zorgen maken over dit plan. Ook met verontwaardiging: het is toch mijn huis, mijn verhuurder mag toch ook niet ineens de zolder aan een ander verhuren of mijn wc beschikbaar stellen voor passanten?

Dergelijke analogieën zijn leuk bedacht maar gaan helaas niet op. Een wifi-verbinding is geen huis of wc. Het is geen ding, iets dat je kunt stelen of dat misbruikt kan worden door anderen. Het is een functionaliteit van een modem dat je in bruikleen hebt. De leengever mag daar extra functionaliteiten aan toevoegen zolang jij daar geen last van hebt. Of beter gezegd, in de wet staat nergens dat hij dit niet mag. Logisch, want de regels over bruikleen (art. 7A:1777 BW en verder) zijn ouder dan het internet.

UPC zegt zelf:

WifiSpots en uw eigen internetverbinding zijn van elkaar gescheiden. Elke verbinding heeft een eigen signaal. U merkt er zelf niks van als anderen bij u gebruikmaken van WifiSpots. Hetzelfde geldt voor de beveiliging. Het internetgebruik van WifiSpots heeft geen invloed op dat van u. Het maakt niet uit welke websites worden bezocht of welke bestanden worden gedownload.

Update (18 maart): zelf even getest met UPC in Eindhoven: als ik via mijn eigen UPC netwerk internet opga, ben ik zichtbaar als IP-adres 89.98.39.10 (chello.nl). Ga ik via de Wifispots access point op hetzelfde modem, dan krijg ik IP-adres 46.129.209.69 (upc.nl). Volgens mij bewijst dat duidelijk dat het écht gescheiden verbindingen zijn.

Daarmee zie ik de hinder niet, eerlijk gezegd. Het enige dat ik kan bedenken is iemand die hinderlijk in mijn voortuin gaat staan om zo een extra streepje te krijgen van mijn modem. Dat mag niet, maar ik zou me gelijk een tachtigjarige voelen die voetballende buurjongens wegjaagt als ik dáár wat tegen ga doen. Daarnaast is er in theorie nog het extra energieverbruik, twee wifinetwerken kost immers meer stroom dan eentje. Maar dat is zo marginaal dat je er geen rechtszaak over zou kunnen beginnen.

Arnoud

UPC heeft de blokkade van torrentsite The Pirate Bay opgeheven, meldde Tweakers gisteren. Dit naar aanleiding van het arrest in de XS4All-zaak. Hoewel UPC daar formeel geen partij bij was, zat dit er natuurlijk best hard aan te komen.

In Nederland zijn uitspraken van rechtbanken, maar ook hoger-beroepshoven en zelfs de Hoge Raad formeel alleen bindend voor de partijen die bij de zaak betrokken zijn. De rechtszaken van Brein tegen Ziggo en XS4All enerzijds en UPC, KPN en Tele2 anderzijds staan dus formeel los van elkaar en het vonnis in die laatste zaak, staat nog steeds overeind. Inclusief dwangsommen die Brein zou mogen incasseren.

Praktisch gezien zag men bij Brein ongetwijfeld de bui al hangen, want hetzelfde gerechtshof zou het hoger beroep in de UPC/KPN/Tele2 zaak uitspreken en het ligt niet voor de hand dat men daar ineens wél zou oordelen dat de TPB-blokkade effectief en gepast is. En als je bedenkt dat ze dan ook nog een keer drie ton proceskosten te moeten vergoeden aan de providers, dan kan ik me goed voorstellen dat ze bij Brein dachten dat overleg met UPC geen gek idee was.

Natuurlijk heeft Brein cassatie aangekondigd te overwegen na het XS4All-arrest. Dat doe je namelijk altijd, al is het maar om het originele nieuws weg te kunnen drukken en zelf weer de talking points te bepalen. Maar het zal nog een hele tijd duren voordat de Hoge Raad iets gaat vinden van het Haagse arrest, en dan is het ook nog maar eens de vraag of die uitspraak gunstig voor Brein zal zijn.

Immers de Hoge Raad toetst alleen of de wet correct is toegepast, en niet of de feiten juist zijn. Wat het Hof heeft vastgesteld, is feitelijk juist binnen de cassatieprocedure. En de feiten in dat arrest waren vrij duidelijk: het illegaal uploaden door klanten van de providers is niet afgenomen, en daar ging het uiteindelijk allemaal om.

Hoe nu verder. Dat is een goeie vraag. Iedere jurist zit nu te wachten op het Kino.to-arrest van het Europese Hof van Justitie, waar de vraag voorligt of ISP’s de verbinding naar websites die illegale content aanbieden moeten blokkeren. De advocaat-generaal (de adviseur van het Hof) was alvast van mening van wel, hoewel het wel een beetje halfhartig terugverwijst naar de nationale rechter:

[Een blokkeerbevel] is in beginsel niet onevenredig louter vanwege het feit dat hij aanzienlijke kosten met zich brengt, maar zonder bijzondere technische kennis gemakkelijk kan worden omzeild. Het staat aan de nationale rechters om in het concrete geval met inaanmerkingneming van alle relevante omstandigheden een afweging te maken tussen de grondrechten van de betrokkenen en aldus een juist evenwicht tussen die grondrechten te verzekeren.

En als uitsmijter dan nog tegelijkertijd het nieuws dat piraterijsites 165 miljoen omzet per jaar halen en dat de Nederlandse muziekindustrie 38 miljoen omzet wist te halen, een verdubbeling van vorig jaar. Dankzij of ondanks de blokkade?

Arnoud

UPC hanteert vanaf deze week een fair use policy, meldde Tweakers gisteren. Klanten die meer dan vijf keer dan het gemiddelde verbruiken, kunnen een boete krijgen. Nu heb ik zelden zo’n vage FUP gelezen, dus dat roept de vraag op: mogen ze dat eigenlijk wel? Eerst even een verplichte mededeling van de afdeing Communicatie: “Een… Lees verder

Kabelbedrijf UPC achtervolgt slecht betalende klanten met sms’jes, las ik bij Nu.nl. Met de tekst “Betaal uw achterstallige rekeningen en voorkom extra kosten en afsluiting” hoopt de kabelboer openstaande facturen van wanbetalers sneller te kunnen incasseren. Ik kreeg diverse mails of dit wel mocht, maar maar dit staat volgens mij gewoon in de algemene voorwaarden… Lees verder

De Consumentenautoriteit heeft kabelboer UPC zeven boetes van in totaal ruim 300.000 euro opgelegd, meldt Nu.nl. De reden was de zeer agressieve manier waarop het bedrijf mensen aan de digitale televisie probeerde te krijgen: iedere analoge klant (zoals Tweakers het noemt) kreeg ongevraagd een Mediabox thuisgestuurd met een aanbod om digitale TV gratis uit te… Lees verder

Er is veel klein leed bij internetgebruikers in hun relatie met de provider, zo blijkt uit de vele reacties over mijn artikel over contracten met internetproviders. Eén van de gemailde vragen ging over de opzegtermijn: deze lezer had een jaarabonnement met een opzegtermijn van drie maanden. Die had hij met een week gemist. Zit hij… Lees verder