Apple moet Nederlandse datingapps eigen betaalsysteem toestaan

| AE 13096 | Ondernemingsvrijheid | 13 reacties

Aanbieders van datingapps in Apples Nederlandse App Store moeten ook andere betaalsystemen dan Apples betaalsysteem kunnen gebruiken, meldde Tweakers onlangs. Appaanbieders moeten ook de mogelijkheid krijgen om in hun datingapp te kunnen verwijzen naar betaalmogelijkheden buiten de app. Hier krijgt Apple twee maanden de tijd voor. De ACM dreigt met een dwangsom van maximaal 50 miljoen euro als dit niet gebeurt.

De kwestie van Apples verplichte betaalinterface (en het dikke percentage dat Apple vervolgens afroomt) is al lang een hot topic. Vorig jaar liep een conflict tussen Apple en Epic hoog op, maar vooralsnog komt daar weinig uit. De Nederlandse procedure voelt als een bijzaak, zeker omdat het ‘maar’ om datingapps gaat en niet om het wereldwijd beroemde Fortnite. Maar vergis je niet, er wordt nogal wat betaald in datingapps, vrij gebruikelijk is dat mannen per bericht stevig betalen. (En de boze tongen beweren dat de vrouwen dan weer betaald krijgen om de mannen aan het lijntje te houden, maar dat terzijde.)

In ieder geval, ook datingapps moeten de betalingen (de aanschaf van credits waarmee je berichten kunt sturen en dergelijke) via de kassa van Apple laten lopen. En dat vinden zij oneerlijk, vandaar de rechtszaak. Dan krijg je dus altijd meteen de vraag: heeft Apple een machtspositie, en zo ja wat is dan de markt? Als je kijkt naar smartphones dan is het marktaandeel klein, je kunt het dan “high end smartphones” noemen en dan is het hoger, maar dat voelt wat arbitrair.

De ACM ziet het nog scherper, zoals samengevat door de rechtbank:

Volgens de ACM beschikt Apple over een economische machtspositie op de markt voor appstorediensten op het mobiele besturingssysteem iOS ten behoeve van datingappaanbieders. De datingappaanbieders hebben niet in voldoende mate substitutiemogelijkheden voor de appstoredienst van AppleApple kan zich daardoor in hoge mate onafhankelijk gedragen van datingappaanbieders.
Het juridisch meest objectieve argument voor een machtspositie hebben is dat je onafhankelijk van je concurrenten kunt opereren. En dat kan Apple, in ieder geval waar het gaat om app-levering, -onderhoud en -betaling:
Voor een breed bereik van de datingapp moet een appaanbieder in ieder geval in zowel de App Store als de Google Play Store aanwezig zijn (multi-homing). Voor datingappaanbieders is multi-homing essentieel, omdat datingapps sterk afhankelijk zijn van netwerkeffecten: hoe groter de kans op een succesvolle match, hoe aantrekkelijker het wordt om de app te gebruiken.
Anders gezegd, je moet als datingdienstaanbieder wel een app hebben en dat moet wel bij Apple (en Google) zijn, anders kom je er niet tussen als commerciële dienst. Dus Apple (en ja, ook Google) kunnen je dicteren wat ze willen en jij accepteert dat maar, de App Store laten zitten kán gewoon niet. En als jij wel moet winkelen bij Apple, dan heeft Apple een machtspositie en dan mogen ze niet vragen wat ze willen. Ook niet als het moetje door een andere oorzaak komt dan Apples eigen handelen.

Dit verklaart ook meteen waarom het over dating gaat. Bij Tweakers:

Een ACM-woordvoerder zegt daarover tegen Tweakers dat er de afgelopen jaren onderzoek is gedaan naar Apples App Store-beleid en de impact op de markt. Hieruit zou zijn gebleken dat datingappaanbieders de meeste last ervaren van deze voorwaarden.
Dat haakt dus in op bovenstaand argument: je moet een sterke afhankelijkheid hebben van netwerkeffecten om in die afhankelijke positie te komen, en dat zien we met name bij sociale apps. En in Nederland is die categorie grotendeels vertegenwoordigd door de datingapp.

Arnoud

EU gaat Apple aanklagen voor overtreden antitrustregels met App Store

| AE 12546 | Ondernemingsvrijheid | 5 reacties

De Europese Commissie is bijna klaar met het antitrustonderzoek naar Apple en gaat het bedrijf aanklagen voor het overtreden van deze regels. Dat meldde Tweakers op gezag van Reuters. En daarin kwam een interessante vraag langs in de discussie:

De wet zegt, bij mijn weten, dat je veel macht moet hebben, maar in Europa heeft Apple niet een monopolie of het grootste aandeel in besturingssystemen op smartphones. Android is groter. Android is ook open, maar omdat Apple niet de grootste is en geen monopolie heeft, hoeven ze toch ook niet meer open te zijn?
Dat is een hele scherpe vraag, die raakt aan de kern van het mededingingsrecht. Het komt erop neer dat je geen misbruik mag maken van een dominante positie in een markt. Er zijn dus altijd drie vragen:
  1. Wat is de markt
  2. Hoe dominant/zwaarwegend ben jij in die markt
  3. Is wat jij doet misbruik of gewoon gebruik
Enkel percentages is dus niet relevant. Als het bijvoorbeeld zo is dat iedereen slaafs Apple volgt met features, prijzen et cetera, dan zou zijn met een 25% marktaandeel echt dominant zijn. Want dan is ze marktleider en dus dominant door haar leidend voorbeeld.

Op de markt voor smartphones heeft Apple geen enorm aandeel, Android is vele malen groter qua aantal telefoons met dat OS erop. Maar Apple is wel zeer bekend en zeer gewild, dat geeft dan een extra stukje macht, een powerup als het ware. Ook kun je zeggen, het gaat niet om smartphones an sich maar om high-end smartphones en in dat segment verkoopt Apple meer.

De discussie gaat verder vooral over de vraag of dit gewoon iets is dat Apple kan doen, of dat het misbruik. Het argument voor misbruik is dan hier omdat Apple zelf ook een muziekdienst heeft, die ze zo goedkoper kan insteken. Naast dat ze Spotify een stukje winst afpakt (want die 30% komt uit de omzet, niet uit de winst) en zo de concurrent pijn doet.

Arnoud

Kan Europa antitrustonderzoek beginnen als bedrijven uit EU verdwijnen?

| AE 12529 | Ondernemingsvrijheid | 39 reacties

Eurocommissaris Margrethe Vestager zegt dat Europa nieuwe antitrustonderzoeken kan beginnen naar bigtechbedrijven als die dreigen van de Europese markt te verdwijnen. Dat meldde Tweakers vorige week. Vestager reageert daarmee op de controverse in Australië: het land wil dat Facebook en Google de portemonnee trekken; dat moet de Australische media-industrie helpen. Daarop besloot Facebook de nieuwsvoorziening in Australië te saboteren om zo de regering te dwingen het plan aan te passen. De Europese insteek in zo’n geval is dat een dominant bedrijf zijn machtspositie misbruikt als het op die manier zou proberen wetgeving tegen te houden. En ja, dat kan.

De kern van het argument van Vestager zit in het mededingingsrecht, meer specifiek artikel 82 EU Verdrag:

Onverenigbaar met de gemeenschappelijke markt en verboden, voorzover de handel tussen lidstaten daardoor ongunstig kan worden beïnvloed, is het, dat een of meer ondernemingen misbruik maken van een machtspositie op de gemeenschappelijke markt of op een wezenlijk deel daarvan.
Vaak zeggen we hierbij dat het gaat om een monopolist, maar het is genoeg dat je “dominant” bent in een markt. Google is met het Android-besturingssysteem bijvoorbeeld zeker weten dominant in de markt voor smartphone-OS’en, hoewel er natuurlijk zeker wel concurrenten zijn (zoals Apple). En het belangrijkste criterium is dat je de handel beïnvloedt, we moeten er als afnemers dus last van krijgen.

Het argument zou dan zijn dat Facebook misbruik maakt van haar dominante positie in de markt voor nieuwsvoorziening door te zeggen “ik stop alle dienstverlening als ik moet betalen voor snippets die mensen delen op mijn platform”. Omdat Facebook zo groot is, kan ze met zo’n dreigement haast afdwingen dat die wetgeving er dan niet komt. Welke politicus wil immers bekend staan als de partij die Facebook het land uit joeg? (Ik gebruikte niet voor niets het woord “sabotage” in de opening, ik aarzelde over “chantage”.)

Natuurlijk is er het probleem dat als Facebook weg is, je moeilijk een eventuele veroordeling kunt handhaven. Er is dan niets meer te halen. Maar een bedrijf van deze omvang is niet van de ene op de andere dag wég uit je regio. En tot die tijd zijn er zeker wel geldstromen (de Irish-Dutch-Irish sandwich-route bijvoorbeeld) in de Europese Unie waar je boetes van kunt incasseren, kantoren die je kunt sluiten of desnoods mensen die je kunt arresteren tot er is betaald.

Dat geheel los van de vraag of het terecht is van een land om te zeggen dat er moet worden betaald voor wat in principe rechtenvrije citaten zijn. Die discussie mag best gevoerd worden en fel ook. Maar als je zó groot bent als Facebook, dan is “als dat wet wordt dan stoppen wij ermee” geen eerlijk argument meer.

Arnoud

Google onder vuur vanwege bundeling apps

| AE 8596 | Innovatie | 20 reacties

De Europese Commissie heeft een ‘mededeling van punten van bezwaar’ aan Google en moederbedrijf Alphabet gezonden. Het bedrijf zou zijn dominante marktpositie voor zoekdiensten hebben misbruikt door beperkingen aan fabrikanten van Android-apparaten op te leggen. Dat las ik bij Tweakers. Het misbruik zou hem erin zitten dat fabrikanten van Android-apparatuur verplicht Google-apps, zoals Search en… Lees verder

Intellectueel eigendom versus de mededinging

| AE 1699 | Informatiemaatschappij | 11 reacties

Een lezer vroeg me: Ik las een artikel op jouw site over mededinging en toen kwam het volgende in mij op. In de Europese Gemeenschap is oneerlijke concurrentie/monopolie posities verboden. Maar intellectuele eigendomsrechten zijn ook een vorm oneerlijke concurrentie dan wel (oneerlijke) monopolie posities. Hoe verhouden intellectuele eigendomsrechten zich dan tot het mededingings/monopolie recht? Staat… Lees verder