Internetrecht door Arnoud Engelfriet

De Vlaamse kunstenaar Dries Depoorter heeft software gemaakt die via machinelearning en gezichtsherkenning ziet wanneer een politicus op zijn of haar smartphone zit tijdens een overheidsvergadering. Dat meldde Tweakers afgelopen maandag. En de grap: de software maakt daarna een Twitter- en Instagram-bericht aan. Onder de naam The Flemish Scrollers kunnen geïnteresseerden dan constateren dat de betreffende politicus dan afgeleid is, waar je dan zelf wat van mag vinden.

Het beeld dat ontstaat is natuurlijk dat politici zich aan hun werk onttrekken of niet geïnteresseerd zijn in wat collega’s te melden hebben. Dat zal zeker wel eens het geval zijn (je zou het misschien zelfs nog aan de politicus zhaar Twitter of Instagram-activiteit kunnen koppelen, bedenk ik me) maar men zal zeker ook wel op die manier ruggespraak houden met partijgenoten. Dat is iets praktischer en juist vriendelijker dan opstaan en buiten de zaal samen praten, en dan weer naar binnen gaan.

Onduidelijk is nog wat de politici er van vinden, ik zag in de comments al dat het ironisch genoemd werd omdat politici de burger juist met alles en nog wat in de gaten houden. Maar dat zou het alleen maar zijn als de dames en heren politici hier bezwaar tegen hebben, wat voorals nog niet het geval lijkt.

Ook wat betreft de AVG zie ik geen probleem. Dit is evident een artistieke verwerking, die een duidelijk maatschappelijk punt maakt en zich baseert op openbare beelden. Daarmee is de belangenafweging van artikel 6 sub f AVG snel gemaakt, het gerechtvaardigd belang van Depoorter om dit te tonen weegt zwaarder dan privacy- of andere belangen van de politici in kwestie. (Voor mij weegt dan zeker mee dat Depoorter zich niet uitlaat over wat men doet op de telefoon: men kan immers ruggespraak houden, dossiers nazoeken of anderszins legitiem de smartphone gebruiken.)

Hoe moeilijk zou het zijn dit te porten naar de Nederlandse Tweede Kamer?

Arnoud

De Stichting Onderhandelingen Thuiskopievergoedingen, ofwel SONT, heeft de hoogte van de thuiskopievergoeding voor smartphones verhoogd naar zeven euro dertig, las ik bij Tweakers. Inderdaad, zeven euro dertig (voor juristen: €7,30), een verhoging met 50% van het oude tarief van €4,70. Als verklaring voor de verhoging voor smartphones wordt genoemd dat het maken van thuiskopieën op de smartphone in de lift zit. Want je kunt in Spotify en Netflix een aflevering of andere content unit offline beschikbaar maken, en dat is hetzelfde als er een cd van branden. Eh ja, precies.

Ik geloof dat er niemand op deze blog is die blij wordt van het onderwerp thuiskopieheffing, in ieder geval niet sinds downloaden uit illegale bron verboden werd verklaard. Het basisidee blijft natuurlijk raar: iedereen moet betalen voor eventuele inbreuken op auteursrechten, ongeacht of zij die maken en ongeacht wat de schade daadwerkelijk zou zijn geweest. De gedachte erachter (uit de jaren zeventig) is dat je anders óf opname-apparatuur moet verbieden óf bij mensen thuis auteursrechten moet gaan handhaven, en beiden werken natuurlijk niet.

Het begint alleen nu alleen anno 2020 wel nogal te wringen met dat idee, dat het gemiddeld toch eerlijk uitkomt als iedereen gewoon zeven euro aan stichting Thuiskopie geeft, die dan met een voor mij onnavolgbare verdeelsleutel zorgt dat dat bij Marco Borsato en John de Mol terecht komt, als ik het goed zeg. Helemaal omdat het al lang niet meer gaat om zelfgebrande dvd’s of usb-harddisks vol met mp3’s, mp4’s en mkz’s (al dan niet van nzb’s, hoi Tim) maar hier dus echt om het gegeven dat een smartphone in het interne geheugen een tijdelijke kopie maakt van als offline gemarkeerde content in streamingdiensten.

Ik zag dat elektronicaproducentenvereniging NLDigital zich ook al boos maakt hierover, met name omdat het proces helemaal is vastgelopen:

We zitten al jaren in een complete patstelling. Meningsverschillen worden zelfs via de rechter uitgevochten. De huidige regeling is gewoon op, de hoogte van de heffing sluit helaas totaal niet meer aan bij het mediagebruik in het huidige streamingtijdperk.

Arnoud

Veel Nederlandse ouders controleren de telefoon en het internetgedrag van hun kind. Dat meldde Nu.nl vorige week op basis van onderzoek van Safer Internet Centre Nederland. Meer dan de helft van de ouders checkt de telefoon en 80 procent gaat het online gedrag na, zo blijkt uit het onderzoek onder ruim tweeduizend ouders en tieners van twaalf tot zeventien jaar oud. Meestal komt dat controleren neer op praten wat je kind zoal tegenkomt, maar ook het gps tracken van telefoons of het checken van de inhoud van laptop of smartphones komt voor. Wanneer mag dat nu?

Ook als kind heb je privacy (de AVG, maar ook meer algemeen het Verdrag inzake de Rechten van het Kind). Maar zolang je minderjarig bent, hebben je ouders ook een zorgplicht. Daar hoort bij erop letten dat het kind op een veilige manier met internet omgaat en geen al te grote last krijgt van wat daar gebeurt. Helaas zijn daar geen harde regels voor, het hangt immers af van leeftijd, zelfstandigheid en manier van gebruiken. Een zevenjarige die Youtube-filmpjes wil kijken, heeft heel andere begeleiding nodig dan een zeventienjarige met een eigen bedrijfje. Om eens twee uitersten te noemen.

Dit onderzoek richtte zich met name op pubers. Dat is dan meteen een heel lastige balans: enerzijds wil je kinderen van die leeftijd de vrijheid geven zelf de wereld te ontdekken, anderzijds zijn de gevaren meteen ook groter en wil je als ouder daar vroeg bij zijn. Uit het onderzoek:

Ouders zijn het meest bezorgd dat hun kind online content kan tegenkomen waar hij/zij nog niet aan toe is (58%). Ongeveer de helft van de ouders (51%) maakt zich in enige mate zorgen dat hun kinderen online lastig gevallen worden en vier op de tien dat ze gepest worden (44%). Die zorgen zijn terecht, want bij meer dan een vijfde van de tieners is dit één of meerdere keren voorgekomen (respectievelijk 27% en 21%). Het onderzoek laat verder zien dat een derde van de ouders zich enige zorgen maakt over kettingbrieven met dreigementen (33%). Eenzelfde percentage van de jongeren geeft aan minstens één keer een kettingbrief met dreigementen te hebben ontvangen, zoals een dwingend WhatsApp-verzoek om geld over te maken om vervelende gevolgen te voorkomen.

Maar om dan meteen naar zware middelen als gps trackers of meekijksoftware te grijpen, gaat mij erg ver. Je moet als kind ook fouten kunnen maken. In AVG-taal: er moet een aantoonbare noodzaak zijn op grond waarvan je kennis neemt van die gegevens.

Een goede balans lijkt me dan ook om te beginnen met praten en samen te delen wat er zoal speelt, en pas bij verontrustende signalen verder te kijken. Dan kun je ook andere middelen in gaan zetten – maar dat lijkt me wel iets om expliciet te zeggen. Ik kan me weinig situaties voorstellen waarin je echt stiekem zonder te melden een gps tracker of meekijksoftware installeert bij een puber.

Arnoud

De Europese Unie heeft zoekgigant Google een recordboete van 4,34 miljard euro opgelegd. Dat meldde Nu.nl afgelopen woensdag. Volgens Brussel werden telefoonmakers die Android wilden gebruiken verplicht om de zoekmachine van het bedrijf vooraf te installeren, net als een voorgeschreven bundel met apps. Zo kon Google zichzelf een oneerlijk voordeel geven op de markt voor… Lees verder

Smartphonemaker Lenovo zal zijn Moto E4-serie van toestellen die deze zomer verschenen geen update geven naar Android 8.0. Dat meldde Tweakers vorige week. De reden is me niet helemaal duidelijk, gezien andere toestellen (zoals de Z- en G5-modellen) wel een update naar Android 8 “Oreo” krijgen. Wat dan de vraag oproept, zijn ze niet verplicht… Lees verder

Driekwart van de Nederlanders is voorstander van een verbod op het gebruik van smartphones op de fiets, meldde Nu.nl onlangs. Dit bleek uit onderzoek van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, in de opmaat naar een wettelijk verbod op smartphonegebruik dan wel -vasthouden voor fietsers. De discussie gaat namelijk over dat laatste punt: moeten we… Lees verder

In Frankrijk krijgen werknemers per 1 januari het wettelijk recht om hun smartphone buiten werktijd uit te zetten, meldde Nu.nl onlangs. Bedrijven met meer dan vijftig werknemers worden wettelijk verplicht hun werknemers te zeggen wanneer ze hun telefoon kunnen uitzetten. Het doel van deze maatregel is de bereikbaarheidscultuur te doorbreken en te zorgen dat werknemers… Lees verder

Een lezer vroeg me: Onlangs gaf mijn werkgever aan dat het per september verboden is om een mobiele telefoon bij je te dragen op het werk dit omdat een aantal collega’s diverse malen zaten te appen e.d onder werktijd. Telefoons moeten bij binnenkomst in een locker worden opgeborgen en mogen alleen in de lunchpauze en… Lees verder

Een lezer vroeg me: Ik heb een Sony Z3 Compact. Sinds de (door Sony geleverde) upgrade naar Android 5.1.1 heb ik – en velen met mij – problemen met de GPS module. Kan ik daar de verkoper op aanspreken? Die zegt namelijk dat updates achteraf iets tussen mij en de fabrikant zijn. Maar dit is… Lees verder

T-Mobile werkt samen met diverse fabrikanten om op basis van de simkaart die mensen gebruiken updates te verspreiden voor smartphones, las ik bij Tweakers. In die updates zitten onder meer apps van T-Mobile, ringtones van de provider en netwerkoptimalisaties. Kijk, en dít is dus waar de cookiewet tegen bedoeld is. De update wordt getriggerd wanneer… Lees verder