Een lezer wees me op een discussie bij Fok! over ebooks en DRM daarop:
volgens mij mag je best je eigen drm eraf slopen. weet niet of FOK daar posts over wilt zien ivm de discussie die kan ontstaan, maar drm is vaak reteirritant.
Dat het irritant is, klopt zonder meer. Maar dat je het eraf mag slopen, nee, dat niet.
De Auteurswet kent speciale artikelen over het omzeilen of uitschakelen van kopieerbeveiligingen. Het belangrijkste is artikel 29a: het bewust omzeilen van “doeltreffende technische voorzieningen” is onrechtmatig, oftewel kan leiden tot schadeclaims van de rechthebbende. (Het is niet strafbaar en je krijgt dus geen boetes of celstraf.)
Er is bij de invoering van dit wetsartikel niet heel uitgebreid ingegaan op wanneer een beveiliging nu “doeltreffend” is. De minister liet het bij de opmerking dat het “uiteindelijk aan de rechter” is om dit te toetsen. Het proefschrift van Kamiel Koelman over auteursrecht en technische voorzieningen (PDF, 1,5MB, pagina 88 e.v.) gaat er iets dieper op in maar begint al meteen met “Het is echter onduidelijk wat ermee wordt bedoeld”.
Tot nu toe is er in Europa één vonnis geweest over dit onderwerp, en wel in Finland. De Finse rechter oordeelde toen dat de CSS beveiliging van DVD’s niet doeltreffend was, omdat de crack zó wijd en zijd bekend was dat iedereen deze meteen kon downloaden en toepassen.
Bij ebooks is het meestal niet zó eenvoudig om die beveiligingen eraf te halen, dus ik denk dat de rechter die best nog eens “doeltreffend” zou kunnen vinden.
Natuurlijk heb je het recht om kopieën voor eigen gebruik te maken van werk. Maar a) dat geldt niet voor boeken en b) artikel 29a maakt geen uitzondering voor het geval dat je dat recht zou willen uitoefenen. Oftewel, het blijft onrechtmatig om een doeltreffende beveiliging te omzeilen als je dat doet voor een legitiem doel.
De wet heeft een mogelijkheid voor de minister om nadere maatregelen te stellen als blijkt dat er daadwerkelijk problemen ontstaan met dit verbod. Daarmee kan de minister rechthebbenden verplichten aan de gebruiker van een werk middelen te verschaffen om van de wettelijke auteursrechtbeperkingen te profiteren, ondanks de beveiliging.
Ik zie het niet snel gebeuren dat zo’n verplichting er komt, want dit is een té obscuur probleem. Een klein stukje citeren uit een ebook kun je ook door overtypen, en dat is zo ongeveer de enige auteursrechtelijke uitzondering die Kamerleden direct zullen snappen. De meeste noobs hebben geen echte last van DRM, want ze denken dat dat gewoon zo hoort.
Arnoud