Mag je de DRM van ebooks kraken?

Een lezer wees me op een discussie bij Fok! over ebooks en DRM daarop:

volgens mij mag je best je eigen drm eraf slopen. weet niet of FOK daar posts over wilt zien ivm de discussie die kan ontstaan, maar drm is vaak reteirritant.

Dat het irritant is, klopt zonder meer. Maar dat je het eraf mag slopen, nee, dat niet.

De Auteurswet kent speciale artikelen over het omzeilen of uitschakelen van kopieerbeveiligingen. Het belangrijkste is artikel 29a: het bewust omzeilen van “doeltreffende technische voorzieningen” is onrechtmatig, oftewel kan leiden tot schadeclaims van de rechthebbende. (Het is niet strafbaar en je krijgt dus geen boetes of celstraf.)

Er is bij de invoering van dit wetsartikel niet heel uitgebreid ingegaan op wanneer een beveiliging nu “doeltreffend” is. De minister liet het bij de opmerking dat het “uiteindelijk aan de rechter” is om dit te toetsen. Het proefschrift van Kamiel Koelman over auteursrecht en technische voorzieningen (PDF, 1,5MB, pagina 88 e.v.) gaat er iets dieper op in maar begint al meteen met “Het is echter onduidelijk wat ermee wordt bedoeld”.

Tot nu toe is er in Europa één vonnis geweest over dit onderwerp, en wel in Finland. De Finse rechter oordeelde toen dat de CSS beveiliging van DVD’s niet doeltreffend was, omdat de crack zó wijd en zijd bekend was dat iedereen deze meteen kon downloaden en toepassen.

Bij ebooks is het meestal niet zó eenvoudig om die beveiligingen eraf te halen, dus ik denk dat de rechter die best nog eens “doeltreffend” zou kunnen vinden.

Natuurlijk heb je het recht om kopieën voor eigen gebruik te maken van werk. Maar a) dat geldt niet voor boeken en b) artikel 29a maakt geen uitzondering voor het geval dat je dat recht zou willen uitoefenen. Oftewel, het blijft onrechtmatig om een doeltreffende beveiliging te omzeilen als je dat doet voor een legitiem doel.

De wet heeft een mogelijkheid voor de minister om nadere maatregelen te stellen als blijkt dat er daadwerkelijk problemen ontstaan met dit verbod. Daarmee kan de minister rechthebbenden verplichten aan de gebruiker van een werk middelen te verschaffen om van de wettelijke auteursrechtbeperkingen te profiteren, ondanks de beveiliging.

Ik zie het niet snel gebeuren dat zo’n verplichting er komt, want dit is een té obscuur probleem. Een klein stukje citeren uit een ebook kun je ook door overtypen, en dat is zo ongeveer de enige auteursrechtelijke uitzondering die Kamerleden direct zullen snappen. De meeste noobs hebben geen echte last van DRM, want ze denken dat dat gewoon zo hoort.

Arnoud

Cashback aan boekenkoper geen strijd met vaste boekhandelsprijs

splinq.pngInternetplatform SplinQ overtreedt niet de Wet op de vaste boekenprijs door mensen een cashback te geven bij een boekaankoop die via hun site tot stand komt. Dat blijkt uit een arrest van het Hof Amsterdam (via) in een zaak tussen SplinQ en het Commissariaat voor de Media. Daarmee wordt het vonnis vernietigd dat deze constructie juist wél in strijd met de wet verklaarde. (Maar de Telegraaf kletst uit haar nek met de stelling dat de vaste boekenprijs nu is afgeschaft.)

SplinQ exploiteert sinds februari 2008 websites waarop bedrijven adverteren ten behoeve van de verkoop van producten. De grap daarbij is dat SplinQ de advertentie-inkomsten deelt met de koper. Een cashbackconstructie (zoals dit heet) is op zich een prima regeling, alleen bij boeken ontstaat er dan een probleem. Een cashback kun je namelijk zien als een korting, maar het verlenen van kortingen op boekverkoop aan eindafnemers is namelijk alleen onder bijzondere omstandigheden mogelijk, zo blijkt uit de Wet op de vaste boekenprijs (Wvbp).

De korting werd echter niet verleend door de boekhandel, maar door SplinQ. Daarmee draait het om de vraag in hoeverre je het de boekverkoper kunt toerekenen dat deze cashback wordt verleend wanneer er via SplinQ een boek wordt verkocht. Het Hof vindt dat dit niet kan bij SplinQ, omdat de boekverkoper niets te zeggen heeft over wat SplinQ doet met de advertentie-inkomsten die het binnenhaalt.

Dat het riekt naar omzeilen van de strekking van de Wvbp, is voor het Hof geen reden deze wet dan maar om te gaan buigen:

Indien de verantwoordelijkheid van de boekverkoper zo ver strekt dat hij rekening moet houden met derden die de verkoop van boeken betrekken in een algemeen voor hun website geldend beloningssysteem, zoals hier aan de orde is, had de wet daarvoor een uitdrukkelijke grondslag moeten bieden.

En terecht. Zoals het Hof zelf ook al opmerkt, de Wvbp is een inbreuk op het Europese grondrecht van een vrij verkeer van goederen, en deze wet moet dus zo beperkt mogelijk worden toegepast. Bovendien gaat de Wvbp in principe alleen over de relatie boekverkoper-boekkoper, en in die relatie wordt geen korting verleend door de verkoper.

Een boekhandel mag dus adverteren op sites als SplinQ, ook als hij weet dat die sites een deel van de advertentie-inkomsten terugbetalen aan de koper van een boek.

Update (21 december 2012): de Hoge Raad laat het arrest in stand.

Voor een zo vergaande verantwoordelijkheid van de boekverkoper als door het Commissariaat bepleit – die zich zou uitstrekken tot de werkwijze van een derde (in dit geval SplinQ) – biedt de Wvbp geen wettelijke grondslag. Uitgaande van zijn hiervoor in 3.4, tweede alinea, gegeven oordeel heeft het hof met juistheid geoordeeld dat een beroep op de algemene doelstelling van de Wvbp niet volstaat.

Arnoud

Voorintekenen: ons nieuwe boek “Software: Deskundig en praktisch juridisch advies”

Over een week of drie te koop: ons boek Software: Deskundig en praktisch juridisch advies. Met dank aan alle reageerders die onderwerpen aandroegen. (En ik had nog een vraag aan jullie, hieronder.)

Hoofdstuk 1. Software juridisch bekeken<br/> Bescherming van een idee <br/> De geschiedenis van software <br/> De keuze van de juiste bescherming <br/> De grenzen opgezocht<br/> Octrooi op computerprogramma’s<br/> De opkomst van open source<br/> Software als dienst<br/>

Hoofdstuk 2. Auteursrecht op software<br/> Eigen intellectuele schepping<br/> Rechten op grond van software-auteursrecht<br/> Backups van software<br/> Reverse engineeren en decompileren<br/> Handhaving en naleving<br/> De rechthebbende op software<br/>

Hoofdstuk 3. Softwarelicenties<br/> Het sluiten van licentieovereenkomsten<br/> De bindendheid van licentievoorwaarden<br/> Belangrijke licentievoorwaarden<br/>

  • Geautoriseerd gebruik en doel
  • Betaling of andere tegenprestatie
  • Beperkingen van aansprakelijkheid
  • Exportrestricties
  • Aanpassen van de voorwaarden
  • Toegang tot broncode
  • Overdraagbaarheid van de licentie
  • Duur en opzegging
Licentie versus overdracht van auteursrecht<br/>

Hoofdstuk 4. Softwareontwikkeling juridisch bekeken<br/> Overeenkomst van opdracht<br/> Oplevering en aanvaarding<br/> De positie van standaardcomponenten <br/> Onderhoudscontracten<br/> Fouten, bugs en conformiteit<br/> Omgaan met mislukkingen <br/>

Hoofdstuk 5. Octrooi op software<br/> Octrooieerbaarheid van software <br/> De procedure om octrooi te krijgen <br/> Europees octrooi <br/> De kosten van een octrooi <br/> Het nut van een octrooi <br/> Wel of geen octrooi? <br/>

Hoofdstuk 6. Open source software <br/> Uitgangspunten van open source <br/> Soorten open source <br/> GPL versie 3 <br/> Werken met open source <br/> Afgeleide werken <br/> Unieke risico’s, unieke kansen <br/>

Hoofdstuk 7. Software in de wolken<br/> Licentieovereenkomsten bij cloud computing <br/> Support en ondersteuning <br/> Het maken van backups <br/> Eigendom van data <br/> Privacy en persoonsgegevens <br/> Softwaredienstverlening en faillissement <br/>

Onze ontwerpster Jolie is nu druk bezig met de vormgeving. Een preview:

software-boek-preview-p10.png

Het boek gaat 19,95 kosten. Wie voorintekent, betaalt geen verzendkosten. Wie nog leuke promotie-acties weet: ik houd me aanbevolen!

En nu de vraag terug, want zo’n aankondigblog is misschien wat saai. Ik hoor veel over Bitcoin maar ik kan maar moeilijk ontdekken hoe dat nu moet gaan werken. Is er ergens een begrijpelijke uitleg van de techniek? Zodra ik het snap, zal ik bloggen of dit legaal in te zetten is in Nederland 🙂

Arnoud

Input gevraagd voor boek “Software: Deskundig en praktisch juridisch advies”

In januari meldde ik al dat het er aan zat te komen: het boek Software: Deskundig en praktisch juridisch advies. De tekst vordert gestaag, en ik zou dan nu ook graag jullie feedback krijgen op de inhoudsopgave. Nu kan er nog wat bij of af 🙂

  1. Software juridisch bekeken
    • De prehistorie van software
      • Softwarepools
      • Een markt voor software
      • De keuze van de juiste bescherming
      • Vier modellen
    • De keuze voor auteursrecht
    • De grenzen opgezocht
      • Geen bescherming voor concepten
      • Structuren en processen
      • Bescherming van een idee
    • Octrooi op computerprogramma’s
    • De opkomst van open source
    • Software als dienst
  2. Auteursrecht op software
    • Rechten op software
      • kopiëren
      • gebruiken
      • verspreiden
    • Uitzonderingen volgens de wet
      • backups
      • reverse engineering
      • uitputting
    • Handhaving en naleving
      • BSA
      • technische maatregelen (DRM)
      • strafrecht
    • Eigenaar van software
      • werkgever/werknemer
      • freelance/inhuur
  3. Softwarelicenties
    • Uitgangspunten bij licenties
    • EULA’s
      • akkoord gaan met (algemeen)
      • shrinkwrap/clickwrap specifiek
      • bindendheid inhoud (consumentenrecht)
    • Licenties en appstores
    • Onderhoudsverplichtingen
    • Escrow van broncode
  4. Octrooi op software
    • Octrooieerbaarheid van software
      • Softwareoctrooien in Europa en de VS
      • Softwareoctrooien in de praktijk
    • Procedure om octrooi te krijgen
      • Opstellen van de aanvraag
      • Publicatie van de aanvraag
      • Nieuwheidsonderzoek
      • Beoordeling van de octrooieerbaarheid
      • Europees octrooi
    • Kosten van een octrooi
    • Het nut van een octrooi
      • Exclusiviteit
      • Actief licentiëren
      • Passief gebruik
      • Innovatiebox
    • Wel of geen octrooi?
  5. Open source software
    • Uitgangspunten van OSS
    • Soorten open source
      • BSD-achtig
      • Mozilla-achtig
      • GPL-achtig
      • GPL versie 3
    • Linken/combineren met open source
    • Bindendheid/rechtsgeldigheid open source
    • Bedrijfsmodellen bij open source
  6. Software as a service
    • Uitgangspunten van SaaS
    • Beschikbaarheid/downtime regelen
    • Aansprakelijkheid/schade bij downtime
    • API’s aanbieden
    • Persoonsgegevens bij SaaS
    • Beschikbaarheid van data in SaaS (export)
    • Escrow en continuïteit van SaaS bij faillissement

We hopen eind mei te kunnen publiceren 🙂

Arnoud

Nieuw boek: Hosting: Deskundig en praktisch juridisch advies

In januari aangekondigd, nu verkrijgbaar: Hosting: Deskundig en praktisch juridisch advies van mijn adviesbureau ICTRecht. Op een praktische manier leggen we uit aan welke eisen een hoster moet voldoen en met welke wetgeving hij te maken krijgt.

Bent u bijvoorbeeld aansprakelijk voor downtime, en tot welk bedrag? Kunt u verantwoordelijk worden gehouden als uw klanten iets onrechtmatigs publiceren? Moet u contactgegevens van klanten afstaan als deze beschuldigd worden van illegaal P2P-gebruik? Bent u überhaupt verplicht de privacy van uw klanten te beschermen en in welke mate dan? En geldt die gekke bewaarplicht voor telecomgegevens eigenlijk ook voor u?

Lees ook de recensie van Rashid Niamat.

Het boek is te koop bij ICTRecht zelf maar ook bij Managementboek en Computer Collectief. 19,95 inclusief BTW, vraag naar de verzendkosten.

Arnoud

Voorintekenen & preview: De wet op internet, editie 2010

cover-de-wet-op-internet-editie-2010.pngHet schiet aardig op met editie 2010 van mijn boek De wet op internet. Alle hoofdstukken zijn geheel gereviseerd en geactualiseerd, er zijn meer dan 350 eindnoten met bronnen toegevoegd en vrijwel alle feedback van iedereen is doorgevoerd.

Vanaf nu is de voorintekening geopend. Het boek gaat 29,95 kosten (iets duurder dan editie 2008, ik weet het) maar iedereen die vóór 1 september12 september een bestelling doorgeeft, betaalt slechts 22,50 (25% korting dus) per stuk en bovendien geen verzendkosten.

Voorintekenen doe je door mij te mailen en door te geven hoe veel exemplaren je wilt, waar ze heen moeten en wat er op de eventuele factuur moet. Een reactie hieronder over je voorintekening zou leuk zijn maar hoeft niet.

Wie eerst wil bladeren, kan dat doen met deze gratis en vrije preview van hoofdstuk twee.

En wie leuke acties, promotie-ideeën of andere suggesties heeft, kan ze hieronder of in de mail kwijt.

Ik ben benieuwd naar jullie reacties!

Update: voorintekening verlengd omdat boek pas 12 september in druk beschikbaar is.

Arnoud

Mag ik een e-book ruilen?

Een lezer schreef me:

Ik heb een e-book gekocht bij een Nederlandse webwinkel maar direct na aanschaf besloten dat ik het toch niet meer wilde. Ik heb het nog niet gedownload. Kan ik me nu beroepen op de wet koop op afstand?

Een e-book is geen product maar een dienst in de zin van de wet. Ook voor diensten geldt de Wet Koop op Afstand, maar de regels zijn net iets anders.

Je mag een dienst binnen zeven werkdagen na de datum van afsluiten annuleren, tenzij met jouw instemming de levering al is begonnen (art. 7:46i BW). De vraag is dan, wanneer is de dienst “e-book” begonnen met jouw instemming. Ik zou zeggen op het moment dat je de download initieert. Oftewel, zolang je niet op downloaden klikt, zou je binnen zeven werkdagen de aankoop moeten kunnen annuleren.

Wellicht is te verdedigen dat een ebook toch eerder als een product moet worden gezien, bijvoorbeeld via dezelfde redenering als het Hof Arnhem hield over software of in het RuneScape-arrest uit Leeuwarden.

In dat geval heb je zeven werkdagen vanaf de ontvangst, vanaf het downloadmoment dus. Maar dan krijg je ook te maken met de uitzonderingen voor producten. Ik zie er twee: 1) Software waarvan het zegel verbroken is: een ebook is een softwareproduct en je hebt het zonder zegel meegenomen, dus dat zegel is al meteen verbroken. 2) Zaken die “naar hun aard” niet geretourneerd kunnen worden: van een ebook kun je alleen een kopie maken, dus van ‘retourneren’ kan per definitie geen sprake zijn.

Ook dan weer denk ik dat het alleen zal lukken als het ebook nog niet gedownload is.

Arnoud

De wet op internet – update 2010

De wet op internetHet wordt tijd voor een update van mijn boek! Dat verscheen in 2008, en sindsdien is er een hoop gebeurd. Ik ben dan ook druk bezig met het updaten van alle hoofdstukken. Streefdatum is 1 september.

Hebben jullie suggesties voor nieuwe inhoud of relevante onderwerpen?

Ik ga in ieder geval al

  • de tekst voorzien van eindnoten met jurisprudentie of andere relevante bronnen
  • <li>genoemde rechtszaken updaten als er hoger beroep is geweest</li>
    
    <li>mijn kronieken (<a href="https://blog.iusmentis.com/2007-kroniek-internetrecht/">2007</a>, <a href="https://blog.iusmentis.com/2008-kroniek-internetrecht/">2008</a> en <a href="https://blog.iusmentis.com/2009-kroniek-internetrecht/">2009</a>) als bijlage toevoegen</li>
    
    <li>alle reeds gemelde taal- en spelfouten aanpassen (hoi Esther!)</li>
    
    <li>een nieuw hoofdstuk toevoegen over de relatie tussen internetprovider en abonnee</li>
    

maar ik sta natuurlijk open voor alle input. Houd er wel rekening mee dat de doelgroep het algemene internettende publiek is en blijft, dus diepgravende juridische analyses zullen er niet in komen. Om diezelfde reden komen de noten aan het einde en niet onderaan elke pagina: dat verstoort de leesbaarheid.

Iedereen met nuttige suggesties (taal/spelfouten spotten mag ook) krijgt een gratis exemplaar. (Laat je postcode+huisnummer achter in het e-mailadresveld of mail me apart met een postadres.)

Arnoud

Webwinkels: deskundig en praktisch juridisch advies (boek)

Een tijdje geleden had ik geblogd over ons (mijn en Stevens) boek Webwinkels: Deskundig en praktisch juridisch advies. Het is met veel succes uitgedeeld op de TCD beurs, en nu is het ook gewoon te verkrijgen voor slechts 19,95.

Webwinkels worden steeds populairder, maar kennen heel wat bijzondere wet- en regelgeving waar zij rekening mee moeten houden. Het niet naleven van deze soms complexe wetgeving kan de rechtspositie van de winkelier of dienstverlener ernstig verzwakken. Het is dus zaak dat u zorgt dat u uw zaken op orde hebt.

Bestellen kan door een mailtje naar mij.

Het volgende boek gaat over providers. Onderwerpsuggesties zijn welkom! En ideeën voor promotieacties ook 🙂

Nog even de inhoudsopgave:

Juridisch verantwoord zakendoen<br/>

  • Inschrijven en aanmelden
  • <li>Uw ondernemingsvorm </li>
    
    <li>Uw bedrijfsnaam</li>
    
    <li>Elektronisch contracten sluiten</li>
    
    <li>Oneerlijke handelspraktijken </li>
    
    <li>Webwinkels en kansspelen</li>
    
    <li>De rechter en andere instanties </li></ul>
    

    Wettelijke plichten voor webwinkels<br/>

    • Informatie over uzelf
    • <li>Informatie over het winkelen </li>
      
      <li>Verplichtingen rond betalen </li>
      
      <li>Verplichtingen rond levering </li>
      
      <li>Verplicht factureren </li>
      
      <li>Recht van retour</li></ul>
      

      De kwaliteit van uw producten <br/>

      • Conformiteit: voldoen aan de verwachtingen
      • <li>Conformiteitseis</li>
        
        <li>Economische levensduur </li>
        
        <li>Garantie naast conformiteit </li>
        
        <li>Productaansprakelijkheid </li></ul>
        

        Uw kleine lettertjes<br/>

        • Waarom algemene voorwaarden
        • <li>Toepasselijkheid van algemene voorwaarden</li>
          
          <li>Onredelijk bezwarende voorwaarden</li>
          
          <li>Aansprakelijkheid van webwinkels </li></ul>
          

          De privacy van uw klant<br/>

          • Persoonsgegevens en privacy
          • <li>Gerechtvaardigd verwerken </li>
            
            <li>Aanmelden bij het College Bescherming Persoonsgegevens</li>
            
            <li>Privacyverklaring </li>
            

          Regels rond reclame <br/>

          • Online advertenties
          • <li>Commerciële boodschappen en spam </li>
            
            <li>Toestemming voor tell-a-friend</li>
            
            <li>Toestemming via algemene voorwaarden</li>
            
            <li>Regels bij telefonisch contact</li></ul>
            

            Van merken, reclame en domeinnamen <br/>

            • Merknamen en domeinnamen
            • <li>Sterk merk </li>
              
              <li>Merkproducten verkopen</li>
              
              <li>Hoger in Google dan de merkhouder</li></ul>
              

              Auteursrecht voor webwinkels<br/>

              • Auteursrecht op een website
              • <li>Een beschermde databank</li>
                
                <li>Investeren in het bouwen</li>
                
                <li>Citaatrecht </li>
                
                <li>Portretrecht </li>
                
                <li>Stappenplan bij auteursrechtschending </li>
                

              Arnoud

Webwinkels: deskundig en praktisch juridisch advies (boek)

thn_webwomslagblauwrandtxtwit.gifJa, dat boek over webwinkels, hoe staat het er eigenlijk mee? Nou, we zijn al een heel eind (90 pagina’s), en deze Tweede Paasdag wilde ik u graag een sneak preview van de cover plus de inhoudsopgave meegeven. Ik schreef het boek samen met ICTRecht-partner Steven Ras.

Wie wil voorintekenen of leuke ideeën heeft ter promotie of verspreiding: ik houd me aanbevolen!

Juridisch verantwoord zakendoen<br/>

  • Inschrijven en aanmelden
  • <li>Uw ondernemingsvorm </li>
    
    <li>Uw bedrijfsnaam</li>
    
    <li>Elektronisch contracten sluiten</li>
    
    <li>Oneerlijke handelspraktijken </li>
    
    <li>Webwinkels en kansspelen</li>
    
    <li>De rechter en andere instanties </li></ul>
    

    Wettelijke plichten voor webwinkels<br/>

    • Informatie over uzelf
    • <li>Informatie over het winkelen </li>
      
      <li>Verplichtingen rond betalen </li>
      
      <li>Verplichtingen rond levering </li>
      
      <li>Verplicht factureren </li>
      
      <li>Recht van retour</li></ul>
      

      De kwaliteit van uw producten <br/>

      • Conformiteit: voldoen aan de verwachtingen
      • <li>Conformiteitseis</li>
        
        <li>Economische levensduur </li>
        
        <li>Garantie naast conformiteit </li>
        
        <li>Productaansprakelijkheid </li></ul>
        

        Uw kleine lettertjes<br/>

        • Waarom algemene voorwaarden
        • <li>Toepasselijkheid van algemene voorwaarden</li>
          
          <li>Onredelijk bezwarende voorwaarden</li>
          
          <li>Aansprakelijkheid van webwinkels </li></ul>
          

          De privacy van uw klant<br/>

          • Persoonsgegevens en privacy
          • <li>Gerechtvaardigd verwerken </li>
            
            <li>Aanmelden bij het College Bescherming Persoonsgegevens</li>
            
            <li>Privacyverklaring </li>
            

          Regels rond reclame <br/>

          • Online advertenties
          • <li>Commerciële boodschappen en spam </li>
            
            <li>Toestemming voor tell-a-friend</li>
            
            <li>Toestemming via algemene voorwaarden</li>
            
            <li>Regels bij telefonisch contact</li></ul>
            

            Van merken, reclame en domeinnamen <br/>

            • Merknamen en domeinnamen
            • <li>Sterk merk </li>
              
              <li>Merkproducten verkopen</li>
              
              <li>Hoger in Google dan de merkhouder</li></ul>
              

              Auteursrecht voor webwinkels<br/>

              • Auteursrecht op een website
              • <li>Een beschermde databank</li>
                
                <li>Investeren in het bouwen</li>
                
                <li>Citaatrecht </li>
                
                <li>Portretrecht </li>
                
                <li>Stappenplan bij auteursrechtschending </li>