De Amerikaanse president Donald Trump dreigt sociale media ‘streng te reguleren of te sluiten’. Dat meldde Tweakers vorige week. Trump is boos omdat Twitter onlangs enkele van zijn tweets labelde met een ‘disputed’ tag. De remedie lijkt nu bekend: hij heeft een executive order oftewel presidentieel bevel getekend waarin grofweg staat dat het overheidsbeleid vanaf nu is dat dergelijk ingrijpen ervoor zorgt dat je niet langer immuun voor rechtszaken bent als platform. Dat gaat dus nog ahem interessant worden.
Section 230, want daar gaat het om, is het wetsartikel waardoor internet mogelijk werd. Tussenpersonen zoals Twitter (in die tijd bbs’en, discussieforums en chatrooms) waren niet aansprakelijk voor wat zij gebruikers lieten plaatsen. Gewoon niet – behalve bij auteursrechtinbreuk, daar moesten ze snel ingrijpen (dat was dan weer de DMCA). In Europa ligt dit iets genuanceerder, daar geldt snel ingrijpen bij álle soorten inbreuk.
Daar staat tegenover dat tussenpersonen sommige dingen gewoon niet willen op hun platform. Vandaar dat sectie 230 toestaat dat je te goeder trouw mag modereren en dingen weghalen die je “objectionable” vindt, zonder dat je dan ineens je immuniteit verliest omdat je de rest laat staan. Oftewel, Twitter is niet aansprakelijk voor bijvoorbeeld racistische of tot geweld aanzettende tweets van willekeurige gebruikers, maar mág als zij daar beleid op heeft (inderdaad, de Terms of Service) besluiten dergelijke tweets te verwijderen.
De EO kan zo’n wet niet opzij zetten, want de president maakt niet de wetten. Maar de president heeft wel een heleboel macht, en kan bijvoorbeeld bepalen dat ‘zijn’ overheidsinstanties een zeer nauwe interpretatie van section 230 moeten volgen vanaf nu. Namelijk dat je een hoop dingen (zoals, tussen de regels door, het labelen van presidentiële tweets als wat dan ook) als te kwader trouw moet zien en daar “gepaste” conclusies uit moet trekken.
Dat is natuurlijk leuk en aardig maar juridisch gezien kan dat niet: een wet wordt niet anders omdat de uitvoerende macht dat wil. Maar een wetswijziging er doorheen krijgen is onmogelijk (gezien de Democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden). En rechtbanken zijn ook in de VS onafhankelijk. Natuurlijk heeft Trump veel rechters benoemd, maar traditioneel was de opvatting dat alles moest kunnen online dus ik zou verwachten dat conservatieve rechters juist tégen deze interpretatie zijn.
Het bevel roept toezichthouders FCC (over telecommunicatie) en FTC (over handel) op om maatregelen te nemen. Alleen zijn dat, net als bij ons, onafhankelijke instanties die niet onder presidentieel bevel staan. De FCC is natuurlijk heel erg pro-bedrijf (zo hebben ze recent netneutraliteit opgeheven) maar dat pleit juist tegen het doorvoeren van deze maatregel. De FTC kan via het Amerikaanse equivalent van oneerlijke handelspraktijken wellicht ingrijpen, al is onduidelijk of zij bevoegd zijn om sectie 230 te handhaven.
Mogelijk maakt nog enige indruk het bevel aan alle overheidsinstanties om niet meer te adverteren op netwerken die “te kwader trouw” content modereren, hoewel ik niet de indruk had dat er nou héél veel overheidsgeld naar Twitter-advertenties ging. En puntje van orde is natuurlijk dat wat er in het bevel staat over sectie 230, niet is wat er wérkelijk staat. Zo zegt de wet nergens dat het weghalen van “ongepaste” dingen alleen op politiek neutrale gronden zou mogen, of dat beschermde free speech altijd ‘gepast’ is en dus moet blijven staan.
Dat gezegd hebbende gáát dit natuurlijk een heleboel rechtszaken geven, want het blijft Amerika.
Arnoud