Frans Hof verklaart “trois strikes et vous etes out!” ongrondwettig

Half mei kwamen de eigenwijze Fransen met hun three strikes et vous etes out-concept, vlak nadat het Europees Parlement had aangegeven daar niets voor te voelen. En nu al is dit systeem weer ongeldig verklaard: het Grondwettelijk Hof (Conseil Constitutionnel) acht deze regeling in strijd met de Franse Grondwet. (Bedankt, Dolf!)

Het Hof ziet twee grote problemen:

  • De wet bepaalt dat de abonnee geacht wordt de schuldige te zijn, tenzij deze kan bewijzen dat een ander de verbinding gebruikte om auteursrechten te schenden. Dat is in strijd met het rechtsbeginsel dat je onschuldig bent tot de staat je schuld bewijst.
  • De wet wijst het Hadopi aan als bevoegde instantie om de sanctie van een jaar lang afsluiting op te leggen. Dat mag niet; alleen een onafhankelijke rechter mag strafrechtelijke sancties opleggen.

Een goede zaak, wat mij betreft. Afsluiten van internet is een volstrekt onaanvaardbare sanctie, zeker voor iets als auteursrechteninbreuk. Internettoegang is fundamenteel voor de westerse maatschappij, zo bepaalde de Raad van Europa enige tijd geleden.

Gelukkig lijken we in Nederland verstandiger. Hoewel? De laatste zin van Van Heemskerk over dit onderwerp zegt: ” In het bijzonder zal duidelijk moeten worden in welke gevallen men wel en in welke gevallen men geen rechterlijke tussenkomst wil voorschrijven.” In alle respectievelijk geen, zou ik zeggen.

Het heeft me overigens altijd verbaasd dat de Fransen iets wilden invoeren dat zo’n overduidelijk Anglicisme is.

Arnoud

Eigenwijze Fransen doen toch “trois strikes et vous etes out!”

Ondanks duidelijke signalen van het Europees Parlement bleek Frankrijk toch zo eigenwijs dat ze haar “three-strikes” beleid over auteursrechteninbreuk online heeft doorgevoerd. Wie in Frankrijk aangezien wordt voor inbreukmakende uploader, krijgt twee waarschuwingen en raakt bij de derde upload zijn internettoegang kwijt. Daar komt geen rechter aan te pas: een partijdigeaparte commissie beslist over deze sanctie.

Frankrijk is al een hele tijd bezig om deze regels ingevoerd te krijgen. In Europa wordt gewerkt aan het zogeheten telecompakket, een herziening van de Europese regels over telecommunicatie. Daar stond iets in dat met enige kwade wil kon worden gelezen als een three-strikesbeleid. Het Europees Parlement kwam met een amendement waarin dit beleid expliciet werd verboden. Alleen na gerechtelijke tussenkomst mocht iemand internet kwijtraken. Internetten is immers een grondrecht.

De Raad van Ministers wees dit amendement af, en begin mei stemde het Europees Parlement weer tegen deze versie van het telecompakket. Men zit in Europa nu dus enigszins in een impasse, en wellicht dat de Fransen daardoor hun kans schoon zagen.

Juridisch gezien heeft Frankrijk nu namelijk de volle ruimte, omdat de Europese wetgever er niet uitkomt. Het Parlement heeft immers alleen gezegd hoe ze het in die telecomwetgeving geformuleerd zouden willen hebben, maar omdat die nu in het wetstechnische zwarte gat van de conciliation procedure ligt, heeft die verklaring verder geen enkele waarde.

De eerste Fransman die hiervoor naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens stapt, maakt grote kans om gelijk te krijgen. Op grond van artikel 6 EVRM heb je immers recht op een eerlijk proces bij een onafhankelijke rechtbank, en ik vraag me zeer af of die commissie daar aan voldoet. Kun je bijvoorbeeld in beroep tegen deze bevindingen? Heb je recht op juridische bijstand als die commissie je laat afsluiten? Ik krijg de indruk van niet, en dat zou een inbreuk op dit grondrecht zijn.

Mede dankzij Slashdot vraag ik me nu af wat er zou gebeuren als een paar botnets grote aantallen Franse computers infecteren en inzetten om uitgebreid aan filesharing te gaan doen.

Arnoud

Europese illegale downloaders blijven ongestraft (gastpost)

europa-kaart-poppetjes.pngAuteursrechtenorganisaties zitten er maar mee in de maag: het internet. Het publiek kan dankzij dit medium heel gemakkelijk auteursrechtelijk beschermde werken met elkaar uitwisselen. Burgers zien geen enkel moreel bezwaar en dus wordt er op grote schaal gedownload.

Dit bemoeilijkt de handhaving omdat voor iedere overtreding apart naar de rechter gegaan moet worden. Frankrijk dacht daarvoor de oplossing te hebben gevonden. Het Franse plan bood een simpele oplossing voor de pijn van de entertainmentindustrie. En doorgaans werkt een simpel plan beter dan een ingewikkeld plan. De vraag is alleen wat het doel is?

Ze hebben simpelweg toegegeven aan de verleiding om aan de ene kant de procedures te versoepelen en aan de andere kant de straffen te verhogen. “Dan laten ze het wel uit hun hoofd” is de gedachte hierachter. Het doel is dus duidelijk om effectief op te komen voor de belangen van de gene die de auteursrechten bezitten. En effectief opkomen voor deze belangen doet het. Het bezwaar is dat met de belangen van alle partijen moet worden opgekomen.

Deze versoepeling gaat zo ver dat private auteursrechtenorganisaties de macht krijgen om eigenhandig internet provider te dwingen om hun klanten af te sluiten. Het moge duidelijk zijn dat dit plan op gespannen voet staat met het burgerrecht op een onafhankelijk oordeel van een rechter (art. 6 EVRM). En om dan ook nog eens zo ver te gaan dat mensen volledig van het internet afgesloten worden, maakt dat hier spraken is van een doodzonde.

auteur-author-tekst-schrijven-handschrift.pngPartijen die zelf een belang hebben in de zaak kunnen zelf niet effectief opkomen voor de belangen van de klant. De belangen van de klant zijn immers veelal tegenover gesteld aan de gezamenlijke belangen van de internet provider en de auteursrechtenorganisaties. De belangen van de auteursrechtenorganisaties worden niet geschonden op het moment dat klanten onterecht worden afgesloten. Maar de belangen van die klant worden wel geschonden door dit onderonsje tussen de internetprovider en deze auteursrechtenorganisaties.

Niet verwonderlijk dus dat de Europese ministers het Franse plan afwezen. Maar om de Franse regering niet helemaal in de kou te laten staan heeft de Europese Commissie nog eens goed naar het Franse plan gekeken. En zij zijn tot een compromis gekomen.

Het Europees Parlement heeft echter voor dat compromis een stokje gestoken. Een meerderheid in het parlement vond het geen goed idee om de veroordeling van internetters over te laten aan een door de overheid ingestelde commissie. Het is een beetje te vergelijken met dat je een product hebt gekocht, een geschil met de winkelier krijgt en dan verplicht naar een geschillencommissie moet. Daar zitten winkeliers in die zelf een indirect belang hebben bij de zaak. Hier heeft de Franse overheid een belang in de zaak. Onder druk van de overheid kunnen dan onrechtmatige beslissingen genomen.

De hoop is nu dat Frankrijk haar plannen zal laten varen. Anders is de kans groot dat dat een slecht plan over een paar maanden weer effectief zal worden weggestemd.

Alex de Kruijff
Alex is een ingenieur die elektronica en informatica heeft gestudeerd en juridische interesse heeft. Op zijn website kun je artikels over het besturingssysteem FreeBSD vinden, die je helpen bij het configureren er van.

Publiek debat over internetcensuur

adsl-filter-internet-censuur.pngHet schiften van internetverkeer is niet langer iets van landen met een dictatoriaal regime, maar komt ook in Europa op. Nu.nl schrijft over het artikel in het Tijdschrift voor Internetrecht van emeritus professor Dommering (IViR), waarin deze zich terecht boos maakt over de trend om steeds meer dingen op internet preventief te gaan filteren. Hij hoopt hiermee een publiek debat over nut en noodzaak van filteren op te zetten.

Waarom deugt filtering niet? Dommering ziet vier redenen waarom dat zo is:

  1. Filtering is preventieve controle op openbare informatiestromen. Dat valt onder het kopje “censuur” en dat is verboden onder onze Grondwet.
  2. Filteren is disproportioneel. Het is zowel ineffectief als te breed: er is te makkelijk omheen te gaan, terwijl er ook te veel legitieme informatie geblokkeerd wordt door zo’n filter.
  3. Het ontbreekt aan transparatie. Zwarte lijsten zijn meestal geheim en daarmee oncontroleerbaar.
  4. De gefilterden hebben geen eerlijk proces. Gebruikers die de toegang geweigerd worden via een filter, hebben meestal geen mogelijkheid om daartegen te protesteren. En belangrijker: mensen wiens site op de zwarte lijst gezet wordt, hebben die mogelijkheid niet.

Hij wijt de wens om toch te filteren aan de risicomaatschappij: er kunnen nadelige dingen te vinden zijn op internet, dus moeten we dat risico inperken door te gaan filteren. Ook merken de meeste mensen niet snel dat er een filter is, zodat er “niets aan de hand is”. Zwartgemaakte artikelen in de krant vallen iedereen op, en als een tijdschrift een week niet verschijnt wegens een verbod door de censor, merken alle abonnees dat meteen. Maar een willekeurige website?

Een loffelijk streven van Dommering dus, maar ik vraag me om precies die redenen wel af of dat debat er gaat komen. Er zijn namelijk hele nare dingen op internet te vinden, en tot nu toe is er weinig te merken van filters. Dus waarom zou de burger dan iets tegen filters moeten hebben?

(Excuses, deze was in de conceptmodus blijven hangen.)

Arnoud

Europese ministers wijzen anti-’three strikes’ amendement af

De Europese telecomministers hebben het amendement van het Europese Parlement tegen de voorgestelde ’three strikes, you’re out’-regels afgewezen, meldde Tweakers gisteren. Over een verder nogal saai pakket regels voor de telecomsector woedt al een tijdje een verhitte discussie. Europa zou hiermee stiekem een “three strikes”-beleid willen invoeren, waarbij internetproviders hun klanten moeten afsluiten na drie vermeende schendingen van auteursrecht. Dat bleek niet waar, maar het Europees Parlement nam toch maar voor de zekerheid een amendement aan waarin zulk beleid nog eens expliciet werd verboden. En daar hadden de telecomministers dus weer geen zin in.

Frankrijk werkt al een tijd aan regels die internetproviders moeten verplichten om klanten af te sluiten wanneer deze tot drie maal toe auteursrechten zou schenden. Het kwalijke aan deze regels is dat het afsluiten zou moeten gebeuren zonder rechterlijke tussenkomst. Drie meldingen van rechthebbenden zouden genoeg moeten zijn.

In Europees verband heeft Frankrijk zich juist tegen auteursrechtbepalingen in dit telecompakket gekeerd. Uit principe, of omdat men bang was dat de verkeerde amendementen in de richtlijn terecht zouden komen?

Bij Tweakers wordt nog gezegd dat “Dit betekent dat providers abonnees niet kunnen afsluiten zonder tussenkomst van de rechter” wat natuurlijk onzin is. Providers mogen op iedere redelijke grond abonnees afsluiten, mits dat maar in de algemene voorwaarden opgenomen staat. Schending van auteursrechten door de abonnee staat in vrijwel alle algemene voorwaarden genoemd als grond om af te sluiten.

De interessante vraag is daarmee of het redelijk is om zo’n schending als grond voor afsluiting aan te merken. Het gaat mij nogal ver. Op grond van de algemene notice en takedown verplichting is een provider alleen verplicht om doorgifte van inbreukmakend materiaal te staken. Niet om de doorgever af te sluiten van internet als geheel. Pas wanneer de provider zelf overlast krijgt door die doorgifte, zou hij tot afsluiting kunnen overgaan.

Helemaal onredelijk wordt het als internettoegang nu eindelijk eens als universele dienst wordt aangemerkt. Internet is tenslotte een basisvoorziening van de informatiemaatschappij. Daarmee zouden providers de plicht krijgen om de toegang tot internet (althans de meestgebruikte diensten) tegen een redelijke prijs te garanderen voor iedereen.

Wat vinden jullie? Mogen providers op eigen houtje mensen afsluiten wegens geconstateerde schendingen van auteursrechten?

Arnoud

Europarlement keurt helemaal geen three-strikes beleid goed

three-strikes.jpgHet Europees Parlement heeft een pakket maatregelen goedgekeurd om de telecomsector te hervormen. Mooi initiatief, omdat de positie van de consument flink versterkt wordt. Zo wil het voorstel bijvoorbeeld dat je na een jaar je abonnement per maand kunt opzeggen. En oh ja, er zou stiekem een achterdeur in zitten waardoor mensen na drie keer illegaal downloaden afgesloten worden van internet. Tenminste, als ik bepaalde mensen moet geloven. Maar ik lees liever dan dat ik mensen op hun woord geloof. Waar staat dat, vroeg ik dan ook in juli.

Ik was eigenlijk van plan mijn donderdagavond vrij te houden, maar ik kreeg er zo veel mails over dat ik de 250 pagina’s juridisch geneuzel toch maar heb door zitten lezen. Research heet dat, iets dat sensatiebeluste journalisten ook eens zouden moeten doen. En ik kan nergens iets vinden over verplichtingen tot afsluiten of zelfs maar bevoegdheid tot afsluiten van mensen wegens vermeende schending van auteursrechten.

Wat staat er wel in dan over auteursrechten?

Allereerst dit:

(12c) In order to address public interest issues with respect to the use of communications services, and to encourage protection of the rights and freedoms of others, the relevant national authorities should be able to produce and have disseminated, with the aid of providers, information related to the use of communications services. This information should include warnings regarding copyright infringement, other unlawful uses and dissemination of harmful content, and advice and means of protection against risks to personal security, which may for example arise from disclosure of personal information in certain circumstances, privacy and personal data.

Oftewel: het lijkt ons een goed idee als overheden aan voorlichting gaan doen omtrent onder andere wanneer je auteursrechten schendt of andere illegale dingen op internet doet. Daar kan ik me alleen maar bij aansluiten.

Die informatieplicht komt nog een paar keer terug, met name in de vorm van verplichtingen voor providers om zulke foldertjes op te sturen naar klanten. Bevoogdend, misschien. Maar de mogelijkheid tot afsluiten? Ik zie het niet staan.

Het meest dreigend is nog dit:

6a. Member States shall ensure that subscribers are clearly notified in the event of repeated breaches of copyright and related rights so that they are able to cease their unlawful activities.

Maar: notified – op de hoogte gesteld dus. Het zal wel aan mij liggen, maar ik vind de hellend-vlak redenering die van een brief sturen naar verplicht detecteren en afsluiten toch bepaald vergezocht.

In het het persbericht staat dit nog een keer:

Community law does not define what content is lawful or harmful, nor any penalties, since this is up to each Member State. However, all consumers must be informed of national rules on this.

Let met name op dat stukje “since this is up to each Member State”. Bepalingen van strafrecht mogen helemaal niet worden ingevoerd in Richtlijnen, want daar is de Europese Unie niet toe bevoegd. Strafrechtelijke regelingen kunnen alleen via een zogeheten Kaderbesluit worden ingevoerd. En ja, een overheidsverplichting om een klant een sanctie op te leggen is een bepaling van strafrecht.

Weet iemand trouwens waarom de bepaling over netneutraliteit uit het Engelstalige persbericht ontbreekt in de Nederlandse versie?

Arnoud

“Providers moeten gaan optreden tegen inbreuk”

De tijd van graduated response tegen inbreuk op auteursrecht is gekomen, zo citeert Ars Technica de IFPI. Graduated response, in de VS ook wel bekend als three-strikes beleid, is een aanpak waarbij een provider bij gemelde inbreuk op rechten zelfstandig optreedt tegen de verantwoordelijke klant. Eerst met een waarschuwing, dan met een sommatie en dan met afsluiting van (een deel van) de internetdienstverlening. Zo’n systeem van waarschuwingen is in juli in Engeland ingevoerd.

Nu zie ik niet zo veel problemen met de klanten verplicht waarschuwen. Dat maakt de provider een doorgeefluik tussen klager en klant. In plaats van persoonsgegevens te moeten afgeven (met alle privacyimplicaties en -risico’s van dien) stuurt de provider langs de bekende weg de berichten door. De klant kan er dan zelf voor kiezen om direct te reageren. In de door Remy Chavannes voorgestelde Nomen Nescio-procedure zou de provider uiteindelijk ook de dagvaarding door moeten sturen, waarna de klant zelf gedaagd wordt.

Wat me wel zorgen baart, is het vervolg op “three strikes”, namelijk “you’re OUT”. Afsluiten van internet, of zelfs maar een deel daarvan, is een ingrijpende maatregel die alleen na een gerechtelijk vonnis opgelegd zou mogen worden. Recht op toegang is tenslotte een grondrecht, en daarin zijn inbreuken alleen toegelaten als die bij wet geregeld zijn. Ik zou zelfs zeggen in de strafwet, zodat je als internetter de hoogstemogelijke bescherming krijgt.

Arnoud

‘Europees wetsvoorstel maakt van isp’s politieagenten’

three-strikes.jpgHelp, de EU gaat een three-strikes beleid invoeren: wie drie keer een auteursrecht schendt op internet, raakt zijn of haar internettoegang kwijt. En dit terwijl dat beleid in april nog afgekeurd was. Die enigszins paniekerige boodschap was de aanleiding voor een uitgebreide PR-campagne (die me doet terugdenken aan het begin van het het software-patentendebat, maar dat terzijde).

Maar waar staat dat? In een voorstel tot hervorming van telecomwetgeving stond één ietwat bevoogdende maar verder relatief onschuldige bepaling:

De lidstaten zien erop toe dat wanneer contracten worden gesloten tussen abonnees en aanbieders van elektronische-communicatiediensten en/of -netwerken, bedoelde abonnees alvorens een contract wordt gesloten en op gezette tijden daarna duidelijk worden geïnformeerd over hun verplichting auteursrechten en verwante rechten in acht te nemen. Onverlet het bepaalde in Richtlijn 2000/31/EG betreffende elektronische handel, omvat dit de verplichting om de abonnees te informeren over de meest gebruikelijke inbreuken en de juridische gevolgen daarvan.

In een voorgesteld amendement wordt dit artikel uitgebreid naar een verplichting voor ISP’s om “distribute public interest information to existing and new subscribers when appropriate”. Waarbij “infringement of copyright and related rights” een onderdeel is van “public interest information.” Ik haal daar nog steeds niet meer uit dan voorlichting, maar je zou het ook kunnen lezen als een verplichting om blafbrieven te sturen bij een gedetecteerde vermeende inbreuk door een klant.

Frankrijk is bezig met een wetsvoorstel voor een three strikes-beleid: bij gedetecteerde inbreuk eerst twee waarschuwingen van je ISP, en daarna afsluiting van je internettoegang gedurende een jaar. Het is niet duidelijk of ISP’s daarbij verplicht zullen worden om actief te monitoren (iets dat niet mag onder de huidige Europese wetgeving) of slechts brieven van instanties als BREIN door moeten geven aan klanten.

Inderdaad, dit voorstel kun je lezen als de eerste van die drie stappen. Maar als het de bedoeling zou zijn om iets dergelijks op Europees niveau te introduceren, zou het dan niet handig zijn als de andere twee stappen er ook in staan?

Update (8 juli): bij Nu.nl maakt Toine Manders zich boos over het mailbombardement door mensen die tegen dit voorstel waren. Manders legt uit:

De verzenders menen dat het parlement een voorstel aanneemt waarbij een provider hen afsluit als ze illegale muziek of een film downloaden. “Klopt niet”, zegt Manders. “Het rapport is er juist op gericht consumenten méér rechten en bescherming te geven, zoals het recht op meer informatie over tarieven en leveringsvoorwaarden.”

Via EDRI.

Arnoud

Internetfilters versus grondrechten, volgens Raad van Europa

Het gebruik van internetfilters kan een schending van de mensenrechten zijn. Dat blijkt uit een rapport van de Raad van Europa dat eind maart uitkwam. De Raad van Europa is onder andere verantwoordelijk voor het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, dat de belangrijkste grondrechten binnen Europa vastlegt. De Europese Unie heeft zich verplicht (in het EU-verdrag) deze grondrechten te respecteren. De opinie van het Comité van Ministers, het hoogste orgaan in deze Raad, is daarom dus erg belangrijk bij het beleid van de Europese Unie.

Eén van de Europese grondrechten is de vrijheid van meningsuiting, of liever gezegd de vrijheid om informatie te verzamelen en te verspreiden. Dit grondrecht (artikel 10 EVRM) komt in gevaar wanneer overheden en private partijen filters installeren om bepaalde informatie te weren. Ook het grondrecht op privacy (artikel 8 EVRM) kan in gevaar komen, bijvoorbeeld wanneer filters profielen over gebruikers opbouwen of doorgeven wie ‘verboden’ informatie opvraagt.

In haar verklaring van 26 maart verklaren de ministers dat filters alleen gebruikt mogen worden binnen het kader van het EVRM. De overheid mag alleen informatie blokkeren die door een onafhankelijke rechter illegaal is verklaard. Bovendien moet het filteren van de informatie de enige redelijke manier zijn om te zorgen dat de verboden informatie geblokkeerd wordt (“must be necessary in a democratic society”, noemt het EVRM dat).

Private partijen mogen verder gaan, maar men moet dan wel duidelijke uitleg geven over wat er gefilterd wordt, op welke manier (witte lijst, zwarte lijst, trefwoorden, URLs, meldingen van anderen) en hoe je kunt protesteren tegen een onterechte blokkade door een filter.

Ook worden de Europese landen opgeroepen om bedrijven en instellingen die filtersoftware bouwen, te wijzen op hun morele en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Zij moeten beseffen hoe belangrijk privacy, meningsuiting, politieke participatie en andere grondrechten zijn, en daarmee rekening houden bij het ontwerp van hun filters. Nu wordt nog te vaak alleen maar geredeneerd vanuit het belang van de filterende instantie.

Het beschermen van kinderen ziet de Raad expliciet als een legitiem doel van filters. Maar ook daar moet rekening worden gehouden met de vrijheid van informatieverzameling en het belang van toegang tot kennis, ook -juist- voor kinderen. Filters mogen dus niet de enige maatregel zijn. Ook educatie en het opstellen van werkbare labels (zoals de Kijkwijzer voor televisie) voor inhoud moeten onderdeel van zo’n strategie zijn om de grondrechten van kinderen niet te schenden.

Met wat voor soort filters zouden jullie kunnen leven?

Via Ars Technica.

Arnoud

Microsoft wil Yahoo! kopen, mag dat?

Microsoft wil internetbedrijf Yahoo overnemen voor 44,6 miljard dollar (omgerekend net geen 30 miljard euro), maar mag dat eigenlijk wel? Microsoft heeft al de nodige rechtszaken en andere procedures aan de broek wegens haar dominante machtspositie. Het bedrijf is een van de drie grootste bedrijven ter wereld in de markt voor zoekmachines en aanverwante diensten, naast Google en het Yahoo dat ze nu willen overnemen.

Als die markt van drie naar twee grote spelers teruggaat, zou je dat kunnen zien als slecht voor de concurrentie. Dat is al snel een reden om zo’n overname te verbieden. Hoe minder spelers, hoe minder concurrentie en daar is de consument niet bij gebaat. Update (3 februari) de eerste klacht is binnen: het duopolie Google/Microhoo is een te grote bedreiging voor de privacy.

Daar komt nog bij dat Microsoft een dominante positie (bijna-monopolie) op de desktop heeft, met XP en Vista. Elke integratie van Microhoo Search (of hoe het dan ook maar gaat heten) in Windows is dan al heel snel misbruik van die dominante positie om de concurrentie op de markt voor zoekdiensten te verpesten. En ook dat mag niet.

Aan de andere kant, Microsoft en Yahoo kunnen afzonderlijk niet tegen de gigant Google op. Een consolidatie van deze ‘kleintjes’ zou dan een machtsblok kunnen zijn waardoor Google minder dominant wordt in deze markt. En dat is juist een reden om de overname toe te juichen.

Ars Technica kwam halverwege januari met een uitgebreide analyse over de businesskant van een overname als deze.

Wat denken jullie? Een tweede machtige partij die tegenwicht voor Google kan bieden, of wederom een vorm van misbruik van de machtspositie van Microsoft?

Arnoud