Een lezer vroeg me:
Klopt het dat je onder de AVG geen foto’s van personen onder de 18 jaar meer herkenbaar op internet mag plaatsen? Daarvoor zou te allen tijde ouderlijke toestemming nodig zijn namelijk.
Nee, dat klopt niet. De regels rond fotogebruik zijn in principe onveranderd onder de AVG, behalve als je foto’s gaat gebruiken op toegangspasjes en dergelijke situaties waarin ze voor identificatie bestemd zijn.
Een foto met een herkenbaar persoon daarop is een persoonsgegeven, en gebruik daarvan valt onder de AVG. Er is een uitzondering voor strikt huishoudelijk en particulier gebruik, maar die gaat niet op als je de foto publiceert of in meer dan familie- en vriendenkring verspreidt. De fotograaf/publicist van zo’n foto moet dus aan de regels voordoen.
Eén van de regels uit de AVG is dat je een grondslag moet hebben. Dat kan toestemming zijn, maar dat is niet de enige grondslag. Ook het uitvoeren van een contract is een grondslag, en hier belangrijker is het eigen gerechtvaardigd belang, namelijk de vrijheid van meningsuiting. Onder dat belang mag je dingen publiceren over mensen, zolang je maar netjes rekening houdt met hun privacy.
Rekening houden met privacy doe je door bij de foto na te gaan of er vervelende, gênante of intieme details op staan en die eventueel te blurren als dat irrelevant is. Je moet daar in ieder geval over nagedacht hebben en kunnen rechtvaardigen waarom je vond dat je die details niet hoefde weg te halen. “Het was op de openbare weg” is daarbij te mager, ik zeg het maar vast.
Het maakt in principe niet uit of de persoon op de foto meerder- of minderjarig is. Dat speelt onder de AVG alleen bij toestemming; als iemand nog geen zestien (dus niet achttien) is, dan is ouderlijke toestemming nodig in plaats van toestemming van hem- of haarzelf. Maar als je een andere grondslag hebt, dan is dit niet relevant. Wel is het zo dat hoe jonger een persoon is, hoe zwaarder zijn of haar privacy zal wegen bij de belangenafweging. Kinderfoto’s zijn zelden nieuwswaardig, dus daar zul je eerder moeten blurren, weglaten of bijsnijden.
Uiteindelijk komt dit neer op grofweg dezelfde afweging als onder het oude portretrecht uit de Auteurswet. Wie daarmee kan werken, kan dus ook onder de AVG netjes foto’s publiceren.
Een nieuw recht onder de AVG is het recht op vergetelheid. Je kunt eisen dat gebruik van je gegevens wordt gestaakt, wanneer dat gebruik achterhaald of irrelevant is. Maar dat recht geldt niet wanneer een publicatie “nodig is voor het uitoefenen van het recht op vrijheid van meningsuiting en informatie”, zo staat in lid 3 van artikel 17 waar dat recht in staat. Als de publicatie op zich dus legitiem is en rekening houdt met privacy, dan kun je ook met het recht van vergetelheid niets daartegen doen.
Arnoud