Dossier op internet zetten: auteursrechtschending?

Over het publiceren van dossiers is altijd veel te doen. Je eigen teksten mag je online zetten, maar mag dat ook met brieven of stukken van de wederpartij? Vorig jaar beschreef ik de regels, maar één specifiek stuk wil ik nu nader uitlichten. De rechtbank Almelo oordeelde namelijk recent dat publiceren van stukken van de wederpartij een schending van het auteursrecht was.

Achtergrond van het geschil was de vraag wie de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) van een school was. Twee groepen mensen wierpen zich op als de ‘echte’ GMR en dat leidde tot negatieve publicaties op internet. Dat moest dan ook wel tot een rechtszaak komen, maar nu een kort geding was aangespannen kan de rechter niet echt een eindoordeel vormen over wie ‘echt’ is.

De rechter kan wel oordelen over de publicaties. Die waren zo te lezen aardig heftig, maar de rechter betrekt de doelgroep (“een klein deel van de bevolking van de gemeente Enschede, dat bekend is met het conflict”) en oordeelt dan ook dat de publicaties niet onrechtmatig zijn.

De gedane uitlatingen zijn niet van een dermate verregaande aard dat verwacht moet worden dat eisers hierdoor (ernstige) hinder dan wel schade zullen ondervinden.

Wel onrechtmatig is het publiceren van het dossier. De rechter is daar erg makkelijk: er zit auteursrecht op, dus mag het niet.

Deze stukken ontberen niet een oorspronkelijk karakter en om die reden komen zij in aanmerking voor volledige auteursrechtelijke bescherming. Het op de website plaatsen van die stukken kan worden gezien als een openbaarmaking in de zin van artikel 12 Auteurswet (hierna te noemen Aw). Gelet op het bepaalde in artikel 1 Aw is openbaarmaking echter uitsluitend voorbehouden aan de maker. [Gedaagde] heeft aldus door plaatsing van genoemde stukken op de website inbreuk gemaakt op de auteursrechten van eisers dan wel hun raadsvrouwe.

Dat had wel iets minder ongenuanceerd gekund. Het publiceren van de stukken diende hier hetzelfde doel als de gewraakte eigen publicaties: informeren en discussiëren over dat conflict. Er werd hier niet gepubliceerd om andermans economische exploitatierechten aan te tasten. Het voelt dan nogal met de haren erbij gesleept om op grond van het auteursrecht te eisen dat de dossierstukken verwijderd moeten worden.

Ik had graag gezien hoe de rechter de vrije meningsuiting had afgewogen tegen de auteursrechten. Het lijkt erop dat op dit punt geen verweer is gevoerd – er staat niets over in het vonnis. Mijns inziens is goed verdedigbaar dat publicatie van de stukken een hoger doel dient dan het auteursrecht in dit soort situaties. (Denk aan het Scientology-arrest, hoewel dat een nogal extreme situatie was.) Mensen een compleet beeld geven van je geschil kan eigenlijk niet zonder de stukken van de wederpartij laten zien.

Arnoud

Mag een serveradmin alle berichten van klanten lezen?

Een lezer vroeg me:

Mag een server-admin/eigenaar de mail van klanten op zijn server lezen? Aan de ene kant lijkt het logisch van wel: het is zijn apparatuur dus hij bepaalt wat er mag en wat er gebeurt. Aan de andere kant hebben de klanten toch recht op privacy, dus zomaar meelezen met chats of mails lijkt me dan niet de bedoeling.

Inderdaad, het is zijn apparatuur, maar dat wil nog niet zeggen dat hij dan maar alles mag met wat klanten opslaan op of verzenden met die apparatuur. Zodra je anderen toelaat op je systemen, heb je ook rekening te houden met hun belangen. Je mag niet zomaar mensen eraf gooien of zomaar meelezen met privécommunicatie.

Medewerkers van bedrijven die een telecommunicatiedienst (”dienst die geheel of gedeeltelijk bestaat in het overbrengen van signalen via een elektronisch communicatienetwerk”) aanbieden, zijn strafbaar als ze kennisnemen van de inhoud van die overgebrachte communicatie. artikel 273d Wetboek van Strafrecht. Afhankelijk van hoe je de definities leest is het verdedigbaar dat de beheerder van een forum daar ook onder valt. Het CBP vond dat in ieder geval begin vorig jaar.

Maar ook als die strafwet niet geldt, heb je als gebruiker van een systeem nog steeds enige aanspraak op privacy. Als het beheer je een faciliteit biedt die “privéberichten” heet, of e-mail waarvan iedereen die min of meer privé beschouwt, dan hoort daar de gerechtvaardigde verwachting bij dat het beheer die niet zomaar gaat lezen.

Natuurlijk kunnen er redenen zijn (spam, virussen, klachten) waarom het beheer dat wel gaat doen. Maar ze moeten er wel terughoudend mee zijn – en geheim houden wat ze lezen als ze vanwege zo’n reden gaan spitten in privéberichten.

Arnoud

Mail geen geheime bedrijfsdocumenten naar jezelf

attachment-bijlage-mail-email-doorsturen-geheim.jpgVertrouwelijke documenten naar jezelf forwarden is niet handig, zeker niet als je kort daarna ontslagen wordt en vervolgens tegen je ex-werkgever meldt dat je een artikel gaat publiceren over het soort producten dat in die documenten beschreven wordt. Dat ondervond een man uit Spijkenisse toen zijn ex-werkgever hem voor de rechter sleepte wegens schending van de geheimhoudingsbepaling uit zijn arbeidscontract.

De arbeidsovereenkomst was maar van korte duur: nog in de proeftijd werd hij weer ontslagen. Kort daarna stuurde de ex-werknemer een mail dat hij een studie zou publiceren over roerpropellersystemen, precies het soort producten dat het bedrijf zelf ook maakte. De ex-werkgever was daar niet blij mee, en vermoedde dat in die studie geheime informatie over hun systemen zou verschijnen. Na enige discussie bleek dat de ex-werknemer wel bereid zou zijn de studie in te trekken als de werkgever een bedrag zou betalen. Dat was zo te lezen de druppel, en de ex-werkgever stapte naar de rechter met een beroep op de geheimhoudingsclausule in zijn contract.

De ex-medewerker had bedrijfsdocumenten, waaronder stukken met de aanduiding “internal”, naar zijn privé mailadres gestuurd. Hij verklaarde zelf dat dit “ter voorbereiding van werkbesprekingen de volgende dag” was en dat hij niet van plan was iets te gebruiken daaruit in de studie, maar daar lijkt de rechter weinig geloof aan te hechten.

De rechter wijst het gevraagde publicatieverbod toe, maar beperkt het wel sterk. Je kunt iemand niet verbieden om “zich negatief over [het bedrijf] uit te laten”, ook niet als hij ex-werknemer is. Een verbod is

slechts gerechtvaardigd voor zover het gaat om uitlatingen waarmee de geheimhoudingsplicht van [gedaagde] wordt geschonden. Onderzocht moet dus worden of er gegronde vrees bestaat dat [gedaagde] onder het geheimhoudingsbeding vallende informatie openbaar zal maken.

De rechter concludeert op basis van de feiten van de zaak dat die gegronde vrees er inderdaad is. De werknemer had tijdens het dienstverband niets gezegd over de studie, hij had bij het afscheid niets gezegd over de geheime documenten en hij was na het ontslag erg negatief. Dat maakte het achteraf gezien allemaal wel erg toevallig.

Als laatste had de ex-werknemer nog gemeld dat hij zich als klokkenluider zag, oftewel misstanden aan de kaak wilde stellen en daarvoor die geheime documenten nodig zou hebben. Dat is op zich een argument, maar:

[gedaagde] is geen journalist of wetenschapper, de beoogde publicatie betreft een commercieel rapport dat slechts tegen betaling en aan belangstellenden (naar valt te verwachten: uit de branche) en niet aan een breed publiek ter beschikking wordt gesteld. Dat enig maatschappelijk belang openbaarmaking op die wijze van onder het geheimhoudingsbeding vallende gegevens vereist, is onvoldoende gebleken. Bovendien kan uit het feit dat [gedaagde] zich bereid heeft verklaard tegen vergoeding van publicatie van de betreffende gegevens af te zien, worden afgeleid dat de gestelde maatschappelijke verantwoordelijkheid ook voor [gedaagde] zelf geen principieel punt is.

Nou is de opmerking “is geen journalist” wat raar want iedereen is journalist, maar bij het uitbrengen van een commercieel rapport onder een beperkte groep lijkt me de nieuwswaarde inderdaad niet zo hoog.

Arnoud

Ik wil mijn dossier op internet zetten, mag dat?

dossier-bestand-folder-mappen-papier-papieren.jpgDiverse lezers vroegen me, in allerlei variaties:

Al geruime tijd ben ik verwikkeld in een conflict met een niet nader te noemen instantie. Mijn klachten worden constant getraineerd en afgewezen om onterechte redenen, zelfs nadat ik reeds enkele rechtszaken heb gewonnen en ze gewoon moeten doen wat de rechter zegt. Nu wil ik dit graag eens onder de aandacht van het publiek brengen, dus ik ga een website bouwen en daar het hele dossier op zetten. Maar mag dat eigenlijk wel, of krijg ik dan last met bv. de privacywetgeving?

Op zich is het toegestaan om een website te bouwen (of op andere wijze te publiceren) over een bepaalde situatie. Alleen bij het publiceren van concrete dossierstukken moet je uitkijken. De privacywetgeving is het belangrijkste probleem: een brief van de wederpartij kan naam en adres van een specifieke medewerker bevatten, en publicatie daarvan is een privacyschending. Je zult dus dat soort gegevens altijd moeten anonimiseren.

Bij uitgebreidere stukken, zoals bijvoorbeeld deskundigenrapporten of adviezen van derden, krijg je mogelijk ook te maken met auteursrechten. Zo’n stuk kan bijvoorbeeld een lap tekst of een afbeelding uit een werk van een ander bevatten, en het is niet gezegd dat je dat online mag publiceren. Bij het schrijven van zulke stukken wordt vaak geen rekening gehouden met auteursrechten, omdat de auteur niet verwacht dat die stukken openbaar gemaakt worden.

Correspondentie tussen advocaten moet je ook niet zomaar openbaar maken. Er bestaat zoiets als “confraternele correspondentie”, oftewel correspondentie tussen advocaten waarmee ze proberen een zaak te schikken. Dergelijke correspondentie mag niet zomaar ‘in het geding’ worden gebracht (art. 12 en 13 van de gedragsregels voor advocaten). Een advocaat die zo’n brief zomaar aan de rechter overhandigt, handelt in strijd met die gedragsregels.

Het is niet duidelijk of dit ook geldt voor de cliënt, maar als een advocaat willens en wetens meewerkt aan zo’n publicatie door zijn cliënt dan heeft die advocaat toch wel een probleem denk ik. In het hoger beroep in de Nijntje-zaak heeft Nijntje (Mercis) mede op die grond geëist dat Mijndomein ophoudt de toegezonden stukken te publiceren.

Een vonnis of beschikking van de rechtbank mag altijd online. Dit is publieke informatie waar geen rechten op zitten. Als het vonnis niet ter zake doende namen of andere persoonsgegevens noemt, is het netjes die te anonimiseren. Procedeer je bijvoorbeeld tegen een gemeente, dan hoeft de naam van de behandelend ambtenaar niet genoemd te worden.

Arnoud

Nieuw op Iusmentis: Legal protection of trade secrets and know-how (in Innovation @ iusmentis.com)

Eindelijk weer eens iets in het Engels:

Trade secret law protects information or know-how that is valuable because of its secrecy. The owner of a trade secret must take reasonable steps to keep it a secret. Misappropriation of trade secrets, including violation of a non-disclosure agreement (NDA) is a tort and sometimes even a criminal act.

Trade secret law or tort law protects valuable business information from misappropriation by others. The main requirement is that the information must be kept a secret by its owner. Any kind of information, ranging from manufacturing know-how, formulas or devices to marketing intelligence can be protected as a trade secret. A misappropriator can be convicted to pay damages or to cease using the trade secret information.

Trade secrets are a form of intellectual property, but trade secret protection does not offer rights comparable to those offered by copyright, patent or trademark laws. In most countries, trade secret misappropriation is regarded as a specific form of unfair competition. Some countries have specific laws on the protection of confidential business information. The TRIPS Agreement requires that countries implement adequate legal protection for “undisclosed information”.

Lees verder in Legal protection of trade secrets and know-how (in Innovation @ iusmentis.com).

Vertaling volgt te zijner tijd.

Arnoud

E-mailen van bedrijfsinformatie: geen schending van geheimhoudingsverplichting

In een kort geding uit Haarlem had een werknemer vanaf de bedrijfscomputer het complete crediteuren- en debiteurenbestand, het inventarisatieprogramma en diverse aanvragen en aanbiedingen van klanten en leveranciers naar zijn privé emailadres gemaild. Daarna had hij ook nog eens de desbetreffende bestanden van de bedrijfscomputer verwijderd. Mag dat?

Wie bij een bedrijf werkt, heeft vaak te maken met vertrouwelijke bedrijfsgegevens. Veel arbeidsovereenkomsten hebben dan ook een geheimhoudingsverplichting omtrent zulke informatie. Publicatie of doorgeven aan derden van die informatie is niet toegestaan. Doe je dat toch, dan kun je tot schadevergoeding worden veroordeeldgepubliceerd.

Bovendien kan gebruikmaken van bedrijfscomputers wel eens gezien worden als misbruik van ICT-faciliteiten van het werk.

Het vonnis legt niet uit waarom de werknemer dit heeft gedaan, maar gezien de tegeneis over uitbetaling van achterstallig salaris, was dit “gijzelen” van bedrijfsgegevens waarschijnlijk bedoeld als drukmiddel.

De werkgever klaagde de werknemer aan wegens schending van de geheimhoudingsverplichting. Maar dat ging niet op:

Gesteld noch gebleken is immers dat [gedaagde] informatie die hij aldus naar zijn privé emailadres heeft gestuurd aan derden heeft doorgegeven en/of geopenbaard. Wika erkent dit overigens zelf ook, nu zij heeft gesteld dat [gedaagde] tot dusver nog geen voor Wika waarneembaar gebruik heeft gemaakt/laten maken van de vertrouwelijke bedrijfsinformatie van Wika. Zolang dat niet is gebeurd kan naar het oordeel van de kantonrechter geen sprake zijn van schending van de geheimhoudingsplicht.

Wel merkt de rechter op dat dit waarschijnlijk wel te zien is als onzorgvuldig gedrag van de werknemer. Alleen, die grond voor schadevergoeding stond niet in de dagvaarding dus kon de werknemer daar niet op aangesproken worden.

Via Boek 9.

Arnoud