Nee, bij een kapotte telefoon moet je echt een volledig nieuwe terugkrijgen

Apple moet een klant een écht nieuw toestel leveren en geen exemplaar met mogelijk gebruikte onderdelen ter vervanging van een kapot product. Dat maak ik op uit een recent vonnis van de rechtbank Amsterdam. Sinds het vonnis van vorig jaar mocht Apple geen tweedehandsjes (pardon, ‘refurbished’) meer verstrekken als reparatie van een toestel onhaalbaar bleek. Apple levert nu weliswaar ‘replacement’ toestellen, maar die kunnen gebruikte onderdelen bevatten (“maar dat hoeft zeker niet”). De rechtbank is kort maar krachtig: nope.

Als je een nieuw product koopt, dan moet dit aan de gewekte verwachtingen voldoen. Dat heet de conformiteitseis, ook wel de wettelijke garantie geheten. Wanneer het product daar niet aan blijkt te voldoen, moet de winkel (niet de fabrikant) dit gratis herstellen. En als herstel niet haalbaar is, dan moet hij het product vervangen.

Wat is een vervanging in de context van een telefoon? Je zou zeggen, gewoon een nieuwe. Dat krijg je bij Albert Heijn ook als je pak hagelslag een dag na de verkoop bedorven blijkt. Maar voor telefoons ligt dat kennelijk moeilijker, althans bij Apple. Die hanteerden lang de strategie dat een tweedehandsje van een andere klant ook goed was. Zo’n “refurbished” telefoon was dan net zo goed. Immers, je had toch ook al een tijdje met je eigen toestel gewerkt, dus je gaat van een gebruikt toestel naar andermans gebruikt toestel. Dat vinden we bij tandenborstels ook niet erg. Toch?

De rechter trok daar vorig jaar een stevige streep door: als een winkel (hier Apple) een telefoon verkoopt die defect blijkt, dan hebben ze nooit geleverd wat was beloofd, namelijk een nieuwe en werkende telefoon. Die moet nu dus alsnog worden nageleverd, en geen flauwekul met andermans tweedehands tandenborstel.

Ook de constructie van hier – “nieuwe tandenborstel maar met mogelijk gebruikte borstelkop” – vindt geen genade bij de rechtbank:

Een replacement iPad, is ondanks hetgeen Apple hierover allemaal heeft aangevoerd, geen nieuwe iPad, maar een replacement, hoe vergelijkbaar deze exemplaren ook eventueel zijn. Apple biedt de replacement ook niet als ‘nieuw’ aan op de markt.

Oftewel, je kunt de boom in met je mooie woorden: je had al die tijd gewoon een nieuwe en werkende iPad moeten leveren, dus doe dat nu eindelijk eens gewoon. Op straffe van een dwangsom van €100 per dag dat die niet geleverd wordt.

Tentamenvraag: welke variant wordt de opvolger van de refurbished / replacement iPad?

Arnoud

Een iPad is een computer, fiscaal gezien dan

De Hoge Raad heeft beslist dat de iPad fiscaal gezien een computer is en geen ‘communicatiemiddel’, las ik bij Tweakers. Dat maakt uit, want computers aan werknemers geven is fiscaal belast minstens 90 procent zakelijk gebruikt worden. Althans, tot 2011 dan want daarna zijn die regels aangepast.

Deze zaak speelt al een tijdje. RTL had haar werknemers iPads verstrekt, en claimde dat dit onder de belastingvrijstelling voor communicatieapparatuur viel. Toen de wet werd gemaakt, was het onderscheid tussen computers en communicatieapparatuur vrij duidelijk. Met een telefoon kon je bellen, met een computer niet. Met een computer kon je rekenen en software draaien, met een telefoon niet. Prima dan dat je op dat moment twee fiscale regimes loslaat op de twee categorieën.

Het onderscheid werkt heel wat minder goed als op zeker moment die communicatieapparatuur qua prestaties vergelijkbaar wordt met de traditionele computer. En daar zat het probleem: een iPad is functioneel zeer goed te vergelijken met een desktop (hoewel onhandiger qua toetsenbord). Omgekeerd kun je met een desktopcomputer of laptop prima bellen (bijvoorbeeld Skype). Dus hoe definieer je dan de grens zodanig dat de iPad aan de ene kant valt en een laptop aan de andere kant?

Het Gerechtshof hield het in 2012 nog bij “Het beeldscherm en de invoermogelijkheden zijn bij deze apparaten te beperkt voor langdurig gebruik als computer”. De HR ziet het echter anders. De definitie uit de wet werkt namelijk als een stappenplan: je moet eerst kijken of iets een computer is en pas als dat het niet is, of het dan eventueel een communicatiemiddel of wat anders is.

Een iPad is een computer, want

De in cassatie niet bestreden omschrijving van de iPads in ’s Hofs uitspraak laat geen andere conclusie toe dan dat deze in gelijke of zelfs sterkere mate dan digitale agenda’s en GPS-apparatuur zijn bedoeld voor taken die ook door een computer kunnen worden verricht.

(De digitale agenda’s en GPS apparaten waren genoemd in de toelichting bij de wet als voorbeelden van “computers of daarmee vergelijkbare apparatuur”.)

Ik las nog dat Arno Lodder blogt (hoi) dat ook de smartphone dus een computer is. Immers, die omschrijving hierboven past ook prima op de smartphone. Met als gevolg dat smartphones (onder de oude regels) óók alleen fiscaal belast mogen worden verstrekt, tenzij de werknemer meer dan 90% van de tijd zakelijk telefoneert daarmee. En dát kan nog een naheffingstechnisch staartje krijgen.

Hoe zouden jullie het onderscheid tussen telefoon/communicatieapparaat enerzijds en computer anderzijds definiëren?

Arnoud

Mag een school de controle over leerling-iPads overnemen?

school-kind-ipad-leren-onderwijs-privacy-appEen lezer vroeg me:

Op de middelbare school van mijn zoon worden iPads in veel lessen gebruikt. Wij hebben er zelf een gekocht, maar nu eist de school dat hij een beheerprogramma (Zuludesk) installeert zodat de school kan nagaan wat er in de les gebeurt en of hij bijvoorbeeld andere sites bezoekt of anderen zou pesten via de chat. Ik vertrouw mijn zoon en wil dit niet toestaan, dit gaat me te ver. Wat kan ik doen?

De school mag lesmateriaal voorschrijven, en op zich zou ik niet weten waarom dat wel voor potloden en niet voor iPads zou mogen gelden. En als men lesmateriaal voorschrijft, dan mogen er ook regels aan het gebruik daarvan worden gesteld. Ik moest en zou vroeger een 2H én een HB potlood kopen, met een 3H kon je naar huis. Oh en een gum van een materiaalsoort die ik vergeten ben, met verbod er wat dan ook op te schrijven of tekenen.

Regels over wat er op de voorgeschreven iPad mag staan, zijn dus in beginsel legitiem. Echter, deze regels zullen snel óók aan de privacy van de leerling raken en dan wordt het ingewikkelder. Dat mag niet zomaar, ook niet met een “wij willen fraude tegengaan”- of “is nodig voor security”-rechtvaardiging. Privacy is een grondrecht, en wie daaraan wil tornen moet een zware onderbouwing laten zien: is dit objectief gezien écht noodzakelijk, en is er geen enkele andere manier om dit te doen?

De school mag regels stellen over gedrag op school en in de les. Die regels mogen ook worden gehandhaafd, mits men maar proportioneel handelt. Elke leerling permanent een drone boven het hoofd om te weten waar ze zijn, is dus bijvoorbeeld niet toegestaan, maar een telefoon innemen als iemand tijdens de les aan het appen is, mag wel. Ook vanuit deze insteek over gedrag mogen er niet zomaar regels worden gesteld die de privacy van de leerling schenden, om dezelfde reden.

Het beheren/controleren van deze pads moet dus niet verder gaan dan nodig voor de goede orde in de les. Leerlingen blokkeren binnen de les-app zou ik geen probleem vinden. Even snuffelen of ze rare foto’s op de pad hebben kan echt niet. Buiten schooltijd sites blokkeren zou ik ook over de schreef vinden.

Update (11:31) John Pals van Zuludesk meldt me:

Ik ben de eigenaar van Zulu Education Products BV en wij zijn de ontwikkelaars van ZuluDesk. Deze ouder schetst het beeld alsof het mogelijk is met ZuluDesk om bijvoorbeeld chatlogs te zien. Dit is absoluut niet mogelijk met ZuluDesk, dmv een MDM als ZuluDesk is het enkel mogelijk om “commando’s” naar een iPad te versturen. Zo is het mogelijk om de camera uit te schakelen, of om de leerling vast te zetten in een bepaalde app. Het is echter absoluut onmogelijk om data van de iPad te halen, zoals foto’s, documenten of überhaupt het scherm te zien van de iPad.

Gezien deze update lijkt de uitleg van de school dus op zijn minst onvolledig. Wellicht wil men nog wat anders dan Zuludesk ook installeren?

In ieder geval, een akkoordverklaring van de ouders lost dit niet op. De kinderen hebben al een onderwijsovereenkomst, en die mag niet eenzijdig worden gewijzigd. Men mag wel nieuwe dingen aanbieden, maar als daar akkoord wordt gevraagd dan moet dat kunnen worden geweigerd (denk aan al dan niet toestaan dat men op schoolreis naar buitenland gaat, men mag dat weigeren).

Natuurlijk, je kunt zeggen “de school moet gewoon geen iPad voorschrijven” of “totaal niet noodzakelijk want leerlingen kunnen ook met een atlas en schrift werken in plaats van een geografie-app” maar dat is me wat al te makkelijk. Dit soort leermiddelen voegt echt wel wat toe, en de vraag zou dus moeten zijn hoe je dat accommodeert en niet of het ook zonder kan.

Arnoud

Mag een school een leerling schorsen wegens installeren van illegale iPadsoftware?

schoolbord-overstekende-minderjarigen.pngEen lezer vroeg me:

De vwo-school van mijn zoon heeft iedereen een iPad in bruikleen gegeven. Handig als mijn zoon is, heeft hij er allerlei eigen software op gezet en daarbij kennelijk ‘gehackt’. Hij gebruikt een Chinese appstore en dat mag niet volgens de school. Hij moet nu de iPad binnen 24 uur in originele staat terugbrengen anders wordt hij geschorst! Kunnen ze dat zomaar eisen?

Het is me niet helemaal duidelijk wat er illegaal zou zijn aan die apps. Als het om gekraakte versies van betaalde software gaat, dan kan ik me hier wat bij voorstellen. Enkel dat men de iPad geroot heeft en zo alternatieve bronnen kan gebruiken voor apps lijkt mij wat magertjes om van “illegale apps” te spreken.

Daar staat tegenover dat het hier gaat om een bruikleen-iPad. Daarmee mag je minder dan met een apparaat dat je eigendom is. Een leen-iPad mag je niet zomaar rooten, net zo min als je een huurhuis zomaar zou mogen verbouwen. En men kan bij verstrekking van de iPad hier regels aan stellen en daarmee expliciet verbieden dat men toegang zoekt tot alternatieve appstores, hoewel ik persoonlijk vind dat als iemand dat voor elkaar krijgt je dat moet toejuichen. En wie het probeert en het verprutst, krijgt een extragratis fabrieksreset. Zo moeilijk moet dat toch niet zijn?

Een leerling met schorsing dreigen wegens eigenlijk iets creatiefs stuit me zeer tegen de borst. Volgens de wet mag een school een leerling voor maximaal één week schorsen met opgave van redenen. Oftewel gemotiveerd waarom dit nodig is, en dat mag niet zomaar een ter plekke verzonnen motivatie zijn. Zo’n besluit moet zorgvuldig gemotiveerd zijn en ergens op gebaseerd, en natuurlijk moet de schorsing gerechtvaardigd zijn door wat er is gebeurd. Iemand schorsen wegens een kauwgumpje laten vallen kan bijvoorbeeld niet.

In deze zaak bij de geschillencommissie werd geschorst na een serie waarschuwingen (en een serie wangedragingen). Dat vind ik niet meer dan logisch. Terwijl in deze rechtszaak een schorsingsbesluit van tafel ging wegens onzorgvuldig voorafgaand onderzoek naar wat er nu precies was gebeurd.

Schorsen wegens aantoonbaar wangedrag of wetsovertredingen binnen de school, ja logisch. Maar een verder goed functionerende leerling meteen met schorsing dreigen na één (kennelijke) wetsovertreding, dat gaat me wel erg ver. Doen ze dat ook bij één keer een andere overtreding begaan? Of is dit weer een voorbeeld van: hacken is eng dus keihard aanpakken dat langharig brildragend nerdtuig?

Arnoud

Gerechtshof: werkgever mag onbelast iPad verstrekken

Bedrijven mogen iPads aan werknemers verstrekken zonder dat de werkgever daarover loonheffing aan de Belastingdienst hoeft af te dragen, meldde Tweakers vorige week. Dit volgt uit het arrest van het Hof Amsterdam in hoger beroep op de zaak uit 2012 over de vraag of een Ipad een telefoon of computer is. En die vraag is bepalend voor de vraag of er loonheffing op de verstrekking moet zitten, wat een stevige kostenpost kan zijn.

RTL had als werkgever 664 iPads belastingvrij aan zijn werknemers had verstrekt. De Belastingdienst legde een naheffing neer van € 325.000 omdat het zou gaan om computers, en computers mag je niet belastingvrij verstrekken. Telefoons en dergelijke wel. En wat is nu het verschil?

Toen de wet werd gemaakt, was het onderscheid vrij duidelijk. Met een telefoon kon je bellen, met een computer niet. Met een computer kon je rekenen en software draaien, met een telefoon niet. Maar inmiddels kan worden gesteld dat het “onderscheid tussen computers en communicatiemiddelen sindsdien steeds verder is vervaagd” met als uitkomst dat je op je telefoon kunt computeren en op je computer kunt telefoneren. Tsja, en trek dan maar eens een wettelijke grens zodat de een wel en de ander niet fiscaal onbelast kan blijven.

Het Hof kiest een nieuwe invalshoek: hoe mákkelijk is het eigenlijk om te kunnen computeren op een telefoon in vergelijking tot een computer. Heb je dan niet op zijn minst een echt toetsenbord nodig in plaats van zo’n raar klein tekeningetje waar je met je dikke worstvingers mag proberen een g in te drukken zonder f en h ook?

Beeldscherm – zodra daarop een toetsenbord verschijnt – en invoermogelijkheden van de iPad zijn naar het oordeel van het Hof dusdanig beperkt in vergelijking met desktop-PC’s en laptop-computers dat het Hof ten aanzien van iPads tot eenzelfde oordeel komt als de staatssecretaris in het Besluit ten aanzien van de smartphone en de BlackBerry: “Het beeldscherm en de invoermogelijkheden zijn bij deze apparaten te beperkt voor langdurig gebruik als computer”.

Met als gevolg dat een iPad functioneel gezien een ’telefoon’ genoemd kan blijven worden. Het eerdere standpunt van de rechter – je kunt er niet normaal mee bellen dus is het geen telefoon – wordt daarmee verlaten.

Ik moet zeggen, ik ben er nog niet over uit. Dat eerdere standpunt spreekt me meer aan: als je telefoons wilt uitzonderen dan ligt de focus op de telefoniefunctie meer voor de hand dan op de vraag hoe effectief je ermee kunt computeren. Mijn beamer is toch ook geen telefoon vanwege het ontbreken van een groot beeldscherm en een toetsenbord?

Arnoud

Is een iPad een telefoon of een computer?

In de categorie achterdeorenkrabvragen: is een iPad een telefoon of een computer? Ja, dat is een zeer relevante vraag. Tenminste, wanneer je als werkgever je werknemers allemaal een iPad geeft omdat dat zo zakelijk hip en handig is. Want werknemers computers geven mag niet zomaar, dat telt als loon in natura. En in een recent vonnis kwam het nu eindelijk eens tot een uitspraak.

Een bedrijf had al haar werknemers (664 man) een iPad verstrekt, inclusief mobiel-internetdatakaart met Vodafoneabonnement. Eer waren geen afspraken gemaakt over het gebruik, en de iPad hoefde niet te worden ingeleverd bij ontslag. Dat riekt naar loon in natura, want zo’n iPad neemt iedereen natuurlijk mee naar huis om daar te gaan angrybirdsen tijdens de kerst. Het bedrijf maakte bezwaar tegen de loonheffing, en zo kwam het tot deze uitspraak.

De wet op dat moment (art. 17 Wet LB) bepaalde dat iets geen loon is als het een “vrije verstrekking” is, oftewel

tot voorkoming van kosten, lasten en afschrijvingen ter behoorlijke vervulling van de dienstbetrekking;

Een categorie producten die hieronder valt, waren de communicatiemiddelen(art. 15b Wet LB):

telefoon, internet en dergelijke communicatiemiddelen – niet zijnde computers en dergelijke apparatuur en bijbehorende apparatuur –, tenzij het zakelijke gebruik van meer dan bijkomstig belang is;

En hier ontstond dus de discussie over. Is een iPad een “communicatiemiddel” zoals een telefoon, of een “computer en dergelijke”? Formeel is het natuurlijk een computer, het ding rekent en doet I/O, maar volgens die definitie is álles een computer en dat is niet de bedoeling.

Het bedrijf wees erop dat een iPad primair wordt gebruikt voor communicatie: e-mail, internetten, whatsappen, twitteren, geven van presentaties, socialemediaën, etcetera. Geen mens gaat documenten zitten typen op een iPad of spreadsheets vullen. De belastingdienst stelde daar tegenover dat het apparaat inherent ontworpen moet zijn om communicatie (zoals telefonie, sms en e-mail) een overheersende rol te laten spelen.

Tsja, daar zit je dan als rechter.

Gelukkig was er nog de wetsgeschiedenis: wat was er zoal gezegd over “computers” en “communicatieapparatuur” toen dit wetsartikel werd ingevoerd?

Een mobiele telefoon kan ook onder deze omschrijving [van “computer”] vallen als de functie van telefoontoestel duidelijk ondergeschikt is aan andere functies, zoals telematica of dataverwerking (…) Pocket-PC’s, mini-notebooks en navigatie-apparatuur vallen niet onder het begrip communicatiemiddelen. Dergelijke apparatuur valt onder de regeling voor computers e.d.

En op basis van die passages concludeert de rechter dat een telefoon een telefoon is als hij eruit ziet als een telefoon. En dát doet een iPad niet. Goed, je kunt er vast met een app mee bellen als hij een sim heeft, en videochat via Skype kan natuurlijk ook, maar dat is niet de primaire functie van een iPad, laat staan dat ie daarvoor vormgegeven is. Niet voor niets ziet mevrouw rechtsboven op het plaatje er enigszins dom uit met de iPad aan het oor.

Mede gelet op het formaat van de iPad, het geheugen van 32 GB en met inachtneming van de vele andere gebruiksmogelijkheden dient de iPad veeleer te worden aangemerkt als kleine computer die mede geschikt is voor verschillende vormen van communicatie.

En computers zijn alleen vrijgesteld als ze “meer dan bijkomstig” zakelijk worden gebruikt, volgens de wettelijke regeling meer dan 90% van de tijd.

Het creatieve argument dat de iPad als vakliteratuur (ook een vrijgestelde categorie) moet worden gezien, wordt eenvoudig terzijde geschoven. Een iPad is geen literatuur, laat staan vakliteratuur. Je kunt er vakliteratuur mee lezen, maar dat maakt het leesapparaat nog geen vakliteratuur.

Update (7 december) bij Webwereld ontdekten ze dat de werkgever in kwestie RTL is. Deze heeft aangekondigd in hoger beroep te gaan.

Arnoud

Hoe trollerig zijn modelrechten eigenlijk?

ipad-design.pngDiverse lezers wezen me op een analyse bij OSNews over het Gemeenschapsmodelrecht, het intellectuele-eigendomsrecht dat Apple inzet tegen Samsung om de Galaxy Tab van de markt te krijgen. Dit is een in heel Europa geldend recht, gebaseerd op een Verordening, zeg maar een Europese wet. Modellen zijn daarmee in één keer in de hele EU beschermd. Een verbod kan voor de hele EU worden uitgesproken door één rechtbank.

Een modelrecht is min of meer vergelijkbaar met een octrooi (patent): het biedt de houder het recht om alle sterk gelijkende producten van de markt te krijgen. Ook als die ander niet actief afgekeken of nagemaakt heeft. Het enige criterium is of het andere product “geen andere algemene indruk wekt” dan het beschermde model. Het modelrecht beschermt namelijk het uiterlijk van een product, terwijl een octrooi de functie of samenstelling van een product beschermt. (Het modelrecht had ik in het kader van 3D dinsdag al eens kort besproken.)

Octrooien worden uitgebreid onderzocht en getoetst voordat ze worden verleend. En je kunt zeggen wat je wilt over de kwaliteit van dat onderzoek, maar het is meer dan ze bij modelrechten doen: die worden in het geheel niet onderzocht op nieuwheid of creativiteit. Je kunt dus prima een bestaand product deponeren en dat zal dan worden ingeschreven als modelrecht. Pas bij de rechter wordt getoetst of het model echt nieuw is.

Als er maar weinig rechtszaken zijn (en dat is zo bij modelrechten) dan is dat een prima systeem. Waarom tienduizenden depots controleren als er slechts 1 of 2 in een procedure komen? Met die reden is bij het Nederlandse octrooi ook het vooronderzoek afgeschaft. Je kunt dus in Nederland octrooi op het wiel krijgen, alleen is zo’n octrooi natuurlijk waardeloos want de prior art is zo boven tafel.

Bij modelrechten zit er echter een gekke kronkel in de Verordening: modellen worden geacht nieuw te zijn tenzij de wederpartij bewijs levert dat het model al bestond:

In een procedure inzake een rechtsvordering betreffende inbreuk of dreigende inbreuk van een ingeschreven Gemeenschapsmodel gaat de rechtbank voor het Gemeenschapsmodel ervan uit dat het Gemeenschapsmodel rechtsgeldig is. De rechtsgeldigheid kan slechts worden aangevochten bij wege van een reconventionele vordering tot nietigverklaring.

Dat stelt een modelrechthebbende natuurlijk wel in een heel voordelige positie. En als je dat combineert met het onding dat ex parte procedure heet, dan komt het inderdaad neer op een vrijbrief om zonder weerwoord te schieten op andermans product. Natuurlijk zitten er wel consequenties aan onterechte ex parte claims. De getroffen partij kan een schadeclaim indienen voor de gemiste omzet, en Samsung zal dat ongetwijfeld ook gaan doen. Een klein bedrijfje zie ik dat echter nog niet doen. Bovendien: de werkelijke schade is de gemiste marktintroductie en het geurtje van “namaak” dat vanaf nu zal blijven hangen aan de Galaxy Tab.

Nu patenttrollen een paar gevoelige tikken hebben gehad van de rechter, is het wellicht denkbaar dat zij hun werkterrein naar het modellenrecht verplaatsen. Aan de andere kant: een patenttrol is effectief omdat aanvechten zo duur is. Bij een modelrechtprocedure bij de rechter ben je goedkoper uit, dus als trol moet je dan wel érg laag inzetten om nog je bedrijfsmodel overeind te houden.

Wie durft er te voorspellen wat de uitkomst van Apple vs. Samsung zal zijn? Oh, en wie kocht er een Galaxy Tab vanwege deze procedures? 🙂

Arnoud<br/> Afbeelding: Apple’s design 181607 dat zij tegen Samsung inzet.

Een retourtermijn voor software

android-market-15-minuten.pngTaiwanese iOS-gebruikers mogen apps 7 dagen testen, las ik bij iPadclub. De Taiwanese wet koop op afstand blijkt ook te gelden voor digitale producten zoals apps voor iPads en Android apparaten. Apple heeft gemeld haar beleid aan te passen, maar Google weigert meer dan 15 minuten retourtermijn te geven en incasseert de boetes vooralsnog.

Bij ons geldt er geen retourrecht voor apps, behalve dan wat je vrijwillig aangeboden krijgt in de algemene voorwaarden. In het Android-geval dus 15 minuten, en bij Apple bij mijn weten helemaal niet. Software wordt wel genoemd in de Wet koop op afstand, maar dan alleen als uitzondering: software mag alleen worden geretourneerd als deze in de originele verzegeling zit. Want die wet komt uit een tijd dat downloaden van software alleen iets voor bebaarde hippies was.

De op stapel staande richtlijn over consumentenrechten moet daar verandering in brengen. De recent goedgekeurde regels kiezen een andere insteek: downloadbare software wordt niet als product gezien en valt dus niet onder de gewone Wet koop afstand. Wel wordt het downloaden van software expliciet als dienst gemarkeerd, en die mag worden geannuleerd binnen 14 dagen (nieuwe regel) mits het downloaden nog niet is begonnen.

Dat lijkt me een iets betere aanpak dan de Taiwanese insteek. Menig app heb je binnen een week wel gezien lijkt me, zeker spelletjes, en de kans op misbruik lijkt me wel erg groot in die situatie. Een app kopen is voor mijn gevoel wat anders dan een boek of een paar sokken. Aan de andere kant, enige mogelijkheid tot uitproberen lijkt me wel een goed idee voor software. Niet voor niets was shareware/trialware lange tijd zeer populair. (Hoewel, wie kócht daadwerkelijk zijn shareware?)

Arnoud

Webshop offline na verdenking van oplichting, mag dat?

fake-ipad.pngDe politie doet onderzoek naar Telzone.nl, een webshop die deze maandag live ging met een stuntaanbieding: een iPad met 130 euro korting. Het gaat mogelijk om een oplichterstruc, schreef Webwereld vorige week. Het reclamebureau dat de webshop had gebouwd had aangifte gedaan omdat ze de situatie verdacht vond. Op de site stond onder meer dat men onderdeel zou zijn van Eurofiber, maar die provider wist van niets. Toen de webshop-eigenaar niet reageerde op bezorgde telefoontjes, nam het reclamebureau zelf actie:

Wij, Reclamebureau WPRG, hebben naar aanleiding hiervan contact opgenomen met de politie om hen van deze zaak te verwittigen. Na overleg met de politie is besloten om gisteravond 07 maart 2011 rond 19:00 de webshop offline te zetten. Door het offline zetten van deze webshop hebben wij geprobeerd de schade aan consumenten zo beperkt mogelijk te houden.

Naar aanleiding van deze berichten werd onder meer de bankrekening van de shop geblokkeerd door de ING bank.

Een dag later reageerde de shophouder boos bij Tweakers: het reclamebureau zou hem met ‘mooie praatjes’ hebben overgehaald om de webshop te laten bouwen. En het zou ook WPRG zijn geweest die aangedrongen had op vermelden van de Eurofiber-informatie.

Deze actie verbaast me nogal, voornamelijk omdat de website offline gehaald werd op de dag van lancering. Maandagochtend ging de reclamecampagne grootschalig live, en om 19.00 diezelfde dag was het voor het reclamebureau al duidelijk dat hier sprake was van oplichting. Maar waar leidde men dat uit af? Ik kom niet verder dan dat Eurofiber ’s middags had geklaagd over hun naamsvermelding, dat de webshopeigenaar niet meteen reageerde en dat de politie had gezegd dat dit dan wel eens oplichting had kunnen zijn.

Ik moet zeggen dat ik dat toch wat magertjes vind. Is het zó gek dat een webshopeigenaar niet meteen bereikbaar is op de dag van lancering, zeker als die gepaard gaat met grootschalige reclame in kranten en op de radio? En moet je dan echt meteen kiezen voor het zware middel van offline halen en een tekst publiceren dat “de alarmbellen [begonnen] te rinkelen”? Waarom niet even het bestelformulier uitzetten en een gefingeerde foutmelding met “komt u morgen terug alstublieft”?

Helaas krijgen de berichten geen vervolg dat ik kan vinden, dus hoe het echt zit zullen we wel nooit weten. Maar ik zou dit nooit een klant durven adviseren. Als de beschuldigingen namelijk niet kloppen, kan de webshophouder je aansprakelijk stellen voor de gederfde winst.

Arnoud<br/> Afbeelding: iPad Nokia clone? (iFake)

RTL beschuldigt maker RTL Gemist-applicatie van overtreding auteursrecht

rtl-gemist-app.pngRTL Nederland beschuldigt een student, die een iPhone-applicatie met RTL Gemist-programma’s heeft ontwikkeld, van auteursrechtschending. Dat meldde, gisteren, Nu.nl (met irritante komma’s). Met deze applicatie kunnen de iPad-programmastreams worden opgevraagd vanaf RTL Gemist. Wie vanaf een mobiele telefoon RTL-programma’s wil bekijken, moet (soms) betalen per kijk.

Het is me niet helemaal duidelijk wie er nu voor het eerst “auteursrechtschending” heeft gezegd. De woordvoerder van RTL wordt geciteerd dat men dit “oneigenlijk gebruik” vindt, en dat kan ik ergens wel volgen, maar of het dan ook een schending van de Auteurswet oplevert, is vraag 2.

De streams worden niet gekopieerd of opnieuw uitgezonden. Gebruikers van de app vragen de stream op vanaf hun iPhone, maar deze komt nog steeds direct vanaf de originele plek (de server van RTL). In feite is dit dus niets anders dan een variant op embedded linken – en daarvan is zeer de vraag of het inbreuk op auteursrechten is.

Bovendien is er nóg een wezenlijk verschil: een webpagina met embedded viewer kan door meerdere mensen tegelijk worden bekeken, terwijl de stream op die app maar door één persoon wordt bekeken. Om van auteursrechtinbreuk te spreken, moet sprake zijn van “aanbieden aan een nieuw publiek” en niet van vertonen binnen de privésfeer. Het schermpje van een iPhone lijkt me evident een privéomgeving.

Wel kun je – in analogie met de ZoekMP3, Mininova, Pirate Bay en FTD-zaken – betogen dat dit onrechtmatig is: RTL loopt geld mis, en dat is niet netjes, daarom mag het niet. Maar ik moet zeggen dat ik dat een beetje een zwaktebod vind. Immers zo is alles wel krom te praten: als het concurreert met een “officiële” dienst en de officiële dienst is betaald, dan handelt de concurrent maatschappelijk onzorgvuldig door dat gratis te doen. Nee, dat gaat me te makkelijk.

Arnoud