Er zit een nieuwe EULA in mijn update!

apple-app-store.pngEen lezer vroeg me:

Steeds vaker zie ik bij apps dat de EULA ineens wordt veranderd bij een update. Je moet dat dan accepteren anders werkt de app niet meer. Mag dat zomaar? En kunnen ze dan álles anders doen met die voorwaarden?

Nee, dat kan niet zomaar, maar het kán wel. Hier is wettelijk nog maar weinig voor geregeld helaas. EULA’s zijn contracten, en daarmee in principe gewoon rechtsgeldig als algemene voorwaarden. (Soms roepen mensen wel eens “EULA’s mogen niet tegen de wet zijn”, maar dat blijkt zelden een probleem.)

Hoofdregel uit de wet is “contract is contract”, oftewel een partij mag niet zomaar eenzijdig dingen aanpassen, hoe graag hij dat ook wil. In veel algemene voorwaarden wordt echter een aanpassingsclausule opgenomen, waarin dan weer wél staat dat men eenzijdig het contract mag openbreken of veranderen. Dat is toegestaan, maar het is bij consumenten wel vermoedelijk onredelijk bezwarend (art. 6:237 sub c BW) om dan géén opzegrecht te geven.

Heel formeel betekent dit dat er eigenlijk in de AV moet staan “Wij mogen wijzigen maar dan mag u opzeggen”. Als dat er niet zo staat, dan kan de wederpartij de wijziging afwijzen maar niet zomaar opzeggen. Hij kan alleen verlangen dat zijn oude contract wordt gehandhaafd. Een bedrijf dat een héél goed verhaal heeft waarom haar mogelijkheid eenzijdige wijzigingen wél redelijk zijn, kan er echter mee wegkomen. En in zakelijke contracten is het in principe gewoon toegestaan om eenzijdig het contract te wijzigen, mits dat in de voorwaarden staat natuurlijk.

Samengevat: als je die nieuwe voorwaarden niet leuk vindt, dan mag je de app weggooien en zit je nergens aan vast. Maar hoewel dat opzegrecht handig is bij traditionele contracten voor dienstverlening (waar het voor bedacht is), heb je daar niet zo veel aan bij apps en andere software. Daar zou het handiger zijn als de oude versie door bleef hobbelen wanneer je de voorwaarden van de nieuwe afwijst.

Tijd voor een nieuwe regel op de zwarte lijst voor algemene voorwaarden denk ik.

Arnoud

Waarom moet je in Nederland 16 zijn om op LinkedIn te mogen?

linkedin-veranderde-voorwaarden.pngLinkedin wil zich meer richten op scholieren en studenten en verlaagt daarom per 12 september de leeftijdsgrens in Nederland van 18 naar 16 jaar, meldde Nu.nl vorige week. Maar die 16 jaar is specifiek voor Nederland: wie de geüpdatete algemene voorwaarden leest, ziet dat 13 jaar het uitgangspunt is en dat Nederland met China als enigen een hogere grens hanteert (China eist 18 jaar). Vanwaar die hogere grens?

LinkedIn legt het zelf niet echt uit, maar ik vermoed (met dank aan Bernard) dat het gaat om de leeftijdsgrens die onze Wet bescherming persoonsgegevens trekt: persoonsgegevens van minderjarigen onder de zestien jaar mogen alleen worden verwerkt met toestemming van hun ouders. Bovendien mogen ouders die toestemming altijd en zonder opgaaf van redenen intrekken. En dat is natuurlijk nogal een gedoe om te krijgen. Dan maar je minimumleeftijd op zestien als sociaal netwerk.

Die grens van zestien jaar is een Nederlandse toevoeging aan de Europese privacyregels. De privacyrichtlijn noemt geen leeftijdsgrens, en ook (bij mijn weten) andere Europese wetgeving harmoniseert niet wanneer iemand meerderjarig is of zelfstandig persoonsgegevens kan laten verwerken. De Privacyverordening die momenteel vanuit Europa is voorgesteld, zal een ondergrens van 13 jaar gaan bevatten specifiek voor informatiediensten.

Het blijft me irriteren dat we in het gewone recht een uitzondering hebben op de toestemmingsregel die niet geldt bij privacy. Is een rechtshandeling “in het maatschappelijk verkeer gebruikelijk” voor personen van die leeftijd, dan mogen de ouders de toestemming niet weigeren (art. 1:234 BW), maar de Wbp doet niet aan ‘gebruikelijk’ – ga je ouders maar vragen.

Je kunt hier als jonge ondernemer (die uiteraard op LinkedIn staat) tegenaan lopen. Als zestien- of zeventienjarige ondernemer is het mogelijk om ‘handlichting’ te krijgen. De rechtbank verklaart je dan meerderjarig zodat je zonder toestemming van je ouders contracten met je klanten kunt sluiten (art. 1:235 BW). Echter, die handlichting kan de Wbp niet passeren (tenzij je zegt dat dit onder “het uitoefenen van een beroep of bedrijf” valt). Maar goed, als je handlichting gaat vragen dan is even toestemming voor LinkedIn bedingen natuurlijk ook vast geen probleem.

Mensen vragen me wel eens waarom ik zo negatief doe over de Wbp. Nou, vanwege dit soort dingen dus. En omdat echt geen hónd zich eraan houdt, waardoor het voor mensen die het wél netjes willen doen hoogst frustrerend is dat zij de enigen lijken te zijn en de concurrent wegkomt met de meest grove overtredingen.

Arnoud

Mag een dienst zomaar gewijzigde voorwaarden popuppen?

ie-aagree-ezelEen lezer vroeg me:

Op een forum waar ik vaak kom, werden ineens nieuwe voorwaarden doorgevoerd. Ik kreeg een groot scherm met de tekst en een knop “Ik ga akkoord”. Als ik die niet indruk, kan ik niets meer doen terwijl ik al jaren lid ben. Kan dat zomaar, zo eenzijdig en ineens?

Op zich is het toegestaan algemene voorwaarden te wijzigen, mits in de oude voorwaarden staat dat dit mag. Voorwaarden wijzigen zonder bevoegdheid daarvoor in de oude voorwaarden is een contractswijziging, die niet mag zonder toestemming van de wederpartij.

Bij het doorvoeren van zo’n wijziging gelden dezelfde regels als bij het initieel aanbieden van algemene voorwaarden. Ze hoeven niet gelezen te worden, maar ze moeten wel ter hand gesteld zijn zodat de wederpartij ze kan opslaan voor latere kennisname. Expliciet akkoord hoeft niet, maar een melding moet wel.

Bij popups is dat een probleem, want teksten in popups zijn niet eenvoudig op te slaan. En nee, “je kunt ze handmatig selecteren en dan via copy-paste in Word plakken” is wettelijk gezien niet ‘eenvoudig’. Die scrolvensters van drie centimeter hoog die sommige sites hanteren zijn dus óók niet rechtsgeldig. Een zinnetje met hyperlink naar een PDF-bestand is dat dan weer wél.

Het proces dat dit forum hanteert, lijkt dus legaal hoewel het buitengewoon eenzijdig en onvriendelijk is. Tenzij ze dus de oude voorwaarden niet nakomen (waar bijvoorbeeld in kan staan dat ze een maand van tevoren moeten worden gemeld), zie ik zo geen grond om dit aan te vechten. Als dat forum mijn klant was, dan had ik aangeraden om ruim van tevoren te beginnen met een banner of waarschuwing dat er nieuwe voorwaarden aankomen. Mensen kunnen dan akkoord gaan of nog een paar weken nemen om ze door te lezen. Pas ná die periode kun je dan een akkoord afdwingen.

Natuurlijk wil een akkoord op nieuwe algemene voorwaarden niet zeggen dat ze dús bindend zijn. Algemene voorwaarden mogen niet onredelijk bezwarend zijn, en het feit dat je instemt met de voorwaarden betekent niet dat je erkent dat ze redelijk zijn. Dit mechanisme staat zo in de wet precies vanwege dit soort grappen.

Arnoud

Ik kan niet eens meer gewoon een spelletje spelen

Installeer ik op mijn pad een nieuw spelletje – Quiz Battle – moet ik een account aanmaken en krijg ik dít voor mijn neus:

quiz-battle

Argh. Waar te beginnen.

“Ga je ermee akkoord Terms of Service en dat we je informatie”. Oké, nou, vooruit, iets te snel dat “Terms of Service” toegevoegd nadat een vriendje op de borrel zei “hee je moet wel akkoord op je voorwaarden vragen hè”.

Maar, eh waar zíjn die Terms of Service dan? Er staat niet eens een hyperlink in dat balkje. Plus, ik gok zomaar dat ik de tekst achter zo’n link niet had kunnen opslaan, waardoor die voorwaarden sowieso ongeldig (vernietigbaar) zijn.

Verder: ik ga -zo staat hier- akkoord met toezending van allerlei “informatie, aanbiedingen en nieuwsbrieven” van het programma zelf en van een of ander tijdschrift. Kan dat? Ja, dat is een leuke vraag.

Toestemming voor nieuwsbrieven en dergelijke moet specifiek en apart worden gegeven. Je kunt deze niet opeisen in algemene voorwaarden. Op zich doen ze het dus goed hier, door het in de popup zelf te vragen en niet in die niet-gelinkte voorwaarden. Wel vind ik “informatie, aanbiedingen” wat vaag – ik gok dat dit betekent dat ik allerlei reclame ga krijgen maar waarvan en waarover?

Ook gok ik (maar ik heb nog geen mail gehad) dat ik nu aanbiedingen ga krijgen van zorgvuldig geselecteerde partners van de app-aanbieder. En dát zou juridisch wel een probleem zijn, want dat staat niet in de popup en al helemaal niet in het specifieke formaat dat de OPTA eist. “Partners” is onvoldoende als aanduiding, je moet echt vermelden wíe het gaan zijn. Ik hoop dat binnenkort de rechtbank uitspraak doet in die opt-inzaak uit 2011 waarbij de OPTA zes ton boete oplegde voor een dergelijke constructie.

En ja, zo zit ik dan op zondagavond algemene voorwaarden van spelletjes te lezen.

Arnoud

Wie klikt er op mijn knopjes?

ie-aagree-ezel“Dan moet je nu op ie aag-ree klikken”. Met die woorden legde het zoontje van een bevriende jurist ooit een vriendje uit hoe hij zich kon registreren bij een spelletje. Gelukkig was vader er nog net op tijd bij om deze rechtshandeling te verhinderen, maar de vraag “wat gebeurt er nu juridisch bij zo’n klik” bleef wel hangen. Wat te denken van een IT-er die onderhoud pleegt bij een klant en dan bij een gedownloade update op “ie aag-ree” moet klikken?

Met een druk op de knop “Ik ga akkoord” wordt een overeenkomst gesloten. Daarvoor is immers niet meer nodig dan dat iemand een aanbod doet (u mag dit, tegen deze voorwaarden) en een ander aangeeft daarmee akkoord te zijn. En klikken op een knop die zégt “Ik ga akkoord” lijkt mij een evidente manier om een akkoord aan te geven.

De vraag is dan, wíe heeft die overeenkomst gesloten. In principe is dat de persoon die klikt, maar afhankelijk van de situatie kan dat anders zijn. Een werknemer gaat bijvoorbeeld eigenlijk nooit in eigen naam akkoord met zulke licenties, als de software iets met het werk te maken heeft. Hij handelt dan namens de werkgever. Voor een ingehuurde IT-er geldt hetzelfde: als deel van de opdracht (redelijkerwijs) is dat hij die software moet installeren voor de klant, dan gaat hij dus namens de klant akkoord met die voorwaarden.

Natuurlijk kan een werkgever of opdrachtgever altijd achteraf zeggen dat hij dat niet gewild heeft, maar zo makkelijk komt hij er naar de leverancier niet onderuit. Als de ‘achterman’ (degene die nu ineens aan de licentie vastzit) de indruk heeft gewekt dat de werknemer/opdrachtnemer de licentie mócht sluiten in zijn naam, dan zit hij eraan vast. Ook als dat volgens de interne regels niet mocht. Verder is een werknemer eigenlijk nooit aansprakelijk voor wat hij doet, dus als werkgever gaan roepen dat je niet gebonden bent aan die licentie is onverstandig, want je erkent auteursrechten te schenden en je kunt de schadeclaim van de leverancier nergens op verhalen.

Freelance IT-ers die bang zijn toch claims te krijgen, kunnen iets als dit in hun algemene voorwaarden (je hébt toch algemene voorwaarden?) opnemen:

Leverancier is gerechtigd alle redelijkerwijs benodigde licenties af te sluiten uit naam van Opdrachtgever. Wanneer de voorwaarden gebruikelijk zijn en/of niet onderhandelbaar, zal Opdrachtgever hiertegen geen bezwaar maken.

Bij een kind ligt het iets lastiger, die installeert meestal niet namens zijn ouders die software maar wil dat zelf. Dat ligt juridisch lastig, want een kind kan niet zomaar zelfstandig rechtshandelingen (zoals akkoord gaan) verrichten. De ouders kunnen dat tegenhouden, tenzij het “gebruikelijk” is dat iemand van die leeftijd zulke rechtshandelingen verricht. Dus dan zou de vraag zijn, hoe normaal is het voor leeftijdsgenoten van dat zoontje om op “ie aag-ree” te klikken bij dat soort EULA’s?

Arnoud

De gebruiksvoorwaardenfail van Zappos

Shoppingsite Zappos ging de mist in met haar gebruiksvoorwaarden, bepaalde een Amerikaanse rechter onlangs. De site had een datalek gehad en werd daarvoor natuurlijk gesued, wat men pareerde met de bekende arbitragetruc waarmee class actions werden verboden. Die clausule blijkt echter ongeldig, aldus de rechter, omdat naar Amerikaans recht het onderaan op je site “Terms of Service” vermelden geen bindend contract oplevert.

In Amerika kennen ze het concept “algemene voorwaarden” niet. Contract is contract, of je nu alles eenzijdig dicteert dan wel het samen woord voor woord uitonderhandelt. Er zijn dus ook geen speciale regels zoals bij ons over dat algemene voorwaarden snel van toepassing zijn, ook als ze niet gelezen zijn. De regels zijn eigenlijk simpel: wijs mensen op het contract en bewijs dat ze akkoord zijn gegaan.

Een akkoord mag je uit allerlei omstandigheden afhandelen, maar enkel een linkje opnemen in je voeter is geen relevante omstandigheid, bepaalt deze rechter nu. Je moet op zijn minst mensen bij de registratie even wijzen op dat linkje, al dan niet met een aanvinkvakje ter bevestiging dat mensen deze gelezen (haha) hebben.

A party cannot assent to terms of which it has no knowledge or constructive notice, and a highly inconspicuous hyperlink buried among a sea of links does not provide such notice. Because Plaintiffs did not assent to the terms, no contract exists, and they cannot be compelled to arbitrate.

Ook met de eenzijdig-aanpasclausule van Zappos heeft de rechtbank heel veel moeite. Vrijwel iedere site hanteert zo’n clausule, maar de rechtbank vindt het toch echt best wel onredelijk bezwarend dat je als site op elk moment elke clausule mag aanpassen – met name de arbitrageclausule. Want zo kun je je bezoekers houden aan arbitrage, maar heb je er zelf geen zin in dan verander je het snel even in wat anders. Dat is “illusory and unenforceable” en ook daarom gaat het contract dus de prullenmand in.

Regelmatig krijg ik vragen of mensen hun Nederlandse voorwaarden zomaar kunnen vertalen naar het Engels om zo de Amerikaanse markt te betreden. Ze hebben dan vaak allerlei Amerikaanse voorbeelden van voorwaarden die véél botter zijn en alleen met zo’n linkje aangeboden worden. Die hebben dus maar bar weinig waarde, maar omgekeerd wie het op de Nederlandse manier doet (met linkje of vinkje én met een eerlijke wijzigingsclausule) zou geen problemen moeten hebben.

Arnoud

Waarom denken mensen dat dit vinkje zin heeft?

t-mobile-akkoor.pngWie net als ik wel eens in de trein ziet, zal het schermpje hiernaast vast voorbij hebben zien komen. Internet in de trein, maar u moet wel even akkoord gaan met de voorwaarden. En T-Mobile is niet de enige. Maar het is puur juridische cargoculterij.

Een cargo cult is de gedachte dat als je bepaald gedrag imiteert, je hetzelfde resultaat krijgt als de originele acteur. Het begrip komt uit Melanesië, waar de lokale bevolking vliegtuigen met geweldige goederen zag landen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog hield dat op, waarop men besloot deze vliegtuigen dan zelf te gaan lokken door landingsbanen en vliegvelden te bouwen.

Iets dergelijks bespeur ik ook bij dit soort dienstverlening. Oei, we hebben een dienst, daar moeten we dan even voorwaarden op zetten. Oh en dan moet er wel akkoord op gevraagd worden natuurlijk. En vergeet de disclaimer niet! Als je mensen vraagt waarom ze dat willen, dan komt het antwoord niet verder dan “dat heeft iedereen” of “dat hoort toch zo”. Soms wordt geschermd met een bedrijfsjurist, die bij nadere inspectie een googelende IT-er blijkt te zijn.

Net als die Melanesiërs hebben wij dat gedoe met disclaimers en vinkjes afgekeken van de Amerikanen. Bij hun is akkoord nodig op voorwaarden, en dat moet blijken uit een actieve handeling. Maar bij ons hoeft dat niet, je kunt ook prima volstaan met gewoon melden dat je voorwaarden van toepassing zijn. Volgens de wet is dat genoeg. Niet dat iemand dat checkt of zo, welnee.

Het feit alleen al dat mijn disclaimergenerator sinds oktober 2010 zo’n drie disclaimers per dag produceert, laat zien hoe wijdverbreid dit fenomeen is. Ja, we moeten een disclaimer, nee ik heb ook geen idee wat erin moet, goh dan genereren we er even eentje en dan zal het wel goed zijn.

Wat iedereen dan weer keihard vergeet, is dat bij ons in de wet staat dat je de voorwaarden op moet kunnen slaan (of printen) om ze rechtsgeldig van toepassing te laten zijn. Dat hoeft dan weer niet in Amerika, dus dat doen wij dan ook niet. Of zoiets. Maar het betekent wel dat 90% van al deze voorwaarden volslagen irrelevant zijn, hoe veel vinkjes je ook moet aanvinken. Probeer maar eens simpel die voorwaarden op te slaan bij T-Mobile – nee, de HTML afvangen met een pipe vanuit netcat telt niet.

Ook inhoudelijk kun je vraagtekens zetten bij dergelijke voorwaarden. Vaak komen ze neer op “u dient zich fatsoenlijk te gedragen”, “wij garanderen niet dat het internet altijd werkt” en “bij misbruik kunnen we u afsluiten”. (En soms ook “van tijd tot tijd kunnen wij de dienstverlening veranderen”, joh, echt.) Waarom schrijven juristen dit op? Het spreekt toch voor zich dat de klant zich fatsoenlijk moet gedragen, dat anders het contract mag worden opgezegd en dat internet niet altijd werkt.

Natuurlijk, soms zijn er specifieke voorwaarden nodig om gekke dingen te regelen. Zo blijken soms alle poorten behalve 80 (http/www) dichtgezet, of worden pornosites of niet-werkgerelateerde sites geblokkeerd. Maar juist díe zie ik dan weer niet terug. Want dat hoeft niet in Amerika. Of de voorwaardenschrijvende jurist heeft geen idee wat de techneut bedenkt dat juridisch moet (“als we porno niet blokkeren zijn we aansprakelijk als kinderen porno kijken”). Of men denkt dat dat niet hoeft. Ik weet het niet maar het irriteert me mateloos.

Arnoud

“Met iBooks gemaakte boeken mogen niet bij de concurrent verkocht worden”

ibooks-only-store.pngHet zal Apple eens een keer niet zijn: wie e-boeken wil maken en verkopen op hun iBooks platform, moet beloven dat boek dan ook alléén via iBooks te verkopen. Gratis weggeven mag bij hoge uitzondering wel op meerdere platforms. Eh, wat?

Inderdaad, in de licentie op iBooks Author staat:

As a condition of this License and provided you are in compliance with its terms, your Work may be distributed as follows:
(i) if your Work is provided for free (at no charge), you may distribute the Work by any available means;
(ii) if your Work is provided for a fee (including as part of any subscription-based product or service), you may only distribute the Work through Apple …

en dat kun je maar op één manier lezen: wie geld vraagt voor het met iBooks Author gemaakte werk, mag het alleen verspreiden via Apple. En dan moet je een aparte overeenkomst sluiten waarbij Apple een deel van dat geld krijgt.

Kan dat? Ja, in theorie wel. Zowel in Nederland als in de VS bestaat contractsvrijheid; je mag afspreken wat je wilt, ook als dat normaal gesproken gek, ongebruikelijk of onredelijk is. Zeker als het gaat om zakelijke contracten. Je bent er zelf bij, en als jij al je rechten wil opgeven voor 1 euro of de ander complete exclusiviteit wilt geven en 90% van de inkomsten, tsja dan moet je dat zelf weten.

De blogger die dit signaleerde, reageert met “I didn’t agree to it.” Hij installeerde immers alleen maar de software, en had nergens een handtekening gezet. Maar dát is geen argument. Ook mondelinge of via een installatie-met-“I agree”-klik gesloten overeenkomsten zijn in principe rechtsgeldig. Wel zal Apple moeten bewijzen dat die overeenkomst gesloten is, en dat zal hier nog lastig worden, want deze app wordt geïnstalleerd zonder dat je de licentietekst moet lezen en accorderen.

Ook haalt hij het argument “contract of adhesion” aan. Dat is een Amerikaansrechtelijke constructie die neerkomt op “contracten zijn niet rechtsgeldig als een partij met machtspositie ze opdringt én er hele rare dingen in staan”. Bij ons bestaat dat niet. Wel hebben we de regels voor algemene voorwaarden die niet onredelijk bezwarend mogen zijn (ook niet bij bedrijven als wederpartij), maar gek is niet automatisch onredelijk bezwarend.

Hier zou je het argument moeten voeren dat die distributievoorwaarde onredelijk bezwarend is, en wel omdat Apple misbruik maakt van haar machtspositie als controleur van apps op de iPad om zo concurrerende platforms op oneerlijke wijze kapot te concurreren. Daar valt wat voor te zeggen maar een uitgemaakte zaak is het niet. Belangrijk lijkt me de vraag of er alternatieve iPadboekmaaksoftware is. Als die er is, dan kun je moeilijker van misbruik van macht spreken. Weet iemand of zulke software er is?

Verder lees ik veel misbaar langs de lijn “mag een EULA wat zeggen over wat je met de software maakt”, maar juridisch gezien is dat geen discussie. Een EULA is normaal gewoon rechtsgeldig, en als daarin staat “op wat u maakt met onze software gelden regel X en Y” dan heb je je daaraan te houden. Dat het zeer ongebruikelijk is, of moreel verwerpelijk, ben ik onmiddellijk met hem eens maar dat zijn juridisch geen (sterke) argumenten. Een boycot of vergelijkbaar protest lijkt me de enige reële manier om hier wat aan te doen.

Arnoud

“Met iBooks gemaakte boeken mogen niet bij de concurrent verkocht worden”

ibooks-only-store.pngHet zal Apple eens een keer niet zijn: wie e-boeken wil maken en verkopen op hun iBooks platform, moet beloven dat boek dan ook alléén via iBooks te verkopen. Gratis weggeven mag bij hoge uitzondering wel op meerdere platforms. Eh, wat?

Inderdaad, in de licentie op iBooks Author staat:

As a condition of this License and provided you are in compliance with its terms, your Work may be distributed as follows:
(i) if your Work is provided for free (at no charge), you may distribute the Work by any available means;
(ii) if your Work is provided for a fee (including as part of any subscription-based product or service), you may only distribute the Work through Apple …

en dat kun je maar op één manier lezen: wie geld vraagt voor het met iBooks Author gemaakte werk, mag het alleen verspreiden via Apple. En dan moet je een aparte overeenkomst sluiten waarbij Apple een deel van dat geld krijgt.

Kan dat? Ja, in theorie wel. Zowel in Nederland als in de VS bestaat contractsvrijheid; je mag afspreken wat je wilt, ook als dat normaal gesproken gek, ongebruikelijk of onredelijk is. Zeker als het gaat om zakelijke contracten. Je bent er zelf bij, en als jij al je rechten wil opgeven voor 1 euro of de ander complete exclusiviteit wilt geven en 90% van de inkomsten, tsja dan moet je dat zelf weten.

De blogger die dit signaleerde, reageert met “I didn’t agree to it.” Hij installeerde immers alleen maar de software, en had nergens een handtekening gezet. Maar dát is geen argument. Ook mondelinge of via een installatie-met-“I agree”-klik gesloten overeenkomsten zijn in principe rechtsgeldig. Wel zal Apple moeten bewijzen dat die overeenkomst gesloten is, en dat zal hier nog lastig worden, want deze app wordt geïnstalleerd zonder dat je de licentietekst moet lezen en accorderen.

Ook haalt hij het argument “contract of adhesion” aan. Dat is een Amerikaansrechtelijke constructie die neerkomt op “contracten zijn niet rechtsgeldig als een partij met machtspositie ze opdringt én er hele rare dingen in staan”. Bij ons bestaat dat niet. Wel hebben we de regels voor algemene voorwaarden die niet onredelijk bezwarend mogen zijn (ook niet bij bedrijven als wederpartij), maar gek is niet automatisch onredelijk bezwarend.

Hier zou je het argument moeten voeren dat die distributievoorwaarde onredelijk bezwarend is, en wel omdat Apple misbruik maakt van haar machtspositie als controleur van apps op de iPad om zo concurrerende platforms op oneerlijke wijze kapot te concurreren. Daar valt wat voor te zeggen maar een uitgemaakte zaak is het niet. Belangrijk lijkt me de vraag of er alternatieve iPadboekmaaksoftware is. Als die er is, dan kun je moeilijker van misbruik van macht spreken. Weet iemand of zulke software er is?

Verder lees ik veel misbaar langs de lijn “mag een EULA wat zeggen over wat je met de software maakt”, maar juridisch gezien is dat geen discussie. Een EULA is normaal gewoon rechtsgeldig, en als daarin staat “op wat u maakt met onze software gelden regel X en Y” dan heb je je daaraan te houden. Dat het zeer ongebruikelijk is, of moreel verwerpelijk, ben ik onmiddellijk met hem eens maar dat zijn juridisch geen (sterke) argumenten. Een boycot of vergelijkbaar protest lijkt me de enige reële manier om hier wat aan te doen.

Arnoud

Zwartelijstweek: Hoe mogen websitevoorwaarden worden gewijzigd?

blackboard-zwarte-lijst.jpgVanwege mijn vakantie deze week geen gewone blogs, maar een zomerserie die ik ‘Zwartelijstweek’ heb gedoopt. Welke websitevoorwaarden zouden moeten worden verboden? Of hoe ver zouden website-exploitanten nog mogen gaan bij een site waar gebruikers ook een bijdrage leveren?

In de items tot nu toe is het al een paar keer aan de orde gekomen: het wijzigen van websitevoorwaarden. Dit is een belangrijk element, want daarmee kun je de aard en invulling van je dienst behoorlijk beïnvloeden. Je kunt mensen lid laten worden met heel gunstige en lieve voorwaarden, en na een paar jaar – als iedereen afhankelijk is van je dienst – de voorwaarden keihard aanscherpen en mensen daarmee dwingen akkoord te gaan.

Mijn voorstel: wijzigingen aan websitevoorwaarden (EULA’s, TOS, gebruikersvoorwaarden, reglementen, hoe je ze maar wilt noemen) zijn alleen toegestaan als a) deze met een redelijke termijn vooraf worden aangekondigd, en b) de gebruikers een gelegenheid krijgen hun reactie te geven waar de beheerder op dient te reageren, en c) de gebruiker expliciet akkoord moet gaan met de nieuwe voorwaarden tegen het einde van de nieuwe termijn d) een gebruiker die de nieuwe voorwaarden niet wenst te accepteren de gelegenheid krijgt zijn account op te heffen en zijn inhoud te exporteren zodat hij elders kan gaan shoppen.

De eerste twee items dienen om te voorkomen dat je ineens geconfronteerd wordt met nieuwe voorwaarden waar je nú mee akkoord moet om verder te kunnen gaan. Een redelijke termijn lijkt mij een maand, misschien zelfs twee, maar dat zal afhangen van het soort dienst en het soort voorwaarde.

De eis voor het expliciete akkoord is om te voorkomen dat de eigenaar dit verstopt in een berichtje boven- of onderaan de site en dan stelt dat het gebruik van de site wordt opgevat als akkoord.

En met de laatste eis wil ik voorkomen dat mensen zich gedwongen voelen te blijven zitten bij deze webdienst omdat ze er zo veel content hebben staan.

Arnoud<br/> Foto: Quinn Dombrowski, Flickr, Creative Commons Naamsvermelding-Gelijkdelen.