Internetrecht door Arnoud Engelfriet

Amerikaanse rechtbanken kunnen niet omgaan met emoji (emoticons), las ik bij The Verge. Santa Clara University law professor Eric Goldman heeft onderzoek gedaan naar emoji’s in vonnissen, en zag opvallend vaak dat deze gewoon maar werden weggelaten hoewel ze steeds vaker in zaken een rol spelen. Dat heeft een basale reden, de databanken waar vonnissen in opgenomen worden kunnen niet goed met niet-tekstuele gegevens omgaan. Dat is in Nederland gelukkig iets makkelijker, Rechtspraak.nl kan gewoon afbeeldingen in vonnissen opnemen. Maar hoe rechters emoji interpreteren, blijft een open vraag.

Goldman zag de termen ‘emoji’ en ‘emoticon’ sinds 2004 opkomen, de laatste paar jaar exponentieel toegenomen ten opzichte van het begin. In allerlei soort zaken, van moordzaken en overvallen tot vervolgingen wegens pooierij of zelfs een contractenzaak:

In 2017, a couple in Israel was charged thousands of dollars in fees after a court ruled that their use of emoji to a landlord signaled an intent to rent his apartment. After sending an enthusiastic text confirming that they wanted the apartment, which contained a string of emoji including a champagne bottle, a squirrel, and a comet, they stopped responding to the landlord’s texts and went on to rent a different apartment. The court declared that the couple acted in bad faith, ruling that the “icons conveyed great optimism” that “naturally led to the Plaintiff’s great reliance on the Defendants’ desire to rent his apartment,” according to Room 404.

Ik denk dat dit in Nederland ook wel zo zou uitpakken. Ik heb echter gezocht maar kon weinig vinden aan vonnissen waarin emoji’s, emoticons of smileys een rol speelden. Er zijn vele zaken met treffers maar vrijwel altijd vals positief: allerlei drugs wordt verkocht met smileys erop, bijvoorbeeld.

De enige echte zaak die ik ken waarin een smiley meegewogen werd, was de Balkenende-bedreiging uit 2010 op ‘jongerenmedium’ Hyves:

ey bolle vet zak met je kanker bolle kanker bril je gaat died bitch ik kom je halen

Klinkt agressief, nietwaar? Maar de ontvanger van deze krabbel – toenmalig ministerpresident Balkenende – hoefde zich niet bedreigd te voelen:

Gelet op de gebruikte bewoordingen, het feit dat het bericht afkomstig was van een jongerennetwerk en het feit dat aan het bericht vijftien, verschillende soorten ‘smileys’ waren toegevoegd, komt het hof tot het oordeel dat een dergelijke vrees in redelijkheid niet bij [minister-president] heeft kunnen ontstaan.

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat berichten met smileys nooit en te nimmer strafbaar kunnen zijn. In deze arbeidsrechtzaak las ik bijvoorbeeld een ongepaste chat tussen twee werknemers waarin een smiley een bericht een dubieuzere toon gaf dan de tekst alleen. En ik zou me kunnen voorstellen dat bij een dreigtekst een emoji van een pistool de lading ook een stuk ernstiger maakt dan een hartje of een emotieloze tekst.

Wie de mooiste zaak vindt, wint een gratis exemplaar van De wet op internet!

Arnoud

Voorbeeld van een incassozaak van een onderneming die een gecedeerde vordering op basis van een te gebrekkig aanvangsdossier dan wel te gebrekkige vertaling daarvan in de eigen processtukken laat sneuvelen. Een ambtelijke samenvatting van een recent vonnis dat in heerlijke taal een incassopartij werkelijk tot op de enkels affakkelt. Maar met tussen de regels door wel een schrikbarende constatering: hoe bewijs je dan wél dat iemand wat kocht bij je webwinkel?

De zaak is juridisch relatief simpel. Een webwinkel had een bestelling ontvangen en wilde daarvoor graag betaald worden. De persoon wiens naam en adres in de bestelling stonden, reageerde echter niet, dus verkocht men de vordering aan een incassobureau dat vervolgens naar de rechter stapte. Maar dat ging allemaal wel érg snel: het dossier rammelde zodanig dat de rechter eigenlijk meteen al de zaak aan de kant schuift. (Rechter Staal uit Maastricht, zie deze blog voor eerdere uitspraken van deze held.)

Een paar pareltjes:

Genoemd is een als zodanig niet in het geding gebrachte factuur die de dagtekening ’01-08-2016’ zou hebben en een gefactureerd bedrag van € 59,95 zou bevatten. Om welke zaak / zaken het hierbij zou gaan, laat [eiser] na te vermelden. Ook valt in het exploot niet te ontwaren hoe / wanneer en op welk adres de ‘verkoper’ veronderstelt aan haar leveringsverplichting voldaan te hebben.

Vertaling: waar wordt nu precies geld voor gevraagd?

[Eiser] beroept zich op de gekozen manier van klantwerving via een website als verklaring voor het gegeven dat van de ‘elektronische overeenkomst’ geen ‘door partijen ondertekend document’ bestaat. Toch voegt eiser in haar repliek aan eerdere beweringen toe dat op die overeenkomst een bepaalde set via een klik te activeren algemene voorwaarden van toepassing verklaard is. Daarnaar heeft eiser zonder verdere detaillering of concrete aanduiding van het belang van een enkel onderdeel verwezen (prod.1).

Vertaling: er is via internet besteld, daar is verder geen bewijs van maar we hebben wel algemene voorwaarden dus moet er worden betaald.

Een ontoereikend zaakdossier, althans voor zover [eiser] dit overgenomen dossier in een gebrekkig onderbouwde vordering vertaalt, is ter beoordeling aan de kantonrechter voorgelegd. Nadat mogelijk in een eerdere fase [gedaagde] er buiten rechte al mee overvallen is. Dat laatste is allerminst zeker, getuige het feit dat [eiser] in haar exploot beweert niet op de hoogte te zijn van enig verweer van [gedaagde] . De fanatieke bestrijding van de vordering door [gedaagde] in de gerechtelijke procedure maakt het tamelijk onwaarschijnlijk dat zij eerder dan 9 januari 2017 (datum dagvaarding) kennis gekregen heeft van een tegen haar gerichte vordering.

Vertaling: en hoezo heeft u niet even nagevraagd hoe het zat?

Tussen de regels door lezend vermoed ik dat de webwinkel tegen een nepbestelling op valse naam is aangelopen. De persoon wiens naam genoemd was, werd daarbij niet geloofd (of gewoon geheel genegeerd onder het motto “smoesjes, je moet gewoon betalen”). En voor het incassobureau is dit ook gewoon productiedraaien: drie standaardbrieven en dan naar de rechter, komt wel goed want ze verweren zich toch nooit. En dan heb je dus de pech een rechter te treffen die hier zich al járen over opwindt.

Juridisch wordt het nu wel interessant: er is via internet besteld, en alle correspondentie (zoals de bestelbevestiging) ging per mail. En nu we bij de rechter staan, moet worden bewezen dat deze mevrouw de persoon was die de bestelling deed. Maar hoe doe je dat? Je kunt moeilijk laten zien hoe je website nu werkt als de bestelling uit 2016 was. Los daarvan, hoe bewijs je dan dat díe persoon de bestelling heeft gedaan?

Arnoud

Twee Californische advocaten worden ervan beschuldigd met neprechtszaken hun cliënten beter in zoekmachines te laten uitkomen, las ik bij Ars Technica. Of nou ja, neprechtszaken: ze bestonden echt, en er werd ook echt wat geëist. Gelukkig voor partijen kwam men meteen tot een schikking. Dus hoezo is dat raar, en vooral wat levert het je dan op voor je zoekresultaten?

Eigenlijk is de truc briljant in zijn eenvoud. Waar het hier om ging, is het weg krijgen van onwelgevallige publicaties over je cliënt. De meeste blogdiensten en recensiesites doen dat naar goed Amerikaans gebruik alleen met een court order want free speech en zo. Notice en takedown heeft dus niet echt zin, tenzij je auteursrechtelijke trucs gaat toepassen. Je moet naar de rechter, en zijn vonnis “die recensie is smaad” is het enige waarmee dat bericht dan weggehaald wordt.

De scam komt erop neer dat je een bereidwillige stooge (hoe noem je dat bij ons, een katvanger?) zoekt die zich wel wil laten aanklagen voor die recensie. Je dagvaardt hem voor een verklaring voor recht en misschien één dollar schadevergoeding, hij erkent meteen dat hij schuldig is en daarmee is voor de rechter de zaak snel klaar.

Immers wat niet wordt betwist, is voor de rechter waar. Als beide partijen het erover eens zijn dat deze meneer de auteur is en dat de inhoud onrechtmatig is, dan kan de rechter dus niet nader bewijs eisen of die meneer écht de review geschreven heeft, of alsnog gaan beslissen dat géén sprake is van onrechtmatigheid. Vonnis, stempel, klaar. En vooral: opsturen dat vonnis naar de site met de review. Want weet die veel welke persoon achter Henkiepenkie123 zit?

Nee, natuurlijk klopt dat van geen kant. Zeker niet als je als eisende advocaat wéét dat de meneer die je dagvaardt, niet de schrijver van het bericht is. Maar dat is lastig te bewijzen als de gedaagde niet gevonden kan worden. En op zich is het niet gek dat een auteur van een smadelijke tekst niet meer gevonden wil worden. Heb je dan verder ook geen identiteitsgegevens of wat dan ook van je Henkiepenkie123, dan sta je als reviewsite dus met lege handen. Ja, zeer creatief.

Arnoud

De bekende Amerikaanse hogerberoepsrechter Richard Posner ergert zich dood aan het juridisch jargon waar zijn collega’s mee smijten, meldde de Wall Street Journal onlangs. “Judicial opinions are littered with stale, opaque, confusing jargon,” schreef hij in een recent arrest. “There is no need for jargon, stale or fresh. Everything judges do can be explained in… Lees verder

Met enige regelmaat is wat overdreven, maar het is meer dan nooit: klachten naar aanleiding van een blog over een of ander vonnis, door een daarbij betrokken partij die vindt dat de zaken verkeerd voorgesteld zijn. Had ik niet even contact kunnen opnemen, zodat ik de juiste feiten had gebruikt in plaats van de bizar… Lees verder

Een man uit Noord Holland heeft vorige maand van de kortgedingrechter een socialemediaverbod van één jaar gekregen, meldde NRC gisteren. De man had een uitgebreide smaadcampagne op zijn Hyves- en Facebookprofielen begaan, en na een eerdere veroordeling weigerde hij te stoppen. Hij mag een jaar geen profielen aanmaken, op straffe van een dwangsom en lijfsdwang… Lees verder

Als een rechtbank haar vonnis baseert op gegevens die het heeft ontleend aan een eigen zoektocht op een internetsite, schendt zij het principe van hoor en wederhoor. Dat bepaalde de Hoge Raad afgelopen vrijdag. De HR vernietigt daarmee een arrest van het gerechtshof dat mede gebaseerd was op gegoogelde informatie over een softwarepakket. De gevonden… Lees verder

Zijdelings inhakend op de discussie of rechters mogen googelen dan wel wikipediën: het Gerechtshof Den Haag had niet enkel via googelen mogen achterhalen dat de afkorting “A.C.A.B.” naar algemene bekendheid “All Cops Are Bastards” betekende. Dat bepaalde de Hoge Raad gisteren. In februari vorig jaar veroordeelde het Gerechtshof een man die een bomberjack droeg met… Lees verder

Executiegeschillen. Het klinkt pijnlijker dan het is, hoewel je er als rechter liever niet te veel mee te maken krijgt. Dit zijn geschillen over de tenuitvoerligging of executie van een eerder vonnis. Oftewel: doet hij wel op tijd wat hij moest, en zo niet heb ik dan recht op dwangsommen? Afhankelijk van hoe het vonnis… Lees verder

The Pirate Bay moet de activiteiten in Nederland binnen tien dagen staken, meldde Webwereld gisteren. Dat krijg je ervan als je niet komt opdagen wanneer je wordt gedagvaard: dan krijgt de eiser automatisch gelijk (“bij verstek”). En ja, ook als je in het buitenland woont. Maar was Pirate Bay wel rechtsgeldig gedagvaard? Er was immers… Lees verder