Tag: Overeenkomst

About Overeenkomst

Subscribe Feeds

Met een “bestel nu” op je knop hebben je klanten niets besteld

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 13 reacties

Snelle quiz, als er “Bestel nu” op een bestelknop in een webwinkel staat, sluit je juridisch gezien dan een overeenkomst als je erop klikt? Eh, nee, aldus de rechtbank Amsterdam een paar weken geleden. Ja, keek ik ook van op maar het klopt: bij een online bestelproces zit je ergens pas aan vast als het “op niet voor misverstand vatbare wijze duidelijk is gemaakt dat de bestelling een betalingsverplichting inhoudt”, aldus de wet. En enkel “bestel nu” is niet hetzelfde als “dit gaat geld kosten vriend”.

Die strenge regel over betaalknoppen werd in 2012 ingevoerd. De formulering is nogal een mond vol:

De handelaar richt zijn elektronische bestelproces op zodanige wijze in dat de consument een aanbod niet kan aanvaarden dan nadat hem op niet voor misverstand vatbare wijze duidelijk is gemaakt dat de bestelling een betalingsverplichting inhoudt. Indien de aanvaarding geschiedt door gebruik van een knop of soortgelijke functie, is aan de vorige zin voldaan indien bij het plaatsen van de bestelling in niet voor misverstand vatbare termen en op goed leesbare wijze blijkt dat de aanvaarding een betalingsverplichting jegens de handelaar inhoudt.
Dit is natuurlijk gericht tegen al die “dark patterns”, zeg maar gerust oplichtingspraktijken, waarbij je wordt verleid om te klikken op neutraal klikkende knoppen en vervolgens een factuur of incasso achter je aan krijgt. Helemaal als het gaat om trucs als gratis proefperiodes die stilzwijgend omgezet worden in maandelijkse betalingen, om eens wat te noemen.

Er staat nog meer in de wet trouwens:

Een knop of soortgelijke functie wordt daartoe op een goed leesbare wijze aangemerkt met een ondubbelzinnige formulering waaruit blijkt dat het plaatsen van de bestelling een betalingsverplichting jegens de handelaar inhoudt. De enkele zinsnede «bestelling met betalingsverplichting» wordt aangemerkt als een dergelijke ondubbelzinnige verklaring. Een overeenkomst die in strijd met dit lid tot stand komt, is vernietigbaar.
Die laatste zin is wat de Amerikanen zo mooi een “safe harbor” noemen: als je dit doet, dan zit je goed. Maar het is niet zo dat je per se deze zinsnede moet gebruiken, een andere mag ook, zolang het maar ondubbelzinnig blijkt dat er een betalingsverplichting ontstaat. (Die term is een enorme mond vol ja, het is de vertaling van het verrassend korte Duitse Zahlpflicht dat ik nog wel op een knop zie staan.)

 

In deze zaak ging het om een huurovereenkomst, waarvoor deze regel ook gewoon geldt. De knop van de handelaar vermeldde alleen “Bestel nu” maar niet expliciet iets over betalen, “zodat het voor [gedaagde] niet duidelijk was dat hij met het aanklikken van de knop zich verplichtte tot het betalen van een maandelijkse vergoeding” in de woorden van de rechtbank. Had er nou een tekstje onder gestaan met “Hiermee sluit u een huurcontract met 12 termijnen van € 59,95” dan hadden we een heel ander verhaal gehad.

Wat ook niet meehielp, is dat er in het proces tot dan toe überhaupt niet gevraagd was naar betalingsgegevens, wat normaal vrij standaard is in online bestellen. Ook daarom hoef je dus niet bedacht te zijn op het ontstaan van een betalingsverplichting. Ik zou zelf in die situatie ook denken dat “Bestel nu” de start van het bestelproces is, net zoals menig shop “Naar de kassa” of “Afrekenen” of iets dergelijks gebruikt om daar te komen.

Toevallig heeft net vorige week het Hof van Justitie hierover uitspraak gedaan (zaak C?249/21), waarin het ging om de tekst “Voltooi boeking”, die op de knop stond bij het inschrijfformulier van een hotel. Je kwam daar met “Ik ga boeken”. Daar kun je in de context van hotels goed over twisten: de term “boeken” wordt, net zoals “reserveren”, vaak gebruikt om een vrijblijvende tijdelijke aanspraak aan te duiden maar óók om de keiharde sluiting van een bindende overeenkomst mee aan te duiden. Het Hof stuurt de zaak terug naar Duitsland: de rechter moet gezien de context en het normale spraakgebruik beoordelen wat die tekst betekent bij dit formulier. Maar daarbij geldt wel een specifieke restrictie:

teneinde in de context van een bestelproces voor het op elektronische wijze sluiten van een overeenkomst op afstand te bepalen of een op de bestelknop of soortgelijke functie aangebrachte formulering, zoals de formulering „voltooi boeking”, overeenkomt met de woorden „bestelling met betalingsverplichting” in de zin van die bepaling, uitsluitend moet worden uitgegaan van de woorden op die knop of soortgelijke functie.
Het is niet toegestaan om naar de omstandigheden van het bestelproces te kijken, aldus het Hof. Dat lijkt er dus op dat je een zin onder de knop niet kunt gebruiken, maar dat gaat volgens mij iets te ver. De Duitse rechter had de vraag namelijk als een simpele tegenstelling gesteld: moet het echt om de knop gaan, of mag je naar het hele proces kijken? Dat laatste gaat te ver, dus is het antwoord “dat eerste dat je zegt”. Het zou wel erg streng zijn als de tekst werkelijk letterlijk óp de knop moet staan in plaats van een zin direct daaronder.

Arnoud

Zullen we EULA’s in beeldschermen gewoon eens afschaffen jongens?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 19 reacties

Via Twitter deze screenshot van een Volkswagen:

Wijzig uw privésfeerinstellingen (dat geforceerde nepnederlands alleen al) om de juiste juridische teksten te kunnen laden. Wat krijgen we nou. Ik vermóed dat men op basis van locatie andere landgebonden teksten wil tonen, want in sommige landen is het explicieter verboden om aan je navigatie te zitten tijdens het rijden dan andere, zoiets.

Als dat vermoeden klopt, dan heeft dit dus geen betekenis en mag je het negeren. Ik weet niet of dat kan, dit soort onderdelen van IT-systemen hebben de neiging in beeld te blijven tot ze zijn opgelost “want dat moet van Legal” of iets dergelijks. Maar als het kan, mijn zegen heb je.

Als het wel gaat om een juridisch bindende tekst, bijvoorbeeld een landgebonden EULA met andere regels over aansprakelijkheid of zo, dan heeft Volkswagen een probleem. Want dan zijn ze wel rijkelijk laat, de auto is al verkocht en mensen dán nog binden aan voorwaarden heeft geen enkele betekenis. Te laat.

Ook niet als mensen dan alsnog op “Akkoord” klikken. Dat argument kwam ik laatst ergens tegen – je zou dan weliswaar de voorwaarden mogen afwijzen wegens te laat, maar als jij in plaats daarvan op akkoord klikt ga je alsnog akkoord en doe je afstand van het recht ze te mogen afwijzen wegens te laat. Zoiets.

Dat zie ik niet. Dit soort systemen is ontwikkeld voor een verplicht akkoord. En in een situatie waarin je akkoord kunt vragen dit opeisen is tot daar aan toe – contractsvrijheid is in principe een ding, dus afgezien van speciale gevallen zoals de AVG is het mogelijk akkoord af te dwingen als deel van een transactie. Maar als de boel al verkocht en geleverd is dán nog eisen dat iemand op akkoord klikt, is echt onmogelijk. In juridische taal is het eenvoudigste argument dat de op rechtsgevolg gerichte wil ontbrak – men wil verder met die boordcomputer, men wil geen overeenkomst sluiten.

Arnoud

Kunnen wij onze niet-tekenende partner toch houden aan de groepssamenwerking?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 17 reacties

Een lezer vroeg me:

Al een tijdje onderhandel ik met vijf partijen om tot een samenwerking te komen, waarbij we een opensourcepakket gaan exploiteren onder gezamenlijke winstdeling. Het contract ondertekenen is blijven liggen vanwege de crisis, maar we zijn wel al soort van begonnen. Nu stelt een van de partijen dat hij het eigenlijk toch niet eens is met het contract (lees: de winstdeling) en hij zegt dat hij nergens aan vast zit omdat hij nooit getekend heeft. Is dat zo, en wat kunnen wij nu doen?

Of een overeenkomst gesloten is, hangt in eerste instantie af van wat in de tekst zelf staat. Soms staat er iets van “Deze treedt in werking na de laatste handtekening” en dan is het evident dat de overeenkomst nu nog niet gesloten is omdat er handtekeningen missen.

Minstens zo vaak staat er een aanvangsdatum en is er geen duidelijke reden waarom de handtekeningen gezet moeten worden. Of er staat helemaal niets over wanneer het contract aanvangt. Dan moet je gaan duiden hoe de rest van het contract opgezet is. Wat was het doel van de overeenkomst, en is het daarvoor echt nodig dat dan iedereen moet tekenen? Wat waren, anders gezegd, de bedoelingen van partijen toen ze kozen voor een document waar een krabbel onder zou komen.

In veel gevallen geldt: niet ondertekend hebben is niet hetzelfde als niet akkoord zijn. Ook uit feitelijk handelen kun je akkoord afleiden, bijvoorbeeld omdat die ene partij ze de oprichtingsbijdrage betaald heeft, alvast het afgesproken werk ging doen of op zijn minst inhoudelijk ging discussiëren op de groepsapp waar de samenwerking mee gerund wordt. Dan is het ontbreken van de handtekening geen beletsel meer.

Uitzonderingen zijn natuurlijk mogelijk. Als de partij zich in het onderhandeltraject altijd wat afhoudend had opgesteld, dan kun je nu niet claimen dat hij stilzwijgend er aan vast zat bijvoorbeeld. Of als hij een unieke bijdrage gaat leveren (en dat nog niet gedaan heeft), dan is het ook nogal prematuur.

Maar zoals gezegd, een handtekening is niet verplicht. Juridisch zitten ze er bijvoorbeeld al aan vast als de vertegenwoordiger appt dat ze akkoord zijn en de handtekening nog even laat wachten vanwege coronaperikelen. Je kunt dus prima snel schakelen door aan te dringen op een anders gecommuniceerd akkoord, en later zien hoe je die krabbel gaat krijgen. Want die is eigenlijk nergens voor nodig, behalve je héél bang bent dat je ruzie gaat krijgen over wat er exact afgesproken is.

Arnoud

Wanneer sluit je als consument een verkoopovereenkomst via internet met een bedrijf?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 28 reacties

Mijn moeder heeft vorige week maandag op “ikwilvanmijnautoaf.nl” aangegeven van haar auto af te willen, zo opende een draadje bij Tweakers. De moeder van de topicstarter wilde van haar auto af, nam contact op met het gelijknamige bedrijf en kreeg telefonisch een bod van zeshonderd euro, waar ze kennelijk positief op reageerde. Daaruit concludeerde het bedrijf dat er een bindende overeenkomst was, waarop de zoon boos werd want de auto zou volgens externe bronnen eerder vier dúizend euro waard zijn. Wat dan dus de vraag oproept, hoe hard zit je vast aan zo’n telefonische onderhandeling?

Op zich is het volgens mij niet raar om een hele lage prijs te bieden als opkoper, volgens mij weet iedereen dat je bodemprijzen krijgt. Het hele punt is immers, je wil er vanaf en dan heb je niet veel meer te eisen. Maar het moet wel netjes gebeuren, dus als men zegt dat het vrijblijvend is en daarna een overeenkomst claimt dan gaat er iets niet goed.

In deze situatie geldt er geen strenge consumentenbescherming. Had het bedrijf zelf gebeld, wilt u van uw auto af (zangstem: “punt ennel”), dan was het een ongevraagde telefonische acquisitie geweest en dan kan geen rechtsgeldige overeenkomst worden gesloten. Maar nu de verkoper zelf het gesprek initieerde, is dat wel gewoon mogelijk.

Hoofdregel is natuurlijk dat een overeenkomst tot stand komt door aanbod en aanvaarding. Letterlijk het woord “contract” of “afspraak” noemen is niet nodig. Als de autokoper dus zegt “gezien de gegevens lijkt me 600 euro mijn beste prijs” en de verkoper zegt “nou dat moet dan maar” dan zit de verkoper er aan vast. (De koper trouwens ook.)

Ik zie in het draadje diverse opmerkingen dat je bij overeenkomsten op afstand een bevestiging moet sturen om deze bindend te laten zijn. De wet eist bij overeenkomsten langs elektronische weg dat de dienstverlener een bevestiging stuurt (art. 6:227b BW). Dat is hier echter niet van toepassing; lid 3 zegt al vrij letterlijk dat deze eis niet geldt bij overeenkomsten die via elektronische post of een soortgelijke vorm van individuele communicatie tot stand zijn gekomen. Bovendien gaat het bij telefonische onderhandeling niet over diensten van de informatiemaatschappij.

Bij dit soort zaken is het echter vrij gebruikelijk dat de auto eerst gekeurd wordt. De prijs moet je dan dus eerder zien als een indicatie, en dan is juridisch nog geen sprake van een bindende overeenkomst. Ik zou dus eerder denken dat je daarop uit moet komen. Er ligt een bod van (grofweg) 600 euro, laat de auto zien en wellicht dat het bod dan naar beneden gaat. Maar bevalt het definitieve bod je niet, dan rijd je gewoon weer weg.

Natuurlijk wil je het gesprek even terugluisteren om zeker te weten wat er is gezegd, maar zo inschattend denk ik dat er geen bindende overeenkomst is en de autokoper vooral druk probeerde uit te oefenen om mevrouw langs te krijgen en haar om te praten.

Stel nu dat de autokoper had gezegd “ik betaal 600 euro zelfs als ie een total loss blijkt” en mevrouw had gezegd “dat is prima, ik wil er zo graag vanaf”. Dan was het volgens mij wél een bindende overeenkomst. Het is totaal niet relevant wat andere marktpartijen rekenen.

Vandaag wat minder reacties van mijzelf overigens want ik ben jarig. 0x2C alweer, wat gaat de tijd toch snel.

Arnoud

Nu ga ik aan mezelf twijfelen, is de GPLv2 eigenlijk wel een contract?

Geplaatst op in Intellectuele rechten, 48 reacties

Heibel in de Linuxtent, blogde ik vorige week. Ontwikkelaars aan het besturingssysteem lagen in de clinch over een Code of Conduct die ongepast gedrag vastlegt, met de nodige interpretatieproblemen tot gevolg. Dat leidde tot een oproep om je GPL-licentie in te trekken en zo je stem te laten horen. Waarop ik me afvroeg, kan dat wel, een contract opzeggen in zo’n situatie? Maar nu ga ik zelfs twijfelen of er wel een contract ís.

Dat de GPL naar Europees recht een contract is, is al een hele lange aanname. De standaardlicentie komt uit de VS, en daar is de twijfel wel iets serieuzer: voor een overeenkomst is onder de common law het specifieke concept ‘consideration’ nodig, oftewel een tegenprestatie. Een schenking is dus géén overeenkomst daar, maar een eenzijdige rechtshandeling. In Europa waar de civil law geldt (zeg maar heel Europa behalve Ierland, Engeland en Wales) is het goed mogelijk een overeenkomst te hebben met maar één prestatie.

De GPL kent geen tegenprestatie, en kan daarmee dus geen contract zijn onder common law principes. In Europa is dat geen beletsel, dus kun je hier prima spreken van een GPL contract. (Bijkomstig voordeel is dat het Amerikaanse juristen irriteert zonder dat ze er wat aan kunnen doen.) Voor een contract is niet meer nodig dan een aanbod (dit mag je doen, onder deze voorwaarden) dat wordt aanvaard (lijkt me leuk, ik ga typen en verspreiden).

Hoe meer ik er echter over nadenk, hoe meer ik twijfel of dit eigenlijk wel goed gaat. Want die aanvaarding past niet goed in het systeem van de wet, dat er vanuit gaat dat je akkoord zegt tegen de aanbiedende partij. Als die aanvaarding niet daadwerkelijk aankomt, dan gaat er van alles schuiven. Het belangrijkste is dat de aanbieder dan het aanbod mag intrekken, waarmee het vervalt. Oftewel, zolang niemand jou daadwerkelijk meldt “ik aanvaard de GPL op jouw software, dank je” dan kun je gewoon roepen “licentieaanbod ingetrokken, sorry” en kan niemand meer wat met je software.

De praktijk is natuurlijk dat iedereen gewoon zoekt naar de regel “GPL” in de hoofddirectory van de software en concludeert dat het wel goed zit. Maar je moet je best wel in juridische bochten wringen om dan tot een juridisch perfecte aanvaarding te komen. Een mogelijkheid is bijvoorbeeld dat je zegt, de aanvaardingshandeling (het gebruik van de software) bereikt de aanbieder niet maar dat is de aanbieder zijn eigen probleem (art. 3:37 lid 3 BW), had hij maar meer moeten opletten wie zijn software gebruikt.

Maar wat is het dan wel? De Amerikaanse constructie is een “toestemming onder voorwaarden”, analoog aan een bordje bij je erfgrens. Wie zijn landgoed openstelt met een bordje “Vrije toegang dagelijks tussen zonsopgang en zonsondergang” sluit dan geen overeenkomst, maar verleent eenzijdig toestemming onder een voorwaarde (namelijk dat het overdag is). Zolang die voorwaarde wordt gerespecteerd, mag je er zijn. Schend je de voorwaarde of vervalt deze, dan pleeg je erfvredebreuk en moet je dus wegwezen. Vertaal je dat naar softwareland, dan krijg je toestemming onder het auteursrecht om te handelen maar zodra je de voorwaarden schendt, eindigt de toestemming en heb je een probleem.

Het mooie van deze oplossing is, het maakt niet uit of je de voorwaarden aanvaardt of niet. Negeer ze en je pleegt sowieso inbreuk. Dus je hoeft helemaal niets te zeggen tegen de rechthebbende. De toestemming is ook niet zomaar intrekbaar: gezegd is gezegd, zeker gezien de constructie in de aanhef van de GPL dat het krijgen van een kopie van de software tevens toestemming inhoudt.

Het grote nadeel is natuurlijk, het is nog nooit getest bij de rechter. En ik weet ook niet op welke plek in het Burgerlijk Wetboek ik deze constructie zou moeten duiden. Maar het past beter bij mijn rechtsgevoel anno 2018.

Arnoud

‘Nintendo overtreedt Noorse wet met garantie op reserveringen’

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 18 reacties

De consumentenbond in Noorwegen (NCC) stelt dat Nintendo de rechten van consumenten schendt, omdat het bedrijf geen geld terug geeft na reserveringen van een spel. Dat meldde Nu.nl vorige week. De voorwaarden van de eShop van Nintendo vermelden dat alle aankopen definitief zijn (en dus niet annuleerbaar), ook niet als het spel pas geruime tijd later beschikbaar gaat komen (pre-orders). Dat is in strijd met de Europese consumentenrechten, die stellen dat je in principe alle internetaankopen binnen 14 dagen moet kunnen annuleren. Ook bij online diensten.

Wie op internet een product koopt, mag dat binnen 14 dagen ongedaan maken. Het product moet dan terug en je krijgt natuurlijk ook je geld terug. Een online game is alleen geen product, maar een dienst (misschien moet ik “data is niets” veranderen in “data is dienstverlening”). Dat maakt in principe niet uit, want ook via internet geboekte diensten kun je binnen 14 dagen weer annuleren.

Het voornaamste verschil tussen producten en diensten kopen via internet is dat bij de laatste de 14 dagen ingaat op de dag na aanschaf, terwijl bij producten de 14 dagen ingaat op de dag na ontvangst van het product. Daarnaast zijn er voor beide categorieën uitzonderingen op dit retourrecht, en voor online games is deze (art. 6:230p sub d BW) het relevantst:

een overeenkomst tot het verrichten van diensten, na nakoming van de overeenkomst, indien: 1°. de nakoming is begonnen met uitdrukkelijke voorafgaande instemming van de consument; en 2°. de consument heeft verklaard afstand te doen van zijn recht van ontbinding zodra de handelaar de overeenkomst is nagekomen;

Die afstandsverklaring is dus waarom je bij veel bestelformulieren van online diensten een zin tegenkomt à la “Ik verzoek hierbij uitdrukkelijk om onmiddellijke levering en doe afstand van mijn recht van ontbinding”. Want als je die verklaring afgeeft, dan ben je dus je recht op ontbinding kwijt. Dit is uniek bij diensten; bij producten is het onmogelijk om met zo’n verzoek afstand te doen van je annuleringsrecht.

Het komt alleen vrij nauw, zoals de NCC laat zien, want het is niet een kwestie van eisen dat men afstand doet van het recht op ontbinding. Het wetsartikel zegt immers dat je allereerst apart moet vragen om (directe) levering, en ten tweede dat je afstand doet van je annuleringsrecht zodra het contract is nagekomen. En dat is waar de NCC terecht op wijst: bij een pre-order duurt het nog wel even voordat er is geleverd, oftewel voordat er is nagekomen. En al die tijd mag je dus gewoon annuleren, zelfs met die zin.

Juridisch gezien is annuleren van deze dienst dus nu gewoon mogelijk volgens de wettelijke regels, en dat is tot 14 dagen nadat de dag dat het spel beschikbaar is. Dus ja, je mag 14 dagen gratis gamen tot ze dit hebben aangepast. Maar in de praktijk werkt het natuurlijk niet zo, want je kunt klagen tot je een ons weegt maar je geld terug krijg je niet. En wie gaat er naar de rechter om zoiets?

En wie bij Nutech.nl deze titels maakt, moet op juridische cursus. Garantie op reservering?

Arnoud

Hoe krijg ik na bestelling akkoord op het contract?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 13 reacties

dode-boom-papier-contractEen lezer vroeg me:

Hoe laat ik een klant na een online bestelling het beste akkoord gaan met een contract? We werken nu met documenten die ze moeten uitprinten, ondertekenen en retourneren maar dat is nogal bewerkelijk.

Het plaatsen van een bestelling is juridisch gezien hetzelfde als een akkoord op een contract. Een ondertekening is zelden echt van belang, tenzij je bang bent dat klanten gaan ontkennen iets besteld te hebben.

Toch zie ik veel bedrijven die nog steeds een bestelling via een prachtige webshop uiteindelijk laten uitmonden in een stuk papier dat je moet printen, ondertekenen en opetenterugsturen, waarbij een scan per mail vaker niet dan wel in orde is. Heel raar, en ik kan afgezien van “dit doen we al dertig jaar” daar eigenlijk geen goede reden voor bedenken.

Natuurlijk, een ondertekend stuk papier levert tussen partijen dwingend bewijs op van wat ze hebben afgesproken. Je staat dus sterker. Alleen: het gaat dan om geschillen waarbij de klant zegt “ik heb nooit iets besteld” of “de prijs was toch echt 5 euro” of iets dergelijks. In mijn ervaring gaat het zelden over wat er in het afsprakendocument staat, maar juist over hoe je dat moet interpreteren. Of over wat je juist niet had opgeschreven. “Er staat niks over btw maar zakelijke prijzen zijn toch altijd ex” of “ze zijn #cc0000 van kleur en we hadden toch #dd0000 verwacht” bijvoorbeeld. Daar kom je ook met een getekend contract niet zonder kleerscheuren uit.

Bij automatische incasso ligt het een heel klein beetje genuanceerder. Formeel moeten incasso’s op papier, en is een online gezet vinkje met “Ik geef toestemming voor deze incasso” niet rechtsgeldig. Maar in de praktijk is dit zó ingeburgerd dat ik me nauwelijks kan voorstellen dat dat ooit nog een probleem wordt. Bovendien, als je een incasso intrekt dan moet je natuurlijk nog steeds gewoon je rekening betalen als je een overeenkomst hebt.

Arnoud

Is een mondelinge afspraak ook rechtsgeldig als papier afgesproken was?

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 11 reacties

pen-contract-ondertekenen-algemene-voorwaardenEen lezer vroeg me:

Onlangs wilde ik geld lenen van een kennis. Hij stond erop dat dat dit op papier gezet moest worden, dus hij zou een contract opstellen. Maar uiteindelijk voelde het niet goed, dus ik heb nee gezegd. Hij zegt nu dat ik er tóch aan vast zit. Maar ik heb niets getekend, hoe zit dat nu?

Hoofdregel in het Nederlands recht is dat je ergens aan vast zit zodra een concreet aanbod is gedaan dat je hebt aanvaard. Hoe je die aanvaarding aangeeft, doet er niet toe. Mondeling ‘ja’ zeggen, een e-mailtje met “ik ben akkoord” of een circus met handtekeningen op papier is dus juridisch allemaal hetzelfde.

De eis om dingen op papier te zetten is slechts zelden echt nodig. Een geldlening tussen particulieren mag van de wet gerust mondeling, per e-mail, chat of ander kanaal worden afgesloten.

Op zich zit de vraagsteller dus vast aan de lening. Hij heeft gevraagd om een lening en de kennis heeft gezegd dat hij dat wil doen. Dat is al genoeg: de overeenkomst van geldlening is nu rechtsgeldig tot stand gekomen. (Uiteraard kun je er dan onderuit door het geleende meteen terug te betalen, er is vast geen verbod afgesproken op vervroegd aflossen. Maar dat even terzijde.)

Echter, in dit geval misschien toch niet: de kennis wilde perse een en ander op papier. In dat geval heeft de kennis een vormvoorschrift ingevoerd bij zijn aanvaarding. De overeenkomst wordt dan pas rechtsgeldig nadat aan dat voorschrift is voldaan. En dat betekent dat de vraagsteller nog nergens aan vast zit zolang hij niet tekent. Papier is dan dus verplicht omdat partijen zelf bedacht hebben dat zij dat als verplichting willen.

Arnoud

Contractsluiting via activatiecode is rechtsgeldig (en waarom ook niet)

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 5 reacties

pen-contract-ondertekenen-algemene-voorwaardenWanneer een bedrijf een per e-mail toegezonden activatiecode voor een overeenkomst intypt, mag je daaruit concluderen dat men dat contract heeft gewild. Ook al is er geen handtekening gezet. Dat vonniste (arresteerde, maar dat klinkt gek) het Hof Arnhem-Leeuwarden onlangs. Elektronisch contracteren, het blijft een onderwerp dat de gemoederen doet losmaken.

Wie in de Nationale Zorggids vermeld wil worden, moest vroeger een contract ondertekenen en terugsturen. Dat is natuurlijk praktisch nogal omslachtig, vandaar dat het bedrijf achter de gids een nieuw proces had ingevoerd: Je krijgt een mail met een unieke activatiecode, die moet je invoeren op de website en na akkoord op algemene voorwaarden (argh) en op ‘Activering voltooien’ klikken heb je dan een contract gesloten.

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is er nul komma niets spannends aan elektronisch contracteren. Ook niet als je een huis koopt of zo, want ook dan is het simpel: dat mag niet elektronisch.

Als het wél elektronisch mag, dan zijn er eigenlijk geen inhoudelijke eisen. Wil je een gescand stuk papier met inktkrabbel, leuk voor je. Wil je een activatiecode ingevoerd zien en een vinkje bij i-agree-with-ze-terms-and-conditions dan is dat ook prima. Een overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding, en dat is het. Een stuk papier met inktkrabbel levert sterker bewijs op dát je het aanbod hebt aanvaard, dat is alles.

En als je een proces opzet dat begint met

“Welkom in de beveiligde omgeving van de Nationale Zorggids. Voer uw activeringcode in om de vier stappen te doorlopen waarmee u uw opdracht kunt activeren en bevestigen.”

dan is dat ook prima:

Daarmee is naar het oordeel van het hof reeds bij de eerste stap voldoende duidelijk, althans zou voor een professionele wederpartij als B2B-Twente voldoende duidelijk moeten zijn geweest, dat het proces eindigde met de bevestiging van een opdracht.

Maar juristen zouden juristen niet zijn als ze niet toch een grote twijfel op weten te roepen. Hoe weet je bijvoorbeeld of de persoon die die code intypt, wel gemachtigd is om namens het bedrijf het contract te sluiten?

Gelukkig is de rechtbank hier ook lekker nuchter:

Vast staat immers dat de e-mail met de offerte is gezonden aan [e-mailadres], het e-mailadres van [de bestuurder], de bestuurder van B2B-Twente, zodat Nationale Media ervan mocht uitgaan dat het activeringsproces was doorlopen door [de bestuurder] zelf of met zijn instemming door een ander.

Uiteraard hangt het dan dus af van de persoon met wie je mailt, maar dat is niet anders dan in de gewone wereld: als je met Piet van inkoop zaken doet, dan mag je veronderstellen dat Piet je in mag kopen, maar babbel je met Marjo van HRM dan moet je even dubbelchecken of ze dat wel mag. En wat is het verschil tussen een brief van Piet, inkoper bij Example BV, en een mail van piet@example.com?

Arnoud

Mais non, moet een overeenkomst echt in het Frans?

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 16 reacties

monty-python-frans-gebruiksvoorwaardenDe Franse consumentenbond klaagt Netflix aan omdat hun gebruiksvoorwaarden in het Engels zijn, meldt The Register. Dit naast een aantal meer inhoudelijke punten, zoals dat Netflix geen kwaliteitsgarantie levert en haar aansprakelijkheid uitsluit naar consumenten toe. Maar eh, hee, moet dat dan, gebruiksvoorwaarden in de landstaal van je gebruikersland?

In Frankrijk geldt bij mijn weten géén harde eis dat een contract in de landstaal moet worden opgesteld. Je hebt als lompe Anglosaxon natuurlijk wel een flinke achterstand in de onderhandelingen als je meteen Engels op tafel gooit, maar een harde eis “contractez en Français” is er niet.

Bij ons ook niet trouwens, je kunt als wederpartij niet eisen dat wordt gecontracteerd in het Nederlands of Fries hoewel dat toch de landstalen zijn.

De juridische gedachte hierachter is dat dat niet hoeft. Basisregel is immers contractsvrijheid, je mag beiden afspreken wat en hoe je dat wilt tenzij de wet iets specifieks bepaalt. Zo moet de koop van een huis schriftelijk en mag je een consument niet verplichten jouw bindend adviseur te volgen in plaats van naar de rechter te gaan. Wil je beiden in het Engels (of Frans) contracteren dan moet dat kunnen, als je dat allebei wilt natuurlijk.

Die regel gaat niet altijd helemaal op. Veel algemene voorwaarden krijg je voorgeschoteld zonder ook maar één millimeter onderhandelingsruimte, laat staan over de taal. Dan wordt het twijfelachtiger. Wie niet kan begrijpen wat hij contracteert, kan daar niet aan gehouden zijn. Je krijgt dan een discussie of de consument redelijkerwijs Engels of Frans moest kunnen lezen. Ik ben geneigd te zeggen van niet, tenzij de hele site natuurlijk in het Engels of Frans is.

Je kunt natuurlijk als bedrijf diverse vertalingen aanbieden. Maar gebruikelijk is dan om die te voorzien van iets als

De Franse tekst van deze algemene voorwaarden is bij enig verschil van inhoud of strekking bepalend voor de uitleg ervan.

En dan doe je het volgens mij weer compleet te niet: dan moet je toch nog steeds Frans kunnen lezen om zeker te weten waar je juridisch staat. Het zou me dus erg storen als je met zo’n zin een prutsvertaling mocht leveren en dan ‘rechtsgeldig’ bezig zou zijn.

Arnoud