Tag: Algemene voorwaarden

About Algemene voorwaarden

Subscribe Feeds

Is een internetdienst verplicht haar voorwaarden na te komen?

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 9 reacties

De discussie van vorige week over Trumps militaire tweet gaf aanleiding voor een interessante vraag: zijn sociale netwerken zoals Twitter verplicht hun eigen voorwaarden na te komen? Het lijkt er immers op dat Twitter wat eenzijdig met de TOS omgaat, als ze sommige mensen wel en andere mensen niet verbannen wanneer beiden dezelfde overtreding begaan.

Terms of Service, EULA’s of hoe ze je maar wilt noemen, volgens de wet zijn het allemaal algemene voorwaarden. Voorwaarden dus om in meerdere overeenkomsten gebruikt te worden, namelijk in iedere relatie met een gebruiker. Iedere gebruiker heeft namelijk een eigen contract (overeenkomst) met de internetdienstverlener, en die voorwaarden maken daar deel van uit.

Contracten zijn bindend tussen partijen, maar daarbuiten niet. Derden kunnen geen rechten (of plichten) ontlenen aan een contract, tenzij dat er expliciet in staat en dan nog onder zekere voorwaarden. Als ik nog geld krijg van een wederpartij, en ik besluit dat te laten voor wat het is, dan is er niemand die dat geld namens mij op mag gaan eisen.

Dit geldt natuurlijk ook voor internetdiensten. Als Twitter besluit een regel niet te handhaven tegenover een gebruiker, dan is dat een beslissing in die contractuele relatie en die heeft verder geen gevolgen voor andere contracten, laat staan voor derden. Dus zo bekeken is het argument kansloos dat Twitter haar TOS moet handhaven tegen welke gebruiker dan ook. (Nog even los van dat er “we may suspend” staat als sanctie op overtredingen.)

Je kunt echter een stapje breder kijken, en zeggen dat het contract dat jij als Twitteraar met het bedrijf hebt, impliciet mede omvat de belofte dat zij een gelijk speelveld zullen hanteren. Die belofte is dan een contractuele plicht naar jou, en die zou je dan kunnen handhaven. Een beetje zoals Facebooks antipestbeleid bindende regels werden naar een derde die NAW-gegevens wilde opeisen. Gezien de omvang van het bedrijf en hun belang voor de maatschappij lijkt me goed verdedigbaar dat van dit bedrijf verwacht mag worden dat ze objectief, eerlijk en gelijk handelen naar alle gebruikers toe.

Arnoud

Mag een webshop je bij registratie akkoord laten gaan met de verkoopvoorwaarden?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 9 reacties

Een lezer vroeg me:

Bij een webshop waar ik laatst bestelde, moest ik een account maken. Oké, maar daarbij moest ik ook akkoord gaan met de verkoopvoorwaarden. Daarin bleek te staan dat deze op ieder moment konden wijzigen en dat ik maar bij elke bestelling moest controleren of ik nog akkoord was. Een beetje slinkse truc lijkt me, is dat legaal?

In principe is het legaal om mensen voorafgaand aan het bestellen te vragen een account te maken, en je kunt ze daarbij ook akkoord laten gaan met je verkoopvoorwaarden. Met die constructie valt elke verkoop vanaf dat account vervolgens onder die verkoopvoorwaarden.

Handig voor beide partijen: voor de verkoper want je hoeft het niet steeds te vragen, en voor de koper want die hoeft ze maar één keer te lezen.

De truc van deze webshop doet wat minder gezellig aan. Het lijkt erop dat men zo wil voorkomen dat de klant wijzigingen opmerkt, en dat is natuurlijk een beetje raar. Je kunt zo van alles erin smokkelen, van een kortere betalingstermijn tot boetes of moeilijke klacht- of retourprocedures (bij zakelijke aankopen legaal) en de klant mag niet klagen want gaf een blanco akkoord op de voorwaarden.

Juridisch gezien is dit erg problematisch. Hoofdregel bij het wijzigen van algemene voorwaarden is dat ze dan opnieuw ter hand moeten worden gesteld, net zoals bij de eerste voorwaarden. Stiekem veranderen en “u had gisteren moeten kijken wat er was veranderd” is dus niet legaal. Je moet echt werken met een popup of mailtje dat de wijzigingen aankondigt. Het lijkt mij redelijk als je dan ook even een periode gunt om de voorwaarden te lezen, maar bij een webshop-constructie zou het genoeg zijn om te zeggen “Vanaf uw volgende aankoop gelden onderstaande voorwaarden”.

(Maar Facebook en Twitter doen dat toch ook? Klopt, en dat is ook niet legaal zei Calimero.)

Arnoud

Wat kun je nog als alle leveranciers naar dezelfde voorwaarden gaan?

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 13 reacties

Een lezer vroeg me:

Onlangs meldde mijn energieleverancier me dat ze nieuwe leveringsvoorwaarden hebben per 1 april, en dat ik nu het recht heb om op te zeggen. Alleen: er staat bij dat alle leveranciers diezelfde voorwaarden gaan hanteren, dus naar wie kan ik dan toe? Dit is toch een beetje raar zo?

Het doet inderdaad wat gek aan, die brief:

Juridisch klopt het volgens mij wel. Dienstleveranciers mogen van tijd tot tijd de voorwaarden aanpassen (mits dat in de oude voorwaarden staat), maar ze moeten daarbij wel de consument het recht geven de overeenkomst binnen een maand op te zeggen, zonder afkoopsom.

Alleen, veel zin heeft dat hier niet. Want bij elektriciteit en gas is opzeggen niet aan de orde, je moet overstappen. En als alle andere kandidaten precies dezelfde voorwaarden hanteren, dan schiet je daar dus niets mee op. (Hooguit indirect omdat je daar een mooie welkomstbonus kunt scoren en/of een lager tarief.)

Daar staat tegenover dat deze specifieke voorwaarden in overleg met de Consumentenbond en Vereniging Eigen Huis zijn opgesteld. Je mag er dan denk ik wel op vertrouwen dat ze niet zo eenzijdig zijn als zeg een Facebook. Dus hoewel het gek voelt dat hiermee een wettelijk recht een beetje fictief wordt, denk ik dat het hier wel meevalt.

Een aanverwant punt is nog wel dat dit ook in andere sectoren kan gebeuren. Stel die Facebook en consorten gaan samen zitten en maken ook branchebrede voorwaarden: dit moet je op onze sociale netwerken en dit mogen wij. Dan heb je niet eens meer de reële keuze om van Facebook naar eh Instagram of Snapchat over te stappen. Je zou eigenlijk hopen op concurrentie ook op voorwaarden, maar ik betwijfel of dat erin zit.

Arnoud

Mag een bedrijf zomaar alles in de privacyverklaring zetten?

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 9 reacties

“We may collect, use, transfer, sell and disclose non-personal information for any purpose.” Zomaar een zin uit zomaar een privacyverklaring? Nou nee, deze stond in de Unroll.me verklaring, een handig bedoelde nieuwsbriefafmeldapp die stiekem van taxibedrijf Uber afkomstig bleek. Uber gebruikte de app om te ontdekken wie er met concurrent Lyft reed, om zo het succes van Lyft te kunnen meten. Dat gaf de nodige ophef, omdat mensen dit best wel bespioneren vinden. Maar het stáát er toch gewoon, aldus Uber?

Uit diverse onderzoeken blijkt keer op keer dat mensen privacyverklaringen en algemene voorwaarden niet lezen. (En dat het 200 à 300 uur op een mensenleven zou kosten om dat wél te doen, en dat is dan zónder eventuele wijzigingen). Dat maakt de reactie van Uber (mooi gekarakteriseerd als “Sorry you’re upset”) maatschappelijk gezien wat twijfelachtig. Als je wéét dat mensen een tekst niet lezen, is het niet netjes om te verwijzen naar die tekst als enige rechtvaardiging.

Juridisch gezien klopte het natuurlijk wel, in ieder geval in de VS. Daar geldt: alles mag qua privacy, zolang je het vooraf maar netjes zegt. Privacyverklaringen putten zich daar ook altijd uit in lappen tekst met wat men doet en kan doen, en wijzigen wekelijks omdat ze wat nieuws erbij bedacht hebben.

In Europa mag dat niet zomaar: dingen met persoonsgegevens doen vereisen toestemming (of een rechtvaardiging onder een contract, plus nog wat uitzonderingen), en die kun je niet opeisen in een privacyverklaring of in algemene voorwaarden. Een privacyverklaring legt uit wat er gebeurt áls er toestemming is. Maar de toestemmingsvraag moet op zichzelf duidelijk en specifiek zijn. Dus ook “Ik geef toestemming voor alles uit de privacyverklaring” is niet genoeg.

Het probleem is vooral dat deze praktijken zijn ontstaan vanuit een tijd waar toestemming vragen – of privacyschendingen – een uitzondering was. Natuurlijk, in de jaren zestig ging je ook de openbare ruimte in: het café, de supermarkt en ga zo maar door. Logisch dat de caféeigenaar dan keek wat je deed, en de supermarkteigenaar kon wellicht bedenken dat als veel mensen bier kopen, het handig is de chips er naast te zetten. In die context is “hang even een bordje op als je rare dingen doet” heel begrijpelijk. En omdat het een uitzondering is, valt het op en dan leren mensen er ook weer wat van.

Met toestemming hetzelfde. Volgens mij is nooit voorzien bij het invoeren van wetgeving over persoonsgegevens dat iedereen dagelijks vele malen toestemming zou geven. Elke keer als ik de wettelijke eisen stel, moet ik denken aan het soort informed consent dat je als patiënt moet geven bij een medische behandeling. Duidelijke uitleg, een vrijwillige keuze en specifiek aangeven wat je wel of niet wilt. Bij internet-toestemming krijg je een folder van zes kantjes (met sticker “Let op: kan inhoudelijk afwijken van de werkelijkheid”) en blijken je nieren ineens tracking pixels te bevatten. Dat werkt niet helemaal, om het zachtjes te zeggen.

Alleen: hoe moet het dan wel? Wettelijke regulering, dus keihard opnoemen wat er wel en niet mag, lijkt me te blokkerend voor innovatie. De toezichthouder in abstracto laten oordelen over nieuwe ontwikkelingen? En dan vooraf of achteraf? Daar zie ik ook weer weinig in.

Arnoud

EU eist wijzigingen in voorwaarden Facebook, Twitter en Google+

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 17 reacties

De Europese Commissie eist dat de sociale netwerken Facebook, Twitter en Google+ hun voorwaarden voor Europese gebruikers binnen een maand aanpassen, om consumenten meer rechten te geven en om fraude beter aan te pakken. Dat las ik bij Nu.nl vorige week. Het persbericht van de EU knalt er stevig in: op sociale media hebben mensen veel last van fraude en scams, maar ook van voorwaarden die je je Europese consumentenrechten ontzeggen. Want dat is precies hetzelfde. Maar goed, waar gaat het over?

Het persbericht lijkt een schot voor de boeg: jongens, doe iets aan die stomme voorwaarden anders dan komen wij met nieuwe wetten om dit af te dwingen en dan heb je helemáál geen keuze meer. En op zich is het natuurlijk ook helemaal niet raar om te vragen dat een internetdienst in zijn voorwaarden geen dingen zet die in strijd zijn met Europees recht, zoals dat je naar de Amerikaanse rechter zou moeten om je recht te halen – volgens Europees recht is gewoon de rechter van jouw woonplaats bevoegd.

Leuker vind ik de opmerking dat je bij een internetdienst niet zomaar je aansprakelijkheid op nul mag zetten. En nee “voor zover wettelijk toegestaan” is géén reëel alternatief. Je moet gewoon aangeven waar je aansprakelijk voor bent, of waarom je dat niet bent.

Ook een spannende: voorwaarden wijzigen mag alleen met tijdige vooraankondiging én motivatie, plus natuurlijk recht om op te zeggen. Dat opzegrecht is een wassen neus en ik wou dat ze dat niet hadden gezegd. Waar het om gáát is dat die voorwaarden eerlijk moeten zijn en niet zo maar alles mogen zeggen.

Contractopzegging door een socialmediaplatform moet ook niet zomaar mogen. Ook niet wegens ‘abuse’ of “lees de voorwaarden”. Opzeggingen moeten gemotiveerd en gebaseerd op daadwerkelijk beleid, en het lijkt mij dat je er ook een bezwaar tegen in moet kunnen dienen dat enige kans heeft om door een mens gelezen te worden.

Al deze zaken zijn direct te herleiden tot bestaand recht. Het probleem is vooral dat die rechtsregels erg oud of generiek zijn, waardoor je ze niet meteen kunt toepassen op online diensten. Zo staat er in de wet dat aansprakelijkheid beperken naar een consument toe onredelijk is, tenzij daar een argument tegen te bedenken is. Maar hoe je dat precies moet lezen, dat is nog een open vraag. En is “de dienst is gratis, kom nou” genoeg argumentatie?

Alles bij elkaar een goed initiatief, hoewel ik me zeer afvraag of de industrie werkelijk met iets nieuws komt.

Welke voorwaarde(n) zouden jullie graag anders zien bij online diensten?

Arnoud

Zeven misverstanden over algemene voorwaarden

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 25 reacties

Vandaag eens geen lezersvraag maar een frustratie waar ik al een tijd mee zit: mensen die denken dat algemene voorwaarden heel speciaal zijn. Ik zet eens wat misverstanden op een rijtje:

  1. Algemene voorwaarden zijn verplicht. Onzin. De wet eist nergens dat een ondernemer algemene voorwaarden voert. Het kan handig zijn, omdat je zo standaarddingen alvast geregeld hebt, maar dat is natuurlijk nog lang niet hetzelfde als ‘verplicht’. In de internetcontext zijn AV alomtegenwoordig, maar dat komt a) omdat de wet heel weinig regelt dus je kunt maar beter zelf aan de bak en b) omdat iedereen elkaar na-aapt als dat het zou moeten.
  2. Algemene voorwaarden moeten worden gedeponeerd. Onzin. De wet eist dat je je AV bijvoegt bij je offerte of dat je er in het online bestelproces naar verwijst. (Dienstverleners mogen soms volstaan met een bordje met aankondiging dat er AV zijn.) Deponeren is juridisch onzin, tenzij je de Albert Heijn of de NS bent – dan mág je ze deponeren in plaats van ter hand stellen.
  3. Een webwinkel moet een vinkje laten zetten bij algemene voorwaarden. Onzin. Volgens de wet moeten algemene voorwaarden van toepassing worden verklaard. Dat doe je door te zeggen “De algemene voorwaarden zijn van toepassing” in het bestelproces en door te verwijzen naar de vindplaats, maar een vinkje is niet nodig.
  4. Alleen de inhoud van dat aparte document zijn algemene voorwaarden. Onzin. Volgens de wet zijn algemene voorwaarden “voorwaarden die bestemd zijn om in meerdere overeenkomsten gebruikt te worden”, en het doet er dus niet toe of ze in een document staan dat “Algemene voorwaarden” of iets dergelijks heet. Ook bepalingen in een gewoon contract kunnen algemene voorwaarden zijn, en ook die bolletjes met “Betalingstermijn 30 dagen / Apparatuur alleen fabrieksgarantie” in de offerte zijn algemene voorwaarden als je ze naar meerdere klanten voert.
  5. Algemene voorwaarden staan naast het contract. Onzin. Algemene voorwaarden zijn voorwaarden die bedoeld zijn voor meerdere overeenkomsten, maar als ze correct van toepassing zijn verklaard, zijn ze gewoon deel van de overeenkomst. Ze hebben geen automatisch hogere of lagere status. Het enige is dat als een maatwerkafspraak in strijd is met een algemene voorwaarde, de maatwerkafspraak wint.
  6. Algemene voorwaarden mogen eenzijdig worden gewijzigd. Onzin. Natuurlijk mag je van tijd tot tijd nieuwe algemene voorwaarden publiceren, alleen die gelden dan niet voor bestaande overeenkomsten. De AV van een bestaand contract wijzigen mag alleen met toestemming van je wederpartij. Die kun je vooraf bedingen (in je oude algemene voorwaarden dus), maar het is en blijft een wijziging met toestemming.
  7. Algemene voorwaarden mogen niet in strijd zijn met de wet. Hier krijg ik altijd hoofdpijn van als ik het lees. Het is nogal een dooddoener: niets mag in strijd zijn met de wet. Het lastige is alleen dat in het contractenrecht een hoop wettelijke regels niet dwingend zijn, maar ‘regelend’ zoals juristen dat noemen. Het zijn defaults, in IT-taal. Als je bijvoorbeeld geen betalingstermijn afspreekt met je klant, dan zegt de wet (art. 6:119a BW) dat hij binnen 30 dagen moet betalen. Maar je mág 14 dagen, of 45 of zelfs 60 afspreken als je daar zin in hebt. (Meer dan 60 mag dan weer niet, tenzij als maatwerkafspraak en er héle goede redenen voor zijn.)

Weten jullie er nog meer?

Arnoud

Mag mijn bank een voorwaardenwijziging afdwingen via online bankieren?

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 4 reacties

Een lezer vroeg me:

Onlangs logde ik in bij telebankieren van de SNS-bank, en toen kreeg ik een pop-up voorgeschoteld over aangepaste algemene bankvoorwaarden. Daaronder stond: “Ik heb dit hele bericht en de wijzigingen gelezen”. Pas als deze knop wordt geactiveerd kun je je rekening inzien, geld overmaken enzovoorts. Is dat wel rechtsgeldig? Ik voelde me gedwongen akkoord te geven omdat ik een spoedoverboeking moest doen in verband met het einde van het jaar.

Het wijzigen van algemene voorwaarden is in feite niets meer of minder dan een contractswijziging. Een contract mag alleen worden gewijzigd met toestemming van beide partijen. Het is niet echt toestemming te noemen als een van de partijen zo afdwingt dat de ander “akkoord” zegt.

Wat wél mag – en volgens mij wat hier speelt – is dat je in de originele overeenkomst opneemt dat de ene partij die voorwaarden eenzijdig mag wijzigen. Toestemming op voorhand is rechtsgeldig, want die geef je wel vrijwillig. Dus als je in je originele voorwaarden hebt staan dat de SNS Bank deze mag aanpassen, dan mogen ze dat en dan hoeven ze niet meer te doen dan die nieuwe voorwaarden netjes aan je te melden. Volgens mij staat er daarom ook “Ik heb dit bericht & wijzigingen gelezen” en niet “Ik ben akkoord met de wijzigingen”.

Het gaat nogal ver natuurlijk dat iemand op voorhand de voorwaarden aan mag passen. De wet stelt er dan ook een paar grenzen aan, met name dat de gehele inhoud van het contract niet over de kop mag (art. 6:236 sub a BW). En meer algemeen mogen de wijzigingen natuurlijk niet onredelijk bezwarend zijn.

‘Afdwingen’ kan ik dit dus niet noemen.

Als de bank (of een andere dienstverlener met portaal waar je inlogt als klant) wél een wijziging zou afdwingen, dan wordt het interessant. Stel in de oude AV staat niets over mogen wijzigen. Dan kun je natuurlijk wel een verplichte popup tonen, maar die betekent volgens mij heel weinig. Een partij kan niet eenzijdig het contract wijzigen, en dat afgedwongen akkoord lijkt me geen instemming met een wijzigingsverzoek.

Ik aarzel of je dit juridisch “misbruik van omstandigheden” moet noemen (omdat de dienstverlener misbruik maakt van de verplichting tot inloggen) of gewoon “geen rechtshandeling” (omdat de klant niet wil maar moet). Maar legaal lijkt het me niet.

Arnoud

Een wettelijk verbod op antirecensieclausules, is dat nodig?

Geplaatst op in Uitingsvrijheid, 15 reacties

Binnenkort wordt het in heel de VS verboden om in je algemene voorwaarden clausules op te nemen die consumenten straffen voor negatieve recensies, las ik bij The Consumerist. Dit naar aanleiding van akkefietjes als deze, waarbij bedrijven in hun algemene voorwaarden een verbod met boete zetten op negatieve uitlatingen. Leuk, hoewel niet echt nodig onder de Amerikaanse vrijheid van meningsuiting. Maar hoe zit dat bij ons?

De populariteit van recensiesites is zodanig groot dat je als bedrijf behoorlijk in de problemen kunt komen als je veel negatieve reviews krijgt. Dit zou zelfs zo ver gaan dat gasten allerlei gunsten eisen onder dreiging van een negatieve review. Logisch dus dat bedrijven zoeken naar opties hier wat tegen te doen, en een clausule als “U zult geen negatieve recensies achterlaten zonder onze toestemming” is natuurlijk een mooie. Wil je dat handhaven, dan is een contractuele boete er zo in gefietst.

Houdt dat stand? Geen seconde.

Allereerst omdat het opleggen van boetes als zodanig op de blauwe lijst staat, wat betekent dat het in beginsel onredelijk bezwarend is als algemene voorwaarde (art. 6:233 BW). Daarmee is die voorwaarde dus eenvoudig te vernietigen.

Meer algemeen omdat de vrijheid van meningsuiting een grondrecht is, en het inperken van grondrechten sowieso in een contract niet snel aan de orde is. Je zult echt een hele goede reden moeten hebben, en “we willen klachten graag zelf oplossen” of “we zijn bang voor onterechte recensies” is echt niet genoeg. Als mensen willen spuien, dan moeten ze dat mogen.

Dan is er nog de slimme truc van het opeisen van het auteursrecht op de recensie. Creatieve hack: zo voorkom je de inhoudelijke discussie maar kun je de recensie wel weghalen via de eenvoudige DMCA notice/takedownprocedure. Maar dit zal ook niet werken, in ieder geval niet bij online contracten om de eenvoudige reden dat auteursrechtoverdracht ondertekening van een stuk papier (een akte) vereist, en algemene voorwaarden zijn geen akte.

Plus, ook hier loop je dan weer tegen de regel van onredelijkbezwarendheid aan: er is geen legitieme reden om dat auteursrecht op te eisen. Dit is geen prijsvraag waarbij je de winnende inzending wil gebruiken op je bedrijfsbusjes of zo. Dit is gewoon het kunnen blokkeren van onwelgevallige recensies, en dat is gewoon niet legitiem.

Arnoud

Mag ik nou wel of niet naar mijn website verwijzen voor mijn algemene voorwaarden?

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 12 reacties

algemene-voorwaarden-kleine-lettertjes-tos-eulaEen lezer vroeg me:

Hoe kan ik als ICT-dienstverlener nu het beste mijn algemene voorwaarden melden aan mijn klant? Natuurlijk, ik kan ze bij mijn offertes voegen maar meestal heb ik hele korte informele offertes (gewoon een mailtje) en dat voelt wat overdreven. Of ik vergeet het. Ik zou liever een standaardzin in mijn handtekening zetten met een link, maar ik begreep van jou dat dat niet mag. Hele hordes mensen doen dat gewoon, dus zit er niet toch een kern van waarheid in?

Om algemene voorwaarden van toepassing te krijgen op een offerte, moet aan twee eisen zijn voldaan:

  1. De offerte moet expliciet zeggen dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn (eventueel welke versie);
  2. De algemene voorwaarden moeten op papier of als PDF worden bijgevoegd bij de offerte.

Die eerste eis lijkt triviaal, maar als ik een euro had voor elke offerte die niets zegt over algemene voorwaarden (terwijl er wel AV zijn, uiteraard) dan kon ik een dag minder werken.

De tweede eis is eigenlijk eveneens triviaal: plak de PDF met je voorwaarden gewoon achter de PDF van je offerte, of stuur twee bijlagen in de mail waarin je de offerte uitbrengt. Maar kennelijk is dit toch erg moeilijk.

De wet (art. 6:234 BW) biedt eigenlijk geen ruimte voor andere constructies. Ja, je kunt onder voorwaarden volstaan met een depot bij de KVK of griffie van de rechtbank, maar geen ICT-ondernemer die voldoet aan die voorwaarden. De voorwaarden op je site aanbieden mag ook, maar dat geldt primair voor contracten die via die site worden gesloten (de bekende “Ik ga akkoord met de AV”-vinkjes met hyperlink). Niet voor offertes die zeggen “zie onze site voor onze AV”.

Maar eigenlijk moet ik dan de ‘oude’ wet zeggen. Want we hebben al een tijdje specifieke regels voor dienstverleners in de wet, en daarbij staan ook regels over hoe dienstverleners hun voorwaarden moeten aanbieden. Die regels zijn anders dan die hoofdregel van daarnet. Je mag als dienstverlener kiezen:

  1. [De informatie] wordt op eigen initiatief door de dienstverrichter verstrekt;
  2. [De informatie] is voor de afnemer gemakkelijk toegankelijk op de plaats waar de dienst wordt verricht of de overeenkomst wordt gesloten;
  3. [De informatie] is voor de afnemer gemakkelijk elektronisch toegankelijk op een door de dienstverrichter meegedeeld adres;
  4. [De informatie] is opgenomen in alle door de dienstverrichter aan de afnemer verstrekte documenten waarin deze diensten in detail worden beschreven.

Optie 1 is in feite mijn eis twee: verstrekken oftewel meeleveren met de offerte. Optie 4 komt volgens mij op hetzelfde neer. Optie 2 is vooral bedoeld voor zaken als fietsverhuur et cetera waarbij je binnenloopt bij de dienstverlener.

Het is optie 3 die perspectieven biedt voor dienstverleners: maak ze makkelijk toegankelijk via internet en meld je klant het adres daarvan. Een PDF op je website zetten en in je offerte “Deze voorwaarden vindt u op http://example.com/av/” opnemen is dus rechtsgeldig voor dienstverleners.

Blijft de vraag: wat als de klant achteraf zei, je website deed het niet dan wel gaf een 404 toen ik op die link klikte. Want jij moet bewijzen dat ze er wél stonden op de dag dat de klant keek. Hoe doe je dat? Dus vandaar dat ik toch altijd de AV bij zou sluiten. Maar ja, ik ben ouderwets.

Arnoud

En nu eisen sitevoorwaarden ook al je eerstgeboren kind op

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 7 reacties

ie-aagree-ezelGaan we weer: hee kijk, niemand leest websitevoorwaarden, zelfs als je erin zet dat je je eerstgeboren kind moet afstaan, gaat iedereen blindelings akkoord. Dat las ik bij Ars Technica. Leuk nieuwtje weer, maar wat mij betreft nieuwswaarde nul.

Al sinds het begin van internet staat iedere site bol van de gebruiksvoorwaarden. Ergens wel logisch, want er was bar weinig geregeld. Bovendien kwamen de eerste commerciële sites uit Amerika, en daar staat sowieso alles dichtgetimmerd met voorwaarden. Dus dat schept een precedent, zeker bij sitebouwers die denken “het zal wel moeten” en de tekst van de vorige site copypasten. Sorry, ja, ik ben wat cynisch.

Hoe dan ook, iedere site heeft dus voorwaarden. Ze komen allemaal op ongeveer hetzelfde neer: doe normaal en zeur niet. Ah sorry, ga ik weer. Ze komen allemaal op hetzelfde neer: je mag de dienst gebruiken, hij kan wijzigen of uit de lucht zijn, wij zij niet aansprakelijk en als je je wangedraagt dan gooien we je er van af. Precies – zeur niet en doe normaal.

Omdat ze allemaal hetzelfde zijn, en vooral omdat je in de praktijk toch weinig verhaal hebt, leest geen hond die voorwaarden. Je kent de site van reputatie, je weet dus ongeveer wat moderatoren of auteurs gaan doen en je merkt het wel als je foto wordt geblokkeerd of je bijdrage wordt aangepast wegens schending voorwaarden. Daar heb je die voorwaarden niet voor nodig. Ook niet omdat uiteindelijk er altijd staat “naar ons inzicht”, dus hoe dan ook hebben ze gelijk. Zeur niet.

Dit experiment bewijst dus niets nieuws, wat mij betreft. Het is een feit van algemene bekendheid dat voorwaarden niet worden gelezen. Desondanks: je zit er in principe wél juridisch aan vast. Het zijn algemene voorwaarden zoals de wet dat noemt, en die zijn ook bindend als ze niet worden gelezen. Zolang je ze maar had kúnnen lezen. Dat je dan twee jaar van je leven kwijt bent met al die voorwaarden is juridisch niet relevant.

Omdat het dan wel érg hard door kan schieten – ze zouden eens je eerstgeboren kind kunnen opeisen – kent de wet daar een paar correctiemechanismes voor. Algemene voorwaarden mogen niet onredelijk bezwarend zijn. Zo mag een dienst niet zomaar zijn aansprakelijkheid op nul zetten, dat is onredelijk bezwarend zonder héle goeie reden. De voorwaarden ineens 100% omgooien is ook onredelijk. En voor zaken als kinderen opeisen is er een nóg hardere juridische stok om mee te slaan: overeenkomsten in strijd met de openbare orde of goede zeden zijn nietig. Bestaan niet. Je kúnt niet contracteren dat je kind wordt afgestaan.

Vervelend blijft uiteindelijk wel dat je daarvoor naar de rechter moet. En als je dat niet weet of niet ziet zitten, dan kun je een probleem hebben als de site toch die voorwaarden gaat handhaven. Denk aan het opeisen van maandbedragen of het eisen van een schadevergoeding voor het een of ander. Dat is natuurlijk niet specifiek voor sitevoorwaarden, maar het is wel een probleem.

Wat mij betreft schaffen we het hele zootje dan ook zo snel mogelijk af, in ieder geval voor consumenten. Dat hebben we in feite al gedaan bij de ecommerce: het is wettelijk vrijwel 100% geregeld wat je mag als webwinkel. Je kunt alleen nog in het voordeel van de consument dingen anders doen, zoals een dertigdagenretourtermijn in plaats van de wettelijke veertien. Waarom doen we dat nog steeds niet voor online diensten?

Arnoud