Tag: WhatsApp

De datalekken vliegen je om de oren de laatste tijd. En om een of andere reden zit WhatsApp daar hoog in de buzz. Je communiceert dan immers over een kanaal beheerd door een derde, en niet zomaar een derde maar een perfide Amerikaanse imperialist met allerlei snode aftap- en profilingplannen. Dat moet toch haast wel een datalek zijn?

Voor een datalek dat moet worden gemeld gelden vier eisen (eisen 3 en 4 bepalen of gemeld moet worden):

1. Er is sprake van een inbreuk op de beveiliging. Dat kan gaan om een inbreuk op techniek (een inbraak, een geraden wachtwoord) of een organisatorisch falen (zonder kaartje naar binnen kunnen, geen toezicht op een dossierkast) maar er moet iets van een beveiliging zijn en die moet geschonden worden.
2. Het moet gaan om persoonsgegevens. Andere gegevens, hoe waardevol ook, kunnen geen datalek in de zin van de wet opleveren.
3. Er moet een aanmerkelijke kans zijn dat de persoonsgegevens misbruikt worden. Is misbruik slechts een theoretisch risico, dan is het lek geen datalek.
4. Betrokken personen moeten er nadeel van (kunnen) ondervinden. Die lat ligt niet hoog, maar hij is hoger dan nul. Nadeel kan zijn reputatieschade, oplichting en dergelijke maar ook dingen als moeten ruziën over dat je had betaald (de betalingsbewijzen waren gewist, ook een datalek).

Een conversatie voeren via WhatsApp zie ik op zich niet als een datalek. Als beide partijen ervoor kiezen hun eigen gegevens via dit kanaal te verstrekken, dan zie ik dat niet als een inbreuk op de beveiliging. Ze aanvaarden dan beiden de kans dat er iets mis kan gaan, en zien dat kennelijk als acceptabel.

Kiezen ze ervoor om andermans gegevens te verspreiden, zoals artsen wel deden, dan wordt het iets schemeriger. Die ander heeft niet gekozen voor het kanaal. Bovendien haal je je in die situatie nog een extra verplichting op de hals: je besteedt dan een stukje verwerking van andermans persoonsgegevens uit bij WhatsApp Inc, en de wet eist dat je dan een bewerkersovereenkomst sluit waarin je rechten en plichten vastlegt. Volgens mij kán dat niet eens met WhatsApp.

Toevallig kwam ik dit Linkedin-bericht tegen waarin Gjerryt Leuverink beschrijft hoe zorginstelling ’s Heeren Loo Zorggroep graag dichtbij en gastvrij wil zijn; ook digitaal. Daarom gebruikt men WhatsApp als communicatiemiddel. Dat leverde de nodige kritiek op, maar zoals Leuverink reageert:

Waar het om gaat is dat iemand die een appje stuurt aan een ander daarmee indirect toestemming geeft aan WhatsApp om ‘iets’ met dat berichtje en de twee betrokken 06-nummers te doen. Als je dat niet wilt, moet je niet WhatsAppen. Als je dat wel wilt, moet je bewust de app installeren, bewust je nummer koppelen en de voorwaarden accepteren, bewust een nummer toevoegen aan je contacten daar dan bewust een berichtje naartoe sturen.

Maar ik kan als jurist niet ontkennen dat er toch stevige juridische bezwaren te verzinnen zijn. Die bewerkersovereenkomst is nu eenmaal echt een ding, en zeker als je gegevens van anderen (zoals die artsen) gaat versturen dan zit je met een levensgroot toestemmingsprobleem. Alleen: is dat erg?

We komen dan weer terug bij de al vaker gevoerde discussie: mag de privacywet innovatie in de weg staan, of andersom mag innovatie zomaar over privacy heen denderen? Want als we de privacywet hard inzetten, dan moet je stoppen met WhatsApp. Dan kun je de Amerikaanse cloud gelijk uit en houden er ook een heleboel andere dingen op. Maar ga je mee in elke nieuwe hippe innovatie, dan kunnen we privacy wel afschrijven want wat dóen al die startups met persoonsgegevens en hoezo is het normaal dat een Amerikaans-wollig document dat “Privacy Policy” heet genoeg is om onze mooie wetgeving opzij te zetten? Ik ben er nog steeds niet uit wat nu de beste insteek is.

Arnoud